Shiko Postimin Tek
Vjetėr 17-05-10, 10:53   #42
Kercovari
 
Anėtarėsuar: 20-09-04
Vendndodhja: Zuerich/ch
Postime: 15,792
Kercovari e ka pezulluar reputacionin
Dėrgo mesazh me anė tė MSN tek Kercovari
Gabim Titulli: Internet Siguria

Internet Siguria

Surfim i sigurt

Pse ėshtė e nevojshme tė kujdeseni pėr sigurinė kur surfoni?
Sot ka njė numėr shumė tė madh Internet pėrdorues,dhe sipas statistikave me te reja shifra i Internet pėrdoruesve ėshtė 1.8 miliard,qė do tė thotė se se ēdo i katėrti banorė i rrozullit toksorė pėrdorė Internet. Pėr fat tė keq, njė pėrqindje e madhe e kėtyre pėrdoruesve nuk kanė njohuri mbi pikat themelore tė praktikave tė sigurisė kur pėrdorin Internet shėrbimet.

Kjo situatė pėr fat tė keq na ēon nė njė gamė tė gjerė problemesh, duke pėrfshirė infektimin e kompjuterėve, vjedhjen e informacionit tė fshehtė, vjedhjet e identitetit, etj. Nė kėtė tekst u jepet pėrdoruesve njė pasqyrė e komponentėve tė sigurisė dhe kėshilla pėr pėrdorimin e shėrbimeve nė internet, pėr tė shmangur befasi dhe siklete, dhe pėr tė u thėnė si Interneti tė pėrdoret nė mėnyrė efektive dhe tė sigurt.


Bildquelle/Imazh burimi:http://www.netzeitung.de


Pėrmbledhje e temave:

· Mbrojtja e kompjuterėve personal- Hapi i parė pėr pėrdorim tė sigurtė tė internetit. Edhe pse mbrojtja e kompjuterit nuk ka asnjė lidhje tė drejtpėrdrejtė me aktin e tepėrt tė pėrdorimit tė internetit, roli i mbrojtjes ėshtė e paēmueshme, sepse kompjuteri i infektuar zakonisht ne si pėrdorues na bėhet i pamundur qė nė mėnyrė efektive dhe tė sigurtė tė pėrdorimin internetin.
· Internet shfletuesi - Pika e hyrjes pėr tė pėrdorur shėrbimet nė internet. Rekomandimet dhe praktikat e sigurisė nė lidhje me pėrzgjedhjen dhe pėrdorimin e Internet browser.
· Faqe me pėrmbajtjen personale-Faqet me pėrmbajtje personale janė tė ndarė nė dy pjesė. Pjesa e parė referohet nė Internet shėrbimet popullore dhe pėrdorimin e sigurtė tė tyre, ndėrsa pjesa e dytė ka tė bėjė me jetėn private dhe anonimitetin e pėrdoruesit duke rreshtuar edhe metodat e shpeshta pėr tė kompromentuar informacionin sekret tė njė pėrdoruesi.
· Shkarkim(marrje)Pėrmbajtjesh - Shkarkimi dhe fshehja e pėrmbajtjeve sjellė me vete edhe rrezik potencial. Ky kapitull pėrshkruan rreziqet e mundshme pėr pėrdoruesit dhe mėnyrat mė efektive pėr parandalimin e infeksionit nga shkarkimi i pėrmbajtjeve.
· Internet pėrdorimi i zgjuar - Pjesė e cila e pėrshkruan sjelljen e dėshiruar tė pėrdoruesve nė internet dhe trajtimin e informacionit.
· Dhjetė rregulla pėr surfim tė sigurt- Dhjetė rregullat mė tė rėndėsishme qė pėrdoruesit do t`i bėjė shumė mė tė sigurtė dhe mė lehtė tė pėrdorin Internetin .



Mbrojtja e PC tuaj

Cilat janė mėnyrat pėr tė mbrojtur kompjuterin tuaj?
Hapi i parė nė arritjen e njė pėrdorimi tė sigurt tė internetit ėshtė mbrojtja e kompjuterave personal. Pėr tė qėnė mbrojtja e kompjuterave personal e plotė dhe e sigurt, ėshtė e nevojshme tė siguroni masat adekuate pėr tė garantuar sigurinė mbi tė gjitha elementet e sistemit kompjuterik.

Elementi i parė qė duhet tė merrė parasysh ėshtė sistemi operativ i kompjuterit.
Sistemi Operativ (OS-shkurtė) ėshtė pėrgjegjės pėr menaxhimin e harduer burimeve dhe proceset e menaxhimit (aplikacionet) nė kompjuterin tuaj. Sisteme mė tė popullarizuar qė operojnė nė sisteme mė tė janė versione tė ndryshme tė Windows, Linux shpėrndarje tė ndryshme, Mac OS X, sistemi operativ Unix, etj Siguria e kompleksitetit operativ mund tė arrihet vetėm duke aplikuar shtesė rregulla tė reja dhe tė pėrmirėsuara tė qėndrueshme tė versionit tė fundit.

