[Urata]

Pjesa I



Jeta dhe veprimtaria politiko-shoqërore e Ibrahim Rugovës



1. Fëmijëria dhe edukimi



Ibrahim Rugova ishte lindur më 2 dhjetor 1944 në fshatin Cërrcë të komunës së Istogut, në perendim të Kosovës. Atëherë ishte fundi i Luftës së Dytë Botërore kur vendin e pushtuesve gjermanë po e zinin pushtuesit komunistë jugosllavë të përzier me çetnikët nacionalistë serbë. Kur u lind Ibrahim Rugova babai i tij, Uka, nuk jetonte. Vetëm pak javë më parë ai si dhe gjyshi i Ibrahim Rugovës, Rrusta, ishin pushkatuar nga gjyqet partizano-çetnike serbe nën akuzën "se kishin bashkëpunuar me nazistët gjermanë". Të dy këta kishin qenë antikomunistë, anëtarë të lëvizjes nacionaliste shqiptare të Ballit Kombëtar. Dhe pikërisht për shkak të veprimtarisë antiserbe dhe të luftës kundër pushtimit shekullor sllav, Ukë Rugova dhe Rrustë Rugova ishin pushkatuar nga partizanët serbo-jogosllavë pa gjyq.

Nëna Sofë e kishte rritur Ibrahim Rugovën me shumë vuajtje fizike e shpirtërore, si një fëmijë të vetëm. Ajo si dhe xhaxhai ishin kujdesur aq shumë që Ai të rritej dhe edukohej në frymën nacionaliste të të atit dhe gjyshit të Tij. Të gjitha etapat e zhvillimit intelektual të Rugovës, shkollimi e specializimet e ndryshme, kanë një përmbajtje të veçantë, atë përmbajtje të cilën e kishin mbartur nëna dhe xhaxhai i Tij prej babait dhe gjyshit të Rugovës. Patriotizmi dhe ndjenja për tu bërë i vlefshëm për Kosovën e shqiptarët ishin thelbi i kësaj përmbajtjeje.

Ky fat i pamëshirshëm, të cilin pushtuesit serbë të shekullit të XX kishin mundur tia sjellin të gjitha familjeve shqiptare, e kishte bërë Ibrahim Rugovën të rritej me ndjenjën e sfidës. Gjatë kohës kur mësonte në shkollën fillore në fshat, apo në shkollën e mesme në Pejë, kishte formuar në vetvete bindjen se jeta duhet jetuar ashtu siç ajo mund të vijë. Si mjet për ta sfiduar një jetë me probleme e tekanjoze ai kishte zgjedhur urtësinë. Bashkëmoshatarët e tij dëshmojnë se që në rininë e hershme Rugova ishte i përmbajtur, madje deri në atë masë sa gjithnjë ndërhynte për të zgjidhur konfliktet e zënkat midis bashkëmoshatarëve. "Mosni, nuk është mirë kështu"- u bënte thirrje fëmijëve "grindavecë", duke dhënë që në atë moshë modelin e logjikës e të mençurisë popullore.

Nëna dhe gjyshja, si dhe xhaxhai i tij kishin ndikuar që tia edukonin djalit të vetëm jetim këtë sjellje, si sfidë dhe si kusht paraprak për ta ruajtur nga fati i keq që kishte pësuar i ati dhe gjyshi i Tij. Ai do të përballej me vrasësit e njerëzve të dashur, të cilët nuk kishte pasur shansin t’i kishte njohur. Por jo në modelin e kohëve të shkuara dhe jo me mjetet që kishin përdorur pushtuesit serbë kundër shqiptarëve në Kosovë. Shkurt: Jo me dhunë, sepse prej saj nuk kishte të fituar, kishte pasur vetëm të humbur, sidomos në anën e shqiptarëve. Humbësit e mëdhenj do të ishin përsëri vetë shqiptarët. Kur ai erdhi në krye të politikës dhe shtetit të Kosovës e përdori këtë armë taktike me mjeshtërinë virtuale të një artisti. Ndërkaq kishte ekzaminuar sfidën kryesore, të cilën do të duhej ta përballonte, me qëllim që jeta të bëhej më e këndshme dhe që vetë Ai të ishte më i përkushtuar ndaj saj.

Sigurisht që i vinte të çahej prej inatit se jetim nuk e kishte lënë Zoti, por pushtuesi serb. Për shumicën e shqiptarëve që kishin pësuar fatin e Rugovës do të ishte më i lehtë modeli i të parëve, hakmarrja në mënyrë të dhunëshme kundër vrasësve serbë. Shumica e shqiptarëve, të cilët kishin marrë armët për ta kundërshtuar dhe luftuar regjimin e pushtimin serb në Kosovë ishin thirrë në emër të martirëve, të njerëzve të tyre të dashur, të cilët po ashtu ishin sakrifikuar në luftë me ushtrinë e policinë serbe për lirinë e Kosovës. Dëshmorët dhe martirët e mëparshëm kishin krijuar ata të mëvonshmit. Zingjiri i sakrificave sublime për atdheun dhe i të të sakrifikuarve shtrihej në të gjithë brezat e shqiptarëve pa përjashtim të 130 viteve të fundit, së paku nga viti 1875 e këtej. Dhe në të gjithë këtë hark kohor të gjithë politikaët dhe udhëheqësit politikë shqiptarë në Shqipëri, Kosovë e gjetkë gjithnjë kishin predikuar mjetet e dhunëshme për t’u hakmarrë ndaj serbëve, kishin përdorur të njëjtin mjet, dhunën. Por që fitoren nuk kishin mundur ta sillnin dhe fatin e Kosovës nuk kishin mundur ta ndryshonin. .......