Rruga e lumturisë - NAMAZI

[Albanian eX|PerT]

Dobitë e namazit janë të shumta, janë aq saqë nuk ka mundësi të numërohen ose t'i shkruaj lapsi, pasiqë është urdhër Hyjnor, me të cilin e adhurojnë njerëzit All-llahun.



قُلْ لِعِبَادِي الَّذِينَ آمَنُوا يُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَيُنفِقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلَانِيَةً مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَ يَوْمٌ لَا بَيْعٌ فِيهِ وَلَا خِلَالٌ(31)



"Robëve të Mi, të cilët besuan thuaju: "Të falin rregullisht namazin dhe me atë që i furnizuam ata, të japin fshehtas e haptas, para se të vijë një ditë që në te nuk ka as kompensim as miqësi". (Ibrahim: 31) .

1- All-llahu ka përmbledhur të mirat e namazit më shprehje shumë përmbledhëse dhe shumë të shkurtër.



وَأَقِمْ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنْ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ



"…fal namazin, vërtet namazi largon nga të shëmtuarat dhe të irituarat,..". (El-Ankebut: 45). I mbetet njeriut që të numëron krejt veçoritë, nëse nuk mundet t'i numërojë të tërat, atëherë së paku le ti kujtohen disat prej tyre.

Nëse, ti, i largon gjërat amorale nga vetvetja jote, ia shkulë rrënjët nga sjellja jote, atëhere të pastrohet feja, të filtrohet shpirti, të shërohet zemra, i ke të mira gjymtyrët, kurse po i largove të këqijat, e ke mbytyr një mikrob shumë të dëmshëm në shoqërinë tënde, e me këtë siguron fenë, vetveten dhe familjen.

2- Namazi të ndihmon në vështirësi dhe për të zgjedhur situatat e komplikuara. All-llahu [subhanehu ve teala] thotë:



وَاسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِينَ(45)


"Kërkoni ndihmë (në të gjitha çështjet) me durim dhe me namaz, vërtet, ajo është e madhe (vështirë), por jo edhe për ata që kanë frikë (Zotin)". (El-Bekare: 45).


Namazi është rehati e mendjes dhe e trupit tënd nga punët e jetës dhe lodhja e punës. Eshtë elementi kryesor që i ndërlidhë muslimanët mes vehte dhe i barazon, të mëson në rregull dhe ngritje nga çdo gjë e kësaj bote, e pastron zemrën nga epshi, nga armiqësia dhe zilia, e mbron gjuhën, shikimin dhe dëgjimin, mer edukatë dhe sjellje, mësohesh t'i zbatosh obligimet dhe detyrat në çdo kohë, edhe kur ke edhe kur nuk ke vullnet.

3- S'ka dyshim se namazi ka edhe dobi shëndetësore gjatë qëndrimeve në te edhe pse ne nuk i dijmë këto gjëra.

Muslimanët e mëparshëm urdhërat e All-llahut i pranonin duke mos kërkuar shkakun dhe dobinë e tyre, por i zbatonin ato pa asnjëfar komentimi. Mirëpo dobësia e elementit fetar në jetën e muslimanëve të kësaj kohe i detyron këshilluesit, që për të udhëzuar dhe këshilluar njerëzit, të mendojnë dhe analizojnë mbi vlerat e kësaj feje madhështore, që ti paraqesin para njerëzve.



O musliman!

- Të këshilloj që të falesh dhe të kujdesesh për namazin tënd, sepse askush nuk të bënë dobi para All-llahut, askush nuk e mer mëkatin tënd, askush nuk do të polemizojë për ty me All-llahun, askush nuk do të mund të të mbrojë nga dwnimi i Tij, nuk do të bënë dobi as pasuria e as familja, nuk do të mbesin as autoriteti e as fama. Do të pendohesh për këtë mangësi, atë ditë që aspak nuk të bënë dobi pendimi, do të vjen vdekja në befasi, në çastin kur ti nuk e pret, andaj pregaditu, mendo për gjendjen tënde dhe mer këshillë nga ata që kanë qenë para teje.

- Dije se gjëja e parë për të cilën do të pyetë All-llahu në ditë të Kijametit është namazi, nëse namazin e ke në rregull, pastaj të pyet për zekatin, agjërimin e haxhxhin, nëse me namazin nuk je në rregull, atëhere për asgjë tjetër nuk do të pyetesh.

- Dije se lënia e një namazi obligativ me qëllim, shkakton largimin e mbrojtjes së All-llahut dhe garancës së Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem].

- Mos u bë musliman falsifikat, i cili një namaz e falë e dhjetë tjera nuk i falë dhe mos u përngjajë munafikëve të cilët kur ngriten për në namaz, ngriten me përtesë.

- Kujdesu mos të thotë shejtani në gjuhën tënde, atë që e thotë në gjuhën e shumë muslimanëve falsifikat: namazi nuk është me rëndësi, me rëndësi është zemra e pastërt, edhe pse nuk falemi, ne nuk i bëjmë dëm askujt. Ata janë duke gënjyer, ata fyejnë All-llahun dhe Pejgamberin [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem].

-

إِنَّ الَّذِينَ يُؤْذُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ لَعَنَهُمْ اللَّهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَأَعَدَّ لَهُمْ عَذَابًا مُهِينًا(57)وَالَّذِينَ يُؤْذُونَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ بِغَيْرِ مَا اكْتَسَبُوا فَقَدِ احْتَمَلُوا بُهْتَانًا وَإِثْمًا مُبِينًا(58)



"E s'ka dyshim se ata janë, të cilët e fyejnë All-llahun dhe të dërguarin e Tij, ata i ka mallkuar All-llahu në Dynja e në Ahiret dhe për ta ka përgatitur një dënim të dhembshëm. E ata që fyejnë besimtarët dhe besimtaret, për çka ata nuk janë fajtorë, ata kanë ngarkuar veten me shpifje dhe me një mëkat shumë të madh". (El-Ahzab: 57-58). Aka fyerje më të madhe për All-llahun, se sa bërje mëkate ndaj Tij?! A ka dëmtim më të madh për Pejgamberin sesa mosrespektimi i urdhërave të tij?! A ka fyerje ma të madhe për muslimanët se sa mosnderimi i fesë së tyre dhe pasimi i rrugëve tjera?!

- Nëse sheh njerëz që falen dhe bëjnë mëkate, duhet të dishë se ata nuk janë të pagabueshëm, mëkatet e tyre nuk kanë lidhje me namazin e tyre, fundi i fundit, ti nuk je llogaritës i tyre, e as që do të japish llogari për ta. Je i bindur, se ata do të largohen nga këto mëkate ndonjë herë. Pastaj, pse nuk bëhesh ti edhe ma i mirë se ata, bëhu shembëlltyrë për ta dhe këshilltarë i tyre. Bëhu prej atyreve që e largon namazi nga gjërat e neveritshme dhe amorale, e mos u bë prej atyreve që mos kryerja e faljes i largon prej All-llahut.

- Falu, nëse je i mençur, sepse njeriu i mençur nuk e le namazin. Mos u bë nga ata që nuk e përdorin mendjen dhe shqisat e tyre në gjëra që u bëjnë dobi, por i pasojnë epshet dhe shejtanin. All-llahu [subhanehu ve teala] për ta thotë:



وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِنْ الْجِنِّ وَالْإِنسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لَا يَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لَا يُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لَا يَسْمَعُونَ بِهَا أُوْلَئِكَ كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُوْلَئِكَ هُمْ الْغَافِلُونَ(179)



"Ne krijuam shumë nga xhinët e njerëzit për xhehennem. Ata kanë zemra që me to nuk kuptojnë, ata kanë sy që me ta nuk shohin dhe ata kanë veshë që me ta nuk dëgjojnë. Ata janë si kafshët, bile edhe më të humbur, të tillët janë ata të marrët". (El-A'raf: 179).

- Falu, nëse je njeri i lirë dhe me nderë, e mos u bë sikur ata mëkatarët e të shkatërruarit.

- Falu, nëse je prej atyreve që i falënderon të mirat dhe nuk i haron.

- Falu, nëse me të vërtetë je musliman, mos i kundërshto fjalët tuaja me veprat tuaja e të bëhesh prej munafikëve.

- Falu, nëse dëshiron të shpëtosh nesër nga dwnimi i dhembshëm, mos u trego kryeneç dhe mos insisto në mëkate, e të sundon shejtani dhe të bëhesh nga të humburit.

- Falu, nëse je bamirës ndaj prindërve tuaj, sepse nëpërmjet namazit lutesh dhe kërkon falje për prindërit tuaj.

- Falu, nëse ua dëshiron të mirën fëmijëve tu dhe gruas tënde dhe bëhu shembëlltyrë për ta. Si ka mundësi të falen ata nëse ti vet nuk falesh. A dwshiron ti shohish nesër duke u djegur ata në xhehenem?!

- Falu, nëse ia dëshiron të mirën vendit tënd, sepse kush nuk i bënë mirë vetvetes, as vendit të vet nuk mundet t'i bëjë mirë. Pastaj si ka mundësi që All-llahu tua ruan vendin dhe të mirat në te, nëse ata e mohojnë dhe nuk e falënderojnë?! Fundi i fundit, kafirat e botës, janë duke i sunduar muslimanët nga shkaku i lënies së namazit dhe bërjes së mëkateve!

- Falu, nëse e do All-llahun, sepse njeriu i dashuruar kënaqet duke biseduar në vetmi me të Dashurin e vet, le të jetë namazi një pjesë e këtij kontakti.

- Falu, nëse i frikohesh All-llahut të Madhërishëm, sepse i është kërcënuar atij që nuk falet me xhehenem, kurse ti nuk ke mundësi të durosh nxehtësinë e diellit, e si ke mundësi të durosh nxehtësinë e zjarit të xhehenemit?! Dije se zjari i kësaj bote është një e shtatëdhjeta pjesë e xhehenemit. Zjari i ahiretit, është errësirë, duhet të udhëtojë shtatëdhjet vjet derisa të bjer në fund.



