Opinione

[Zero Cool]

EULEX-i për ”peshqit e vegjël”


Arbana Xharra

Peshqit e mëdhenj po i sillen EULEX-it çdo ditë para syve. Disa prej tyre misioni i Bashkimit Evropian i kishte në dorë për pak kohë, por shumë shpejt ata rrëshqitën nga grepi. Tash EULEX-i po merret me peshiqit e vegjël, sepse e kanë më lehtë t’i ndëshkojnë, ani pse ata urdhrat i marrin nga peshqit e mëdhenj.

Kjo nuk është vetëm përshtypje e fituar nga jashtë. Vetë zyrtarët e lartë të EULEX-it e kanë thënë me gojën e tyre se “e kanë më lehtë me peshqit e vegjël”.

Shumica e prokurorëve brenda misionit të BE-së në duar kanë raste të mëdha dhe të vogla krimi e korrupsioni, kanë po ashtu grumbuj faktesh në sirtarë. Pasi kryhen hetimet, nuk fillojnë gjykimet, por duhet pritur dritën e gjelbër nga Brukseli.

Ndërkaq, Brukseli prioritet e ka stabilitetin politik në Kosovë, jo luftën kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit. Ky është bilanci i punës së protektorëve evropianë në Kosovë, që nga viti 2008, kur erdhën këtu me premtime të mëdha dhe përbetime se do ta bënin punën më mirë se UNMIK-u.

Pra, qëllimi i propaganduar tingëllon mirë, por derisa rezultatet nuk shihen, atëherë mbetet vetëm prapavija dhe loja me politikanë lokalë si të ishin figura të shahut – varësisht nga moti politik.

E gjithë kjo situatë e mosefikasitetit ekstrem të drejtësisë ndërkombëtare ndikon që grupe politikanësh të ndihen komod në veprimet e tyre të paligjshme. Jo pak prej tyre mbajnë pozita udhëheqëse.

Katër vjet që nga ardhja e këtij misioni në Kosovë, tashmë është vërtetuar një fakt i pamohueshëm se EULEX-i: ballafaqimi me krimin është premtim që tingëllon bukur, por në fakt, siç u tha, asgjë, asnjë veprim nuk duhet të prekë të ashtuquajturin stabilitet politik. Sepse në Bruksel dhe gjetiu duhet ruajtur iluzionin se “rajoni është stabil”.

Ata prokurorë që zotoheshin se do të pastrojnë këtë vend nga të korruptuarit janë kthyer nëpër shtëpitë e tyre dhe shijojnë ditët e pensionit.

Belgu Theo Jacobs, i cili ka qenë kryeprokuror i parë në EULEX në fillim të mandatit, pati thënë se EULEX-i është duke bërë hetime të mira dhe se rezultatet do të shihen në pranverë, duke aluduar në pranverën e vitit 2009. Në 2010-tën pasardhësi i tij, holandezi Johannes Van Vresweijk me këmbëngulje pati thënë se ka fakte për arrestimin e peshqve të mëdhenj, por në fund të mandatit deklaroi: “Kam menduar se punët do të shkojnë më lehtë, por situata doli të jetë më e komplikuar”.

Fjalë të mëdha ka thënë edhe çekja Jaroslava Novotna, e cila ka marrë timonin për të udhëhequr prokurorët e EULEX-it në fillim të këtij viti. Por, politikat ditore kanë një skemë të kompletuar, e cila po udhëhiqet me disa lojtarë që janë në krye të politikës.

Janë po këta akterë të politikës të cilët drejtësia i ka në dorë dhe dyshohet se po i shfrytëzon për pazare më të mëdha. Sepse tashmë e kemi mësuar se EULEX-it nuk i mungojnë faktet për të pastruar Kosovën nga pisllëqet që po na ngufasin. Por, janë pikërisht këto pisllëqe që i duhen EULEX-it për të përmbyllur misionin duke mos krijuar trazira dhe vetëm sa për sy e faqe duke dënuar disa hajdutë ordinerë.

Nëse këta prokurorë kanë ardhur për t’i ndihmuar e mësuar kolegët e tyre vendorë, a thua çfarë mësimi janë duke marrë këta prokurorë që në të ardhmen pretendojnë të luftojnë krimin e korrupsionin si parakushte që Kosova të ecë përpara?