Kalendari historik

[Zero Cool]

12.08 - 18.08


12 gusht

12 gushti është dita e 224 e Kalendarit Gregorian dhe mbeten 141 ditë deri fundi i vitit.

NGJARJET:

30 p.e.s. - Mbretëresha Cleopatra bën vetëvrasje pas humbjes së saj dhe humbjes së Mark Antonit në Aktium.
1164 - Nur ad-Din mund Kryqëtarët e ripolit dhe të Principatës së Antiohit.
1323 - Suedia dhe Novgorodi (Rusia) rregullojnë kufijtë e tyre për herë të parë.
1676 - John Alderman e vret mbetin Metakomet duke përfunduar luftën e Mbretit Filip.
1833 - U themelua qyteti Chicago.
1851 - Isaac Singer fitoi patentën për makinën e tijë për qepje.
1868 - Presidenti amerikan Andrew Johnson pezullon sekretarin e luftës Edwin M. Stanton.
1877 - Asaph Hall zbulon Deimosin.
1883 - Kuagga e fundit ngordh në Artis Magistra zoo në Amsterdam.
1908 - U ndërtua vetura e parë Ford, Modeli T .
1913 - përfundon punimet Konferenca e Ambasadoreve në Londër.
1914 - LPB - Britania i shpall luftë Austro-Hungarisë.
1944 - Trupat Waffen SS masakrojn më shumë se 500 civil në Sant'Anna di Stazzema.
1952 - 13 intelektualët më eminent judë u vranë në Moskë
1981 - IBM kompjuteri i parë personal.
2000 - Katastrofa ruse e nëndetëses nukleare "Kursk" në detin Baren. Askush nga 118 marinarë nuk mbijetoi.
2004 - Lee Hsien Loong zgjedhet kryeministr i tretë i Singapurit.
2004 - Guvernatori i New Jersey-it James McGreevey, shpall veten publikisht homoseksual.

LINDJET:

1930 - George Soros, financier hungarezo-amerikan.
1954 - François Hollande, politikan francez
1979 - Marin Skender, portier futbolli kroat.
1990 - Mario Balotelli, futbollist italian.

VDEKJET:

30 p.e.s. - Kleopatra VII., mbretëreshë egjiptiane (l. 69 p.e.s.)
1484 - Papa Sisto IV, (l. 1414)
1689 - Papa Inoçenti XI, (l. 1611)
1955 - Thomas Mann, shkrimtar gjerman, fitues i çmimit Nobel për letërsi në vitin 1929.
1964 - Ian Fleming, shkrimtar, gazetar dhe spiun anglez (l. 1908)
1982 - Henri Fond, aktor amerikan.

FESTAT DHE PËRVJETORET:

Dita Ndërkombëtare e Rinisë


13 gusht

13 gushti është dita e 225 e Kalendarit Gregorian dhe mbeten 140 ditë deri fundi i vitit.

NGJARJET:

3114 p.e.s. - Sot. sipas korrelacionit Lounsbury, fillon Kalendari Maja.
523 - John pason Hormisdas si Papë.
1099 - Paschal II zgedhet Papë.
1315 - Louisi X i Francës martohet me Clemence d'Anjou.
1553 - Michael Servetus arrestohet nga John Calvin në Gjenevë siheretik.
1704 - Anglia dhe Austria fitojnë kundër Francës dhe Bavarisë.
1913 - Otto Witte, një akrobat, emërohet Mbret i Shqipërisë.
1913 - Zbulohet hekuri i pa dryshkëshëm nga Harry Brearley.
1937 - Fillon Battle e Shangait.
1960 - Republika Qendrore Afrikane shpall pavarësi nga Franca.
1968 - I was born...]
1973 - Zulfikar Ali Bhutto zgjedhet Kryeministër i Pakistanit.
1996 - Marc Dutroux, gruaja e tij Michelle Martin dhe Michel Lelièvre u arrestuan nën dyshim për rrëmbim presoni. Që të tre u nxorën të fajshëm dhe më 22 qershor të vitit 2004 u dënuan me vuajtje të përjetshme, 30 dhe 25.
2001 - Në Ohër u nënshkrua marrëveshja e njohur si marrëveshja e OhritOhrit.
2004 - Hapja e Lojrave 28-ta Olimpike]ne Athine.

LINDJET:

1899 - Alfred Hitchcock, regjisor britaniko-amerikan.
1926 - Fidel Castro, Revulucionar kubanez.
1984 - Niko Kranjçar, futbollist kroat.

VDEKJET:

1980- Eqrem Çabej një nga figurat më të shquara të shkencës arsimit dhe kulturës shqiptarë (l. 1908)


14 gusht

14 gushti është dita e 226 e Kalendarit Gregorian dhe mbeten 139 ditë deri fundi i vitit.

NGJARJET:

1791 - Fillon Revolucioni Haitian.
1880 - Kompletohet Katedrala Cologne, monumenti më i famshëm në Këln, Gjermani.
1893 - Franca paraqet regjistrimin e mjeteve motorike.
1897 - Qyteti Anosimena pushtohet nga trupat franceze nga mbrojtësit nga Menabe në Madagaskar.
1908 - Garimi i parë i bukurisë u mbajt në Folkestone, Angli.
1921 - Tannu Tuva, themelohet si shtet plotësisht i pavarur, përmbajtur nga Rusia.
1936 - Zezaku, Rainey Bethea varet në Owensboro, Kentaki në ekzekutimin e fundit publik në Shtetet e Bashkuara.
1941 - LDB - Winston Churchill dhe Franklin D. Roosevelt nënshkruajnë Atlantic Charter duke paraqitur qëllimet e pasluftës.
1947 - Pakistani pavarësohet nga Perandoria Britanike.
1969 - Mbretëria e Bashkuar dislokon trupat në Irlandën Veriore.
1971 - Bahreini pavarësohet nga Britania e Madhe.
1980 - Lech Wałęsa udhëheq grevën në Gdańsk, Poloni.
1994 - Kapet Ilich Ramírez Sánchez, terroristi i njohur si "Carlos, Xhakali".
2005 - Helios Airways Flight 522 rrëzohet në veri të Athinës duke lënë të vdekur 121 persona.

LINDJET:

1850 - Ljudevit Rossi, botanist kroat, major në luftë
1867 - John Galsworthy, letrar anglez
1945 - Steve Martin, komedian, shkrimtar, producent dhe aktor amerikan
1947 - Danielle Steel, novelist amerikan
1966 - Halle Berry, aktore amerikane
1971 - Raoul Bova, aktor italian
1983 - Mila Kunis, aktore nga ShBA-të

VDEKJET:

1933 - Hasan Prishtina
1941 - Paul Sabatier, kimist francez dhe Nobelist (l. 1854)
1941 - Sveti Maksimilijan Kolbe, shenjëtar katolik (l. 1894)
1956 - Bertold Brecht, letrar gjerman
1981 - Karl Böhm, dirigjent austriak
1988 - Enzo Ferrari, pilot italian garash, themeluesi i Ferrarit (l. 1898)
1994 - Elias Canetti, shkrimtar gjerman me prejardhje bullgare
1996 - Sergiu Celibidache, dirigjent rumun
2007 - Nela Eržišnik, aktore kroate (l. 1922)


15 gusht

15 gushti është dita e 227 e Kalendarit Gregorian dhe mbeten 138 ditë deri fundi i vitit.

NGJARJET:

778 - Zhvillohet Lufta e Kalimit Roncevaux në të cilën vritet Rolandi.
1040 - Mbreti Dunkani I i Skocisë vritet në luftë nga kushëriri i tij i parë dhe rivali i tij Makbethi i Skocisë.
1057 - Mbreti Makbethi i Skocisë vritet në Luftën e Lumfananit nga forcat e Malkolmit III të Skocisë.
1261 - Michael VIII Palaeologus emërohet Perandor Bizantin në Konstantinopol.
1461 - Trapezunt i dorëzohet Sulltan Mehmetit II. Ky është fundi i Perandorisë Bizantine. Perandori Davidi larghet në egzil dhe më vonë vritet.
1519 - Themelohet qyteti Panama City, Panama.
1537 - Themelohet qyteti Asunción, Paraguai.
1540 - Themelohet qyteti Arequipa, Peru.
1769 - Lind Napoleon Bonaparta.
1824 - Shtetet e Bashkuara transportojnë robër nga Liberia.
1877 - Thomas Edison, bën incizimin e parë, "Mary Had a Little Lamb."
1914 - Lëshohet në qarkullim Kanali i Panamasë.
1945 - LDB: Dita e dorëzimit të forcave japoneze gjatë luftës së dytë botërore, për t'u dorëzuar zyrtarisht më 2 shtator 1945.
1945 - LDB: Dita Koreane e çlirimit.
1947 - India pavarësohet nga Mbretëria e Bashkuar.
1947 - Themeluesi i Pakistanit, Muhammad Ali Jinnah betohet si Guvernatori i parë Gjeneral i Pakistanit, në Karachi.
1960 - Republika e Kongos shpall pavarësi nga Franca.
1965 - Beatles luajnë para një publiku rreth 60,000 tifozësh në Shea Stadium nëNew York City.
1971 - Presidenti amerikan Richard Nixon përfundon konvertabilitetin e Dollarit Amerikan në ar.
1971 - Dita e çlirimit të Bahrainit.
1975 - Vritet Sheik Mujibur Rehman së bashku me familjen e tij përveç Haseena Wajidq mbetet gjallë.
1993 - Japonezja Junko Asari fiton maratonën e femrave në Kampionatin Botërorë të Atletikës në Stuttgart.
1998 - Burgoset komandanti i ZOK-ut te UÇK-se Abdullah Tahiri

LINDJET:

1769 - Napoleon Bonaparte, mbret dhe udhëheqës ushtarak francez
1883 - Ivan Meshtroviq, arkitekt dhe skulptor kroat
1936 - Bardhyl Çaushi, gjykatës, mësimdhënës dhe veprimtar politik
1972 - Ben Affleck, aktor amerikan
1990 - Jennifer Lawrence, aktore amerikane

VDEKJET:

1498 - Izabela e Aragonisë dhe Kastiles, mbretëreshë portugeze
1997 - Çesk Zadeja, kompozitor shqiptarë (l. 1927)
2000 - Ena Begoviq, aktore kroate (l. 1960)
2012 - Arbën Xhaferi, politikan shqiptar (l. 1948)

FESTAT DHE PËRVJETORET:

Dita e Marias, nënës së Krishtit... Festohet dhe ne trevat tona.


16 gusht

16 gushti është dita e 228 e Kalendarit Gregorian dhe mbeten 137 ditë deri fundi i vitit.

NGJARJET:

1812 - Gjenerali amerikan William Hull dorëzon "Fort Detroit" pa luftë forcave Britanike.
1858 -Presidenti amerikan James Buchanan inaguron kabllon e re tej oqeanike duke shkëmbyer përshëndetje me mbretëreshën Viktoria e Mbretërisë së Bashkuar.
1913 - Universiteti Imperial i Tōhoku, Japoni (tani njihet si Universteti Tōhoku) pranon studenten e parë femër.
1914 - LPB: Fillon Lufta e Cerit.
1928 - Burgoset vrasësi Carl Panzram në Washington, DC pas vrasjes së 20 njerëzve.
1930 - Prodhohet filmi i parë i vizatura, kolor dhe me zë njohur me emrin Fiddlesticks, nga Ub Iwerks.
1960 - Qipro fiton pavarësinë nga Mbretëria e Bashkuar.
1969 - Arrestohet udhëheqësi i kultit "Familja Mason", Charles Manson.

LINDJET:

1832 - Vilhelm Vunt, psikolog,filozof dhe linguist gjerman.
1845 - Gabrijel Lipman, fizikant francez.
1913 - Menahem Begin, politikan izraelit.
1921 - Çarls Bukovski, letrar amerikan.
1958 - Madonna, pop legjenda e muzikës
.
VDEKJET:

1921. - Petar I Karađorđeviq, mbret i Serbisë nga viti 193 - 1918 e mandej mbret i MSKS deri në vdekje.
1949. - Margaret Miçel, gazetare amerikane.
1956. - Bela Blashko, aktor amerkane me prejardhje hungareze.
1973. - Selman Ejbraham Vaksman, mikrobiolog amerikan me prejardhje nga Ukraina, ebrej.
1977. - Elvis Presley, muzikant amerikan.
2002. - Sabri al-Bana udhëheqës i gueriles palestineze i njohur si Abu Nidal .
2003. - Idi Amin Dada, diktator i Ugandës.


17 gusht

17 gushti është dita e 229 e Kalendarit Gregorian dhe mbeten 136 ditë deri fundi i vitit.