فِي جَنَّاتٍ يَتَسَاءَلُونَ(40)عَنْ الْمُجْرِمِينَ(41)مَا سَلَكَكُمْ فِي سَقَرَ(42)قَالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّينَ(43)وَلَمْ نَكُ نُطْعِمُ الْمِسْكِينَ(44)وَكُنَّا نَخُوضُ مَعَ الْخَائِضِينَ(45)وَكُنَّا نُكَذِّبُ بِيَوْمِ الدِّينِ(46)حَتَّى أَتَانَا الْيَقِينُ(47)فَمَا تَنْفَعُهُمْ شَفَاعَةُ الشَّافِعِينَ(48)فَمَا لَهُمْ عَنْ التَّذْكِرَةِ مُعْرِضِينَ(49)كَأَنَّهُمْ حُمُرٌ مُسْتَنْفِرَةٌ(50)فَرَّتْ مِنْ قَسْوَرَةٍ(51)بَلْ يُرِيدُ كُلُّ امْرِئٍ مِنْهُمْ أَنْ يُؤْتَى صُحُفًا مُنَشَّرَةً(52)




Vazhdon

[Albanian eX|PerT]

"Që janë në Xhennete e i bëjnë pyetje njëri-tjetrit, Përkitazi me kriminelët (e u thonë):

"Cka u solli juve në Sekar?" Ata thonë: "Nuk kemi qenë prej atyre që faleshin (që bënin namaz); Nuk kemi qenë që ushqyenim të varfërit; Dhe kemi qenë që përziheshim me të tjerët në punë të kota. Dhe kemi qenë që nuk e besonim ditën e gjykimit. Derisa na erdhi e vërteta (vdekja)!" E tanimë, atyre nuk u bën dobi ndërmjetësimi i ndërmjetësuesve, Po çka kishin ata që largohesin prej këshillës (Kur'anit)? Ata ishin si gomarë të trembur (të egër). Që ikin prej luanit (ose prej gjahtarit). Veç kësaj, secili prej tyre dëshironte t'i jepej libër i posaçëm (i hapët, i qartë)". (El-Mudeththir: 40-52).

- A të gëzon nëse në Ditë të Kijametit të thonë se je kriminel dhe tu thotë Zoti melekëve të ashpër:



خُذُوهُ فَغُلُّوهُ(30)ثُمَّ الْجَحِيمَ صَلُّوهُ(31)ثُمَّ فِي سِلْسِلَةٍ ذَرْعُهَا سَبْعُونَ ذِرَاعًا فَاسْلُكُوهُ(32)إِنَّهُ كَانَ لَا يُؤْمِنُ بِاللَّهِ الْعَظِيمِ(33)وَلَا يَحُضُّ عَلَى طَعَامِ الْمِسْكِينِ(34)فَلَيْسَ لَهُ الْيَوْمَ هَاهُنَا حَمِيمٌ(35)وَلَا طَعَامٌ إِلَّا مِنْ غِسْلِينٍ(36)لَا يَأْكُلُهُ إِلَّا الْخَاطِئُونَ(37)



"U thuhet zebanive: Kapeni atë, vëjani prangat! Pastaj atë shtijeni në Xhehennem...Mandej, lidheni atë me një zinxhirë të gjatë shtatëdhjetë kutë. Pse ai ka qenë që nuk besoi All-llahun e madhëruar. Ai nuk nxiste për t'i ushqyer të varfërit. Ai sot nuk ka këtu ndonjë mik. As ushqim tjetër përveç të të shplarave. Që atë nuk e ha kush, pos mëkatarëve". (El-Hakka: 30-37).

- sigurisht se ti qwndron me mua kur tham se lërja e namazit është mëkat, atëherë pse nuk e falë?! A ke garancë prej All-llahut se do ta falë këtë mëkat?! A nuk e kë dëgjuar këtë udhëzim, të cilin ia ka dhënë All-llahu Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]:



قُلْ إِنِّي أَخَافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّي عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ(15)



"Thuaj: "Vërtet, unë i frikësohem dënimit të ditës së madhe, nëse nuk i përulem Zotit tim". (El-En'am: 15). Mos je ti më i nderuar te All-llahu sesa Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]?! Nëse Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] është më me nderë te All-llahu dhe i frikësohet denimit të Tij, vallë çka mbetet për ty?!

- Vëllau im i dashur. Nëse të kërcënohet një polic se do të mbyllë në burg ose nëse të kërcënohet ndonjë kryetar, kurë nuk do të rahatoheshe, do të frikoheshe dhe trishtoheshe. Mirëpo si do të jetë puna, nëse të kërcënohet Hakmarësi, ku do të shkosh dhe ku do të fshehesh?!

- A do të shpëton të qajturit dhe keqardhja kur do ta shohish zjarin?! Cfarë të mirë rezervon për në ahiret, nëse në dunja nuk falesh?! Cfarë humb nëse falesh?! Cfarë të gëzon, të jeshë më të lumturit në xhennet apo me të humburit në xhehenem?!

- Falu, njihe All-llahun kur ke bollëk që të tw njohë Ai ty kur je në vështirësi.

- Falu, e mos u bë musliman vetëm me emër dhe mos u bënë shkaktar i shkatërrimit të Islamit, por bënu prej atyreve që thonë:

Baba im është Islami

Kur të tjerët krenohen

Me Kasin ose Temimin (dy fise tw njohura arabe sh.r.)

-Falu, se me këtë u ndihmon vëllezërve të mirë musliman, duke ua shtuar numrin, duke e pakësuar armikun e tyre dhe numrin e munafikëve.

-Falu, se me këtë vepër e kënaq All-llahun dhe e hidhëron shejtanin dhe i largon kurthet e kurthtarëve.

-Falu, sepse namazi e largon erësirën e devijimit dhe lajthitjes në dunja, futë në zermën tënde dritë dhe udhëzim, ta ndriçon erësirën e varrit dhe të bënë dritë në urën e ditës së Kijametit.

-Falu, sepse namazi është ndihmesa më e madhe në braktisjen e mëkateve dhe pranga ma e vështirë për shejtanin dhe epshin.

-Falu, sepse llogaria është e rëndë, kurse Llogaritësi i Gjithmundshëm. Dije se kafshët kur do të shohin se ku përfundojnë njerëzit mëkatarë, do të thonë: e falënderojmë All-llahun që nuk na ka bërë si ju, nuk shpresojmë xhennet, mirëpo as që frikohemi prej zjarit. Këtë ditë, krimineli do të shpresojë të jetë dhe.



إِنَّا أَنذَرْنَاكُمْ عَذَابًا قَرِيبًا يَوْمَ يَنظُرُ الْمَرْءُ مَا قَدَّمَتْ يَدَاهُ وَيَقُولُ الْكَافِرُ يَالَيْتَنِي كُنتُ تُرَابًا(40)



"Ne ua tërhoqëm juve (idhujtarëve) vërejtjen për një dënim të afërt, në ditën kur njeriu (besimtar) shikon se çka i kanë sjellë duart e veta, e jobesimtari thotë: "Ah, sa mirë do të ishte për mua sikur të isha dhe". (En-Nebe': 40).

Më në fund, vëllau im, falu se edhe unë falem, ta dua ty atë që ia dua vehtes, pasiqë të kam vëlla nga feja.

Falu në shenjë respekti ndaj All-llahut, i Cili thotë:



حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلَاةِ الْوُسْطَى وَقُومُوا لِلَّهِ قَانِتِينَ(238)



"Vazhdoni rregullisht namazet (faljet), e edhe atë namazin e mesëm, dhe ndaj All-llahut të jeni respektues (në namaze)". (El-Bekare: 238). Dhe nga frika që mos të ringjalleni në grupin e mosbesimtarëve, pasiqë Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thotë: "Marrëveshja mes neve dhe juve është namazi, kush e le, ka bërë kufër".

Falu, sepse pasha All-llahun, përveç të Cilit s'ka hyjni tjetër, unë mundohem të jem këshilltari yt.

Na bëftë All-llahu prej atyreve që i dëgjojnë fjalët dhe i pasojnë ato ma të mirat. Paqa dhe bekimi qofshin mbi Muhammedin [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem], mbi familjen dhe mbi shokët e tij. Falënderimi qoftë për All-llahun.

Abdur-Reuf Hanavi


Përktheu: bekir halimi</SPAN>

Abdur-Reuf Hanavi,
2.2.2001

</SPAN>

http://www.albislam.com

[Albanian eX|PerT]

Lidhja e radhëve në namaz
Revista el-Huda

Ibn Umer [radiallahu anhu] transmeton se i dërguari i Allahut [salallahu alejhi ue selam] ka thënë:"Rregulloni radhët e juaja [drejt], se vërtet engjëjt falen në radhë. Radhitni krahët e juaj, mbyllni zbrazëtirat, mbështetni duart për vëllanë e juaj dhe mos lini zbrazëti për shejtanin. Kushdo që e lidh një radhë [saf], Allahu e mban atë; kushdo që e ndërpret një radhë, Allahu e nderpret atë." [Ahmed, Ebu Daud, en-Nesa'i dhe të tjerët. Shiko Sahi ul-Xhami nr.1187]


Kushdo që është falur me grupe të ndryshme njerëzish mbas gjase ka përjetuar situatën në vijim: Kur radhiteni për namaz, personi afër jush s'lejon që shputat e juaja t'i prekin të tyret; nëse orvateni t'u afroheni atyre, ata largohen, nëse ngulmoni në këtë ka mundësi që të shpërthejë belaja.



Dëshmia për të qëndruar katër gishtërinj larg?


Shumica e njerëzve, të cilët qëndrojnë larg fqiut të tij gjatë namazit me xhemat, e bëjnë këtë vetëm nga shprehija. Nuk do të ishte me vend që të pohohet se kjo është e bazuar në ndonjë medhheb të caktuar, ngase kjo s'do të gjindej në mësimet e librave burimore të medhhebit. Për shembull, në librin e famshëm të fikhut Hanefi "Hashije" nga Ibn Abidejn, përmendja e vetme e mosprekjes së shputave të fqiut gjatë namazit, është në rastin e burrit kur falet me bashkëshorten e tij! Ngjashëm, kjo s'është përmendur në "el-Um" të esh-Shafi'i. Mirëpo, opinioni se është e lejueshme që të qëndrohet katër gishtërinj larg nga personi i afërt, është përmbledhur në disa libra krahasues të fikhut.1 Ky opinion, që ne shpresojmë ta paraqesim, është supozim i pabazë, dhe zbatimi i mëtejshëm i kësaj shkel tekste të shumta të përgjithshme e të veçanta, të cilat mësojnë se si të qëndrohet në radhë për namazin e përbashkët. Veç kësaj, mënyra në të cilën faleshin shoqëruesit [sahabët] në praninë e pejgamberit [salallahu alejhi ue selam] është dëshmi për t'u ndjekur nga muslimanët, posaçërisht kur ai [salallahu alejhi ue selam] tha, "… se vërtet unë mund t'ju shoh prapa shpinës sime…" [el-Buhari] Dhe ai e tha këtë pasi urdhëroi shoqëruesit t'i ndreqin radhët e tyre. Po të mos e zbatonin urdhërin e tij si duhet, apo po ta tepronin në këtë, atëherë ai, duke pasur mundësi që ta shohë këtë, me siguri do t'i ndreqte edhe më tej. Dhe kjo është dëshmi kundër atyre që pohojnë se interesi në këtë çështje paraqet teprim.


Për më shumë, ky opinion kërkon nga personi që falet të bëjë një akt shtesë, dmth të largohet, ndërsa po të mos lëvizte kur personi afër tij e vendos shputën e tij afër të tijës, ai do të vepronte më pak, dhe veprimi më i pakët është rregulli në namaz po nuk u dëshmua ndryshe! Kjo është veçanërisht e vërtetë në dritën e tekstit, siç do të dëshmojmë nëse lejon Allahu.



Urdhëri për të drejtuar radhët dhe mbyllur zbrazëtirat, dhe se kjo është uaxhib [detyrim]


Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] ka thënë:"Bëjeni të mirë qëndrimin tuaj në namaz." [Ahmed dhe Ibn Hiban. Saktësuar nga el-Albani në Sahi ul-Xhami nr.195] Dhe:"Vendosni radhët [drejt], dhe bashkohuni…" [el-Buhari, Muslim, dhe të tjerët].


Imam el-Begaui komentoi fjalën 'terasuw' [këtu është përkthyer si bashkim] duke thënë, "Thënia e tij 'terasuw' do të thotë të ngjiturit bashkë derisa të mos ketë zbrazëti në mes. Siç ka thënë Allahu:"Vërtet, Allahu i do ata që luftojnë në rrugën e Tij në radhë sikur të ishin një mur i ngurtë [mersusen]." [es-Saf:4] Do të thotë se ata bashkohen me njëri-tjetrin. Në këtë ka dëshmi se imami duhet të kthehet nga njerëzit për t'i urdhëruar ata që t'i drejtojnë radhët e tyre."2


Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] po ashtu ka thënë:"Drejtoni radhët, se vërtet drejtimi i radhëve është pjesë e plotësimit të namazit." [el-Buhari dhe Muslim], për të cilën imam esh-Sheukani konstatoi, "Nga kjo kuptohet që drejtimi i radhëve është uaxhib." [Nejl ul-Autar]


Dhe ai [salallahu alejhi ue selam] urdhëroi:"Mbyllni zbrazëtirat… [Ahmed, Ebu Daud, en-Nesa'i dhe të tjerët. Shiko Sahi ul-Xhami nr.1187]



Urdhërimi i veprës me anë të foljes, e cila shoqërohet me 'Lamin' e urdhërimit


Midis shenjave të mirënjohura të një detyrimi apo uaxhibi, në usul ul-fikh, është kur folja urdhëruese të jetë paraprirë nga shkronja Arabe lam. Ky lloj lami është i njohur si lam el-amr, apo lam urdhërues. Kurdo qoftë që kjo të përdoret, atëherë në kuptojmë se adresimi paraqet një detyrim, përveç nëse kjo shoqërohet me një akt apo thënie, e cila tregon se kjo është vetëm rekomandim. Në tekstin vijues, lami i tillë i paraprin foljes, duke na lënë të kuptojmë se thënia është një detyrim:"Vendosni radhët [drejt], [në një transmetim këtë e vijon:Pasha Allahun, ose do t'i vendosni radhët [drejt], ose Allahu do të hedhë përçarje në zemrat e juaja." [Ebu Daud, Ibn Hiban. Sahi, shiko Sahih et-Tergib uet-Terhib nr.512 dhe shtesa gjindet në Ebu Daud, shiko Sahi ul-Xhami nr.1191]


Dhe:"Ose drejtoni radhët, ose Allahu do të bëjë që përçarja të shfaqet në fytyrat e juaja." [el-Buhari, Muslim dhe të tjerët]


Imam en-Neueui shpjegon siç vijon:"Do të thotë se hidhërimi, armiqësia dhe mospajtimi do të shfaqen në zemrat. Sikur thuhet, 'Fytyra e filanit ndryshojë ndaj meje.' Kjo do të thotë, 'fytyra e tij tregon mospëlqim ndaj meje.' Pra, dallimi i tyre në radhët është një lloj i dukshëm i përçarjes, dhe dallimet e dukshme së jashtmi janë shkak për përçarjen e brendshme."3



Vazhdon

[Albanian eX|PerT]

Përmednja e 'la' së ndalimit


La-ja e ndalimit quhet kështu nga që do të thotë, "Mos e bëj këtë e këtë." Në të gjitha rastet e tilla të ndalimit [nehi], kjo nënkupton që akti është haram, përveç nëse është i shoqëruar nga një akt apo thënie që tregon se kjo është vetëm e papëlqyeshme.


Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] ka thënë:


• Mos lini zbrazëtira për shejtanin [Ahmed, Ebu Daud, en-Nesa'i dhe të tjerët. Shiko Sahi ul-Xhami nr.1189]

• Mos u dalloni, se zemrat e juaja do të përçahen. [Muslim, Ahmed, en-Nesa'i dhe të tjerët.]

• Mos i bëni gjoksat të çregullt, se zemrat e juaja do të përçahen. [Ibn Khuzejme. Shiko Sahih et-Tergib uet-Terhib nr.513]

• Mos i lini radhët e juaja të çrregullta, se zemrat e juaja do të përçahen. [Ebu Daud, en-Nesa'i dhe të tjerët. Shiko et-Tergib uet-Terhib nr.513]



PARALAJMËRIM


Paralajmërime kundër zbrazëtirave


Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] ka thënë:"Ruajuni nga zbrazëtirat." Do të thotë në namaz. [et-Taberani në el-Kebir dhe të tjerë, shiko es-Sahiha nr.1757]



Zbrazëtirat e ftojnë shejtanin


Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] ka thënë:"Drejtoni radhët dhe radhitni krahët, dhe bashkoni duart me vëllezërit e juaj, dhe mbyllni zbrazëtirat, se vërtet shejtani hyn mes jush nëpërmjet tyre mu siç hyn qengji i vogël." [Ahmed, et-Taberani dhe të tjerët dhe kjo është sahi.]4



Paralajmërim i ashpër për shkëputjen nga Allahu


"Kushdo që lidh radhën, ai mbahet nga Allahu; kushdo që ndërpret radhën, Allahu e ndërpret atë." [Shiko shënimin për hadithin e parë.] Dhe një paralajëmrim i tillë s'do të bëhej për një vepër, e cila thjesht është e rekomanduar.



Sjellja e shoqëruesve [sahabëve]


Goditja në shputat


Umer dhe Bilal [radiallahu anhu] - nga të dytë është transmetuar të kenë goditur shputat e njerëzve me qëllim për të drejtuar radhët.5 Dhe siç konstatoi Ibn Hazm, ata s'do ta goditnin dikë po që se ai [salallahu alejhi ue selam] s'do ta mendonte nje detyrim.



Shpjegimi i "Drejtoni radhët"


Enes [radiallahu anhu] transmetoi se në el-Medine ai qe pyetur nëse po shihte ndonjë gjë të ketë ndryshuar nga koha e pejgamberit [salallahu alejhi ue selam], me ç'rast u përgjigj:"S'po shoh ndonjë ndryshim, përveç që nuk po i drejtoni radhët si duhet." [el-Buhari]


Do të na mjaftonte të kuptojmë thënien e tij 'tekimune es-sufuf' se thjesht kjo do të thotë, radhët e juaja janë zigzag dhe nuk po i drejtoni ato. Por, transmetimi në vijim nga Enesi [radiallahu anhu] na e ndriçon kuptimin e vërtetë të drejtimit të radhëve:"[Pas ngritjes për namaz, para tekbirit, i dërguari i Allahu [salallahu alejhi ue selam] tha:] Drejtoni radhët e juaja dhe bashkohuni, se vërtet ju shoh prapa shpinës sime." [Dy transmetime të ndara nga el-Buhari dhe Muslim.] Në një transmetim Enesi shtoi:"Pashë që njëri nga ne do të ngjitte krahun e tij për krahun e shokut të tij, dhe thembërën me thembërën e tij, dhe po ta bënte këtë sot ndokush, ndonjëri nga ju do të ikte sikur gomar i pashtrueshëm."6


En-Nu'man bin Beshir [radiallahu anhu] ka thënë:"… kështu që pashë një njeri duke ngjitur krahun për krahun e shokut të tij, dhe shputën për shputën e tij, si dhe nyjen e këmbës për nyjen e këmbës së tij." [el-Buhari]



Argumenti se ngushtimi i radhëve pengon nga koncentrimi


Pas tërë këtij vlerësimi, disa njerëz ngulmojnë që qëndrimi afër njeri-tjetrit gjatë namazit ua humbë mendjet atyre. Për shkak të këtij problemi, ata besojnë se është më me vend që namazi i tyre të pranohet nëse qëndrojnë më larg personit afër tyre. Sidoqoftë, ky është një arsyetim i varfër, nga që paaftësia e ndokujt për t'u koncentruar gjatë namazit s'është arsye për të që ta nxisë shejtanin të hyjë në radhët. Dhe qartë urdhërimi e po ashtu edhe mirësia është me njerëzit që falen afër e jo veças, siç ka thënë pejgamberi [salallahu alejhi ue selam]:"Më i miri nga ju është ai që ka krahërorin më të favorshëm në namaz." [Ebu Daud dhe të tjerët. Ky është hasen sipas el-Albanit, Sahih ul-Xhami nr.3264]



Çështjet që kanë të bëjnë me këtë


Kur dy veta janë duke u falur…


Ibn Haxher transmeton nëpërmjet Ibn Xhurejxh, i cili tha:"I thashë Attasë, 'Njeriu që falet me një njeri tjetër, ku duhet të qëndrojë ai?' Ai tha, 'Në anën e djathtë të tij.' Thashë, 'Ai duhet të vijë paralelisht me të derisa të radhitet me të, dhe asnjëri të mos jetë më mbrapa se tjetri?' Tha:'Po.' Thashë:'A pëlqen që ai të barazohet me të derisa të mos mbetet më zbrazëtirë mes tyre?' Tha:'Po." [Fet'h ul-Bari – Kitab el-Ethan nr.57]



Ndalimi i faljes mes shtyllave apo kolonave


Është e detyrueshme për njerëzit që të radhiten ose përpara, ose përmbas pragut të çfarëdo strukture arkitektonike në xhami. Kjo është përftuar nga transmetimet ne vijim.


Mu'auije bin Kurreh transmeton se babai i tij ka thënë:"Ne qemë ndaluar që të radhitemi mes 'es-seuari' [gardhe, mure, shtylla, etj] gjatë kohës së të dërguarit të Allahut [salallahu alejhi ue selam], ai na largoi nga këto." [Ibn Maxheh, Ibn Khuzejme, Ibn Hiban dhe të tjerët.]7


Dhe, Abdul-Hamid bin Mahmud ka thënë:"U fala me Enes bin Malik një të Premte. U falëm në anën e kundërt të seuari, dhe u zhvendosëm përpara apo së prapthi, ngase Enesi tha që ndaloheshim nga kjo gjatë kohës së të dërguarit të Allahut [salallahu alejhi ue selam]." [Ebu Daud, en-Nesa'i, et-Tirmidhi dhe të tjerët me zinxhir të vërtetë transmetuesish.]


