Mendimet tuaja mbi poetin Xhelal Ferizi- pseudonimin lirik?

[Urata]

Pershendetje publiku dardan!
Poetin Xhelal Ferizi , e kam takuar ne nje forum tjeter dhe qe n'fillim e kam kuptue se Fjalet/vargu i tij reflekton dashuri per kombin dhe vendin, dhe t'bind se ka nje shpirt te vertet shqiptari, qe n'keto ditet e sotme eshte veshtire te lexosh dhe takosh te tille...!

Te flasim per poezit e tij!
Si dhe sa i lexoni?
Si dhe sa e vleresoni punen e tij/krijimtarin poetike?


Ju ftoj ne diskutim dhe mirenjohje mbi poetin lirik! A nuk eshte nder per Dardanin te kete lirikun antare...?

Urata

[Guri i madh]

kam respekt per Xhelal Ferizin

po i sjell disa vargje nga i lart permenduri pa lej
lirik
23-10-2007, 14:33

Titulli: Vargje nga mergimtari xhelal ferizi

--------------------------------------------------------------------------------

Unë dhe hiri

XHELAL FERIZI

une dhe hiri bëhemi nji
kur ,un te behem hi
un dhe hiri ,do të bëhemi fli
kur,toka ,do te kerkoj,me pi

unë dhe hiri jemi,nje trup
mbi ne kalojnë shkrumbet,kohore
gjakun e,kemi,me dhe ,nji grup
te lidhur ,hi,e hirësisht dor per dore


hiri ,dhe un ,pluhurisht
do të hyjmë,neper ,qeliza toksore
do te rrijmë nëper shekuj paqsisht
ne zemer e ftyren toksore

une dhe hiri shkruar
NGA XHELAL FERIZI

en e tij po ndoshta nuk idhrohet

[natyra]

Pershendetje mikesha jon Urata e njohur dhe shume respektuar.... per miqet dhe shoket..si gjithnje..me vjen mire shum per temen e hapur nga ju po mbi autorin e larte z.xhelal Ferizin.
paskit bere nje pun me vlere te madhe...
ku besoi se dhe nga te gjithe anetar po te ketij Forumi daradania do gjein kohen dhe mundin qe te japin komente sipas deshires dhe sip[as drejetesise.pa intriga dhe prapaskena,
meqse dikush nuk ka simpati mbi vargjet eautorit ju lutem qe mos zgjatni ne fjale,thejshte mund te thoni mendimin e juaj me pak fjale se nuk kam simpati mbi autorin,ose nuk me pelqein vargjet etij,dhe u krye muhabeti..skemi qka.
kurse ata/o qe duan te japin vlersimin mund te mos eshkruajn komplet poezin,se nuk eshte e lejume qe te shkruani komplet poezin por thjeshte mund te ndani poezin e cila ju pelqen sipas deshires dhe nene poezi.te shkruani kuptimine saj ,qfare domethenje ka poezia, vargu, fjala,
edhe se nuk mund ekompletoni krejt poezin ,mund ti nxerrni nga dy tre rreshta,cilet dini te ua thoni kuptimin,dhe qka mund nxerrni nga ato.
shembull.po emarr ne nje titull te poezise qe thot,pikerishte kjo "Une dhe hiri"
ku ne fakt anetari i nderuar Guri i madh,e ka dhen vlersimin mbi ket poezi...ama nuk eshte dashur qe te shkruhet krejt,keshtu thot autori vet,por vetem te nxerr kuptimin e saj,se qfare domethenje ka?kjo eshte,ne fakt mendoi se shum ma lehete do jet edhe per anetaret..megjithese keto vargje kan ni cilesi te larte,e di se e veshtire per tua gjetur thelbin efjales,apo te vargut cilit do qofte,ama kjo kerkohet nga vet autori z.Xhelal ferizi..
meqse kam mesuar kete thenie nga ai faktikishte une isha ajo vet qe kur kam hyr ne temen etij,per t'dhen vlersimin kam menduar qe duhet qe te zgjedhi ni poezi sipas deshires tiem dhe une e zgjodha nje sipas deshires dhe e shkrova,por vet autori mu drejtua me tha se ke bere gabim se per te shenuar poezin time nuk eshte nevoja se ajo eshte e shenuar e nderuar,por duhesh qe te zgjidhni fjalt dhe kuptimin mbi vargjet aty.
Bile dhe pak si nxeht me foli,por une nuk iu kundervuna me fjale,por pranova gabimin,thjeshte kerkova falje dhe pastaj u perpoqa qe t'shkruaj diqka mbi vargjet,por me pak fjale ,te them te drejten nuk munda shum se nuk kisha ide te larte,pase letersin nuk e kisha studijuar hahahahah
edhe se e dua shum letersin, por kot se qka seshte seshte, nese dua te genjeja? ne radhe te par genjej veten time,a seshte keshtu apo jo dashamiresi?.
Gjithsesi kerkoi falje nese dikush me keqkupton,ne fjalet qka shkrova,por gjithsesi mendoi se do e kuptoni qellimin,se qfare kam then,dhe se qellimi im ishte qe dhe ju tua lehtesoi punen pak ashum,qe t'ju beja me dije,mendoi se dhe autori nuk ma merreper budallek keta qe kam shkrua,se dhe per ti ardhe ne ndihem atij kisha,diqka ti lehtesoim autorit,se dkete gje ua kishte then dhe ai vet e di.ama per ta lehtesuar diqka,ndermora une ket hap.do t'thot ne ket shkrime se hapin ne fakt e ka ndermarr e nderuara e jon mikesha Urata..dhe njihere te falemnderit e nderuara Urata te paqim pergjithmon...dhe shum kesi njerez qofshin si ti te Uruar dhe mik/e/pritsa...Jufalemnderit

NATYRA

Rini te gezuar qe te gjithe...faleminderit ne pritje dhe mirekuptim...
Gjithmon per Dardanin e lashte... ne shenje nderimi per Prisin e liris dhe pavaresis Dr.Rugoven qe aqe shum e deshi Dradanin.....Dhe gjithe kombin shqiptar...!!!

