[Arb]

Për çfarë akuzohej Namiku dhe si u trajtua gjatë procesit hetimor?
Namiku akuzohej për shumë gjëra, por akuza kryesore që i bëhej ishte ajo se në bashkëpunim me tre intelektualët: Estref, Shefqet e Selim Kelmendin (me origjinë nga Kosova), kishte tentuar të bënte një atentat ndaj Enver Hoxhës, kur ai do vizitonte Muzeun e Skënderbeut në Krujë. Namikun e mbajtën për më shumë se 9 muaj në Hetuesinë Speciale të Tiranës dhe gjatë asaj kohe ndaj tij dhe pjesëtarëve të tjerë të grupit janë përdorur të gjitha mënyrat për t'i detyruar që t'i pranonin ato akuza që u bëheshin. Përveç torturave fizike, Namikut i bënin presion psikologjik, duke i vënë për të dëgjuar disa kaseta të incizuara me përgjimet që na ishin bërë në shtëpinë tonë. Aty dëgjoheshin qartë zërat e fëmijëve tanë të vegjël dhe hetuesit i thonin: "Nuk ke për t'i dëgjuar më kurrë këta zëra, në rast se nuk pranon akuzat që të bëhen". Namikut i thoshin t'i pranonte akuzat, pasi shokët e tij i kishin pranuar dhe kur ai kërkoi ballafaqim i sollën Estref Kelmendin, të cilin e kishin bërë kockë e lëkurë. Kur Namiku e pa Estrefin në atë gjendje, për ta shpëtuar nga vuajtjet e mëtejshme, pranoi të firmoste për akuzat që i bëheshin. Gjatë gjithë periudhës 9-mujore, më thërrisnin vazhdimisht edhe mua në Hetuesi, duke më pyetur dhe duke më bërë presione nga më të ndryshmet.

Kur u zhvillua gjyqi ndaj Namikut dhe kush ishte tjetër në bankon e të akuzuarve të atij grupi?
Gjyqi ndaj Namikut dhe të ashtuquajturit grup ku bënte pjesë dhe ai, u zhvillua në Tiranë në fundin e nëntorit dhe fillimin e dhjetorit 1984. Përveç Namikut, me sa di unë, në atë grup ishin dhe Shefqet Kelmendi, Estref Kelmendi, Selim Kelmendi, Sejfulla Teta, Pirro Prifti e ndonjë tjetër, që s'e kujtoj dot, të cilët u akuzuan se në bashkëpunim me njëri-tjetrin kishin dashur që t'i bënin atentat Enver Hoxhës, kur ai do të vizitonte Muzeun e Skënderbeut në Krujë. Ndaj tyre kishte dhe akuza të tjera, por kjo ishte ajo më kryesorja. Unë u lejova që të asistoja vetëm në një séance, për 10 minuta, ku nuk u tha asgjë. Më pas ne na nxorën jashtë, duke na thënë se gjyqi do bëhej me dyer të mbyllura, pasi kishte sekrete shtetërore.

A kishte pasur Namiku njohje më parë me ata persona?
Namiku njihte vetëm Estrefin, Shefqetin e Selimin, të cilët, ashtu si dhe ai, ishin emigrantë kosovarë, ndërsa dy të tjerët aty i shikonte për herë të parë. Pra, të gjitha akuzat që u bëheshin atyre ishin të montuara nga Sigurimi i Shtetit dhe Hetuesia e Përgjithshme.

Çfarë dënimi iu dha Namikut dhe pjesëtarëve të tjerë të atij grupi?
Vendimi për dënimin e Namikut dhe pjesëtarëve të tjerë të atij grupi u dha nga Gjykata e Lartë më 22 dhjetor 1984, ku katër nga të pandehurit u dënuan me vdekje, kurse të tjerët me 25 vjet burg. Por më pas Kuvendi Popullor ua fali jetën dhe i la nga 25 vjet burg. Namiku u dënua me 18 vjet, dhe një pjesë të dënimit e vuajti në Qafë-Bari e Burrel, nga ku u lirua në fillimin e vitit 1991, kur filluan protestat masive për rrëzimin e regjimit komunist të asaj kohe. Ndërsa shoku i Namikut, Selim Kelmendi, vdiq në burgun e Burrelit në rrethana të panjohura.

A ua ka shpjeguar ndonjëherë Namiku të vërtetën e dënimit?
Pas daljes nga burgu, Namiku më shpjegoi me hollësi të gjitha arsyet përse ishte dënuar ai dhe të tjerët e atij grupi. Dënimi i tyre kishte ardhur si pasojë e politikës me oshilacione që ndiqte Enver Hoxha ndaj kosovarëve, dhe ai proces u montua pikërisht për të prishur imazhin e kosovarëve, duke i paraqitur ata si terroristë dhe agjentë të UDB-së. Me dënimin e atij grupi dhe shumë kosovarëve të tjerë që u dënuan para dhe më pas, Enveri mendonte të justifikonte të gjithë trajtimin barbar që u kishte bërë kosovarëve që kishin ardhur në Shqipëri ndër vite.

Pas viteve '90, me çfarë u mor Namiku?
Pas proceseve demokratike, Namiku nuk i pranoi disa nga ofertat që iu bënë për drejtues ndërrmarrjesh dhe punoi disa kohë si specialist në zyrën e Industrisë në Bashkinë e Laçit. Namiku u nda nga jeta më 7 mars 1998, pikërisht një ditë pasi kishte marrë pjesë në mitungun e madh që u bë në mbështetjen e popullit të Kosovës. Si duket, ai nuk i përballoi dot emocionet e mëdha që provoi atë ditë për vendlindjen e tij, prej të cilave dhe iu shkaktua hemoragjia cerebrale që i mori jetën.


