Tefsir-(komentim suresh)

[valiii]

Komentimi i kaptinës – “En-Naziat”

Kaptina “En-Naziat” është kaptinë mekase, e zbritur pas kaptinës “En-Nebe’ë” dhe ka gjithsej 46 ajete. Në radhitjen e Mus’hafit mban numrin 79.

Ibn Durejsi, Nuhasi, Ibn Merdevije dhe Bejhekiu transmetojnë nga Ibn Abbasi të ketë thënë: “Kaptina “En-Naziat” ka zbritur në Mekë”

Ibn Merdevije transmeton të njëjtin transmetim edhe nga Ibn Zubejri.



Emërtimi i kësaj kaptine
Kjo kaptinë është emërtuar “En-Naziat” për shkak se ajeti i parë i saj fillon me betimin e Allahut në melaiket që i marrin shpirtrat e pabesimtarëve me vrazhdësi.

Kjo kaptinë ka edhe një emër tjetër -“Es-Sahireh” – që nënkupton momentin kur do të dalim në një tokë të sheshuar para Allahut xh.sh. për të dhënë llogarinë, gjë që përmendet edhe në ajetin 14 të kësaj kaptine.



Lidhmëria kuptimore e kësaj kaptine me atë paraprake – “En-Nebe’ë”
Kjo kaptinë ka një ndërlidhje të fuqishme kuptimore me kaptinën paraprake – “En-Nebe’ë” në dy aspekte:

1. Përgjasimi tematik, sepse që të dy kaptinat bëjnë fjalë për ditën e kataklizmës dhe rrethanat e ndodhjes së saj; pastaj flasin për shpërblimet e të devotshmëve si dhe për fundin tragjik të pabesimtarëve, dhe

2. Përgjasimi në pjesën e hyrjes dhe në të përfundimit në të dy kaptinat. Përderisa në kaptinën “En-Nebe’ë” vërtetohet e argumentohet ringjallja dhe të gjitha ato përjetime që do të pasojnë pas saj prej shpërblimeve e ndëshkimeve, kaptina “En-Naziat” fillon me betimet e Allahut në krijesat e tij-melaiket se Kiameti dhe Ringjallja janë një realitet që do të ndodhin patjetër, sipas përcaktimit paraprak të Allahut xh.sh., dhe mund të themi se kjo është një vazhdimësi kuptimore e ajeteve të fundit të kaptinës “En-Nebe’ë”, ku Allahu i Plotfuqishëm ia bën me dije njerëzimit se ia ka tërhequr me kohë vërejtjen për një dënim të afërt pas ringjalljes.

Pra, fundi i kaptinës “En-Nebe’ë” tregon për dënimin e afërt, kurse fundi i kaptinës “En-Naziat” argumenton bindshëm për ndodhinë e Ditës së Ringjalljes (Kiametit) dhe llahtarisë së saj.



Përmbajtje e shkurtër e kësaj kaptine
- Edhe kjo kaptinë, sikur pothuaj të gjitha kaptinat e tjera mekase, në radhë të parë është përqendruar në shtjellimin e bazave të besimit të mirëfilltë monoteist, në vërtetimin e pejgamberisë së Muhammedit a.s., dhe në Ringjalljen pas vdekjes.

- Allahu xh.sh. e fillon këtë kaptinë me betimin në melaiket (krijesat e Tij të padukshme) që marrin shpirtrat e pabesimtarëve me vrazhdësi, pastaj të melaikeve që marrin shpirtrat e besimtarëve me butësi, dhe tri betime të tjera radhazi në melaiket që kryejnë urdhra të ndryshëm. Kuptimi i këtyre pesë betimeve do të thotë: Ju, o pabesimtarë, vërtet të gjithë do të vdisni pas atij momentit kur do të vijë dridhja (fryrja e parë në Sur), dhe pas saj do të pasojë tjetra (fryrja e dytë) për t’u ringjallur çdo qenie e gjallë që më parë kishte shijuar vdekjen.

- Në vazhdim të kaptinës shtjellohet gjendja e idhujtarëve që assesi të bindeshin se një gjë e tillë vërtet do të ndodhë. Ata madje vazhdimisht talleshin edhe me idenë se mund të riktheheshin edhe një herë si qenie njerëzore me trup e me shpirt, pas vdekjes së tyre fizike, pasi t’u ishin bërë eshtrat hi e pluhur. Për ta kjo ishte një iluzion dhe mu për këtë arsye ata me ironi thumbuese e tallëse thoshin: Nëse ringjallemi atëherë vërtet do të jetë ky një kthim humbës për ne!!!

- Më pastaj në këtë sure vazhdon të prezantohet gjendja e këtyre kriminelëve pas ringjalljes dhe frika e tmerrshme që do t’i kaplojë ata.

- Tregimi mbi Musanë dhe Faraonin, që shtjellohet në vazhdim, është një tregim shumë domethënës për Muhammedin a.s. dhe për të gjithë besimtarët, se në fund, fitorja, triumfi dhe ndihma e Allahut do të jetë në anën e tyre, andaj të mos humbin shpresën në misionin e tyre të shenjtë në përhapjen e fjalës së drejtë të Allahut, sepse kriminelët si faraoni, të gjithë, pa dallim, i pret fundi i njëjtë tragjik.

- Pas kësaj kemi një tërheqje të vërejtjes nga Allahu xh.sh. në adresë të pabesimtarëve, ku Ai sikur u thotë: Çfarë mendoni ju që me kaq arrogancë e kryeneçësi mohoni argumentet Tona: a më i rëndë është krijimi juaj apo i qiellit dhe i tërë kësaj hapësire që ju rrethon?!, për ta përfunduar me faktin se Kiameti do të vijë e njerëzit atë ditë do të jenë të ndarë në dy grupe: të lumtur dhe të mjerë .

- Momentin e asaj Dite nuk e di askush përveç Allahut të Gjithëdijshëm, madje nuk e kanë ditur as më të dashurit e Tij, pejgamberët a.s. e as melaiket e Tij, por një gjë dihet e sigurt, se nga tmerri i atij momenti që vjen aq befas, kur askush nuk e pret, pabesimtarëve do t’u duket se në këtë botë dhe në varr, nuk kanë qëndruar më shumë se një mbrëmje a mëngjes të një dite të kësaj bote.