Lavdi past...ai eshte i pa vdekur

<<<<<<<<
Me lejoni dhe me pak fjale ketu, po per autorin e njohur z.Xhelal ferizin

Nderimet e mija z.Xhelal kam kenaqesin qe mu dha rasti te ju takoi dy me te miret qe ju kisha dhe dikur.. Ty i nderuar Xhelal poashtu me pseodonimin lirik,si dhe te nderuaren Urata por si thon miqsia e vjeter nuk shuhet leht,sikur dhe kjo e jona..as qe i paska lujt qerpiku bile hahahahaha
te ju them se ju kam lexuar disa here jasht Forumit Dradan krejt pak vargje,fakti se vargjet tua me sollen ne kete drejtim,fakti se deshiroja qe ti lexoi dhe disa tjera megjithse qe moti nuk qenken kendej,madje presim me padurim qe te jeni ne mesin ton,qe te gjeshe pak kohe dhe ne ket Forum qe me vargjet tua dhe me penen e art le te reflektoin po mbi Dardanin e lashte..ku besoi qe do na shkruani po dhe mbi Mitrovicen e bukur martire...per te cilen jemi te brengosur shum qe serbi na e ka ndar pothuaj pergjysem,dhasht zoti e u zbarte fati i saj dhe i mbare Kosoves.....qe ta gezoim te drejten ton shekullore....
Me liri dhe pavaresi....UROI PER KETE DITE MADHESHTORE...
Zoti i madhe te miren e sjelle ngadale,kurse te keqen shpejt!
prej te ciles na ruajt Zoti dhe na bekoft e gjithe Kombin shqipatr ku do qe jemi...Jufalemnderit
Edhe se jemi qkepur neper udhet e botes.....gjithmon mendjen dhe dashurin mbajm per vendin ton dhe gjithe kombin shqipatr...
besoi se me shum jen ata qe kan kete dashuri qe nga ata qe nuk jen,pase nuk them se nuk ka qe dhe nuk jen per nje dashuri mbi vendin e tyre shqipatr....
duhet te them se shqipetaret jen te shquar dhe te talentuar larte...dhe kan perspektiva te larta,qofte ato politike dhe sociale...
por duke lshuar ni kushtrim,per bizismenet GJITHE SHQIPTARE qe jen jashte dhe mbrenda vendeve shqiptare qe t'shtrijn doren mbi popullin e vuajtur shqiptar...se kjo do e kishte ulur tensionin e varferise ne minimum, ne radhe te par,si dhe kjo do ju kishte afruar nje ndihm te madhe per vendin e tyre ne zhvillim ekonomik dhe ate sociale, me bujqsi dhe industri dhe gjitha elemnetet tjera qe duhet ti ket vendi apo shteti ne veqanti.
Sikurse dhe pa njerez aktiva, dhe te dashur, per vendin e tyre ne nuk do arrijm qka po kerkoim.
Sepse askush nuk ndihmon me shum se dora jote vet.
duke pasuar parasyshe se i huaji edhe se te ndihmon,ai ni dit te len,dhe nuk eshte gjithmon me ty.
Prandaj Qeverit duhet qe te ngritin nivele larta,qe ne raste te tilla te ndihmohen,dhe njerez qe jen te afte,qe dhe ata kan nevoi per ni mbeshtetje instuticionesh,qe ju mungon paraja,ne zhvillime e siper,qofte per ndoi biznes,apo diqka qka eshte me primare,mendoi se njeriu zakonishte ka nevoi per ni mebeshteje te dikujt,e kujt do qofte....
ndaj korrupcioni duhet te luftohet,ne gjitha menyrat per ta zhdukur kete dukuri te shkalles se larte mund t'them!.
si dhe te bie gjitheqka ne binare....duke arrijtur me ni potencial,te duhur si dhe maturi te larte njerzor...ne te gjitha fushat jetsore....!!!
e di se pavaresia i pret me shum pun dhe obligime te shumta per ti ven ne ren...meqse shum kan len pas dore, patjetr qe jen grumbulluar ...
por besoi se gradualishte gjithqka do bjen ne binare...
vetem diqka desha te veqoi,se po te len pas njorancen ka per t'perparua vendi po se len,ka per t'ren ne nivel te ulet.
Ku vaj halli per popullin e vuajtur,dhe te pa buk ne veqanti!,
me se shumti me dhemb shpirti per ata qe nuk e kan ndoshta as darken,e me qka te ushqehen,e kur thmija i kerkon buk,ni nene te zez qfare do ju bej hall ajo?
e posaqerishte atyre qe kan humbur burrat e tyre ne luft, babat e femijve te tyre... a me qa, qe nuk u ka mbetyr mashkull ne shpi,a me qa per barkun mbetur unt, te thmive tyre?!.
Kjo me mundon me se shumti, dhe aqe me shum me tremb loti i tyre,qe pikon "dhembshem!"
ndaj e luas ZOTIN qe e ardhmja te ngrohe shpirtin e tyre,e ne pergjithesi ku do jen thmi te mbetur pa prin&monjak te botes shqiptare...!!!

.....te nderuar lexues kerkoi falje per nderpreje,
dhe pershendes te nderuarin autorin e larte poetin Xhelal ferizi....Falemnderit ne mirekuptim...

ne vijim...
natyra

[lirik]

#333
lirik
Anetar i Nderuar


Regjistruar: 26-05-2007
Mosha: 49
Postime: 778
Krijimtaria poetike e xhelal ferizit

--------------------------------------------------------------------------------

XHELAL FERIZI, POET DHE ATDHETAR
-- nga Hysen Ibrahimi*, Suedi-Förslöv, 11-09-2007

KRIJIMTARIJA POETIKE E XHELAL FERIZIT

Krijimtaria e Xhelal Ferizit, vërtetë don një vlerësim real dhe mund të merren si shembull duke e rënditur në njërin ndër poetët më të mëdhenj të kohës. Ato nxjerren nga shpirti i poetit përmes një procesi akumulues të shumë viteve që poeti nuk pati mundësinë që të shkruaj dhe botoj, për një kohë shumë të gjatë, pasi që ato ishin me përmbajtje kombëtare dhe në at kohë kanë qenë tërësisht të ndaluara nga pushteti i shkjaut. Akumulimi i madh prej një kohe shumë të gjatë, u bë shkas kur poeti shpërtheu si një lumë i akumuluar prej dekadash. Bie në sy tek poeti ajo dashuria e tij ndaj kombit, njerëzve të kombit, veprimtarija e tyre, sakrifica e tyre, tek fushat, vendlindja, lumi, hapësiar shqiptare, heronjët… etj. E ku jo! Shpërthim prej një fuqije vullkanore.

Pas leximit të krijimtarisë së poetit dhe atdhetarit tonë të shquar z. Xhelal Ferizi, pa hamendje, nga kurreshtja, nga isnpirimi i madh të krijimtarisë së tij, të cilën e lexova me qindra herë, vendosa që në një mënyrë të jap opinionin tim (një kontribut të vogël, e që autori dhe veprimtari Ferizi e meriton shumë më shumë), pa u lëshuar në veprimtarinë e gjithëmbarshme dhe shumë të begatshme kombëtare të cilën e posedon z. Ferizi.

Madje kur flasim për poezinë e poetit në fjalë janë aq frymëzuese me preokupime poetike të natyrës patriotike. Ideali i tij i vërtetë paraqitet përmes poezisë prej impulseve të thella shpirtërore e patriotike, të cilat në poemën e tij i paraqet aq të mëdhaja, sepse nga dëshira e tij i don t’i ngritë në piedestal, sa që ato dalin shumë herë abstrakte që vështirë se mund t’i prekësh. Por jo të pa realizueshme, sipas autorit.