Është transmetuar nga Ibn Mes'ud [radiallahu anhu] të ketë thënë:"Mos u radhitni mes seuari."8


el-Bejheki komentoi:"Kjo ngase shtyllat [i parandalonin të lidhnin] radhën." Imam Malik ka thënë:"Nuk ka dëm në radhët mes shtyllave nëse nuk ka vend në xhami." Dhe, Ibn Kudame ka thënë:"S'është e papëlqyeshme për imamin të qëndrojë mes seuari, por vetëm për ndjekësit, nga që ajo i ndërpret radhët e tyre…"9


Ebu Hanife ka thënë:"Është e papëlqyeshme të qëndrohet mes dy shtyllave, apo në kënde, apo mes enklavave…"10



Të falurit i vetëm përmbas radhës


Janë disa transmetime që ndalojnë faljen e personit përmbas radhës. Kjo që vijon është një shembull. Ali bin Shejban ka thënë:"U falëm pas tij – dmth pejgamberit - dhe pejgamberi i Allahut [salallahu alejhi ue selam] e përfundoi namazin. Ai e pa një njeri duke u falur i vetëm përmbas radhës. Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] priti derisa ai e përfundoi namazin e pastaj i tha: Kthehu dhe falu, ngase s'ka namaz për atë që falet i vetëm përmbas radhës." [Ibn Khuzejme 1569. Shiko Irua ul-Galil nr.541]



Tërheqja e ndokujt së prapthi nga radha


Nuk ka ndonjë dëshmi të vërtetë për tërheqjen e personit nga radha përpara për të formuar një radhë të re kur namazi tashmë ka filluar dhe jeni të vonuar. Madje, teksti që e mbështet këtë është shumë i dobët apo i shpikur.11



Çfarë duhet të veprohet në këtë rast?


Meqenëse është vërtetuar se transmetimet mbi urdhërimin për të tërhequr dikë së prapthi s'janë të vërteta, atëherë s'është e lejueshme që kjo të veprohet, madje është e detyrueshme të mbyllen zbrazëtirat në radhët, e nëse jo, atëherë ai duhet të falet i vetëm dhe namazi i tij do të jetë korrekt, ngase ai ka bërë gjithë atë që mund të bënte dhe ka ndjekur atë që është ligjëruar, dhe Allahu ka thënë [domethënia]:"Allahu nuk e ngarkon asnjë shpirt përtej mundësive të tij." [el-Bekare:286]

[Albanian eX|PerT]

Rregullat e adbesit
nga shejh Allame Salih Ibn Feuzan Ibn Abdillah Ibn Feuzan
Burimi: el-Mulekhes el-Fikhi, vëllimi 1, f.31-35

Dije, o musliman, se abdesi ka kushte, detyrime dhe akte të rekomanduara. Kushtet dhe shtyllat duhet të përmbushen nëse njeriu është i aftë për këtë, që abdesi të jetë korrekt. Përsa u përket akteve të rekomanduara, ato e përsosin abdesin dhe në to ka shpërblim shtesë, e nëse këto lihen, atëherë rregullsia e abdesit s'do të ndikohej nga kjo.


Kushtet janë Islami, intelekti, vitet e pjekurisë dhe qëllimi [nijeti]. Pra, abdesi i mosbesimtarit dhe i të çmendurit s'është i vlefshëm, as i të riut që s'mund të gjykojë si duhet, as i atij që s'ka për qëllim të marrë abdes por vetëm dëshiron të freskohet apo të lajë ndonjë pjesë të trupit për të larguar papastërtinë.


Kusht i abdesit është që uji të jetë i pastër dhe pastrues, sepse nëse është i papastër, kjo s'do të ishte pranueshme. Nga kushtet e abdesit është se uji duhet të jetë i lejueshëm. Nëse uji përfitohet në mënyrë të paligjshme apo merret në mënyrë joislamike, atëherë abdesi s'është korrekt.


Nga kushtet e abdesit është që ai [abdesi] të paraprihet nga pastrimi i organeve gjenitale duke përdorë ose ujë, ose gurë.


Po ashtu kusht është edhe largimi i gjërave që do ta pengonin ujin ta prek lëkurën. Pra, është detyrim për atë që merr abdes që ta heqë atë që e mbulon pjesën trupore të abdesit, qoftë baltë, brumë, qiri, pisllëk i mbledhur apo bojë e trashë; që uji të rrjedhë drejpërdrejt në lëkurën e pjesës së trupit pa pengesë.


Përsa u përket detyrimeve [uaxhib] të abdesit, ato janë gjashtë:


1. Larja e tërë fytyrës, dhe larja e gojës dhe e hundës është pjesë e kësaj. Pra, ai që lan fytyrën e tij dhe e lë larjen e gojës dhe hundës apo njërën nga këto, atëherë abdesi i tij s'do të ishte korrekt, sepse fytyra dhe hunda janë pjesë të fytyrës.


Allahu ka thënë:"Lani fytyrat e juaja." [el-Maide: 7]


Ai urdhëron që e tërë fytyra të lahet, kështu që kushdo që lë diçka nga kjo, ai nuk i bindet urdhërit të Allahut. Po ashtu pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] e lante gojën dhe hundën e tij.



2. Larja e dy duarve përfshirë edhe bërrylat, për shkak të thënies së më të Lartit:"Dhe duart e juaja deri në bërryla." [el-Maide: 7]


Domethënë: përfshirë bërrylat. Dhe për shkak se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] i lante me ujë bërrylat e tij, ndërsa në një tjetër hadith "Ai i lante duart e tij deri në krah," që tregon se bërrylat përfshihen në larje.



3. Fshirja e tërë kokës, kurse veshët janë pjesë e kokës nga thënia më të Lartit:"Fshini kokat e juaja." [el-Maide: 7]


dhe thënia e pejgamberit [salallahu alejhi ue selam]:"Veshët janë pjesë e kokës."1 Pra, larja e vetëm një pjese të kokës s'është e pranueshme.

1. Transmetuar nga Ibn Maxhe, ed-Darakutni dhe të tjerë pos tyre.

4. Larja e dy shputave së bashku me nyjen [e këmbës]. Për shkak të thënies së më të Lartit:"Dhe shputat e juaja deri në nyje." [el-Maide: 7]

Kjo vërtetohet nga hadithet që përshkruajnë abdesin e pejgamberit [salallahu alejhi ue selam] dhe vërtet në to qëndron se nyjet përfshihen në larje.



5. Marrja e abdesit sipas renditjes [siç përmendet në ajetin], që së pari të lahet fytyra, pastaj dy duart, pastaj të fshihet koka, pastaj të lahen shputat për shkak të thënies së më të Lartit:"O ju që besoni! Kur të përgatiteni për namaz lani fytyrat e juaja, duart e juaja deri në bërryla, fshijeni kokën, dhe lani shputat e juaja deri në nyje." [el-Maide: 7]


Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] merrte abdes sipas kësaj renditjeje. Dhe ai [salallahu alejhi ue selam] ka thënë:"Allahu s'do ta pranojë abdesin përveç në këtë mënyrë."2

2. Transmetuar nga Ebu Daud dhe të tjerët veç tij.
6. el-Muwalat, dhe domethënia e kësaj është se secila pjesë e trupit që është përmendur të lahet në seri në mënyrën që s'do të kishte zbrazëti mes larjes së njërës pjesë dhe pjesës tjetër që është larë përpara, por që larja e tyre të jetë e njëpasnjëshme, duke e larë njërën pas tjetrës, nëse për këtë ka mundësi.


Këto janë detyrimet e abdesit, të cilave duhet përmbajtur ndërsa merret abdesi në pajtim me atë që Allahu përmend në Librin e Tij. Dijetarët ndahen në mendime përsa i përket rregulles së të thënit 'bismilah' në fillim në abdesit, se a është kjo detyrim [uaxhib] apo Sunet, por të gjithë mbajnë qëndrimin se kjo është ligjëruar, kështu s'është e përshtatshme që kjo të lihet.


Përsa i përket ndonjë gjëje, e cila është plotësuese e asaj që u përmend në përshkrimin e abdesit të pejgamberit [salallahu alejhi ue selam], atëherë kjo është e rekomanduar [mustehab]; ai që e bën këtë do të ketë shpërblim shtesë, ndërsa ai që e lë atë asgjë se parandalon nga kjo.


Për këtë shkak disa nga Fukahatë [Juristët] e quajnë këtë veprim suneni i abdesit, duke menduar në aktet e rekomanduara. Sunenet e abdesit janë:


1. Siuak – momenti për të është kur të lahet goja, që goja të pastrohet me këtë dhe t'i mundësohet individit gjendja e duhur e adhurimit për të lexuar Kur'an dhe për t'iu lutur Allahut, më të lartit dhe të fuqishmit.


2. Të lahen duart tre herë para larjes së fytyrës në fillim të abdesit, për shkak të hadithit që përmend këtë, nga që duart janë mjeti që mbart ujin nëpër tjerat pjesë të trupit, kështu që larja e tyre është një masë parandaluese për abdesin.


3. Të fillohet me larjen e gojës dhe hundës para larjes së fytyrës, për shkak se me to është filluar në hadith. Dhe, në këtë duhet bërë përpjekje nëse nuk jemi agjërueshëm, dhe domethënia e përpjekjes në larjen e gojës është lëvizja e ujit nëpër tërë gojën, ndërsa në larjen e hundës mendohet në futjen e ujit deri në pjesën e epërme të saj [hundës].


4. Ndër aktet e rekomanduara të abdesit është hollimi me ujë i mjekrrës së dendur, në mënyrën që do ta mbërrinte pjesën e brendshme, dhe larja e gishtërinjëve të dorës, si dhe gishtave të shputave.


5. et-Tejemum – që të fillohet me dorën dhe shputën e djathtë para të majtës.


6. Përsëritja e larjes deri në tre herë, kur të lahet fytyra, duart dhe shputat.



Këto janë kushtet, shtyllat dhe aktet e rekomanduara të abdesit. Është me rëndësi që t'i mësoni këto dhe të përpiqeni t'i zbatoni në çdo abdes, që abdesi i juaj të jetë i plotë dhe në pajtim me përshkrimin e ligjëruar, dhe që ju të arrini shpërblimin.


Lusim Allahun që ta na e shtojë diturinë e dobishme dhe veprat e mira, neve dhe juve.