Kėtu duhet tė kemi parasysh qė sistemet operative komerciale janė problematike pėr tė i arrnuar me aplikime shtesė rregullash dhe rifreskim , nėse sistemi operativ ėshtė blerė nė mėnyrė tė paligjshme. Nė kėtė mėnyrė, kompjuterėt me sisteme operative tė vjetėruar janė vė nė dėshtimin e sigurisė edhe kur janė riparuar me arna tė freskėta.

Elementi tjetėr pėr tė mbrojtur kompjuterin tuaj ėshtė firewall (firewall Ang.). Njė firewall ėshtė njė program kompjuterik qė shėrben pėr tė mbrojtur kundėr qasjes sė paautorizuar nė kompjuterin e kontrollit tė autorizuar tė aksesit. Firewall,nė bazė tė kontrollit te trafikut tė rrjetit dhe tė rregullave,ka pėr detyrė tė pranojė ose refuzojė pakot.

Qė proceset nė kompjutera tė ndryshėm tė komunikojnė nė mes veti, ata kanė nevojė pėr identifikues (US porte, porte), e cila mund tė transmetojė dhe tė marrė tė dhėna. Ēdo proces nė kompjuter qė do tė komunikojnė nė njė rrjet (tė marrė ose pėr tė dėrguar mesazhe) duhet tė pėrdorė njė port pėr tė arritur komunikim. Sipas parametrave automatike,shumė porte nė kompjuterin e pėrdoruesit janė tė hapur. Qė pėrdoruesi tė mund tė mbrohet, ėshtė e nevojshme pėr tė lėnė tė hapur vetėm ato porte qė janė tė nevojshėm pėr komunikim.

Njė firewall ėshtė njė program qė lejon pėrdoruesit nė mėnyrė intuitive pėr tė i ndihmuar ato pėr tė hapur vetėm ato portet qė u duhen,dhe mbyllje tė porteve tė panevojshme duke reduktuar kėshtu mundėsinė e sulmeve tė suksesshme nė kompjuter.Firewall mė tė njohur dhe falas janė ZoneAlarm, firewall Comodo (tė cilat mund tė shkarkohen individualisht ose si pjesė e njė zgjidhje Comodo Internet Sigurimi tė pėrgjithshė), Online Armor pa pagesė, PC Tools Firewall Plus, Outpost Firewall, Windows Firewall i cili vjen nė pako sė bashku me Windows.


Bildquelle/Imazh burimi:http://www-rep-it.de

I fundit nė njė sere tė elementeve pėr mbrojtjen e kompjuterėve personal,ėshtė instalimi i njė antivirus softuer nė PC-en tuaj. Antivirus programe sherben pėr tė kryer zbulimin e viruseve ne kompjuter tashmė tė infektuar, dhe me masa nė parandalimin e infektimit duke i krahasuar pėrmbajtjet e kompjuterit me ato tė marrė nga mostrat e viruseve tė njohur.Antivirus programet dallohen nga menyra e detektimit tė virusėve nė rrugėn e zbulimit dhe tė madhėsisė sė bazės sė tė dhėnave tė mostrave tė viruseve tė njohur.

Nuk ka zgjidhje mė te mirė pėr mbrojtje nga virusat, por ka disa zgjidhje cilėsore papagesė pėr pėrdorim individual nė shtėpi. Mė tė njohurit antivirus programe tė lirė(pa pagesė) janė Avast, Avira, dhe AVG . Pėrveē kėtyre, duhet tė pranojmė dhe tė pėrmendim edhe Produkte Comodo Internet Security dhe Microsoft Security Essentials i cili kryesisht ofron Siguri dhe zgjidhje tė plotė (antivirus, antispyware dhe firewall) dhe janė gjithashtu tė lirė,pa pagesė.



Nė fund ėshtė e nevojshme tė theksohet se ėshtė i panevojshėm (dhe madje edhe problematike), tė instaloni nė kompjuterin e juaj pėr mė shumė se njė program antivirus dhe firewall.E nevojshme ėshtė qė Kompjuteri tė ketė vetėm njė program antivirus dhe nje firewall.

Quelle:Cert (Computer Emergency Response Team)
Burimi: Kompjutėr Tim i Reagimit Emergjent .

..vazhdon...

__________________
Diellin,vetėm tė marrėt mundohen
tė mbulojn me shoshė....
Kercovari Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė