Shiko Postimin Tek
Vjetėr 23-09-09, 18:44   #881
lirik
 
Anėtarėsuar: 09-02-07
Postime: 13,508
lirik i pazėvėndėsueshėmlirik i pazėvėndėsueshėmlirik i pazėvėndėsueshėmlirik i pazėvėndėsueshėmlirik i pazėvėndėsueshėmlirik i pazėvėndėsueshėmlirik i pazėvėndėsueshėmlirik i pazėvėndėsueshėmlirik i pazėvėndėsueshėmlirik i pazėvėndėsueshėmlirik i pazėvėndėsueshėm
Gabim Titulli: Mendimet tuaja mbi poetin Xhelal Ferizi- pseudonimin lirik?

Ēfar lidhshmėrije tė fjalėve, qė kanė njė kuptim dhe mesazh nė vetvete. Gjallėrim i vėrtetė i poezisė, qė ndryshon nė hyrje tė poezisė por ėshtė nė lidhshmėri tė plotė me vet titullin e poezisė “Mė gdhendni nė gurė”.

Pėrputhja e vargjeve tė krijimtarisė sė poetit Xhelal Ferizi, kapin njė horizont tė madh kuptimesh.

Shife: “qė tė mos ju quajnė tė ult”, “e punėn ta keni kult”. Kulti nė kuptimin fetar qė do tė thot: “shėrbesė fetare pėr nderė tė njė hyjnie, apo edhe adhurim a nderim i tepruar ndaj dikujt, qė ka njė cilėsi dhe veti tė jashtėzakonshme”, qė poeti pretendon qė puna pėr Kombin tė ket kult hyjnor.Ose kur thot: “e dijet shkollore”, “si hyjnitė qiellore”, “e lidhjet pėr dore”,
”tė gjithė nėpėr fije”, “si damarė etnije”, “si zingjirė etnik tė Mėmė Shqipėrije”.

Se autori ka njė dispilinė tė tė krijuarit nė krijimtarinė kombėtare, se ka qenė i etur pėr dijen e ēėshtjes kombėtare qė populli tė shkollohet sa mė tepėr, tregojnė vargjet e lirikės, kur shkruan, “e dijet shkollore”, “si yjni qiellore”, “lidhjet pėr dore”.......... e kėshtu me radhė deri te “si zingjirė etnik tė Mėmė Shqipėrije”. Kėshtu qė kjo lirikė del nga rrafshi personal nė at universal Kombėtar. Paraqet diagramin poetik tė shtrirjes nė poezi dhe nė pėrfshirjen e gjithėmbarshme.

Po marrim disa vargje nga mesi i lirikės po tė njejtes lirikė “Mė gdhendni nė gurė”, ku ndėr tė tjera citohet ;

Lexo :

Ju nuk mė largoni o shoqri shqiptare
se unė i marr shekujt nėpėr gjuhė amtare
edhe i nxis n’ pėr ju nėpėr thelb e gjak
me folė drejt e mirė pa hile e pa lak
e ju sjellė dobi gjithkah shpirtit tuaj
duke ju mbjellė vargje nga ky dhe i huaj
ku kam mbetė i tretur si njė gurė me halle
unė ju mbloj me vargje nga kto anė me zalle
unė ju dėrgoj shprehje me mote e lotit
njėmijė dashuri nėpėr qiell tė Zotit



Secili varg ka kuptimin dhe lidhet me secilin varg tjetėr. Kėtu qėndron aftėsia e vet autorit, qė ka njė pasuri tė pashterrshme fjalėsh nė ndėrtimin e poezisė. Lirika, nė fjalė, do tė kishte me mbet e mangėt nga poeti, pot tė ishte mbetur nė lirikėn individuale apo mbrenda suazave tė individit.

Poeti Xhelal Ferizi, e nuhatė qysh nė fillim se kjo lirikė duhet tė ketė njė shtrirje mė tė gjėrė nė rrafshin horizontal dhe Kombėtar.

Sa e fuqishme ėshtė shprehja: “Ju nuk mė largoni o shoqri shqiptare”, “se unė i marr shekujt nėpėr gjuhė amtare”, ku tendenca e autorit pėr lexuesin del se poeti nuk dorėzohet, nuk largohet, por pėr motiv e ka Kombin, qė nė krijimtarinė e tij do t’i futė ngjarjet mė madhore me vlera patriotike nė poezinė e vet.
Ose : “edhe i nxis n’ pėr ju nėpėr thelb e gjak”, “me folė drejt e mirė pa hile e pa lak”,
”e ju sjellė dobi gjithkah shpirtit tuaj”, “duke ju mbjellė vargje nga ky dhe i huaj”,
”ku kam mbetė i tretur si njė gurė me halle”, “unė ju mbloj me vargje nga kto anė me zalle”,
”unė ju dėrgoj shprehje me motet e lotit”, “njėmijė dashuri nėpėr qiell tė Zotit”.
Shumė artistike dhe emocionale. Shifet se identitetit Kombėtar, e ka okupuar thellėsisht autorin, qė pėrveē tjerash kur thot: “unė ju dėrgoj shprehje me motet e lotit”, “njėmijė dashuri nėpėr qiell tė Zotit”.
Kėshtu qė lirika mbrenda saj merr kuptim tjetėr hapsinor, kuptim mė tė fuqishėm. Kėtu autori i lirikės Ferizi, vetėdisohet nė momentin e caktuar dhe i pėrshtatet titullit tė vet lirikės, qė kultivon dashuri pėr vendėlindjen, duke dėrguar “shprehje” “lot” “njėmijė dashuri” nėpėr “qiell tė Zotit”.

Marrė parasysh idealin e lirisė tė poetit Xhelal Ferizi, i cili i pėrkushtohet tė mirės, e nuk len venė pėr tė keqen, has nė mospajtim me rendin e gjėrave tė pavlera nė botė.



* * *
lirik Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė