[Psikologu]

Malesoreve u dha dore taktika e luftimit ne grupe te vogla kunder armikut shume te madh ne numer dhe njohja e terrenit. Ata zinin shtigjet e qafat e pakalueshme. Sulmonin armikun aty ku ai nuk e priste dhe terhiqeshin ne rregull, pa deme.
Por lufta e kryengritesve veshtiresohej nga mungesa e armeve, e municioneve dhe e ushqimeve. Lufetaret ishin gjysme te uritur. Ndihmat qe vinin nga kolonite dhe nga vendet e tjera nuk mjaftonin per t'i mbajtur ata dhe refugjatet e shumte, qe qene mbledhur ne Mal te Zi.
Kryengritja e Malesise se Mbishkodres dhe kerkesat e saj terhoqen vemendjen e diplomacise britanike. Perfaqesues te kryengritesve sic ishte Mark Kakarriqi iu drejtuan asaj ne menyre te posacme. Duke perfituar nga memorandumi, qe kryengritesit shqiptare ua drejtuan Fuqive te Medha, E. Grej, ministri i Jashtem britanik, qysh me 26 qershor kerkoi te nderhyhej kolektivisht prane Portes ne perkrahje te shqiptareve, per te kenaqur kerkesat e tyre per gjuhen, shkollen, ndertimin e rrugeve dhe per amnistine e pergjithshme.
Por ky propozim nuk gjeti perkrahje te Shtetet e tjera te Medha. Gjermania e kundershtoi nje hap te tille, duke deklaruar se kjo do te merrej nga Stambolli si nderhyrje ne punet e brendshme te Turqise. Vjena iu permbajt po atij qendrimi te meparshem, te mosnderhyrjes. Franca gjithashtu nuk u tregua e gatshme te bashkohej me nismen e Anglise, kurse qeveria ruse shprehu dyshimin nese shqiptaret do te kenaqeshin me leshimet e propozuara nga Grej, kur dihej se ata kerkonin autonomine.
Nga ana tjeter, edhe shqiptaret, duke pare interesimin e Forein Ofisit, ne nje memorandum te vecante qe i drejtuan qeverise angleze, posacerisht E. Grejit, me 12 korrik kerkuan edhe nje here autonomine e Shqiperise. Ne memorandum thuhej: "... na po bajme fli per arsye te nalta politike deshirat e pavaresise qe frymezojne popullin shqiptar tash pese shekuj, e lypim vetem autonomi te gjane...".
Ne memorandum behej fjale gjithashtu per terrorin qe ushtria osmane po ushtronte ne fshatrat e Malesise, ku plackiste, digjte e rrenonte cdo gje. Ndersa shqiptaret i lironin ushtaret osmane qe zinin rob, thuhej ne kete dokument, turqit hakmerreshin edhe mbi popullsine e paarmatosur, mbi pleqte, mbi grate e femijet. Ne te flitej edhe per rastet kur njerezit digjeshin te gjalle nga ushtaret.