[Albanian eX|PerT]

NAMAZI I PAKUJDESSHËM

E kujton gjyshën dhe vërejtjet e saja që namazin e tij ta kryen me kohë: »Djali im, nuk duhet lënë namzin deri në momentin e fundit!« Gjyshja e tij ishte shtatëdhjet vjeçare, por, sa herë që e dëgjonte ezanin, menjëherë ngrihej dhe i përgjigjej thirrjes së myezinit.
Ai, përkundrazi, kurrë nuk mundi ta mposhtë egon e tij, të ngritet menjëherë e të falet. Çfarëdo pune të bënte, namazi ishte në rend të fundit dhe çdo herë e kryente me shpejtësi të madhe që të arrijë me kohë. Duke menduar për këtë, u ngrit dhe e kuptoi se i kishin mbetur vetëm pesëmbëdhjetë minuta deri në ezanin e jacisë. Shpejtë morri abdest dhe filloi të falë namazin e akshamit.
Derisa bënte tesbih, sërish e kujtoi gjyshën e tij dhe filloi t’i vie turp nga lutjet e veta. Ajo u falte me aq përulësi dhe qetësi. Filloi me duanë e tij, pastaj e lëshoi kokën në sexhde dhe për një kohë qëndroi në atë pozitë. Kishte qenë tërë ditën në shkollë dhe ishte shumë i lodhur…
Papritmas, e zgjoi një zë i çuditshëm, zhurmë dhe bërtimë. Filluan ta kaplojnë djersët e ftohta. Shikoi rreth vetes, në secilën anë që shikonte – shihte shumë njerëz. Turmë e madhe. Disa qëndronin të ngrirë, duke shikuar rreth vetit, disa vraponin herë djathtas e herë majtas, krejtësisht të humbur, përderisa disa prej tyre ishin gjunjëzuar me duar të mbledhura, vetëm duke pritur… E kaploi një frikë e madhe dhe panikë kur e kuptoi se ku gjendet. Kjo ishte Dita e Gjykimit!!!
Derisa ishte gjallë kishte ndëgjuar për dhënjen e llogarisë në Ditën e Gjykimit, por kjo i dukej shumë largë! A thua kjo mund të jetë fryt i imagjinatës së tij, diçka çka mendja e tij kishte trilluar?! Jo, pritja dhe frika ishin aq të mëdha – është e pamundshme që kjo të jetë e pavërtetë. Hulumtimet ende vazhdonin. I dëshpruar filloi të vrapojë herë tek njeri e herë tek tjetri duke pyetur se a e kishin thirrur emrin e tij. Askush nuk kishte mundësi t’i përgjigjet.
Papritmas, ndëgjoi një zë duke thirrur emrin e tij, turma e njerëzve filloi të ndahej duke i bërë rrugë për të kaluar. Dy veta e kapën për dore dhe e tërhiqnin përpara. Kaloi në mes të turmës duke mos shikuar fare. Melekët e sollën deri në qendër dhe aty e lanë. Derisa koka e tij ishte e përulur, e gjithë jeta e tij i kalonte para syve, si të jetë ndonjë film.
E shikontë babain e tij duke vrapuar nga ligjerata në ligjeratë, duke hargjaur shëndetin e tij në rrugën e islamit. E shikonte nënën e tij duke ftuar mysafir në shtëpinë e tyre, duke shtruar sofrën e mbushur me të gjitha të mirat. Filloi të mbrohet: »Edhe unë gjithnjë isha në atë rrugë. I kam ndihmuar të tjerët, e kam përhapur fjalën e Zotit, namazin e kam kryer, kam agjëruar Ramazanin. Të gjitha obligimet e All-llaht i kam kryer, ndërsa ato që i ka ndaluar, nuk i kam bërë« Filloi të çajë dhe të mendojë për atë sa e ka dashur All-llahun. E dinte se të gjitha që i bëri në jetë nuk ishin aq sa e meriton All-llahu. E dinte se All-llahu është Mbrojtësi i vetëm i tij…
Djersitej dhe dridhej sa asnjëherë në jetën e tij. Sytë e tij ishin të ngulitur në peshojën e veprave, duke pritur vendimin. Më në fund, vendimi është marrë. Dy melekë, duke mbajtur fletët në duart e tyre, u kthyen në drejtim të turmës. Këmbët i kishte para kolapsit. I mbylli sytë posa filluan të lexojnë emrat e atyre të cilët shkojnë për në Xhehennem. Emri i tij ishte i pari. U gjunjëzua dhe filloi të bërtasë me zë të lartë »Si mund të jamë unë për në Xhehennem? Tërë jetën time i kam shërbyer të tjerët, e kam përhapur fjalën e All-llahut në mesin e njerëzve të tjerë…«
I humbi shikimi, filloi të dridhej në tërë trupin. Ata dy melekë e kapën për duar. Përderisa këmbët i zvarriteshin, ata e tërhiqnin nëpër turmë në drejtim të humnerës së Xhehennemit. Bërtiste, dhe i dëshpruar mendonte se a ka ndokush prej njerëzve që mund t’i ndihmojë… I thërriste të gjitha veprat e mira të cilat i kishte bërë: ndihmën të cilën ia kishte bërë babait të tij, agjërimin e tij, namazet e tij, Kur’anin të cilin e kishte lexuar, pyeste se amund t’i ndihmojë ndonjëra vepër të cilën e kishte kryer!? Por, melekët edhe më tej e tërhiqnin në drejtim të Xhehennemit.
Iu afruan zjarrit. Shikimi i tij i fundit pas vete… A nuk kishte thënë Resulullahi s.a.v.s., i pastër është ai person i cili pastrohet në lumë pesë herë në ditë, ashtu edhe namazi i kryer pesë herë në ditë pastron nga gjynahet?! Filloi të bërtasë: »Namazi im? Namazi im? «
Melekët nuk u ndalën dhe arritën buzë grëminës së Xhehennemit. Filloi ta ndien nxehtësinë e zjarrit në fytyrën e tij. Shpresat e fundit ishin humbur, është dënuar në zjarr të përhershëm…Njëri nga melekët e shtyri në zjarr dhe ai filloi të bie, duke shikuar fundin i cili afrohej sa më shumë … Papritmas, një dorë e fortë e kapi dhe e tërhoqi prapa. E fshiu pluhurin nga fytyra dhe para veti pa një plak me mjekërr të gjatë dhe të bardhë. E pyeti: » Kush je ti?« Plaku u përgjigj: »Unë jam namazi yt«
»Po ku ishe deri tani? Më shpëtove në momentin e fundit! edhe pak dhe do të përfondoja në fund të Xhehennemit!«
Plaku buzëqeshi dhe tha: » Po, edhe ti mua më ke kryer gjithmonë në momentin e fundit, a ke harruar?!«
Në atë moment i hapi sytë dhe e ngriti kokën nga sexhdeja. Ishte tërësisht i djersitur. Ndëgjonte zërat të cilat vinin nga jashtë dhe ndëgjoi ezanin e jacisë. Menjëhërë u ngrit dhe shkoi të marrë abdest.
“Pra shkatërrim është për ata që falen, Të cilët ndaj namazit të tyre janë të pakujdesshëm”. (El Ma’un, 4,5)

E përkthyer nga boshjnakishtja

http://islamgjakova.net

[Albanian eX|PerT]

Falja e namazit të sabahut mbronë nga sëmundjet e zemrës
Studimi më u fundit mjeksor - Oman, 7 Mars 2007


Agjënsia e lajmëve Islame shpallë studimet më të fundit mjeksore për shërimin e sëmundjeve të zemrës dhe arteriosklerozës. Është zbuluar se falja ditore e namazit të sabahut në kohën e vet është mënyra më e mirë për t'u shëruar nga sëmundjet e zemrës dhe arterioskleroza.

Sëmundjet më të shpeshta të zemrës janë ç'rregullimet e rrahjeve, që ndodhin nga lëndët mpikëse të zemrës dhe arterioskleroza, shkak i së cilës është pushimi i gjatë i trurit.

Një grup mjekësh nga Jordania kanë vërtetuar se ç'rregullimet e rrahjeve të zemrës është sëmundja më e rrezikshme, e cila i kanosët zemrës. Gjithashtu dhe arterioskleroza dhe tromboza (dobësia dhe bllokimi i gjarkullimit të gjakut), që shkak kryesor i këtyre sëmundjeve është gjumi i gjatë, qoftë ai ditën apo natën.

Studimet mjeksore kanë konstatuar se njeriu kur bën gjumë të gjatë pakësohen tepër të rrehurat e zemrës, nuk i kalon 50 të rrehura në një minutë. E kur pakësohen të rrehurat e zemrës gjaku kalon nepër kanalet e veta shumë ngadal dhe kjo dukuri sjellë rënien e kriprave dhe yndyrës. Shkak i kësaj njeriu kanoset me arteriosklerozë apo trombozë (dobësimin e arterive apo bllokimin e tyre) e kjo shkakton në zemër ç'rregullimin dhe dobësimin e rrahjeve gjithashtu shkakton dobësimin e arterieve, të cilat do të transferojnë gjakun nga zemra e në tru e që nga kjo shkaktohet apopleksia (pushimi i trurit), e cila e vën jetën në rrezik.

Ky studim mjeksor bën të ditur se është e domosdoshme që të ndërpritet gjumi i gjatë, gjegjësisht të mos kalojë më tepër se katër orë. Pas kësaj periudhe të gjumit, për ta vënë zemrën në sistemin e duhur, duhet që të bëhën levizje trupore së paku 15 min. E këto levizje duhet të jenë ditore dhe të bëhën në oret e para të mëngjesit.

Me fjalë të tjera, falja e namazit të sabahut në kohën e vet dhe duke shkruar në xhami është ushtrimi i duhur pas gjumit për të shëruar sëmundjet e zemrës.

Në këtë studim gjithashtu përmendet se një musliman, i cili e ndërpret gjumin e tij dhe falë namazin e sabahut duke dalur në xhami bën riparimin dhe sistemimin e rrehjeve të zemrës dhe ruan arteriet e saja. Sidomos tek ata që bëjnë më tepër se tetë orë gjumë ditor.

[BaNu Ne JeT I sInQeRt]

Un po e baj shkurt....FALENI DHE LUTENI sa ma shum,...se veq kur ben NAMAZ e ndjen veten te knaqur dhe te lir....

Ju pershendes

[Albanian eX|PerT]

VllĖZĖR DHE MOTRA MENDOHUNI

MIR PER KĖTĖ…
Nese ALLAHU tė jepė ty 70 vite jetė ..

Ti do tė shpenzosh :

24 vite nė gjume

14vite nė punė


8vite nė argetim



6vite nė tavolionen e bukes




5vite nė veturė






4vite nė bisedė







3vite nė edukim







3vite nė lexim
3vite nė shikim tė TV-sė

Nese ti falesh 5 herė nė qdo ditė, ti do ti japish Allahut5 muaj nga jeta jote.

A mundemi ti ndajm 5 muaj nga 70 vite tė jetes tone pėr Allahun?

Ejani pra ti ndajmė se paku 5 muaj nga jeta jonė pėr Allahun

Allahu na mėshiroft tė gjithve

[Lijanna]

Si te falet namazi?