Lexojmë strofën nga poezia ”Do te shihni ju vet”

dikush neper rrugën e keqe të shpirtit
dikush nëpër shkumbardhen rrugë lule langë aromtare
dhe kanë me gjuajtur me shtiza të akullngrirtit
me gjuhë te nanës shqiptare

Poeti shpall dyluftim të shëmtuarës, të keqes, tradhëtisë. Çka don të thotë poeti Ferizi përmes poemës? Se ekziston një lidhje e fortë mes temës poetike dhe formës së realizuar në praktikë.
Se poeti frymëzohet nga kategoritë patritike?! Me këtë rast duhet pasur parasysh një argument mjaft bindës. Se poeti është rritur në gjiun e një familje patriotike dhe as që ka mundësi të i ik patriotizmit dhe t’i përkushtohet vetëm vargut artistik. Gjë që tek shumë poet këto janë paralele që janë të denuara që asnjëherë nuk bashkohen nga binomet. Kurse tek poeti Xhelal Ferizi, janë të dënuara që ato të kenë një pikë të përbashkët, e që në paraqitje janë tejet të lidhura ngusht. Vargjet e vërteta artistike të poetit, kur i përkushtohet natyrës dhe ambijentit ku at e rrethojnë, shofim të vërtetën e vullkanit prej një artisti poetik që ndjeshëm parqet në poezi.

Te poeti Xhelal Ferizi, nuk ka dekor në poezinë e tij artistike. Lexuesi e gjen veten mbase për këtë është disi vetvetja, ngjall emocionin sidomos kur në poezi paraqitet ”Nëna”, dhe del shumë e fuqishme për nga intenziteti i ndjenjave. Këtu preket edhe ironia, edhe dashuria dhe kalon kufijtë e një poezie të rëndomt në poezi moderne.

[lirik]

Te poeti Xhelal Ferizi, nuk ka dekor në poezinë e tij artistike. Lexuesi e gjen veten mbase për këtë është disi vetvetja, ngjall emocionin sidomos kur në poezi paraqitet ”Nëna”, dhe del shumë e fuqishme për nga intenziteti i ndjenjave. Këtu preket edhe ironia, edhe dashuria dhe kalon kufijtë e një poezie të rëndomt në poezi moderne.

Sot Shqypnija, n'dorë të huej
Xhelal Ferizi nga Mitrovica

Sot Shqipnija n'dor te huej
n'urdher t'djallit, n'vjet e muej
si i thot' hasmi duhet t'shkruaj
si i thonë djajt e kontinentit
vepron urdhri i parlamentit
si t'ia shkruajn at kushtetut'
e n'dy sy ta bejn te butë
mbshtjell n'europ ta lejn me i skutë
varun n'kurth varun n'cengel
n'uj e dhé t'mos ket' kah t'del
lidhur n'pranga lidhur n'tel
n'zinxhir hallke tue ndersye
ndoj pun' krimi kund me krye
besë tradit' per t'gjall' me thye
shqipni nana se c'esht' vyshkë
gjaku e loti iu kan ndryshkë
iu ka thye kombtarisht tehu
e kan' hudh' me ftyr per plehu
e cnjerzue i kan' ato zana
e kan zhvesh, shartue n'satana
i kan dhan hile me pi
n'kurs e n'shkoll, tue cue n'tinzri
e kan msue ne punë t'venusit
tu i ngul thika si kaktusit
me ia pi ata pak gjak
mandej zvarr me terheq n'lak
deri n’serbi e n’ karadak.

Këtu shofim se poeti paraqet poezi me mesazh të kjart. Vet titulli ”Sot Shqypnija, n'dorë të huej” mbanë mesazhin në vetvete dhe se poeti jo vetëm se vazhdon kontiunitetin tematik e patriotik duke e shprehë thellësisht brengosjen, por fiton vlerat me dimensione të reja patriotike kur thotë: ”iu ka thye kombtarisht tehu” ! Këtu prek në palcë lexuesin dhe dimensioni patritik kalon vlerat artistike, i thyen dhe japin një kahje krejtësiht patriotike dhe rezistuese.
Poeti prej një vjershe në një vjershë tjetër, paraqet po thuajse të njejtat mesazhe por me shprehje që ”thumbon” ndjenjen kombëtare tek lexuesi.

Gjithnjë në përpjekje që ai të zgjohet nga amullia. Bile me një mjeshtëri tejet të përsosur ngaxmon nervin lexuesit kur thot: ”shqipni nana se c'është vyshkë”, ”gjaku e loti iu kanë ndryshkë” ! Ky varg i gjason një poemë tejet dramatike, që gjason në dramën evidente të një Kombi.

Mirëpo shtrohet pyetja: çfarë është ai kontaktimi i poetit në mes poezisë patriotike dhe asaj konkrete apo e drejtëpërdrejtë? Poeti Xhelal Ferizi e jeton jeten në poezi mbase jo vetëm këtë të përditshmen, por edhe të kaluarën e kyq dhe në mënyrë të përthort bënë një krahasim me dallim shumë të vogël për derisa arrihet ideali i poetit, që e cekëm më lart. Po e lexojmë: ”Sot Shqipnija n'dor te huej”, n'urdher t djallit, n'vjet e muej.

Në poezinë e poetit ”Rraca” të cilën duhet lexuar me një vëmendje tejet të ngulitur dhe ja vlenë që të komentohet.

Rraca rrac njerzore, e prir per dukje e zhdukje
rrac njerzore me prirje per cnukje
rrac njerzore qe shkel permbi dhé
qe shkel parime e globin don me e pre
rrac njerzore qe shkel mbi parimin
qe don egon, qe e don ngatrrimin

Forma e ndërtuar e poezisë se si poeti don ta paraqesë dhe mënyra se si e formulon i përngjet, kemi me pa se krahasimi i më hershëm që folëm, poeti e paraqet të tashmën sikur të ishim me miljona vjet më parë. Bile këtu poeti kishte me kompletuar edhe me një fjalë që për mendimin tim kishte me qenë ”kanibalizmi”. Poeti arrin aq mirë të nxjerrë fjalët më të përshtatshme që kishin me hy në rradhitje dhe pozicionin e tyre. Pra se raca njerëzore e prirë për dukje e zhdukje, prek ardhmërinë e qenjes njerëzore, po qe se nuk bëhet një ndryshim rrënjësor tek njeriu mund të bëhet shumë vonë. Mesazh që njeriu në botën e sotme të ”qytetëruar” (po qe se mund të themi, se mund të biem ndesh me poetin dhe me poezinë), të filloj e të vlerëson njeriun pa dallim gjinie, rrace, religjoni, nacionaliteti, kontinenti etj. Poeti i zhgënjyer vazhdon kur thotë:

qe mbshtjell koken me do paragjykime
qe vret diell e shekuj, ne menyr' t'perkryme
qe len gjurm e krim para e mbas bryme
rrac qe per kob tendin mendjen ke t, persosun

Poeti arrin që të prek edhe „Mitizmin“ e shumë popujve që thirren në te, e që në emrin e saj a kanë të drejten që vret me shekuj e duke i lënë gjurmët. Këtu është nxjerrë me një mjeshtëri të rrallë. E tërë poezia e poetit dhe patriotit Xhelal Ferizi paraqet një mallkim tejet real, s’është gjë tjetër pos një padrejtësi e një fati të kombeve që ende gjenden nën zgjedha të pushteteve që kanë robëruar më të vegjëlit.

