[hasanmehmeti]

GAY

E.Hatibi

Vite më parë po bisedonim me ca studentë francezë për sensualizmin natyral të mesdhetarëve, edhe për zakonet e çlirëta të tyre. Përvoja e lashtë thotë se ata janë babaxhanë, përqafohen e puthen me shoku-shokun, dhe ecin krah për krah. Francezët buzëqeshën, dhe thanë se tashmë në Marsejë, ku ata jetonin, kjo klishe tashmë kishte hyrë në muze. Marsejezët ishin të detyruar të ecnin me distancë nga njëri-tjetri, si edhe të ishin të kujdesshëm nëse takoheshin edhe pas një muaji pa u parë. Burrat nuk duhet të tregonin afërsi në publik, pasi të pranishmit, ende mesdhetarë, mund të mendonin keq për ta: (homo?) Puna është se homoseksualët, gjithnjë e më krenarë për seksualitetin e tyre, janë krejt të lirshëm, kurse të tjerët ndihen të kontraktuar. Ekuilibri i dikurshëm është prishur.
Në viset ende jo shumë mesdhetare të Greqisë së vjetër, (Mesdheu u bë vetja fill pas protagonizmit semit) pederastia bënte pjesë në sistemin pedagogjik të gjimnazeve të Spartës. Bile dhe riti i burrërimit të adoleshentit, dhe hyrja e tij në radhët e luftëtarëve, konsideronte këtë, që ai bashkë me një luftëtar më të moshuar duhet të izoloheshin bashkë në një pyll për një farë kohe, duke u marrë me gjah si edhe me mësim-dhënie e mësim-nxënie mbi aspekte të jetës adulte. Në vazhdën e “hedhjes baltë mbi luftërat-epope”, unë do të denoncoj edhe ambiguitetin e luftës së Trojës, si luftë edhe kundër të huajve, por edhe si luftë civile. Akili dhe Aga Memnoni siç dihet&duhet grindeshin për punë femrash, por edhe ushtarët e thjeshtë, për vite të gjatë me radhë duhet të jenë kacafytur me njëri-tjetrin nëpër tenda, për të fituar favoret e bashkëluftëtareve më të rinj e më të bukur. Këtë nuk e shpika nga koka me ndonjë qëllim të posaçëm ndaj popullit vëlla grek: këto gjëra i thonë pa u skuqur studimet historike.
Për hir të historisë vjen edhe Mesjeta, me shkishërimet, me inkuizicionin me akuzat për sodomi Leonardo da Vinçit bile edhe ndaj një urdhëri të tërë murgjish (Templarët). Pastaj duke shfryrë hyjnë në histori makinat me avull, “Liri-Barazi- Vllazërina”, Kapitali&Mbivlera, Verlaine& Rimbaud, Luftën e Parë e të Dytën, Woodstock-un e Vietnamin, Murin e Berlinit dhe Olimpiadat Gay, pa harruar AIDS-in.
Pas këtyre kapërcimeve subjektive në qytetërimin perëndimor, arrijmë në ditët e sotme, ku të flasësh për homoseksualizmin nuk është e vështirë, nuk të duhet ndonjë energji e posaçme prej eksploratori hamendës apo kontestues. Tanimë gjërat janë ashiqare. Informacioni është i bollshëm, aq sa të lejon të nxjerrësh përfundime për formën publike që ka marre fenomeni, bile jo kaq pak sa të kufizohesh në përshtypje indiferente. Kjo është diçka që të provokon disa sjellje të posaçme.
Studime të panumërta psikologjike nuk kanë arritur dot të gjejnë se çfarë është ajo që i përcakton drejtimet seksuale tek njeriu. Edhe një bindje e vjetër se devijimet homoseksuale shkaktohen nga mungesa e hormoneve gjinore, tashmë ka rezultuar si faktor anësor. Eshtë pranuar si shpjegim, një amalgamë hipotezash psiko-sociologjike përmbi fëmijërira të vështira, për identifikime me prindin e seksit tjetër, etj., etj.. Por tashmë, një gjë është fiksuar: Për homoseksualizmin nuk flitet më si për një sëmundje, po si një dimension “tjetër”. Prandaj edhe me sa duket, kjo përligjje duke i dhënë të drejtë qytetarie, ka ndihmuar në ekspansionin gay.
