[natyra]

Pershendetje juve larte...

Me pak shtes..dhe nga Një tregim – Novel nga Suzana Kuqi

Atij ju errën sytë nga dhëmbja. Ajo qënie që dergjej mbi atë shtrat nuk kish asgjë të ngjashme me bijën e tij të dashur. Kërkoi sytë e saj por ata nuk shiheshin në atë fytyrë të enjtur e të shtrembëruar, ku vende të enjtura e të nxira kishin zënë vendin e tipareve të ëmbla. Me dorë të dridhur tërhoqi pak çarçafin e vëreu se edhe trupi nuk ish në gjendje më të mirë. Dënesat e së shoqes ju pështollën si peshqirë të akullt në shpirt dhe ai u kthye nga ajo dhe e përqafoi me kujdes sikur të ishte prejqelqi, pasi e dinte se ç’forcë të madhe dërrmuese kish kjo pamje për të dhe priti derisa dënesat u shuan ngadalë mbi krahërorin e tij. Kur hyri doktori në dhomë e largoi ngadalë të shoqen por duart e tij ishin të forta e agresive kur kapën jakën e bluzës së tij dhe ja afroi aq shumë fytyrën pranë vetes sa ndjeu frymën e tij që binte erë duhan e kafe dhe kjo e acaroi edhe më shumë. Si kish mundësi që e bija e tij dergjej aty në atë gjendje ndërsa ai në vend që të rrinte pranë saj e ta mjekonte shkonte e pinte kafe. Ndjeu sytë t’i digjnin nga lotë zemërimi dhe nuk e njohu zërin e tij tek i ulëriti: “E dua gjallë doktor…Dua vajzën time gjallë, ndryshe mjerë ti…” Pastaj sytë ju errën dhe pati ndjesinë se po rrëshqiste poshtë në humnerë.

- 0 -

Ai dergjej atje poshtë në humnerën e lagësht e të errët që i ngjante qelisë së burgut të tij. Ftohtë, terr, tmerr. Ai pak shpirt i mbetur në atë trup të dobët e të rraskapitur klithte: “Ndihmë o Zot, ndihmë, të paktën një rreze drite”. Atëherë një engjëll i vogël zbriste nga lart me një qiri në dorë, e ky engjëll kish fytyrën e vajzës së tij. Atij i drithërohej zemra kur mendonte se atje jashtë ndodhej ajo krijesë e pafajshme në një botë të pamëshirëshme dhe ai nuk mund ta mbronte. E kishin futur në burg kur ajo gjëndej ende brenda barkut të ngrohtë të së ëmës dhe nuk e kish parë as kur kish lindur. Kish munguar në ditëlindjet e saj për tetëmbëdhjetë vjet me rradhë. Kujtimi i çasteve te pakta kur i linin t'i vinin për vizitë, ata sy që ibuzëqeshnin ëmbël e bënin të kuptonte se nuk i mbanin mëri që i kish lënë vetëm. Jo, ai nuk ishte kriminel, nuk kish vrarë njeri, nuk kish vjedhur, nuk i kish bërë keq askujt
në jetë të tij por ai kish bërë krimin më të tmerrshëm që mund të bëhej në atë kohë, kish folur kundër regjimit. Ah ç’po them dhe unë, kujt rregjimi, thjesht kish thënë se nuk mund t’i siguronte fëmijës që priste të lindte ato që ai do të dëshëronte, pasi tregjet ishin bosh. Se nuk kish as rroba dhe as ushqim as edhe fruta… po ku i kish thënë, kujt, ah po kolegut të zyrës që i tmerruar nga shkurtimi i personelit dhe frika se mos i binte gërshëra e kish hequr qafe pa ngurruar… Dhe atë natë të bekuar kur gruan e kishin kapur dhimbjet e lindjes, e kish çuar në maternitet dhe në kthim kish gjetur në shtëpi dy policë që pa i dhënë asnjë sqarim i kishin vënë prangat, e kishin hipur në një makinë dhe e kishin zbrazur si një thes bosh në një qeli, e kishin lënë në errësirë… Dhe një qenie hije që rrëshqiste ngadalë nga muri, zvarritej në dysheme drejt tij… oh sa neveri…Po është shumë errësirë, ku është engjëlli im… ku je o bijë, ku ke humbur. I alarmuar brofi më këmbë duke dihatur dhe pa se gjendej në një dhomë spitali. Doli me vrap nga dhoma dhe në fund të korridorit pa dy policë që rrinin para një dere. U kujtua se atje ndodhej vajza e tij e masakruar dhe u drejtua drejt tyre. Një polic i doli përpara dhe i tha se nuk mund të hynte pasi do të vinte oficeri ihetuesisë e do t'a merrte vajzën në pyetje. Ai e shtyu me forcë por ndërkohë ndërhyri polici tjetër dhe i bllokuan derën. Kur po bëhej gati të fuste në punë grushtet, u afrua një djalë i ri, veshur me një kostum gri dhe u bëri shenjë policëve të largohen.