Poeti dallon në paraqitjen e tij me poezi të ”fjetura” nga poet të ndryshëm që i paraqesin dhe janë tejet të zgjuara dhe ngjallin edhe të vdekurin po qe se ka mundësi. Koha nuk premton për poetin. Ai din të kombinon me thurjen e fjalëve në poezi dhe radhitjen e bënë në mënyrë fantastike, prej një talenti tejet të rrallë. Pra poeti Xhelal Ferizi, me radhitjen e tij në vargje, dëshmon se ka një prirje të veçantë në kombinime të këtilla në poezi, që kanë kuptim dhe gjithnjë lidhur me temen pa u shkoqitur nga titulli i vjershës. Poeti shkon aq larg sa që nga parimi i tij pra i kombinimit të fjalëve, arrin që të gjitha të jenë kuptimplote dhe fuqinë e tij mendore shprehëse e zgjëron në përmasa të poetëve të mëdhenjë. Sa për ilustrim po lexojmë dy vargje të vjershës ”Mosni”:

”se baza e e njeriut esht shpirti e ndjesija”
”neper shkall shpirtore qe i zhvillon njerzija”

Vërtetë se janë moderne nuk do koment. Poeti në paraqitjen e tij me shprehje tejet të një niveli të lartë, tradhton vetveten dhe bije ndeshë me vjershen e tij ”Rraca”, që në vetvete ka mesazh të njerëzve më primitiv, kurse poeti dallon nga ky ”njeri” kushtimisht ta themi. Shtrohet pyetja: a thua vallë, ku po jetojka kye poet me këtë shtrirje të gjërë poetike mahnitëse!? E veçanta e poetit Ferizi është, kur poeti përqëndrohet me një problem-ngjarje dhe atij i jep forcë, i jep kuptim dhe mbrenda përmbrenda e qëllon mesazhin, e nxjerr në pah. Ka një stil tejet mjeshtror kur fjalët në poezi i rreshton dhe përshteten. Ndërtimi poetik i poetit vjenë si shkas i trashigimisë së tij prej një inidividi si shkrimtar respektivsht poet atdhetar. Ka një ”brum” të veçant kur bëhet fjalë për poezinë e Xhelal Ferizit, si produkt i një imagjinate intelektuale dhe patriotike. Talenti i poetit arrinë që përmes poezisë të komunikoj me secilin, edhe me individin, edhe me shoqërinë edhe me politikën, me Kombin me secilin. Pra poti ka shkuar aq largë sa që ka formuar ”brumin” e një gjuhe poetike që po ta kishim at të drejtë nga autori, do ta kishim quajtur ”Brumi i gjuhës ferizijane poetike”. Po e themi ”ferizijane” si emërtim i të gjitha vjershave të poetit tani më të shkruara dhe së shpejti presin që ta shofin dritën përmes botimeve shkencore.

Ta marrim poezinë: ”Loti i yllit”

[lirik]

Loti i yllit

lot qe bien prej yllit t'drites
kah ferkon eren n'hapsir'
a thue e sheh rrethin t'elites
qe e kan' lidh token n'zinxhir
qe e kan' lidh me fjal' planetin,
qe e kan' lidh lirin' mbi dhé,
qe e helmosin fush' e detin,
qe i helmosin kombe e fe.

Në secilën varg, poeti arrinë që nga lartësia, e mespërmes erës arrinë deri te bllokimi i një sfere, që ajo kërkon zgjedhje nga zingjirët, kërkon liri, kërkon mjalt e jo helm dhe besimin e lirë të njeriut. Duke komunikuar me poezinë, bie në sy lartësia e poetit. Këtë e kemi potencuar edhe më herët, se nga dëshira autori prek imagjinatën, abstraktitetin, e vetëm e vetëm që ai don të realizon idealin e tij, që njeriu i sotëm kudo në botë të jetoj i lirë. Gajtë leximit të këtyre vargjeve , me një një vëmendje kemi me pa se poeti nga ndjenja dhe mendimi i tij që paraqet në poezi, paraqitet në at mënyrë sa që mund të përfiton lexuesin tërsisht duke prekur shqisat e tija. Kjo është aq a fortë sa që përmban ngarkesa kombëtare me tendenca për lirinë e njerzimit. Poezia e Xhelal Ferizit kryesisht qëndrohet në kufij të këtyre tendencave, dhe se shumë vështirë mund të largohet nga kjo fushë poetike.

Falë talentit dhe prirjes së poetit Ferizi, gjatë ndërtimit të tij poetik, ka arritur që në mënyrë të drejtë përdrejtë t’u jap kahje motiveve, ideve të cilat janë shtytëse për poetin dhe e bëjnë lëvrimin tek poeti. Nxjerrin më të mirën e poezisë.

Shumë herë në vargun e poetit kemi me vërejtur se sa ka përjashtime njëri varg me tjetrin, aq ka edhe plotësime. Asnjëherë nuk mund të dal i pakuptimt, qak edhe një varg. Duke u nisur nga kjo, deomos autori has në kundërshtit e realitetit njerëzor dhe polemizon me njerëz me mendim të kundërt, me ndjenja të kundërta dhe që tek ta ka humbur kuptimin fjala ”LIRI”, e drejtë njerëzore për të jetuar. Të gjitha këto vinë si rezultat i përjetimit të thellë të jetës të cilën e ka kaluar autori nëpër kazamatet e shkjaut, për mendimin e të shprehurit të lirë për të drejtatë e kombit të tij.

Po nga e njejta vjersh ”Loti i yllit”, po citojmë:

eh ti lot i ylllit t'qiellit
a s'ma fal at gjuh qiellore
edhe at shprehje t'ballit t'diellit
t'i shkruaj hjeshem tok's arbnore

Leximi në vetvete, në një ambient malor, e pse jo edhe fushor e pranë detit, kur njeriu nxjerr nga vetja at zërin që duhet kushtuar këtyre vargjeve, e që poeti e pikat me mjeshtërin e tij poetike apo me gjuhën poetike ”ferizijane”, do të nxjerrë nga shpirti atë që është dashtë që moti t'i shkruhet tok’s arbnore. Vargjet janë të një stili thuase poeti Ferizi, ka një rregullativ të veçant e të caktuar që ka një kujdes tejet meritor. Poeti nxjerr nga vetja aq let vargun me përplot cilësi dhe vlerë. E bënë shkrirjen e vargut dhe vargjeve të tjera, duke e formuar mesazhin dhe kuptimin e poezisë. Vergjet e këtij lloji të poetit Ferizi, nxjerrin ”KUSHTRIM”.