Namazi është shtylla kryesore e fesë Islame. ثshtë ibadet (adhurim) i cili bëhet për Zotin me zemër, me gojë dhe me trup, pesë herë në ditë. Ky adhurim e mban njeriun në kontakt të vazhdueshëm me Krijuesin e tij dhe me të Adhuruarin e tij, si dhe i ndihmon të jetë gjithmonë në përputhshmëri me fenë e All-llahut të Lartësuar dhe e largon nga të këqiat. All-llahu i Lartësuar në Kur'an thotë: “Ata nuk ishin të urdhëruar me tjetër, pos që ta adhuronin Allahun sinqerisht që të largohen prej çdo besimi të kotë, ta falin namazin, ta japin zekatin, se ajo është feja e drejtë.” (El-Bejjine: 5). Pastaj thotë: “Faleni namazin, ngase namazi largon nga punët e irrituara dhe të këqia, e përmendja e All-llahut (që namazi e përmban është) më e madhe!” Kurse Muhammedi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thotë për rëndësinë e namazit thotë: “اka mendoni nëse dikush nga ju e ka para shtëpisë një lum dhe pastrohet në të pesë herë në ditë, a mbetet në trupin e tij ndonjë papastërti?! Të pranishmit thanë: “Jo, nuk mbetet”. Pastaj Muhammedi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] tha: “Ashtu edhe me pesë namazet All-llahu i fshinë mëkatet (e vogla)”. Me fjalë të shkurtëra dhe në mënyrë të lehtë, në vazhdim do ta tregojmë formën se si falet namazi, duke u bazuar në hadithet e vërteta të cilat për shkak të shkurtimit të lëndës nuk do t'i përmendim. I Dërguari, Muhammedi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thotë: “Faluni ashtu siç më shihni mua duke u falur!” Në vijim le të përcjellen këto hapa:

1.Të merret abdest, ngase kjo është kusht i namazit. Abdesti merret në këtë mënyrë, thuhet:

bismil-lahirrahmanirrahim (me emrin e All-llahut, të Gjithmëshirshmit, Mëshiruesit të Posaçëm);

-lahen duart tri herë; -shpërlahet goja dhe hunda tri herë;

-lahet fytyra tri herë;

-lahen duart deri në bërryla tri herë duke filluar me dorën e djathtë;

-preket koka me duar të lagura (mes-h) dhe gjithashtu edhe veshët;

-lahen këmbët deri në nyje tri herë duke fillluar me këmbën e djathtë.

Në rast të mungesës së ujit, gjymtyrët lahen nga një herë.

Abdestin e prishin këto gjëra: kryerja e nevojës së madhe, urinimi, dalja e gazrave, vjellja me qëllim, gjumi dhe humbja e vetëdijes.

2. Të kthehet kah Kibleja (Qabeja në Mekkë), që është në juglindje, duke pasur për qëllim me zemër faljen e namazit përkatës, por nuk ka nevojë të shqiptohet nijjeti me gojë, ngase një gjë të tillë nuk e ka bërë Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem], e as as'habët (shokët) e tij [radijall-llahu anhuma]. Para vetes vendoset një trup kah i cili falet, (quhet sutre) dhe nuk duhet lejuar asnjë njeri a kafshë të kalojë ndërmjet namazxhiut dhe sutres.

3. Të thuhet ezani:

All-llahu ekber, All-llahu ekber

All-llahu ekber, All-llahu ekber

Eshhedu en la ilahe il-lallah Eshhedu en la ilahe il-lallah

Eshhedu enne muhammeden resulullah Eshhedu enne muhammeden resulullah

Hajjales-salah Hajjales-salah

Hajjalel-felah Hajjalel-felah

(As-salatu hajrun minen-neum As-salatu hajrun minen-neum) vetëm në namazin e sabahut

All-llahu ekber All-llahu ekber

La ilahe il-lallah
All-llahu është më i madhi, All-llahu është më i madhi, All-llahu është më i madhi, All-llahu është më i madhi, Dëshmoj se nuk ka të adhuruar përveç All-llahut, Dëshmoj se Muhammedi është i dërguari i All-llahut, Dëshmoj se Muhammedi është i dërguari i All-llahut, Eja në namaz, Eja në namaz, Eja në shpëtim, Eja në shpëtim, (Namazi është më i dobishëm se gjumi, Namazi është më i dobishëm se gjumi) All-llahu është më i madhi, All-llahu është më i madhi, Nuk ka të adhuruar përveç All-llahut.
vazhdon...

[Lijanna]

Para namazit farz thuhet ikameti, që është i ngjashëm me ezanin:

All-llahu ekber, All-llahu ekber

Eshhedu en la ilahe il-lallah

Eshhedu enne muhammeden resulullah

Hajjales-salah

Hajjalel-felah

Kad kametis-salah

Kad kametis-salah

All-llahu ekber All-llahu ekber

La ilahe il-lallah

( All-llahu është më i madhi, All-llahu është më i madhi, Dëshmoj se nuk ka të adhuruar përveç All-llahut, Dëshmoj se Muhammedi është i dërguari i All-llahut, Eja në namaz, Eja në shpëtim, Namazi po fillon Namazi po fillon All-llahu është më i madhi All-llahu është më i madhi Nuk ka të adhuruar përveç All-llahut.

4. Të ngriten duart deri në vesh apo supe duke thënë: All-llahu ekber (All-llahu është më i madhi), pastaj të shikohet në vendin e sexhdes. Të vendoset dora e djathtë mbi të majtën dhe së bashku të vendosen në gjoks.

5. Të thuhet lutja e hapjes: subhanekall-llahumme ve bihamdike ve tebarekesmuke ve teala xhedduke ve la ilahe gajruke. (I pastër je nga të metat dhe i lavdëruar, o All-llah, emri yt është i bekuar, e lartë është pozita Yte dhe nuk ka të adhuruar përveç Teje).

Dhe thuhet: Eudhubil-lahi minesh-shejtanirr-rraxhim Bismil-lahirr-rrahmanirr-rrahim Elhamdulil-lahi rabbil alemin Err-rrahmanirr-rrahim Maliki jevmiddin Ijjake naëbudu ve ijjake nestein Ihdinas-siratal mustekim Siratal-ledhine enamte alejhim Gajril magdubi alejhim ve leddalin. Amin. (Kërkoj strehim tek All-llahu nga shejtani i mallkuar, Me emrin e All-llahut, të Gjithmëshirshmit, Mëshiruesit të Posaçëm Lavdërimi i takon All-llahut, Zotit të botëve, Të Gjithmëshirshmit, Mëshiruesit të posaçëm Sunduesit të Ditës së gjykimit Vetëm Ty të adhurojmë dhe vetëm nga Ti ndihmë kërkojmë, Na udhëzo në Rrugën e drejtë, Në rrugën e atyre të cilët i ke begatuar me të mira, E jo në të atyre që je hidhëruar në ta, Dhe as në të atyre që janë të humbur. Amin). (Pranoje o Zot!). Pastaj thuhet ndonjë sure a pjesë nga Kur'ani, për shembull: Bismil-lahir-rahmanir-rahim. “Vel asër. Innel insane le fi husër. Il-lel-ledhine amenu ve amilussalihati, ve tevasau bil hakki, ve tevasau bissabër.”

(“Pasha kohën. Vërtetë njeriu është në humbje.Përveç atyre që besojnë, bëjnë vepra të mira, porosisin njëri-tjetrin t'i përmbahen të vërtetës dhe të durojnë.”) ose Bismil-lahir-rahmanir-rahim. “Inna eëtajnakel kevther. Fe sal-li li rabbike venhar. Inne shanieke huvel ebter.”

(“Ne vërtetë të dhamë ty shumë të mira. Andaj ti falu dhe therr kurban për Zotin tënd. E s'ka dyshim se urrejtësi yt është i farësosur.”) ose Bismil-lahir-rahmanir-rahim. “Kul huvallahu ehad. Allahussamed. Lem jelid ve lem juled ve lem jekun lehu kufuven ehad.”

(Thuaj: Ai All-llahu është Një! Allahu është Ai që çdo gjë ka nevojë për Atë. Ai nuk ka lindur kë, e as që është i lindur. Dhe askush s'është i barabartë me Të.”), etj. Kjo lexohet me zë në namazin e sabahut, akshamit dhe jacisë.

6. Të bëhet rukuja (përkulja) duke thënë: All-llahu ekber (All-llahu është më i madh), dhe duke i ngritur duart deri në vesh apo supe. Ashtu i kërrusur, drejtohet mirë shpina, e duart vendosen në gjunj, e në këtë pozitë thuhet: subhane rabbijel-adhim (i pa të meta je o Zoti im i Madh). Mirë është të thuhet kjo tri apo më shumë herë.

7. Të ngritet nga rukuja duke thënë: semiallahu limen hamideh (All-llahu e dëgjon atë që e falënderon), duke i ngritur duart deri në vesh apo supe. Pas ngritjes thuhet: rabbena ve lekel-hamd (o Zoti ynë, Ty të takon lavdërimi).

8. Të bëhet sexhde duke thënë: All-llahu ekber (All-llahu është më i madh) do të thotë lëshohet me duar dhe vendoset në tokë balli, hunda, shuplakat e duarve, gjunjët dhe majet e gishtave të këmbës. Në këtë pozitë thuhet: subhane rabbijel-aëla (i patëmeta je o Zoti im i Lartë). Kjo thuhet tri apo më shumë herë.

9. Të ngritet koka duke thënë: All-llahu ekber (All-llahu është më i madh) dhe të ulet mbi këmbën e djathtë. Në atë pozitë thuhet: rabbigfirlij, rabbigfirlij (më fal,o Zot).

10. Të bëhet sexhdeja e dytë duke thënë: All-llahu ekber (All-llahu është më i madh) dhe bëhen po ato veprime që janë bërë në sexhden e parë. Kështu është falur një rekat.

11.Të ngritet koka nga sexhdeja duke thënë: All-llahu ekber (All-llahu është më i madh) dhe një çast të shkurtër qëndrohet ulur, e duke u mbështetur me grushta në tokë ngritet në këmbë dhe fillon rekatin e dytë. Ashtu i ngritur thuhet: Bismil-lahirr-rrahmanirr-rrahim, sureja: elhamdulil-lahi rabbil alemin… dhe njëra nga suret e Kur'anit.

12. Nëse namazi është dy rekatësh (siç është sabahu dhe xhumaja) pas ngritjes nga sexhdeja e dytë qëndrohet ulur duke peshuar mbi këmbën e majtë, kurse gishtat e këmbës së djathtë mbesin të kthyera kah Kibleja. Në këtë pozitë, dora e djathtë vendoset mbi kofshën e djathtë dhe bëhet grusht, e gishti tregues drejtohet kah Kibleja, kurse dora e majtë mbi kofshën e majtë.Pastaj thuhet:

Ettehijatu lil-lahi vessalavatu vettajjibatu, esselamu alennebijji ve rahmetullahi ve berekatuhu, esselamu alejna ve ala ibadil-lahissalihin. Eshhedu en la ilahe il-lallahu ,ve eshhedu enne muhammeden abduhu ve resuluhu.

