[Antika]

Midis mendjes dhe zemrës

Shpesh, në mos përherë, Zemra dhe Mendja janë në garë, si partitë
politike, në konflkt që përfundon vetëm me të mundur.

Një letër e hapur nga Zemra pritet kundershtues nga Mendja. Sepse
zërat që vijnë nga mendja e nga zemra, shpesh janë kundërthënes, burim
konflikti të brendshëm. I njëjti zë që i thotë njeriut të veprojë,
tallet më vonë për zgjedhjen që ka bërë. Çfarë zemra dëshiron dhe farë
mendja këshillon, rrallë herë përputhen.

Njerëzit zënë miqësi vetëm me personat që duan ose të ngjashëm me
veten. Në këtë mënyrë, nuk ndjehen të detyruar të shtiren a të
pranojnë gjëra që nuk duan. Nëkëktë rast, sjellja ndaj tjetrit sa për
t'u dukur, është e kundërt me ndjenjën, e cila është krijesë e një
lidhjeje midis Zemës dhe Mendjes.

Çdo vendim që buron nga zemra, mendja e quan jo të zgjuar. Edhe zemra
mban të njëjtin qëndrim ndaj vendimeve me burim mendjen, duke i
quajtur pashpirt, pandjenjë a të ftohta, të llogaritura. Por janë edhe
kushtet shoqërore, pasionet politike të cilat fshehin dhe errësojnë të
dukëshmet, që bëjnë që çdo lloj vendimi, veprimi, përzgjedhjeje të
kundërshtohet. Kur zgjedhja është e mirë, si mund të sigurohet njeriu
për këtë? Si mund t'a dijë se hapi që do të hedhë është i drejtë? Jetë
njerëzish, fate kombesh shkatrrohen sepse njerëzit nuk janë në gjendje
të vendosin se cilin zë duhet të dëgjojnë, atë që del nga zemra apo
nga Mendja. Dhe njeriu jeton në mëdyshje a nën hijen e dyshimit duke
pyetur "po sikur?” “po nëse?, dhe asnjëherë nuk do të jetë i kënaqur
me zgjedhjen që ka bërë, qoftë me zemër ose me mendje.

Poblemet më të vështira, shpesh kanë zgjidhje të thjeshtë, ndonjëherë
shumë të thjeshtë. Por njerëzit, të paktën shumica, ngatërrojnë
qëllimet - e zemrës dhe mendjes - dhe preken nga sëmundja e
pavendosmërisë. Zemra krahasohet me busullën, qëllimi i saj është të
tregojë drejtimin që duhet ndjekur. Ose si një aeroplan zbulimi, nga
të dhënat që dërgon, kryhet lëvizja e trupave në tokë.

Mendja është e një natyre tjetër. Qëllimi i saj është të organizojë
dhe krahasojë të dhënat, dhe si reporter i mirë të thotë "ja ku janë
të gjitha faktet, të dyja anët e çështjes. Çfarë do të bësh me ‘to,
është puna jote"

Mendja është si prokurori ose avokati, ndërsa Zemra, si drejtësia ose
gjykatësi. Arsyeja që njeriu shqetesohet a turbullohet nga konflikti
midis Zemrës dhe Mendjes, është se mendja uzurpon rolin e gjykatësit.
Mendja punon në heshtje, edhe kur njeriu “nuk e ka mendjen” dhe
pikërisht këtë kohë shfrytëzon për të detyruar vendimin.

Për t’i dhënë fund këtij konflikti midis Zemrës dhe Mendjes, njeriu
duhet të gjejë rrugë për t’i lidhur ato, duke i bërë vetes pyetjen; “A
eshtë vendimi që do të marr pro apo kundër meje?” Përgjigjia është e
qartë. Me këtë lidhje midis Zemrës dhe Mendjes, krijesa e tyre –
njeriu - nuk do të provojë më dëme emocionale sa herë Zemra dhe Mendja
ndahen.