Dëshmia e Shefqet Kelmendit, që u dënua me vdekje si atentator i Enverit

"Pse i pranova akuzat si agjent i UDB-së"
Një nga pjesëtarët e grupit që u dënuan bashkë me Namik Lucën, ka qenë edhe Shefqet Kelmendi, ish-emigrant kosovar i ardhur në Shqipëri në fundin e viteve '50, i cili fillimisht u dënua me vdekje. Për arsyet që e detyruan atë t'i pranonte akuzat që i bëheshin, Estrefi i ka shpjeguar me anë të një deklarate, ku thuhet: "… me të cilën unë i quajturi Shefqet Rrustem Kelmendi, kosovar nga Peja, i datëlindjes 1930, sot me banim në Torovicë Lezhë, deklaroj nën përgjegjësinë time morale e penale sa vijon: Në kërkesën e tij për pafajësi, ish-i burgosuri politik Namik Mustafa Luci, sot inxhinier kimist në Laç, edhe ai kosovar, po nga Peja, ka marrë si përgjigje nga organet lart se fajësia e tij është "e provuar" nga thëniet e dëshmitë e Shefqet Rrustem Kelmendit, edhe ai ish-i burgosur. Pra nga unë. Lidhur për sa më sipër, nën përgjegjësinë time morale e penale, deklaroj sa vijon. Është e vërtetë se një pohim të tillë unë e kam bërë duke e akuzuar të quejturin Namik Mustafa Lucin si bashkëpunëtor të UDB-së, së bashku me mue dhe me Selim Kelmendin e Estref Kelmendin. Po ky është një pohim i rremë, si për Namikun, ashtu dhe për veten time e gjithë të tjerët, i bërë në kushte jashtëzakonisht të rënda në Hetuesinë e Përgjithshme në Tiranë. Në rrethana të tilla të paimagjinueshme, jo vetëm kaq, por po të më thuej që unë të pranoja se kam vra Qemal Stafën edhe atë do ta pranoja. Dhe këtë, mendoj unë, do ta bënte cilido. Në të tilla kanale kam kaluar, prandaj pranova të pabërën për vete dhe Namikun. Veç pohimit tim të imponuar, asnjë fakt tjetër nuk provon fajësinë e Namikut, për sa është akuzuar. Për sa më sipër, jam i gatshëm të ripohoj kurdoherë mbrendësinë e kësaj deklarate.
Deklaruesi Shefqet Rrustem Kelmendi Lezhë 20.4.1991


Dëshmia e Sejfulla Tetës, i dënuar me vdekje në grupin e kosovarëve

"Atentatin ndaj Enverit na e kurdisi hetuesi Nexhat Selimi"
Një nga ata persona që u dënuan me vdekje në grupin ku bënte pjesë dhe ing. Namik Luci ka qenë edhe Sejfulla Teta nga Fushë-Kruja, i cili vuajti dënimin deri më 1991. Lidhur me atë ngjarje, midis të tjerash, Sejfullai dëshmon: "Më 29 shtator 1982 u arrestova dhe u dërgova në qelitë e Degës së Brendëshme në Krujë, ku sekretari i Partisë së Degës dhe zv / kryehetuesi i rrethit, Nexhat Selimi më tha: "Të kemi arrestuar pasi ti ke dashur që të vrasësh me atentat udhëheqësin kryesor të Partisë dhe Popullit". Unë e pyeta: "Kë, se ata janë 12 udhëheqës kryesorë". Ai m'u përgjigj gjithë inat: "Udhëheqësin kryesor të Partisë e të popullit po të them". Krejt i habitur për ato që po më thoshte, unë instinktivisht e pyeta: "Kë, Enver Hoxhën?" Akoma pa mbaruar mirë fjalën, në kulmin e nervave, Nexhat Selimi më tha: "Mos ia përmend emrin mor bajgë, mor ndyrësirë" dhe më qëllloi me shkopin e gomës që kishte në dorë. Që nga ai moment më ka rënë të fikët disa herë nga të rrahurat që më bënin dhe nuk mbaja mend gjë se çfarë bëhej me mua. Kur u përmenda, Nexhat Selimi më komunikoi akuzën, duke më thënë: "Ti bashkë me një grup tjetër, që ne i kemi të arrestuar, keni dashur që të vrisni me atentat udhëheqësin kryesor të popullit dhe Partisë, kur ai do të vizitonte Muzeun e Skënderbeut në Krujë. Ti ke pasur në plan që t'i hidhje granatat gjatë mitingut, kur ai të takohej me popullin dhe në rast se nuk do ta realizoje dot ti atë gjë, atëhere do të dilte Selim Kelmendi në Krastë të Krujës dhe do ta kryente atentatin me pistoletë. Si variant rezervë për të kryer këtë akt kriminal, nëse nuk do ta arrinit dot ju, do të ishin: Namik Luci në Laç, Shefqet Kelmendi në Lezhë dhe Estref Kelmendi në Shkodër". Unë nuk i pranoja akuzat dhe për tre muaj me radhë më torturonin barbarisht, duke më thyer edhe dorën që e kam sakat sot e kësaj dite. Torturat m'i ndaluan vetëm kur më erdhi Hekuran Isai në qeli në Krujë. Ndonëse në gjyq asnjë nga ne nuk i pranuam akuzat, duke thënë se kishim firmosur nga torturat, përsëri na dënuan, fillimisht me vdekje, e më pas me 25 vjet".