[hasanmehmeti]

4. Skënderbeu është shëmbëlltyra e luftës së një populli për liri
dhe pavarësi.

Me luftërat e tij për gati një çerek shekulli, Skënderbeu
është shembulli i virtytit dhe kryerjes së detyrës ndaj atdheut, i
luftës për çlirim nga pushtuesit më të egër të vendit. Ai po ashtu
është shembulli I trimërisë dhe strategut ushtarak, meqenëse u ndesh
me një fuqi shumë më të madhe se ushtria e tij dhe doli fitimtar.

Edhe ndaj këtij argumenti janë paraqitur vërejtje të ndryshme dhe
interpretime alternative.
Së pari, a është Skënderbeu shëmbëlltyrë e luftëtarit për liri apo siç është e zakonshme në politikën e shqiptarëve edhe ai është bashkëpunëtor me një pushtues dhe
sundimtar kundër një pushtuesi dhe sundimtari tjetër ?
Skënderbeu ka qenë bashkëpunues politikisht me serbët, veçanërisht sundimtarin e
Kosovës Brankoviç.
Prandaj përgjigja në këtë pyetje është e lidhur me përgjigjen në një pyetje tjetër:
a është Kosova toka shqiptare, do të thotë atdhe, pjesë e atdheut ?
Në qoftë se po dhe ndodhej nën sundimin serb, atëherë del se
bashkëpunimi me serbët është bashkëpunim me pushtuesit e atdheut. Në
qoftë se Kosova nga udhëheqësit shqiptarë nuk konsiderohet tokë
shqiptare, pjesë e atdheut, atëherë bashkëpunimi me serbët nuk është
bashkëpunim me pushtuesit e atdheut, por vetë politikani shqiptar
sillet dhe mendon njëlloj si politikani serb, domethënë jo si
bashkëpunëtor i serbëve, por si vetë sebët.
Sepse konsiderimi i Kosovës tokë joshqiptare është karakteristikë
themelore e mendimit të çdo politikani serb. Në të dy rastet,
bashkëpunimi i Skënderbeut me serbët tregon rreshtimin e tij në anën
e pushtuesve, përkatësisht të armiqve të shqiptarëve. Argumente të
ndryshme janë zhvilluar për të treguar se serbët gjatë pushtimit
osman kanë qenë edhe vetë të pushtuar dhe prandaj nuk ka kuptim të
quhen pushtues (psh historiografia enveriste), por argumente janë
zhvilluar për të treguar se edhe osmanët pas disa shekujve të
qëndrimit në Ballkan, nuk ishin më pushtues, por vetëm popull
sundues (psh Castellan).
Sidoqoftë, më tepër se çështje përkufizimi teorik, cilësimi i serbëve dhe osmanëve si pushtues është i lidhur me përjetimin e tyre nga popullsitë e sunduara.
Dhe, edhe pas shekujsh sundimi si serbët, si osmanët, përjetoheshin si pushtues dhe
sundimtarë. Nga bashkëpunimi me serbët Skënderbeu nuk del shembull
i luftëtarit për liri dhe pavarësi, por I bashkëpunimit me njërin nga
pushtuesit (serbët) në luftë kundër pushtuesit tjetër (osmanëve).

Së dyti, cili ka qenë pushtuesi ose po të përdoret termi i Castellan,
sundimtari më i rrezikshëm për shqiptarët: sundimtari serb apo
osman ? Dëshmitë tregojnë bindshëm se jo vetëm para, por edhe pas
pushtimit osman për shqiptarët rreziu kryesor, sundimtari dhe
pushtuesi më i rrezikshëm mbeten sllavët dhe grekët. Prandaj të
gjithë politikanët shqiptarë zgjodhën ndërmjet rrezikut më të madh
dhe rrezikut më të vogël dhe jo ndërmjet lirisë dhe robërisë,
zgjodhën bashkëpunimin me armikun dhe pushtuesin më pak të
rrezikshëm osman, ose me armikun dhe pushtuesin më të rrezikshëm sllav e grek.
Bashkëpunimi i Skënderbeut me serbët dhe grekët tregon se ai ka
qenë bashkëpunëtor me armiqtë dhe pushtuesit më të rrezikshëm sllavë dhe
grekë. Bashkëpunimi i Skënderbeut me serbët dhe grekët tregon se ai
ka qenë bashkëpunëtor me armiqtë dhe pushtuesit më të rrezikshëm e
jo luftëtar i lirisë.