- Ju lutem, - i tha duke i bërë shenjë nga dera, - hymë bashkë.

- Jo, dua të hyj vetëm.
Tjetri e vështroi një çast në sy dhe pastaj orën.

- Dhjetë minuta, pastaj do të hyj unë për ta pyetur. Mjeku tha se është në gjëndje të përgjigjet.
Shtyu derën dhe hyri me hap e zemër të dridhur. Pra ka shpresë, nëse mund të flase e të përgjigjet, ka shpresë. O Zot, ti vetëm shpëtoje se hakun do t’ja marr unë… të lutem!

- Baba!- një fill zëri e bëri të fërgëllonte.
Ai ju afrua edhe me pranë e u përkul sipër saj aq sa fytyrat gati u cekën. C’nuk do të jepte për të ndërruar vend me të.

- Fol moj bijë, fol moj e mira ime. Tregoji babait kush ishte dhe ç’të ka bërë.

- o -

Një pëshpërimë u ngrit nga ato buzë të enjtura e të deformuara dhe ai afroi veshin edhe më shumë për t'a dëgjuar. Kur mbaroi i foli ngadalë pranë veshit me ton urdhërues:-“Askujt bija ime, askujt, as edhe vetes tënde nuk dua t’ja përsëritësh më këto fjalë. Ti nuk ke parë njeri, ti nuk e ke idenë se kush ishin. ” Pastaj u përkul edhe një herë për t’i dhënë një të puthur me kujdes mbi ballë, aty ku mendoi se do t’i dhimbte më pak e doli. Tek dera hasi oficerin e hetuesisë.

- Eshtë e tëra jotja. Pyete!
Kur u gjend jashtë ndezi një cigare. U ul tek shkallët e hyrjes së spitalit duke fiksuar një pikë në hapësirë pa vënë re se kush hynte e dilte nga porta e spitalit. Diku ju afrua e shoqja dhe i foli diçka por ai nuk u përgjigj biles nuk i luajti as edhe një qerpik. Ajo me hap të trishtëm hyri përsëri brenda për t’i qëndruar pranë së bijës. Ai djali simpatik që ishte hetues i kaloi përpara por pastaj siç duket ndërroi mendje, u kthye e u ul pranë tij. Ndenji disa çaste në heshtje.

- Më vjen keq për ç’ka i ka ndodhur vajzës suaj, por doktori tha se është jashtë rrezikut. Por ajo për të cilën më vjen më shumë keq është se tani për tani nuk kemi as edhe një pistë. Vajza nuk ka arritur ta shohë në fytyrë personin që e ka sulmuar…Por të siguroj se do të bëj ç’të jetë e mundur për ta gjetur.
Ai nuk i ktheu përgjigje. Djali i ri ndenji dhe pak e u çua, edhe ai i kredhur në mendime duke u përpjekur të provonte se ç’farë do të ndjente ai po të ish në vendin e atij burri. U rrënqeth për atë që hamendësoi por ishte i vetëdijshëm se edhe kjo ishte shumë, shumë larg realitetit, pasi ai ishte djale i ri, nuk ishte i martuar e nuk kishte fëmijë...

