[Dilaver]

Lidhja ndërmjet së drejtës së brendshme për vetëvendosje dhe të drejtës së jashtme për vetëvendosje është nxjerrë në pah edhe nga Raportuesi special i Nën-Komisionit mbi Parandalimin dhe Mbrojtjen e Pakicave[9]
Paragrafi 7 i Parimit V të Deklaratës për Marrëdhëniet Miqësore, si dhe Deklarata e Vjenës e 1993, përmbajnë tërthorazi një parim të përgjithshëm se e drejta e jashtme për vetëvendosje kufizohet nga e drejta për integritet territorial e shteteve ekzistuese. Prandaj, kjo nënkupton se shtetet janë të legjitimuar që të kundërshtojnë orvatjeve për shkëputje të njëanshme nga popullata brenda kufijve të tyre, por gjithnjë nëse këto orvatje bëhen në mungesë të rrethanave të cilat përligjin këto orvatje. Por, nga ana tjetër, edhe drejta për integritet territorial e shteteve ekzistues,është e kufizuar në të drejtën ndërkombëtare, pasi ajo duhet ushtruar në përputhje me një sërë detyrimesh, sipas së drejtës së brendshme për vetëvendosje, të drejtave të njeriut, të drejtës humanitare etj. Pra e thëne ndryshe e drejta për shkëputje njëanësore nga shteti amë lind më plotësimin e një sërë konditave.
Një popullata mund të shkëputet në mënyre unilaterale nga shteti amë, vetëm kur ndodhin disa rrethana të jashtëzakonshme, vetëm në ato raste që kanë për qëllim: ruajtjen e karakteristikave kolektive të veçanta (gjuha, kultura, doket, etj), ruajtje apo fitimin e lirisë së munguar. Në rast se këto rrethana-kushte nuk ekzistojnë, atëherë mbivlen e drejta e shteti amë për integritet territorial, dhe se duhet ushtruar e drejta e brendshme për vetëvendosje. Prandaj nëse shteti amë, respekton të drejtën e brendshme për vetëvendosje të popullatës, respekton të drejtat themelore të asaj bashkësie, çdo akt që synon shkëputje nuk mund të jetë i legjitimuar.