Së treti, a ka qenë Skënderbeu shëmbëlltyrë e luftëtarit të lirisë
apo të vasalit ?
Skënderbeu nuk kishte pranuar vasalitet ndaj sulltanit, por kishte pranuar vasalitet ndaj Venedikut. Nga kjo del se Skënderbeu nuk ka qenë shëmbëlltyrë e luftëtarit të lirisë, por
vasal, sepse fakti që nuk është vasal i sulltanit, por i Venedikut
nuk e ndryshon faktin se ka qenë vasal.
Kjo përsëri është vetëm çështje e zgjedhjes: vasal i kujt ? Këtu
shtohet edhe se Venediku po ashtu mbante nën sundim territore dhe
portet më të rëndësishme shqiptare dhe Skënderbeu ishte vasal i një
sundimtari e pushtuesi.

Së katërti, Skënderbeu vërtetë është shëmbëlltyra e strategut ushtarak, por raporti ndërmjet luftës dhe politikës tek ai është I përmbysur, sepse lufta shikohet si
kryesore dhe politika dytësore, ndërsa politika do të duhej të ishte mbi
luftën.

Së pesti, në luftërat e tij Skënderbeu ka qenë i manipuluar nga
agjentura joshqiptare, para së gjithash papati, Venediku,
hungarezët etj., etj., të cilët e kanë përdorur Skënderbeun për të dobësuar
rrezikun osman ndaj tyre duke zhvilluar luftërat në territor
shqiptar. Duke e konceptuar si politikan injorant, këto fuqi kanë
arritur ta fusin Skënderbeun në luftë kundër superfuqisë më të madhe
të kohës (si t'u shpallë sot Shqipëria luftë SHBA-ve), luftërat janë
zhvilluar në territor shqiptar, për rreth një çerek shekulli
shqiptarët as kanë mbjellë, as kanë korrur, as kanë zhvilluar
tregtinë, zejet etj., është shkatërruar një pjesë e madhe e
popullsisë, e pasurive si: ullinjtë, vreshtat etj., etj. Nga të
gjitha këto, nga kjo politikë e Skënderbeut mund të kenë përfituar
popujt e ndryshëm, por kanë humbur shqiptarët.

Megjithë premtimin për të mos bërë digresione (degëzime) të
argumentimit, këtu bëhet i nevojshëm një i tillë. Fjala është për
argumentin se ndërmjet prirjes së Skënderbeut drejt katolicizmit dhe
prirjes së tij drejt sllavizmit dhe ortodoksisë ka një kontradiksion
të papajtueshëm, së paku në kontekstin e marrëdhënieve ndërmjet
katolicizmit shqiptar dhe sllavëve ortodoksë, në radhë të parë
serbëve. Në traditën katolike shqiptare ka pasur një rrymë të fortë
të konfliktit me ortodoksizmin serb që kur u ndanë
kishat në romake dhe bizantine. Në kohën e Skënderbeut ende ishin
të pathara damkat e hekurit të skuqur të përdorur nga serbët e Stefan
Dushanit e pasardhësit të tij, masakrat, shpronësimet, ndarjet e
burrit nga gruaja, e fëmijëve nga prindërit si presion për
konvertimin e shqiptarëve katolikë në ortodoksë. Përdorimi i
shkallës kaq të lartë të dhunës për konvertim, është tregues edhe i
shkallës së lartë të kundërshtimit të shqiptarëve
katolikë për t'u kthyer në ortodoksë që e bënte të nevojshme
përdorimin e mjeteve ekstreme mesjetare të dhunës. Prirja e
Skënderbeut për aleanca me nipin e Car Lazarit, Brankoviçin, ishte
krejt në kundërshtim me këtë qëndresë popullore dhe me rrymën e
klerit katolik shqiptar që përpiqej të ruante lidhjet me papatin
dhe katolicizmin nga ortodoksizmi sllav. Qëndresa e klerit katolik
shqiptar jo vetëm me bazë fetare, por edhe mbi bazë etnike
ndaj sllavizimit të kishës shqiptare vërtetohet përgjatë gjithë
shekujve.
Ata, që në atë kohë janë ngritur kundër mbushjes së kishave
shqiptare me klerikë të besimit katoloik, por etnikisht sllavë (psh
raguzianë) siç dëshmohet në dokumentat e kohës dhe kjo ndeshje e
klerit katolik me klerin sllav, qoftë edhe katolik, gjendet gjatë
gjithë historisë së katolicizmit shqiptar deri sot. Armiqësia e
lashtë e ortodoksizmit sllav ndaj katolicizmit shqiptar u vërtetua
si edhe më e dhunshme në vitet 1913-1914 në masakrat e kryera nga
qeveria malazeze ndaj popullsisë myslimane e katolike shqiptare për
konvertimin e tyre në ortodoks. Prandaj Skënderbeu me prirjen e tij
drejt sllavizmit dhe ortodoksisë është në kundërshtim me
qëndresën popullore dhe të klerit katolik shqiptar kundër
ortodoksizmit sllav, sepse nuk mund të ishte njëkohësisht edhe mik
i sllavëve, edhe mbrojtës i katolicizmit shqiptar.

vazhdojme me piken 5.