- o -

Tani themi se ka ardhur momenti të bëjmë prezantimin e disa personazheve. Vajza që gjendet në shtratin e spitalit quhet Vesa, është përdhunuar dhe e rrahur gati për vdekje, tani është jashtë rrezikut dhe ndoshta me kalimin e kohës ç’do gjë do të shkojë mirë ose nuk di sesi do të mund të thuhet mirë në këto raste kur mbetesh e sakatuar në shpirt për gjithë jetën, por megjithatë do të ishte një farë soji “mirë” nëse nuk ka mbetur shtatzënë, gjë të cilën nuk e dime ende dhe nëse do të jetë e vërtetë do të duhen akoma edhe shumë ditë për ta marrë vesh. Ajo është pak më shumë se tetëmbëdhjetë vjeç, sa ka mbaruar gjimnazin dhe po përgatitet për të konkuruar për drejtësi. E bukur, e edukuar dhe mbi të gjitha tepër inteligjente me pak fjalë një vajzë qëe ka të ardhmen përpara. Të fejuar akoma asnjë, ndonjë simpati tek tuk, një herë që i pëlqeu vërtet një djalë dhe që mendoi se e dashuronte, hoqi dorë sapo mori vesh se ishte i biri i personit që kish futur në burg babanë e saj. I ati, Shpendi, ish inxhinier në uzinën e traktorëve, ish i burgosur politik për agjitacion e propagandë, banues jo pak por për tetëmbëdhjetë vjet në burgun e Spaçit, burgosur natën që lindi e bija. Rita, e shoqja, ish mësuese në një shkollë tetëvjeçare, më pas puntore magazine pasi dihej që nuk mund të vazhdonte të punonte në arësim pas burgosjes së të shoqit, bile ishte fat i madh që nuk e internuan së bashku me vajzën e vogël. Themi fat por në fakt qe një miku i babait të saj i cili ndërhyri aty ku duhej për të mos e internuar. Grua fjalëpakë e me karakter mjaft të fortë që bjen në kundërshtim me pamjen e saj të brishtë e delikate, i bëri ballë vështirësive e nuk e ndau të shoqin as edhe formalisht siç këmbëngulën të afërmit e miqtë e saj për t'i shpëtuar përndjekjes e bezdive tëdegës së brendëshme dhe që jetën ja kushtoi vajzës. Besim quhet oficeri i hetuesisë që në tregimin tonë nuk luan ndonjë rol kushedi se çfarë por gjithsesi do të jetë mjaft prezent pasi është i pranishëm në jetën e qytetit. E lëmë këtu prezantimin e personazheve që do të vazhdojmë t'a bëjmë më vonë, po të shohim se çfarë do të ndodhë tani me këtë familje që i ka rënë kjo fatkeqësi mbi kokë.

- o -

Shpendi ndenji orë të tëra i ulur tek shkallët e hyrjes qëndrore të spitalit e refuzoi të hante e të pinte por vetëm thithte cigaret me shikimin ngulur hapësirës që ndërronte ngjyrë sipas orëve derisa u kthye në errësirë të plotë pasi nata ishte e vranët e nuk kish as hënë dhe as yje. Afër mëngjesit ju afrua doktori që e njoftoi se gjendja e së bijës ishte në përmirësim dhe pasi u largua ai, i shkoi pranë e shoqja. Ai i bëri shenjë të ulej pranë tij. Folën me zë shumë të ulët edhe pse nuk kish asnjë aty rrotull për t'i dëgjuar apo përgjuar, folën gjatë. Në fillim u duk sikur Rita nuk ishte dakord por ai këmbënguli dhe nëse dikush do të ishte aty pranë do të shikonte se ai mundohej të shprehej me tërë mimikën e duart e tij bënin gjeste ngalutëse deri kërcënuese. Më në fund gruaja u duk sikur ju nënshtrua vullnetit të tij dhe kokëulur e ngadalë, me gjunjë të prerë u fut brenda në spital. Ja tek u ndal një çast tek porta, u kthye duke e parë me sy të përlotur e përgjërues por ai as nuk e ktheu kokën drejt saj. Ajo u zhduk brenda ndërtesës ndërsa ai mbeti atje, tashmë pjesë e shkallëve si një statujë që dikush e kish harruar padashje. Ndenji kështu deri në orën e ndërrimit të turneve të natës me të mëngjesit dhe kur shkallët filluan të gjallëroheshin nga lëvizjet e personelit, me rrezen e parë të diellit shpërtheu dhe ulërima e tij e parë çjerrëse e cila u pasua nga një tjetër e të tjera akoma, e vazhduan pa pushim derisa erdhi një mjek me dy infermierë të cilët e ngritën peshë dhe e futën brenda pa ja vënë shumë veshin kundërshtimeve, grushtave e shkelmave të tij. Ndërkohë mjeku i nguli një shiringë në rrugë e sipër. Më vonë u hap fjala se Shpendi ishte çmendur dhe e kishin shtruar në psikiatri.

