[panta_rhei]

Ditari i plotë i agjentit të SHIU-t: Vlorë ‘97

Nga Konstandin Koliqi

edsh.org - Konstandin Koliqi, ish-shefi i Shërbimit Informativ për vijën bregdetare, tregon se si i ka ndjekur ngjarjet e marsit të vitit 1997. Ditari i pashkruar i njërit prej të "17-ëve" që do të ekzekutoheshin prej kryengritësve. Zjarri nga vila e Brokajve, thirrjet e Skënder Gjinushit, Neritan Cekës, Anastas Angjelit, Paskal Milos dhe Perikli Tetës për të manipuluar turmat kundër "malokut". Trimëria donkishoteske e Agim Shehut dhe e Arben Prrenjasit, që rrezikoi jetën e qindra policëve të paarmatosur. Emri i tij ka qenë i 17-i në listën e atyre, që do të ekzekutoheshin nga kryengritësit, por siç thotë edhe vetë, që të mbijetonte nga kataklizmoja e shkurt-marsit të vitit 97, do të mendonte Zoti dhe një oficer i policisë ushtarake, emrin e të cilit dëshiron ta mbajë anonim. Ai nuk ka mbajtur deri më sot ndonjë ditar, por tmerret që ka parë me sy i janë ngulur në kujtesë për gjithë jetën.

Quhet Konstandin Koliqi dhe ka shërbyer në detyrën e kreut të Shërbimit Informativ të Ushtrisë për Flotën Detare, që nga korriku i vitit 1993 e deri në 20 shtator të vitit 1997. I nxjerrë në lirim, deri më sot ai nuk është thirrur nga askush për të dëshmuar, megjithëse ka qenë dëshmitar okular i atyre ngjarjeve të tmerrshme.


"Italianët e pikasën kohë më parë se çfarë do të ndodhte", - fillon të tregojë Konstandini. Që më 15 janar 1997, zëvendës komandant i bazës detare të Brindizit bëhet nënkoloneli Baliçia, oficer i SISDE-s, Shërbimit Sekret Ushtarak Italian. Baza Detare italiane po merrte kështu masa për një dyndje të madhe të refugjatëve nga bregu i Vlorës. Shërbimi sekret italian po u paraprinte trazirave, që i parashikonte shpërthyese.

Gafat e njëpasnjëshme të PD-së

Më 4 shkurt, mbahet aktivi i PD-së në Vlorë. Tritan Shehu deklaron se "Gjallica falimentoi". Në bllokun e shefit të SHIU-ut ky deklarim quhet një gafë politike. "As një karrocier nuk mund ta bënte këtë gafë dhe jo më një kryetar partie. Me këtë deklaratë aludohej për një ngatërrim të panevojshëm të PD-së me firmat piramidale. "Për të më njoftoi shefi i seksionit të SHIK-ut në Vlorë. Ende nuk e kuptoj pse duhej ta deklaronte memeci këtë", - komenton Konstandini, koloneli i shërbimit sekret të Vlorës.
Po atë natë, Fitim Gërxhalliu, president i Gjallicës, thotë në televizion se nuk kishte falimentuar. Dy ditë më pas, Fitim Gërxhalliu deklaroi falimentin, në kushtet e gjysmë arrestit. Më 7 shkurt, fillojnë protestat e para. "Ato ishin të paorganizuara dhe nëpër mitingje dëgjoheshin vetëm thirrje sporadike", - kujton ai. Kërkesat ende ishin ekonomike, si parrulla "Duam paret tona". Përsëri gafë e madhe, por kësaj radhe, e policisë. Ajo ndërhyn kundër turmës, e cila nuk ishte armiqësore me të. Përballë komisariatit të policisë, digjen dy makina IFA të policisë. Më 8 shkurt, në mëngjes, pas sulmit të bërë në komisariat, zhduket pa gjurmë Sokol Mulosmani, shef i komisariatit të policisë. Në vend të tij, vijnë të komanduar nga Tirana, gjeneral Agim Shehu dhe Arben Prrenjasi, Drejtor i Përgjithshëm i policisë. Skafistët fillojnë të lëvizin.