NGJARJET:

1918 - Vritet udhëheqësi revolucionar bolshevik, Moisei Uritsky.
1945 - Shpallja e Pavarësisë së Indonezisë.
1960 - Gaboni pavarësohet nga Franca.
1962 - Rojtar i Gjermanisë Lindore vret 18 vjeçarin Peter Fechter i cili tentonte të kalojë Murin e Berlinit, dhe bëhet viktima e parë e murit.
1988 - Presidenti pakistanez Muhammad Zia-ul-Haq dhe ambasadori amerikan Arnold Raphel vdesin në aksident ajrorë.
1991 - Wade Frankum fillon kryerjen e vrasjeve në Strathfield, Australia.
1998 - Presidenti amerikan Bill Clinton pranon në audi kasetë se ka pasur sjellje jo të mirë fizike me Monica Lewinskyn.
1999 - Dridhet toka me intensitet 7,6 shkallë në Izmit, Turqi, duke lënë të vdekur 20.000 dhe duke plagosur 44.000 njerëz.
2008 - Notari amerikan Michael Phelps bëhet personi i parë që fiton 8 medalje ari olimpike në një vit.

LINDJET:

1914 - Franklin Delano Roosevelt, Jr., politikan amerikan (v. 1988)
1925 - Jiang Zemin, politikan kinez
1839 - Abdyl Frashëri, atdhetari i shquar shqiptar.
1943 - Robert De Niro, aktor amerikan
1944 - Rexhep Meidani, politikan shqiptar, ish president i Shqipërisë.
1932 - Tinka Kurti, aktore shqiptare.
1960 - Sean Penn, aktor dhe regjisor amerikan

VDEKJET:

1911 - Petro Nini Luarasi, personalitet i Rilindjes sonë Kombëtare.
1987 - Rudolf Hess, politikan gjerman dhe numri 3 i Partisë Naziste
1988 - Franklin Delano Roosevelt, Jr., politikan amerikan (l. 1914)
2008 - Franco Sensi, President i A.S Roma dhe babai i Rosella Sensi
2010 - Francesco Cossiga, politikan italian (l. 1928)


18 gusht

18 gushti është dita e 230 e Kalendarit Gregorian dhe mbeten 135 ditë deri fundi i vitit.

NGJARJET:

1201 - Themelohet qyteti Riga.
1634 - Urbain Grandier, akuzohet dhe denohet për magji dhe digjet i gjallë në Loudun, Francë.
1848 - Camila O'Gorman dhe Ladislao Gutierrez ekzekutohen nën urdhër të diktatorit argjentinas Juan Manuel de Rosas.
1868 - Astronomi francez Pierre Jules César Janssen zbulon heliumin.
1877 - Asaph Hall zbulon Fobosin, hënën e Martianit.
1903 - Inxhenieri gjerman Karl Jatho fluturon me aeroplanin e tij të ndërtuar vetë katër muaj para flutrimit të Vllezërve Wright.
1904 - Chris Watson largohet nga posti Kryeministër i Australisë dhe zëvendësohet nga George Reid.
1917 - Zjarr i madh në Thessaloniki, Greqi shkatërron afërsisht 32% të qytetit duke lënë rreth 70,000 njerëz pa shtëpi.
1958 - Novela kontraverze e shkrimtarit Vladimir Nabokov, Lolita, botohet në Shtetet e Bashkuara.
1963 - James Meredith është zezaku i parë që diplomohet në Universitetin e Misisipit.
1971 - Australia dhe Zelanda e Re vendosin t'i largojnë trupat nga Vietnami.
1989 - Vritet Luis Carlos Galán afër qytetit Bogotá në Kolumbi.
1992 - Banktoron Wang Laboratories.
2005 - Dennis Rader denohet me 175 vite burgim për shkak të BTK vrasjeve.

LINDJET:

1830 - Franc Jozef I, mbreti austriak nga viti 1848, deri 1867. mbret i monarkisë Austro-hungareze.
1887 - Ferit Vokopola, nënshkrues i Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë
1933 - Roman Polanski, regjisor filmi amerikan me prejardhje polake.
1936 - Robert Redford, aktor amerikan.
1952 - Kastriot Islami, politikan shqiptar
1952 - Patrick Swayze, aktor amerikan (v. 2009)
1962 - Felipe Calderón, politikan meksikan
1969 - Edvard Norton, aktor amerikan.
1971 - Aphex Twin, muzikant anglez
1980 - Emir Spahiq, futbollist boshnjak.
1980 - Esteban Cambiasso, futbollist argjentinas

VDEKJET:

1227 - Xhingis kan
1765 - Franjo I. Stjepan, mbret i mbretërisë së shenjt romake
1850 - Honore de Balzac, letrar francez
1940 - Walter Chrysler, biznesmen amerikan themeluesi i Chrysler.