(Përshëndetjet janë për All-llahun, lutjet Atij dhe punët e mira. Paqja, mëshira dhe bekimi qoftë për të dërguarin e Tij. Paqja qoftë mbi ne dhe mbi të gjithë robërit e mirë të All-llahut. Dëshmoj se nuk ka të adhuruar përpos All-llahut dhe se Muhammedi është rob dhe i dërguar i Tij). Në vazhdim thuhet: Allahumme sal-li ala muhammedin ve ala ali muhammed, kema sal-lejte ala ibrahime ve ala ali ibrahime inneke hamidun mexhid. Allahumme barik ala muhammedin ve ala ali muhammed, kema barekte ala ibrahime ve ala ali ibrahime inneke hamidun mexhid.

(O All-llah, mëshiroje Muhammedin dhe pasuesit e Muhammedit, siç e ke mëshiruar Ibrahimin dhe pasuesit e Ibrahimit. O All-llah bekoje Muhammedin dhe pasuesit e Muhammedit, siç e ke bekuar Ibrahimin dhe pasuesit e Ibrahimit, Ti je i Lavdëruar dhe i Madhëruar). Pastaj kërkohet strehim nga All-llahu prej katër gjërave: Allahumme inni eudhubike min adhabi xhehennem, ve min adhabil kabr, ve min fitnetil mahja vel memati, ve min fitnetil mesihiddexhal. (O All-llah, kërkojë strehim te Ti nga dënimi i xhehennemit, nga dënimi i varrit, nga sprova e jetës dhe e vdekjes dhe nga sprova e Dexhxhxhallit). Më pastaj kërkohen nga All-llahu të mirat e dynjasë dhe ahiretit, dhe lutet për prindërit e të gjithë muslimanët:

Rabbena atina fiddunja haseneten ve fil ahireti haseneten ve kina adhabennar. Rabbenagfirlij ve li validejje ve lil mu'minine jevme jekumul hisab. (Zoti ynë, na jep në dynja të mira dhe në botën tjetër të mira dhe na ruaj nga dënimi i zjarrit. Zoti ynë, më fal mua, prindërit të mi dhe besimtarët në Ditën e llogarisë). Namazi përfundon duke dhënë selam e duke kthyer kokën në anën e djathtë me fjalët:
Esselamu alejkum ve rahmetullah (Paqja dhe mëshira e All-llahut qoftë mbi ju), dhe në të njëjtën mënyrë jepet selam në anën e majtë. Kështu falet sabahu dhe xhumaja (pra rekatet farz).
vazhdon...

[Lijanna]

13. E nëse namazi është trerekatësh (akshami), atëherë lexohet vetëm: Ettehijjatu lil-lahi vessalavatu… dhe Allahummme sal-li ala muhammed… e pastaj duhet ngritur në këmbë duke u mbështetur me grushta në tokë dhe ngriten duart deri në veshë apo në supe, duke thënë: All-llahu ekber. (All-llahu është më i madh) Në pozitën vertikale vendosen duart mbi gjoks, ashtu siç u sqarua më lart dhe lexohet vetëm: Elhamdu lil-lahi rabbil alemin… (e s'është gabim nëse lexohet ndonjë sure pas kësaj), bëhet rukuja, sexhdet dhe më në fund bëhet ulja dhe thuhen ato dova që u sqaruan më lart dhe jepet selam. Kështu është falur akshami (pra rekatet farz). Kurse në namazet katërrekatëshe (ikindia dhe jacia) falen edhe dy rekate pas uljes së parë.Do të thotë duhet ngritur në këmbë, ku thuhet: El hamdu lil-lahi…, bëhet rukuja, dy sexhdet dhe prapë duhet ngritur në këmbë ku thuhet: El hamdu lil-lahi, bëhet rukuja dhe dy sexhdet dhe bëhet ulja e dytë ashtu siç u sqarua më lart dhe jepet selam. Kështu falet ikindia dhe jacia (pra rekatet farz).

14.Pasi është kryer namazi, bëhet dhikri pas namazit. Së pari thuhet tri herë: Estagfirullah (Kërkojë falje nga All-llahu), e më tutje: Allahume entesselam ve minkesselam tebarekte ja dhel xhelali vel ikram (O All-llah Ti je i Përsosur dhe nga Ti është shpëtimi, qofsh i bekuar o Zot i Madhështisë dhe Bujarisë). Pastaj Ajetul kursij (Tesbih dova):

All-llahu la ilahe il-la hu. El hajjul kajjum. La te' hudhuhu sinetun ve la neum. Lehu ma fissemavati ve ma fil ard. Men dhel-ledhi jeshfeu indehu il-la bi idhih. Jaëlemu ma bejne ejdihim ve ma halfehum. Ve la juhitune bi shejin min ilmihi il-la bi ma sha. Vesia kursijjuhussemavati vel ard. Ve la jeuduhu hifdhuhuma ve huvel alijjul adhim.

(All-llahu është Një, nuk ka të adhuruar përpos Tij. I Gjalli, Mbikqyrësi i përhershëm. Atë nuk e kap as kotja, e as gjumi. E Tij është ç'ka në qiej e në tokë. Kush mund të ndërmjetësojë tek Ai, pos me lejen e Tij. E di të tashmen dhe të ardhmen, e nga ajo që Ai di, të tjerët dinë vetëm aq sa Ai do. Kursija e Tij është sa qiejt dhe toka, kurse kujdesi iTij ndaj të dyjave nuk i vie rëndë. Ai është i Larti, i Madhi).

Pastaj thuhet: Subhanallah (33 herë) (i patëmeta është All-llahu),

El hamdulil-lah (33 herë) (i lavdëruar qoftë All-llahu),

All-llahu ekber (33 herë) (All-llahu është më i madhi) dhe në fund: La ilahe il-lallahu vahdehu la sherike lehu, lehul mulku ve lehul hamdu ve huve ala kul-li shejin kadir. (Askush s'meriton të adhurohet përpos All-llahut, Ai s'ka partner, Atij i takon krejt sundimi dhe lavdërimi dhe Ai ka mundësi për çdo gjë).

___________________________

*Siç u pa më lart një rekat përbëhet prej: - tekbirit fillestar (shiko HAPIN 4); - leximit të subhanekallahumme…, elhamdulil-lahi… dhe sures (shiko HAPIN 5); - rukusë (shiko HAPIN 6) dhe - dy sexhdeve (shiko HAPIN 8, 9 dhe 10).

*Në fund të dy rekateve bëhet ulja (shiko HAPIN 12). *Nëse namazi është dyrekatësh përfundohet me selam (shiko HAPIN 12 në fund). *Nëse namazi është tre apo katër rekatësh atëherë falet edhe një, respektivisht dy rekate dhe bëhet ulja e fundit (shiko HAPIN 12). Numri i rekateve të:

Namazi/rekatet
sunnetit të parë
farzitsunnetit të dytë


SABAHU
2
2


DREKA
4*
42


IKINDIA
4
4


AKSHAMI

32


JACIA

42


XHUMAJA
22 ose 4*

Vërejtje. Sunnetet katër rekatëshe falen duke i ndarë dy nga dy rekate.

Pejgamberi alejhis-selam lidhur me sunetet e pesë namazeve thotë: “ç'do musliman që i falë çdo ditë dymbëdhjetë rekate vullnetarisht, pra jo të obliguara, All-llahu ia ndërton një shtëpi në Xhennet.”

Në namazin e SABAHUT, AKSHAMIT dhe JACISث tekbiret (shqiptimet All-llahu ekber në fillim të namazit dhe gjatë ndërrimit të pozitës në namaz), Elhamdu lil-lahi… dhe sureja ( këto të dyja vetëm në dy rekatet e para) thuhen me zë të lartë.
Namazi falet njejtë, si për meshkujt ashtu edhe për femra, ngase Pejgamberi alejhis-selam nuk ka bërë dallim mes formës së namazit të meshkujve dhe të femrave, me përjashtim se femra duhet t'i mbulojë disa pjesë të trupit më shumë se mashkulli.

www.albislam.com</SPAN>

[uliksi31]

Perberja e nje reqati duhet te jete ne kete menyre:

Tekbir- farz

Nij-jeti- sun-net

Subhaneke eudhu bil-lahi- sun-net

el-Fatiha- farz

Sure mbas Fatiha- farz

Ruku- farz

Subhane R... A... ose dua ma teper- sun-net

Semi Allahulime hamideh- farz

Rab-bena lek el hamd- sun-net

Sexhde- farz

Subhane Rab-biel eala ose dua me teper- sun-net

Ngritja e e gishtit tregues- sun-net


Te ndejunit, Etehijatu- Vaxhib- Sun-net i fort, rekomandim

Dua ndejun-t sun-net dhe

Me dhen selam- sun-net

Po qe se jame gabim, shpresoj se Ai te me fal gabimin.

P.S. Ne ruku dhe sexhde nuk bene te lexohet nga Kur'ani, por vetem lutje dua.

[Lijanna]