Paralajmërim i pavlerë

Më 9 shkurt, duken politikanët e parë, por ata nuk priten ngrohtë në Vlorë. Skënder Gjinushi, Neritan Ceka, Paskal Milo, Anastas Angjeli takohen me protestuesit.
"Në mbrëmje më vjen informacioni se të nesërmen, do të bëhej një protestë e madhe. Në zyrë më mbërrijnë të dhëna se përveç atyre, që dilnin me dëshirë në protesta, kishte edhe nga ata që nxitnin të tjerët për të dalë", - kujton Konstandini. Në godinën e SHIK-ut vjen Xhahit Xhaferri, i dërguari i Qendrës. Ai u prit nga shefi i SHIK-ut të Vlorës, Shkëlqim Agolli, i cili ishte i emëruar në atë detyrë vetëm në 15 janar, pra dy javë më parë. Ai do të vritej më pas në Athinë (gjoja nga e shoqja). "Shkoj në komisariat rreth orës 3 e 30 minuta të mëngjesit të datës 10. Shikoj Agim Shehun të strukur në kolltukun e zyrës me jakën e ngritur dhe që po dridhej. Arben Prrenjasin e pashë tek ziente disa kokrra vezë, që po i hante me bukë. Dëgjoj Agim Shehun të thotë: "Sot është tmerr. Do të bëhet qameti. Kam prurë 750 forca policie, të gjithë të paarmatosur. Do t'i mësoj vlonjatët se ç'është ligji". Ndërkaq, i drejtohet Arbenit: "A janë në rregull valët e radios"? Ndërhyj dhe i them: "Ti s'paske rregulluar akoma valët e radios. Do të shpartallohesh. Lëre Vlorën të protestojë". Pas kësaj dal dhe shkoj në godinën e SHIK-ut. Xhahiti më thotë se do 'të mësonte vlonjatët se ç'ishte shteti ligjor." "Do t'i godas", - tha. "Ti nuk e paske emrin Xhahit, por Xhahil. Është Vlorë këtu. Nuk e di se ku do të të gjej në drekë", - i thashë dhe ika.

Shpartallimi i 750 policëve

Po gdhihej data 10 shkurt. "Dal të shikoj se çfarë po bëhej në qytet. Shkoj në rrugën në drejtim të Sheshit të Flamurit. Në të gjitha anët, madje edhe në akset e rrugëve lidhëse, shikoj grupe të ndryshme me nga 5-6 policë. Banorët, mblidhnin në heshtje gurë, pa bërë as zhurmën më të vogël. Armatosja me gurë dhe sende të tjera të forta zgjati për rreth 45 minuta. Shkoj në rrugën në drejtim të Kuz Babait. Shikoj të goditet grupi i parë i policëve me gurë. Në këtë çast unë isha tek xhamia. Kam qenë pikërisht mbi trotuar, në krahun tjetër të rrugës. Fillon një sulm si rrufe, i cili përhapet deri tek Kali i Trojës. Rrebeshi i goditjeve ishte i pandërprerë për rreth 7 minuta. Policia ishte e armatosur vetëm me shkopinj gome. Vërej policët e parë që gjakosen në kokë, në fytyrë, në trup. Po ai popull që i godiste, i merrte dhe u jepte ndihmën e parë. Pashë disa prej tyre të shoqëruar nga grupe banorësh që dërgoheshin dhe ndihmoheshin të laheshin në një çezmë aty afër. Shkoj pranë Kishës katolike. E njëjta pamje. Turma dukej se nuk ishte krejtësisht armike. Shikoj policët të shpërndahen. Atëherë vendos të shkoj në komisariat. Një grumbull i madh njerëzish qëndronte përballë komisariatit. Plagoset një fëmijë i vogël me gurë. Turma elektrizohet dhe hyn në komisariat. Thërrasin në emër Sokol Mulosmanin, sepse nuk e dinin që ai kishte ikur që para dy ditësh. Dëgjoj të thonë nga turma: "Godina është jona. Paskan ikur qenërit"!
Në darkë, afër xhamisë, marr vesh se ishte vrarë Artur Rustemi. Më vonë doli se "ai gjoja ishte vrarë në orën 8 të mëngjesit." Unë kam bindje të plotë se deri në orën 9 të mëngjesit nuk ishte vrarë asnjë njeri. Më pas, vrasjen e tij e përdorën si viktimë të protestave. (S'ka si të jetë ndryshe përderisa nuk e hetojnë vrasjen)"...

-vijon