Në Lindje e në Perëndim, përherë të qenit gay është ballafaquar me përbuzjen dhe bojkotimin. Jeta e një gay në publik ka qenë një alternativë e dyzimit. Sapo shoqëria e zbulonte “alienin”, niste procesi i diferencimit, persekucionit, përzenia nga puna dhe penalizimi. Mjafton të kujtojmë gjyqet ndaj Oscar Ëilde, Paul Verlaine. Por në vitet e dekadencës, midis dy luftrave, vihet re një farë liberalizmi, nis hapja e lokaleve “vetëm për burra”, “vetëm për gra”, ku u prezantuan edhe travestitët (burra të veshur si gra, e anasjelltas) . Proces ky që u ndërpre nga ardhja në fuqi e regjimeve fashiste autoritare, si edhe nga funebriteti i luftës së Dytë.
Intoleranca pas luftës vazhdoi, por sidomos dalja në skenë e sëmundjes AIDS, karakteristike për komunitetin gay (mashkullor) , bëri që këta të organizoheshin në shoqata e grupime, gjë që çoi në konturimin e një levizjeje të përbotshme. Tashmë homoseksualët duke mbajtur në shpinë krahas akuzave për perversion edhe akuzat për bartës të AIDS, u gjendën edhe më të privuar nga të drejtat për shkollim, punësim e përgjegjësi shoqërore. Nisin demostratat, manifestet dhe format spektakolare të protestës nga ana e elementëve gay në fushën e artit e të modës. Një lëvizje e vërtetë për barazi dhe integrim. Gjithashtu edhe një lëvizje për ta çdemonzuar homoseksualizmin, për ta paraqitur si një zgjedhje natyrale. Rezultatet e kësaj faze të levizjes, ia arritën të fashitnin pak urrejtjen patologjike të njerëzve ndaj ketij fenomeni, dhe fundi i fundit t’u kujtonin se një gay është njeri si të tjerët.
Por nga ana tjetër lëvizja në fjalë nuk kontribuoi vetëm në normalizimin e marrëdhënieve me shoqërine. Duke shfrytëzuar zbutjen e opinionit ndaj tyre, gay-t@ i dhanë vetëmbrojtjes përmasat e një ofensive për t’u përfaqësuar në të gjitha planet e jetës shoqërore e politike. Lëvizja gay evoluoi nga një lëvizje integrimise në një lëvizje integraliste. Gay kërkon të celebrojë zyrtarisht martesa. Gay kërkon të celebrojë religjiozisht martesë e vet. Gay kërkojnë të adoptojë fëmijë e t’i edukojnë nëpër familjet gay. Kur pinguinët meshkuj të kopështit zoologjik të Berlinit, muaj më parë, dhanë shenja të ashpra homoerotike, dhe kujdestarët vendosën t’i “riprogramonin” duke i “detyruar” të rrijnë me femra pinguine, protesta serioze nga komuniteti gay u mobilizuan për të mbrojtur zgjedhjen e lirë të shpendëve në fjalë…. Më e bukura është se shumë nga kërkesat që përmenda më lart, tashmë të shtypura me shkronja të pastra nëpër legjislacionet e shumë vendeve të Europës, mund të kthehen edhe në klauzola për legjislacionin blegtoral. Pround to be gay, krenar që jam gay - është një parrullë e vjetër e lëvizjes. Megjithëse në botën e artit, sportit, modës, tashmë edhe politikës ka mjaft gay, prapë së prapë është parë e arsyeshme të sajohen Olimpiadat Gay, Miss Gay, festivale Filmi Gay e sa e sa të tjera grumbullime vetëm për ta. Liderët e lëvizjeve gay, sa herë japin deklarata e intervista, përdorin termin “heteroseksual”, kur i referohen pjesës “tjetër” të botës jo-gay, duke u përpjekur të thonë kështu mbase, se nuk ka asgjë të keqe po të jesh heteroseksual… Edhe heterot, njerëz janë… Paragjykimet kanë nisur edhe në kampin gay, kurse nga ana tjetër, njerëzit normalë, ndonëse jo më me mendësitë e një dekade më parë, kanë nisur të pajisen me një fobi të re. Kur kanë bezdi një homoseksual, më tepër bezdia lidhet me lëvizjen ku ai bën pjesë se sa me vetë personin…
Me këto ritme të përparimit të strukturës së re mentale, lëshim pas lëshimi do të vijë ajo ditë e mrekullueshme, kur njeriu do të shkojë në kishë a bashki për t’u martuar me atë që i do zemra, p.sh. me makinën e vet të re, si tek ai rrëfimi i Kadaresë për atë francezin që donte të martohej me veturën e tij “Lancia”. (Me ndonjë “Renault” mashkullor, kurrën e kurrës, thoshte auto-ashiku i pirë, se ai nuk ishte “ashtu” …)(…ende jetonim në vitet ‘80…)