O ju njerëz! Kini frikë Allahun dhe dijeni se përqendrimi në namaz është ai që e lartëson dhe e bën atë të vlefshëm. Allahu i ka cilësuar profetet dhe njerezit e Tij vepërmirë duke thënë për ta në Kuran: “...Ata përpiqeshin për punë të mira, na u luteshin duke shpresuar dhe duke u frikësuar, ishin respektues ndaj Nesh”. (Enbija,90) Po kështu dhe në suren Fatir ajeti 28, thuhet: “Dijetarët janë ata të cilët i frikësohen më tepër Allahut nga robërit e Tij.” Si dhe në suren Isra ajeti 107-109: “...atyre të cilëve u është dhënë dijeni para tij, kur u lexohet atyre, ata bien me fytyrë duke bërë sexhde. Dhe thonë: ‘I Lartësuar është Zoti ynë, premtimi i Zotit tonë është i realizuar, dhe duke qarë bien me fytyra ( kur e dëgjojnë Kuranin) dhe ai ua shton edhe më tepër devotshmërinë (khushunë).”
Baza e të përqendruarit është është butësia e zemrës, qetësia dhe modestia e saj. Nëse përqendrohet zemra, menjëherë përqendrohen dhe gjymtyret e gjithë trupit, sikurse thotë dhe hadithi i Muhamedit (alejhi selam): “Me të vërtetë, në trupin e njeriut është një copë mishi, nëse rregullohet ajo, atëherë është i rregullt i gjithë trupi, e ajo është zemra.” (Buhariu dhe Muslimi) Nëse dikush e ka përqendrimin vetëm në gjymtyrë e jo dhe në zemër, ky është përqendrim hipokrizie. Një ditë Umeri pa një djalë i cili e mbante kokën ulur dhe i tha: “O ti, ngrije kokën sepse frika (khushja) nuk tregohet me uljen e kokës dhe se ky veprim nuk ia shton përqendrimin zemrës, por frika e cila arrin në zemër është vetëm ajo e cila arrihet me njohjen e madhështisë së Allahut. Kush e njeh Allahun më shumë i frikësohet më tepër Atij.” Ndër shkaqet kryesore për të arritur frika në zemër është të thelluarit në të kuptuarit e fjalëve të Allahut (Kuranin). Allahu i Lartësuar thotë në suren Hashër, ajeti 21: “Sikur Ne ta zbrisnim këtë Kuran në ndonjë kodër do ta shihje atë të strukur e të çarë nga frika e Allahut.” Allahu i Lartësuar i ka cilësuar besimtarët e librave të mëparshëm me fjalën, të frikësuar, të përqendruar kur i dëgjonin ajetet e Kuranit. Këtë e vërteton fjala e Allahut në suren Isra ajetet 107-109, ku thuhet: “...atyre të cilëve u është dhënë dijeni para tij, kur u lexohet, ata bien me fytyrë duke bërë sexhde. Dhe thonë: ‘I Lartësuar është Zoti ynë, premtimi i Zotit tonë është realizuar, dhe duke qarë bien me fytyra ( kur e dëgjojnë Kuranin) dhe ai ua shton dhe më tepër devotshmërine (khushunë).” Allahu i ka qortuar ata që i kanë zemrat e tyre të ngurta ndaj ajeteve të Kuranit. Allahu thotë në suren Hadid ajeti 16: “A nuk është koha që zemrat e atyre të cilët besuan të zbuten me përkujtimin e Allahut dhe me atë të vërtetë që zbriti, e të mos bëhen si ata, të cilëve u është dhënë libri më parë e zgjati koha dhe zemrat e tyre u shtangen, e shumë prej tyre janë jashtë rrugës.” Si dhe ajeti 22 në suren Zumer: “...Të mjerët ata që i kanë zemrat e tyre të ngurta nga përkujtimi i Allahut, ata janë në një hubmje të qartë”. Profeti (alejhi selam) i kërkonte mbrojtje Allahut prej zemrës e cila nuk frikësohet. Transmeton Muslimi se i dërguari (alejhi selam) ka bërë këtë dua: “O Allah, unë të kërkoj mbrojtje nga dija e cila nuk ka dobi prej saj, nga zemra e cila nuk frikësohet, nga vetja e cila nuk ka të ngopur dhe nga duaja e papranueshme!” Allahu i Lartësuar i ka obliguar robërit e Tij me obligime ku të shfaqet përqendrimi i zemrës dhe i gjymtyrëve. Ndër më të mëdhatë e këtyre është namazi. Prandaj dhe i ka lavdëruar ata të cilët në namazin e tyre janë të përqendruar duke thënë: “Me të vërtetë, kanë shpëtuar besimtarët, ata të cilët në namazin e tyre janë të përqendruar.” (Muminun,1-2)
Thotë Muxhahidi, një komentues i Kuranit nga tabiinët: “Kur ndonjeri nga dijetarët çohej për të falur namazin, kishte frikë prej Allahut të çonte shikimin në diçka, të kthente kokën, të luante me guraleca apo të mendonte në diçka nga çështjet e dynjasë, vetëm se në harresë, deri sa të ishte në namaz.” Muslimi vërteton një hadith nga Othmani se i dërguari (alejhi selam) ka thënë: “Nuk ka ndonjë musiman që kur vjen koha e namazeve farze, e merr abdesin në mënyrën më të mirë, e shton përqendrimin (khushunë), e përmirëson rukunë, vetëm se Allahu ia fal të gjitha përveç gjynaheve të mëdha, e kjo është e gjithë koha (periudha e shkruar).”
vazhdon...

[Lijanna]

O robërit e Allahut!
Përqendrimi në namaz ka disa shkaqe, prej të cilave më kryesoret janë:
Përkujtimi i madhështisë së Allahut para të Cilit po qëndron, përkujtimi se Allahu është afër robit të Tij, e sheh dhe e dëgjon atë, di se ç’ka në zemrën dhe ndërgjegjen e tij, si dhe turpërimi nga Zoti i Tij. Shkaqe të tjera që ndikojnë në përqendrimin në namaz është dhe vendosja e dorës së djathtë mbi të majtën dhe vendosja e të dyjave mbi gjoks në shenjë nështrimi përpara Allahut të Madhëruar. Kur është pyetur Iman Ahmedi për këtë veprim u përgjigj se kjo paraqet nështrimin para Krijuesit të Madhëruar. Prej shkaqeve të përqendrimit në namaz është dhe eliminimi i lëvizjeve që s’janë pjesë e namazit. Një nga besimtarët e mëparshëm kur shikonte dikë që i lëvizte duart e tij jashtë lëvizjeve të duhura i tha: “Sikur të ishte e përqendruar zemra jote do të ishin të përqendruara dhe gjymtyrët e tua.” Këtë fjalë e kishte dëgjuar nga i dërguari (alejhi selam). Ka disa njerëz që kur falen i lëvizin së tepërmi këmbët, duart apo fërkojnë hundët, sa që shqetësojnë edhe të tjeret, e kjo tregon për mospërqendrim në namaz. Gjithashtu, nga shkaqet e përqendrimit në namaz është dhe prezantimi i zemrës në të dhe moszënia e saj me çështjet e dynjasë dhe problemet e saj. Pra qëndrimi përpara Allahut me zemër të frikësuar dhe të larguar nga diçka jasht namazit. Largimi i vëmendjes nga namazi është i ndaluar. Shpërqëndrimi nga namazi, sipas dijetarëve është dy llojesh:
1.Shpërqendrimi i zemrës nga Allahu duke e zënë atë me punët e dunjasë, duke mos e përqendruar atë në Allahun e Madhëruar. Transmeton Muslimi në librin e saktë të tij një hadith nga Muhamedi (alejhi selam) ku flitet për mirësinë e abdesit: “... e nëse ai falet, e falenderon Allahun, e nderon dhe e madhëron Atë me atë që Ai e meriton, pastaj e largon zemrën e tij nga çdo gjë tjetër, pastrohet nga gjynahet sikurse ka qenë në ditën kur e ka lindur nëna.”

2. Shpërqendrimi duke e hedhur shikimin majtas ose djathtas duke e ditur se mbajtja e shikimit në vendin e sexhdes ndikon për përqendrimin në namaz dhe për mos shkëputjen e vëmendjes tek objektet që na rrethojnë.
Muslimi transmeton se Aishja e pyeti të dërguari (alejhi selam) se ç’është shpërqendrimi nga namazi, ai iu përgjigj: “Shpërqendrimi është vjedhje me të cilën shejtani mundohet t’ia pakësojë sevapet njeriut.”
Ahmedi dhe Tirmidhiu transmetojnë një hadith nga Harith el Esharij nga i dërguar (alejhi selam) se ai ka thënë: “Allahu e udhëzoi Jahjan, të birin e Zekerijas me pesë fjalë që të punonte me to dhe të urdhëronte beni israilët që të punonin me to, përmendi prej tyre: Allahu ju urdhëron të falni namazin, sepse me të vërtet, Allahu vazhdon ta mbajë shikimin në fytyrën e robit të Tij, derisa njeriu të mos shpërqendrohet nga namazi, prandaj kur të faleni mos e largoni vëmendjen prej tij.”
Ahmedi transmeton nga Ebu Dherri se i dërguari (alejhi selam) ka thënë: “Allahu vazhon të qëndrojë përball robit të Tij kur është në namaz, deri sa të mos shpërqendrohet nga namazi, e nëse e largon vëmendjen prej tij, atëhereë edhe Allahu e largon shikimin nga robi i Tij.”

O robër të Allahut!

Me të vërtetë, namazi me të gjithë pjesët përbërëse të tij, si: qëndrimi në këmbë, në sexhde, dhikri që bëhet në këto pozicione është nështrim ndaj Allahut të Madhëruar.” Në suren Bekare ajeti 238, thuhet: “... dhe ndaj Allahut të jeni respektues (në namaze). Si dhe ajetin 43, po në suren Bekare: “... dhe bini në ruku (përkuluni) me ata që e bëjnë rukunë”. Sepse me te vertete rukuja (përkulja) është bindje ndaj Allahut dhe nështrim para Tij me githë trupin. Prandaj dhe mendjemëdhnjtë refuzuan t’i përkulen Allahut të Madhëruar për këtë arsye iu tërhoq vëmendja duke u thënë: “Dhe kur u thuhej atyre: ‘Përkuluni!’, ata nuk përkuleshin. Atë ditë është mjerim për ata që përgënjeshtruan.” Po kështu dhe sexhdja është një prezantim më i madh i nështrimit që robi i bën Zotit të tij. Kur njeriu vendos pjesët e tij më të nderuara në tokë, duke e nështruar dhe zemren e tij për Allahun e Lartësuar në shenjë modestie dhe frike ndaj krijuesit të tij. Një veprim i tillë e bën besimtarin të jetë më afër Zotit të tij, siç ka thënë dhe i dërguari (alejhi selam): “Me të vërtetë, njeriu është më afër Zotit të tij kur është në sexhde.” Allahu i Lartësuar ka thënë të dërgurit (alejhi selam): “... vazhdo me sexhde dhe afrohu Zotit tënd!”
Iblisi pasi refuzoi t’i bënte sexhde Ademit (alejhi selam) meritoi mallkimin dhe përçmimin e Allahut. Politeistët dhe politeistet refuzuan t’i bënin sexhde Allahut në këtë botë, për këtë arsye nuk do t’u mundësohet rënia në sexhde ditën kur do ta takojnë Zotin e tyre, siç thonë edhe ajetet 42-43 në suren Kalem: “Ditën kur ashpërsohet çështja deri në kulm (në Kiamet), e ata do të ftohen për të bërë sexhde, po nuk munden. Shikimet e tyre janë të përulura dhe ata i kaplon poshtërimi, kur dihet se ata kanë qenë të ftuar të bëjnë sexhde sa ishin të shëndoshë (e ata talleshin).” Buhariu transmeton nga Ebu Seid el Hudri se ka dëgjuar të dërguarin duke thënë: “Kur shfaq Zoti ynë Kërcirin e Këmbës së Tij, i bien në sexhde të gjithë besimtarët dhe besimtaret, mbetet vetëm ai që ka rënë në sexhde në këtë botë sa për t’u dukur dhe t’u dëgjuar, kur shkon për t‘i bërë sexhde Allahut shpina e tij transformohet në një pjesë të vetme (e palëvizshme). Ibn Kethiri thotë se ky është një hadith i njohur të cilin e transmetojnë Buhariu, Muslimi dhe të tjerë veç tyre.
Ndër shkaqet që ndikojnë në përqendrimin në namaz është dhe përkujtimi i cilësive të larta të Allahut të Lartësuar si, i Lartësuari, i Madhëruar kur të jesh në sexhde apo ruku. Kur kujton këto cilësi duket sikur thua: O Allah, unë ndaj teje jam i nështruar dhe i bindur ndërsa Ti je i Madhëruar i Lartësuar, prandaj dhe duhet thënë në ruku “Subhane Rabi el adhijm” (larg nga të metat është Zoti im i Madhëruar), në sexhde të themi “Subhane Rabi el ala” (larg nga të metat je o Zoti im i Lartësuar).
www.klubikulturor.com