Poeti, përveq ides artistike që paraqet mundësit e intonimit të poezisë që rezultojnë në krijimin e ndjenjës së tij, arrinë që tu jap tematikë. Kanë tematika që lexuesi në lexim të parë, ka mundësi të paraqet botën e mbrendshme të autorit. Prirja e tillë kur autori dinë me një mjeshtri tejet precize, arrinë që të gjitha vargjet e një poezie i vë përball dhe komunikon me to qofshin ato edhe të përmasave të zaknonshme.

Autorët e krijimtarisë së poezisë së mirëfillt, dinë që me vjershat e tyre të dallohen për shumë prirje të formave të ndryshme gjatë paraqitjes së tyre në varg. Sikurse që dallon poeti Xhelal Ferizi. Edhe Gjergj Fishta në krijimtarinë e tij ka një stil të veçant në paraqitje, kur thot:

Mos t’lshoj zemra as n’ditë t’sotit,
Ke thanë paska kenë prej Zotit,
Me mbetë ti nanë pa djalë,
Zemra ime t’u tha per t’gjallë

(Shih: Faqe 264, Lahuta e Malcis (origjinal) nga Gjergj Fishta. Botues: Fatmir Toqi)

Këtu edhe poeti Ferizi, edhe poeti Fishta, kanë diq të përbashkët në lidhjen e vargjeve, dhe në gjallërimin e tyre kushtimisht të themi, duke ju dhënë jetë secilit varg të vjershes dhe me përmbajtje të skajshme patriotike. Që të dy poetët i përkushtohen tërësisht çështjes kombëtare duke krijuar elementet karakterizuese me shtresë patriotike dhe një përkushtim të marrëzishëm kundër okupatorit.

Ideja e madhështisë së poetit Ferizi është se në vargun e tij ka një veçuri e cila dallon për kahë shpirtëzimi i poezisë. I shpirtëzon (kushtimisht) në disa momente kurse në fund shpirtëzimi e vargut hetohet tek lexuesi, sa që e dyturon që të këthehet përsëri në lexim e vlerësim.
Këtu unë do ta kisha emërtuar ngritjen dhe ramjen e prap ngritjen e poezisë së autorit Xhelal Ferizi, si një diagram poetik “ferizian”. Ky diagram lëvizë sipas disponimit të autorit gjatë formimit të vargjeve të tija, here në madhështi, herë në vërejtje, herë në dashuri e herë në patriotizëm. Diagrami poetik “ferizian” ka krijuar tani më një gjallëri të një stili që dallon edhe nga poetët tjerë, po edhe nga ai i Fishtës, por jo në thelbë. Sepse në shumicën e rasteve lexuesi arrin që ta kuptoj, se një pjesë e poezive të poetit të math Xhelal Ferizi, janë “binjake” me të poetit të madh Gjergj Fishta.

Poema “ferizjane” kategorizohet në disa rrafshe dhe po ashtu shpirtëzohet në disa rrafshe.
Ta zëmë, kur poezia e poetit Ferizi ka karakter kombëtar ka një shpirtëzim shumë më të madh që dallon nga poezitë e rrafsheve të tjera qofshin ato kushtuar natyrës, detit, dashurisë, bukurisë etj. Këto të fundit kanë një diagram më përmbajtës, por që kanë prap gjallërinë në mbrendi.

Po citojmë disa vargje nga poezia “Bukuria”

a ndoj sharm që bjen me fije
mbi safire e dritë larmije
kush t'krijoj moj bukuri
meteort thonë kur janë shkri
udhëve t’rrezes, n’tokë kanë mbrri
a thue bashkë janë ba shumë dete

Kur autori i shkruan “Bukurisë” e qetëson shpirtin dhe me një ledhatim artistik i thurë vargjet krahas krijimtarisë të një përvoje nga poezitë më të komplikuara për mendjen e lexuesit. Poezia e krijuar mban elemente të reja, që kur thuhet: “a ndoj sharm që bjen me fije”,” mbi safire e dritë larmije”! Shiko se sa me kujdes poeti e fillon me sharmin, safiren dhe dritën, e deri te shkrirja që i sjell në tokë. I sjell afër vetes dhe mundësive të njeriut, që “Bukurija” të preket. Nuk e lenë lartë. Dhe hyjnia e këtyre vargjeve është kur nga të gjitha këto elemente i bashkon me shumë dete. Prandaj për lexuesin dalin të reja, sepse dallojnë në diagram dhe kategorizim e po ashtu në shpirtëzim. Motivi i vjershës e motivon vet aotorin Ferizi, që ai patjetër duhet ta mbanë pothuajse në gjithë kohën një konstantë shpirtëzimi, që vërtetë autori e qëllon dhe ja përshtatë vetë poezisë „Bukuria“.

Cito me vëmendje duke i përsëritur disa here se çfarë nxjerrë autori Ferizi:

që ti n't'folun e dehë hanen
që me ballë e joshë rrezanen
edhe diellit i shton oreksin
me ta shndritë, mbi shend refleksin

Fund e krye është bukuri artistike dhe për asnjë milimetër autori nuk largohet nga vet titullimi i poezisë, „Bukuria“. Çka nuk ka të bukur...?! Asgjë. Lexuesi mbahet pikërisht kur autori në vargun e tija i jep një „frymarrje“ që të mbanë kondicionin e leximit të lexuesit po aq sa kuptimësinë më të thellë. Vet imagjinata e autorit, arrinë aq lartë, sa që bindet vet lexuesi se ka personazhin e krijuar në varg që quhet ”Bukuri”. A në fakt, këtu kemi të bëjmë me imagjinatën e krijuar të vet autorit me ide të temës dhe motivit. Lexo: „që ti n't'folun e dehë hanen“ ! Vet bukuria, sipas fantazisë së autorit është aq e bukur dhe ka një talent të rrallë në t’folur, shkon aq largë, deri te „dehja“ e hënës.
Imagjinatë e një varianti mahnitës, tejet provokues gjë që unë kisha për ta titulluar „Bukuria e shpirtërores“. Po qe se i shtohet: ”edhe diellit i shton oreksin“. Krijimi i vizionit që në këtë vargë janë „t’folunit“ dhe „oreksi“, që janë kryefjalë të vargut, e që poeti me një mjeshtri perfide i ik dimensionit moral në të shprehur. Por pa tjetër don që shpirtërorja të thuhet. Këtë edhe ja arrinë.

