Citim:
Postimi origjinal ėshtė bėrė nga Hajra
|
A po thu pėr qet punė janė kah bahen gati a ?
Pėr kėtė, apo shkaku i kėsaj ?
Shqiptarėt, nxėnėsit mė tė dobėt nė Ballkan
Tiranė, 31 tetor - Nxėnėsit shqiptarė, nė testime tė standardizuara ndėrkombėtare, arrijnė nivel tė ulėt tė rezultateve pėr sa i takon aftėsive dhe njohurive, kryesisht nė matematikė, por edhe nė shkencat e tjera, shkruan sot gazeta Shqip.
Mund tė duket e ēuditshme, por kjo ka lidhje me nivelin e tė ardhurave qė Shqipėria shpenzon pėr arsimin. Rezultati jepet nga raporti i Bankės Botėrore: Shqipėria, Vlerėsim i qeverisjes nė arsim, publikuar pak ditė mė parė. Sipas Bankės Botėrore, njė listė e gjatė arsyesh fshihen pas arritjeve tė kėtyre rezultateve tė dobėta dhe nivelit tė ulėt tė pėrthithjes sė informacionit nė shkencat ekzakte.
Rezultatet nga shpenzimet relativisht tė ulėta tė Shqipėrisė pėr arsimin duken qartė pėrmes krahasimeve mes vendeve, nė lidhje me rezultatet shkollore.
Njė shqyrtim i kohėve tė fundit, i aftėsive njohėse duke pėrdorur rezultatet e nxėnėsve nė teste tė standardizuara tė krahasueshme nė nivel ndėrkombėtar (Hanushek dhe Woessmann, 2009) zbuloi se Shqipėria kishte vlerėsimin mė tė ulėt pėr aftėsitė njohėse dhe se vetėm diēka mė shumė se 40% e nxėnėsve i kishin arritur njohuritė bazė nė matematikė dhe shkencė, - thuhet nė raportin e Bankės Botėrore.
Nė grupin mė tė fundit tė rezultateve nga Programi i OECD-sė pėr Vlerėsimin Ndėrkombėtar tė Studentėve (PISA), edhe pse duket njė pėrmirėsim i konsiderueshėm prej vitit 2000, i cili ishte viti i parafundit qė mori pjesė Shqipėria, ajo ende ndodhet nėn atė qė mund tė pritet nga njė vend me nivelin e saj tė tė ardhurave. Nė vitin 2009, vlerėsimi mesatar me pikė pėr Shqipėrinė, pėrkundėr progresit me 20 pikė qysh prej rezultatit tė saj nė PISA 2000, ishte rreth 100 pikė (ose 20%) nėn mesataren e OECD-sė, afro me tė njėjtėn diferencė poshtė Turqisė dhe 50 pikė poshtė Bullgarisė, - referon vlerėsimi i BB-sė.
Shqipėria shpenzon mė pak pėr arsimin, si pėrqindje e PBB-sė, se vendet e tjera nė rajon (3,5% tė PBB-sė nė vitin 2009), nė krahasim me 4,6% qė ėshtė mesatarja nė Europėn Lindore, megjithėse kėto vitet e fundit shpenzimet pėr arsimin janė rritur. Krahas kėsaj, shpenzimi pėr nxėnės nė arsimin fillor dhe tė mesėm ėshtė ndėr mė tė ulėtit nė rajon.