- o -

Kush i dëgjoi këto fjalë në qytet dhe nuk i erdhi keq. U hap edhe një herë historia se si kish hyrë në burg dhe tërë qyteti dënoi, themi dënoi nëse do të quhet kështu, të shprehësh ndonjë mendim me gjysëm zëri dhe prapa krahëve kundrejt dikujt që për momentin është bërë goxha i fuqishëm, qoftë ekonomikisht po ashtu edhe me pushtet. Arifi, kështu quhet ish kolegu i Shpendit i cili e spiunoi se bënte agjitacion e propagandë, gjë e cila e futi brenda. Ky kish qenë vetëm fillimi, pasi e bëri edhe për një tjetër më vonë e do ta bënte pambarimisht po t'i jepej rasti por, meqënëse nuk dihet se si u mor vesh kjo, të gjithë i ruheshin e flisnin me kujdes në prani të tij. Kjo nuk e pengoi të bënte karierë dhe ai nga inxhinier u bë kryeinxhinier, e më pas bram, është e vërtetë që ndodhin çudira me natyrën e njeriut, ai u bë demokrat i flaktë dhe në demokraci u bë drejtor i po asaj uzine. Me privatizimin bleu pjesën më të madhe të saj dhe nëse dikush don të dije se ku i gjeti paratë do të ishte shumë e lehtë nëse do të gjente librat e llogarisë dhe gjendjet e magazinave të ndërmarrjes disa muaj para privatizimit, por për fat të keq kjo nuk mund të bëhet pasi tamam në zyrën e llogarisë ra zjarr një ditë të bukur. Dhe fati e desh që po këtë ditë në këtë zyrë të gjendeshin edhe librat e magazinave pasi po bënin rakordimet e inventarit. Siç ndodh shpesh kur njerëzit kanë para dhe pozitë gëzojnë edhe respektin e të tjerëve. I paskrupullt ai dinte ta shfrytëzonte këtë. E vetmja pikë e dobët e tij ishtei biri, Luani, kërkesave të të cilit nuk i rezistonte dot pasi e kish djalë të vetëm. Jo vetëm kaq por edhe ja ushqente egon dhe prapësitë, sepse shihte në to ato anë të errëta të shpirtit të tij që nuk i kish kënaqur dot në rininë e tij. Nëpërmjet të birit, ai sikur rijetonte rininë e tij, kështu që i plotësonte gjithshka vetëm me një kusht, i biri duhej t'i tregonte gjithshka bënte dhe ai përpinte çdo fjalë të tij e çdo natë tek binte të flinte fantazonte gjërat që i tregonte i biri sikur i bënte ai vetë dhe kjo e eksitonte, e bënte të ndjehej i ri…Atë e kish eksituar pa masë dashuria e të birit për të bijën e Shpendit. Jo, ai nuk mendonte që ajo të bëhej nusja e Luanit, por dëshëronte që i biri të dëfrehej me të ashtu siç kish dashur të bënte ai me të ëmën e saj, Ritën. I kujtoheshin netët në të cilat nuk e zinte gjumi ndërsa dëgjonte gërhimën e lehtë të së shoqes në shtrat ndërsa... ai ëndërronte Ritën. Ajo po që ishte grua e bukur, siç do ta kish dashur ai të tijën po ta kish zgjedhur vetë, por nuk kish mundur, i ati kish vendosur për të… Ai i ishte vardisur Ritës pasi Shpendi ish futur brenda dhe për shumë e shumë herë por ajo ja kish treguar gjithnjë vendin e marazi sa vinte e i shtohej por nuk kish se çfarë të bënte. Ajo kish një kushëri me pozitë, në një vend kyç në ministrine e brendëshme dhe ai hoqi dorë kur e kërcënoi se do të shkonte ta denonconte. Nga ajo ditë ai bënte sikur nuk e shikonte kur e haste rrugës por kurrë nuk e kish harruar atë refuzim që e kish ofenduar e lënduar në sedër. Kur e bija e saj i dha duart të birit, atij ju mblodh një lëmsh në grykë e i tha: “Mos e lë të të bëjë budalla, vepro, hakmerru!”

- o -
vijon...