Cito më poshtë:

bukuri, kush t’pagzoj' në emër
diell e hana, n’dertuan zemër
po at gjak që t'rrjedhë prej ari
që t'lakmojnë lulet mbi bari

Me këtë rast, deomos duhet të kihet parasysh fakti se krijuesi arrinë që t’i bashkoj estetikën dhe etikën në këtë poezi përmes vergjeve.
Çështje bëhet kur për „Bukurinë“ duhet shkruar, autori i vjershës, krijuesi, disi paraqet në tendencë, se ja vlenë për t’u flijuar diçka për „Bukurinë“. Sa më madhështore të paraqitet fenomeni ”Bukurija”, koha dhe kërkesat për „Bukurinë“ sa vinë e shtohen, kurse poeti Ferizi e favorizon këtë poemë. Favorizuese është edhe për vet lexuesin, kur arrinë që ta gjej vetveten në këtë poezi. Krijimi tematikë i kësaj poezije, përmblidhet mbrenda gjinive, „i bukuri“ dhe „bukurija“ si një koncept që e identifikon artin e bukurisë.

Në të gjitha „Liriket“ e poetit Ferizi si: „Në mes tuaj“, Kërkimi“, „Bukurija“, „Do gjak mbi borë“, „Që nuk mund të thuhet“, „Nuk e dini“ “Pasqyrja“ “Hapi mbas kohe“ e shumë të tjera, kanë konfiguracione me die që prekun shumë fusha, tema të larmishme.
Shpesh autori e bind lexuesin me krijimtarinë e tijë dhe formulimin e vargjeve, sikurse tani kur kemi të bëjmë me poezinë „Bukurija“. Del shumë origjinal, thuase ky autor, poet apo edhe krijues, nuk merret me asnjë poezi tjetër, përveq asaj të Bukurisë. Thuase ju ka kushtuar tërësisht kësaj fushe poetike në krijimtari. Vet lartësija e vargjeve dhe talenti i autorit bie ndesh me lexuesin pasi ta lexon këtë poezi. Pse? Sepse e ka të vështirë që pasi të lexohet poezia të njoftohet lexuesi se poeti Ferizi shkruan për shumë fusha poezi. Për lexuesin kishte me qenë e pa kapshme dhe jo bindëse. Sepse poezija dhe mjeshtrija e formulimit të vargjeve kalonë në poezi moderne.

Po citojmë disa vargje nga poezia: „Që nuk mund të thuhet“

pse nuk thuhet
se gjuha nuk mund ta percjelllë se e mbytë
ate vetëm shpirti i stërvuajtur e mban
ajo e pa thanun qe s'e shohin sytë
armet shpirtrore dot nuk e vranë

Shikuar nga pikëpamja e mbrendshme, lexuesi mund ta humbë busollën dhe aspak poeti Ferizi nuk don që të paraqet ndjeshmërinë pak më hapur për lexuesin. Krenarija në paraqitjen e poezisë kombëtare, dallon shumë me poezinë në fjalë se këtu tek krijuesi flet shpirti dhe të gjitha dalin nga ndjenja e zemrës pa dashur që të paraqitet hapur. Bile arrinë mjeshtërisht, që t’i mbetet besnik vet titullimit të poezisë. Autori, arrinë ta detyroj lexuesin që ai të futet në vargje dhe të analizoj vet, pikërisht arrinë që titulli i poezisë t’i përket përmbajtjes së poezisë. Dhe nuk thot, apo siq e titullon autori: „Që nuk mund të thuhet“!

struk thell' në përjetsi të vetëdijes
apo nën vetëdije fshehur vepron
sa do që i kam thirrë qellimit e hijes
as pesha e loti nga zaptimi s'e largon

Vargu i poezisë kur thot: „struk thell në përjetsi të vetëdijes“ dëshmon që ajo strukje e thellë dhe në përjetësi të vetëdijës, të mendjes, tregon thellësi që as për së afërmi nuk e ka mundësinë që të dal. Aty do të mbetet në përjetësi. Është një „lajmë“ që dikuj i drejtohet, e që nuk thuhet! Apo kjo lidhet shumë bukur me vargun e dytë: „apo nën vetëdije fshehur vepron“ kur qëllimisht poeti vihet në pozitën e një besniku tani më të besatuar, edhe pse ka tendenca që t’i thërret arsyes por nën „hije“ e ka me kot, cito: „as pesha e loti nga zaptimi se largon“! Del i tëri i robëruar për diq që nuk mund ta thot, apo nuk don ta thot, që mos t’i ik kuptimi i titullimit të poezisë. Vërtetë art i krijimtarisë, që tani këtë kisha me formuluar si një ”Monolog”, kur vet autori ka hulumtuar për ta gjetur dhe zbutur zemërimin e tij, e që don të monologoj nga largësija, pa dashur që ta potencoj! Jo rastësisht poeti e titullon poezinë me këtë emërtim.

zaptim a thue për jetë cerdhe gjeti
si hyri aty u përvodh
dhe loti im me pasthirrmë i shkreti
sa her' të pathanures iu drodh

Se autori me zgjuarësinë e tijë, vë në plan të parë idetë dhe përmbajtjen e poezisë, tani më u vërtetue shumë kjartë. Kombinimi mjeshtëror dëshmon frymëzimin e tij poetik, që poezija e tij e ruan freskinë dhe besnikërinë në lidhjet me jetën, njerëzit dhe të kaluarën. Këtu tërthorazi del edhe dhimbja e cila buron nga vetëfakti kur autori mbetet anonim. Qortim në vetvete kur nxjerret fjala nga thellësia me motiv dashurije. Poeti arrinë që përmes kësaj poezia nxjerrë në pah: ”se si duhet mbajtur sekretin”, ”mundësinë e njeriut për t’u shprehur gjithëmonë duke u thirrur në titullimin e poezisë”, ”Që nuk mund të thuhet”, a në fakt nga mbrendësia shpirtërore e nxjerr emocionin. Kjo ngjanë në filozofinë e të shprehurit të një sokrati Amerikan që quhet Stephen R. Covej, e që në librin e tij ”7 zakonet e njerëzve të suksesshëm” përmes leksioneve të fuqishme arrin në ndryshimin personal në jetën e njeriut. I njejti poeti Ferizi arrinë që përmes poezisë krijuese të tijë, arrinë që të ndikoj në personalitetin e njeriut e të ndryshon në jetën e tij.

Poezia „Që nuk mund të thuhet“, është një filozofi në vetvete dhe tejet provokuese që mund t’i japesh shumë dimensione, shumë kuptime dhe nuk mund ta anashkalosh pa u merr me te.
Këtë ja arrinë nëpërmes mendjemprehtësisë, burimit të pashterrshëm të fjalëve, pasurinë e shprehjeve artistike, ideve fenomenale për ta kapur qëllimin, zgjuarsinë e lidhshmërisë në vargje dhe shpirtëzimin e poezive. Këtu është bazamenti i të drejtës sime, që krijimtarinë e poetit dhe atdhetarit Xhelal Ferizi, ta quaj krijimtari ”FERIZIANE”.

Në lirikën ”Amaneti” po e lexojmë dhe kemi me pa se sa provokuese (me plotë të drejtë nga autori) është poezia. E lexojmë:

[lirik]

jam liriku me i pendë t'lehtë
e kam lanë po amanet
vorr mbi dhé për mos me m'celë
mua gjallesat mos me m'shkelë
mos me ardh te vorri me letër
me lexue gjithfarë lugetër
veç për fjalë do farë madhore
me ma prishë qetsinë kohore
kur sa isha gjallë mbi dhé
me harresë n'shekuj m'ka bré
ka pas thanë dikur nji hallë
këndoma kangen sa t'jem gjallë
se mbas vdekjes edhe macorri
din me cue pak bisht te vorri

Qysh në vargun e parë, poezia mbanë një modesti: ”jam liriku me i pendë t'lehtë” që do të thot se i lehtë po, por jo për anashkalim. Poezia mbanë një mesazh në mbrendësinë e saj dhe i drejtohet njerëzve me përgjegjësi, apo kritikë e drejtë-përdrejtë, që ka subjektin në vete. Kur thot: ”vorr mbi dhe për mos me m'qelë”,” mua gjallesat mos me m ' shkelë”! Këtu poezia hap një polemizim hapur me subjektin, që varri afër gjallesave (subjektin e quan gjallësë, se nuk e meriton ndryshe), të mos i hapet dhe të mos e kanë at mundësi për të shkelë mbi varrë. Poeti me të drejtë shprehë paknaqësinë.

Kjo është fatale dhe ua merr të drejtën e subjektit (faktorit njeri), që në ditën e amshimit të vjen tek varri gjithëfar ”lugeter” me një letër. Kjo poezi ka të bëjë me kritikën, por sa bukur është nxjerrë nga autori në mënyrë artistike. Kjo poezi tematike midis poezive të tjera, mund të jetë një prej poezive më të avansuara të poetit, kur ka të bëjë me subjektin i cili duhet të dal me vlerësime, ndaj atyre që sakrifikuan. Por jo pas vdekjes, por sa njeriu është gjallë. Simbolika e poezisë, shkaqet dhe motivet janë të shumta, që poeti nuk ka dashur me qëllim të lëshohet më thellë. Këtë e lëshon si një sinjal të parë për subjektin. Apo i jap një rast subjektit për këndellje. Poeti nuk ka shpërthyer, sikur që din vet të shpërthej, me shpresë se kjo do të hasë në drejtësi një ditë. Si rrethanë lehësuese e merr kohën nëpër të cilën po kalon Kombi i tij, që gjendet në një udhëkryq.

Aftësia e autorit Ferizi është, kur përmes krijimtarisë poetikë të tijë, arrinë që botën e tijë të mbrendshme ta paraqes kahdo që anon. Herë kah dashurija e her kah vërejtja. Her kah lavdata e her kah kritika. Her kah ngritja e her kah ramja. Her kah bukurija e her kah e shëmtuara. Kjo e begaton poetin me aftësinë e tijë me botën e tij paqësore, sepse tek shpirti i tijë gjenë edhe gëzimin edhe dëshpërimin. Pikërisht krijimtari ”FERIZIANE”.

Kemi me vërejtur një fenomen tekë poeti Ferizi, që për të arritur të kap qëllimin e poezisë, shpërthen vrullshëm dhe nga ai shpërthim i shpejtë, për ta qitur në faqen e fletës, fare nuk i përkushtohet drejtëshkrimit. Këtu çfaqet origjinaliteti i autorit, se nuk premton koha për një drejtëshkrim gjuhësor, se mund të ik ideja dhe kuptimi i poezisë, apo të dal nga ideja e cila posa ka lind dhe është në shpërthim e sipër. Sikur doktori për ta nxjerr analizën e një sëmundje, përdor drejtëshkrim tejet të palexuar dhe të pakontrolluar.Me rëndësi për te është që analiza të potencohet dhe kuptohet. Në këtë rast poetin Ferizi kisha me quajtur, ”doktorin e drejtëshkrimit poetik”. Rëndësi ka për poetin në fjalë, arritja e evidentimit të poezisë, ides dhe kapjen e fantazisë në poezi. Gjë që i përkushtohet me tërë ndjenjen e tijë shpirtërore. Drejtëshkrimin e qet krejt në rend të dytë, për të zënë vargun artistik. Për autorin me rëndësi ka poezia dhe ideja.

Po ta marrim poezinë e autorit e titulluar ”Shiu”. Ndër thuhet:

Je Si Guri i Safirit
Rrumbullak kur Bjen Kallirit
Grurit t’Bardhë që Valzon Në Ara
Ku i Gjelbron Blerueshem Fara

Lexo edhe më poshtë:

Ah O Shi Ti i Këndshmërisë
Si Currili Që e Qendisë
Bimë Natyren e Bujqsisë
Ti Je Vet Arti i Qiellorit
Ti Je Ngjyra i Shejtnorit
Qe Bjen Langshem Mbshtjellë Me Dritë
Bimë e Bari Ti që i Rritë

Poezitë e autorit sikurse në këtë poezi që paraqitet varianti vertikal (i lartësisë nga qielli) në mbrendësinë e shumë poezive preket edhe varianti horizontal (që përfshinë rrafshin). Pra përfshirja e kësaj poezije dhe poezitë tjera të poetit përfshihen në dy varjante: horizontale dhe vertikale. Varijante që burojnë nga realiteti që poeti inspirohet nga secili subjekt apo objekt që ndodhet rreth neshë, del se poeti në poezitë e tijë përveq varjanteve horizontale dhe vertikale, arrinë që të të prekë edhe varjantin e mbrendësisë (në thellësi), i shpirtëzon. Të gjitha këto varijante e bëjnë poetin të begatshëm në aftësit e tija poetike. Lexo në strofin më lartë kur thot: ”Je Si Guri i Safirit”, ”Rrumbullak ;kur Bjen Kallirit”, ”Grurit t’Bardhë që Valzon Në Ara”, Ku i Gjelbron Blerueshem Fara”!

Poeti në këtë rastë e vlerëson në mënyrën e vet më të çmuar në ”safir”. Ose ”rrumbullak kur bjen kallirit”. Këtu ka ngjallje emocioni tek lexuesi. Prekë një vizion thelbësor që i vërtet i përkushtohet shiut. Lexo: ”Ah O Shi Ti i Këndshmërisë”, ”Si Currili Që e Qendisë” ! ”Ah o shi” është diçka autentike që del nga thellësia drejt e te shija e këndshme. Edhe ramjen e tij në fjalë të përkushtuar ”curril” që e zbukuron me ramjen e tijë, apo e qëndisë…! Vërtetë lexuesi mund të hamendte në lexim, po qe se futet në thelbin e poezisë. Bëhet një lidhshmëri e vargut dhe kuptohet se poeti ka një përvojë në thurjen e vargjeve.
Përpilimi i poezisë nga autori me një pasuri shprehjesh ”ferizijane” është e pasur me shprehje të pastër poetike.


* * *
Është e pa mundur të anashkalohet një poezi, që gjatë leximit, e të mos ndalet për të vlerësuar strofën e poezisë ”Shiu”, ku në secilin vargë të cilën e ka shkruar poeti ka një kuptim. Kuptimet e këtilla, i japin esencën e poezisë dhe mundësit e veprimit nga shiu apo pikat e tijë. Autori thurë vargjet dhe të gjithave u jap një frymë poetike. Këtu prekë emocionet e një bujku mërgimtar, që ka kohë që nuk është marrë me bujqësinë. Lexuesi me profesion bujkë, apo edhe agronom, kishin me ditë shumë më mirë për ta vlerësuar poezinë e autorit ”Shiu”, se sa bukur e ka peårshkruar shiun, se sa shumë e ngritë dhe e vlerëson edhe një pikë shi. Me poezinë ”Shiu” poeti done që të ngacmon shtresen e njerëzve që punojnë me tokën, sepse shiu është i bereqetshëm.

N'Gurë te Ujit, kur Ngjyr T'ket Shkri
Ashtu Shkrinë Ai Shi Tue Rrshqitë
N'Bim N'Për Kopshte Tue Flladitë
Qdo Shtat Bime Tue Ujit

Poeti Ferizi, në duke u përpjekur që poezia e tijë të përfshihet edhe në kuptimin e pezisë por edhe në qëllimin e saj, arrinë që të dyave edhe kuptimit edhe qëllimit t’u domethënje. Qëllimi i autorit është që shiun ta rënditë si njëra ndër tematë më prioritare që duhet të përfshihen në krijimtarinë e tijë. Lexo: ”N'Gurë te Ujit, kur Ngjyr T'ket Shkri”, ”Ashtu Shkrinë Ai Shi Tue Rrshqitë” ! Këtu autori e sjell shiun, shkrirjen e tij në rrëshqitje. Po ashtu autori i jep edhe ngjyrë, sepse e shef diq të bukur, arti e preferon ngjyrën (kushtimisht). Në sytë e autorit që e shef ai aq bukur shiun, ai i jep ngjyrë shiut, sepse shpirti i autorit është është i mbushur në shpirtin e tij ma artë, me të bukurën. Prandaj në sytë e tijë shiu ka ngjyrë, ai shëndritë, ai ujit, ai flladitë dhe madhorja e autorit kemi ma pa se kur thotë aq bukur: ”N'Bim N'Për Kopshte Tue Flladitë”, ”Çdo Shtat Bime Tue Ujit”! Po ta marrim edhe shkencërisht, se shiu është uji i reshjeve që formohet në avuj në atmosferë. Avujtë e krijuar në atmosferë gjatë ftohjes krijohet në gjendje të lëngët në shi dhe pika-pika bie në tokë. Çka e tërheq poetin?! Poeti inspirohet me pikat e shiut që ujitë çdo shtatë bime, kopshtet duke i flladitur, duke ju dhënë një pamje bukurije.

Lexojmë më tutje poezinë ku ndër të tjera shkruan:

Shi O Shi O Shi, lotbardhë
Je Si Lëngu N'Ftue e Dardhë
Je Si Guri i Safirit
Rrumbullak kur Bjen Kallirit

Te njerëzimi, shiu sjell të mira bimore, malore, fushore dhe shiu rritë gjithëçka që mbihet mbi tokë dhe është e gjallërueshme. Jo rastësisht poeti e simbolizon shiun me lotin kur thotë:
“Shi O Shi O Shi;lotbardhë”! Simbolika e shiut në lot, jap tjetër vlerësim tek poeti. Përveq lotit poeti për t’i dhënë edhe shie simbolike shiut, ai formulon një vargë shumë përshtatshëm duke e zbuluar tendencën e tija për shiun kur thot po e citojmë: “Je Si Lëngu N' Ftue E Dardhë”! Duke e ditur se nga çdo pemë bimore sidomos ato që ne i përdorim si ftonin e dardhën, kur ato shtrydhën del një lëngë pemësh (frutash) që shtë tejet i shijshëm, i freskët.

Poeti ngadal por sigurtë arrinë që formulimi i vargjeve ta kenë kuptimësinë e saj kushtuar shiut. Këtë edhe ja arinë me plot sukses. Asnjë vargë i poezisë nuk largohet nga shiu dhe shprehje për shiun. Këtu qëndron aftësija krijuese e autorit.

Pikërisht dhe tejet origjinale shprehje poetike ”ferizijane”. Kjo arrihet falë në formulimin poetik, falë aftësive të larta krijuese të autorit.

Ne kemi me pa edhe në poezinë e tij të krijuar, e cila titullohet:

”MORA N’VARGJE ART PREJ HANE”

Vet titulli i poezisë, të cilën autori e titullon me qëlim që të përqëndrohet kryesisht në artin futet në përfshirje. Kurse në artë hynë me bukurinë, dashurinë, hjeshinë...!
Ne do ta lexojmë ngadal e me vëmendje disa strofa, duke u ndalur në disa vargje. Sa bukur në shprehje poetike, poeti arrinë që herë të dal te vajza Diana, herë te motratë, herë te mikeshat, herë në Dardanë e kështu me radhë. Larmi me pasuri tejet mjeshtrore që arrinë të lidhë vargjet duke e mbajtur lexuesin gjithnjë afër.
Poeti bukurinë e emërton me emrin Diana. I shkruan dhe i drejtohet Dianës. Lexo: ”MORA N’ VARGJE ART PREJ HANE”! Çfar komunikim me hënën (sipas autorit hanen), sa bukur e stilizon hënën. Thuase vetëm në hënë ka artë, vetëm hëna jep vargje të bukur prej arti! Poeti gjithëherë priret të shef vetëm bukur gjatë krijimtarisë së tijë, sidomos kur i përkushtohet kësaj fushe.

[lirik]

germa drite në gjuhë nane
mora vesen permbi bari
dhe shkëlqimin qe e ka ari
dhe pingulet rreze hana
me t'përshkrue ty moj Diana

Bukurija nga poeti në këtë poezi, identifikohet me ”Dianën”. I kushtohet Dianës si simbolikë. Por po qe se e analizojmë më mirë dhe futemi në një studim pakë më reale, poezia në vetvete i kushtohet subjektit dhe askuj tjetër. Këtu poeti nuk përdor indikacione, por shkon në bazë të një mungese të mbrendshme i përvujtun, pa lënë asnjë dyshim tek njeriu që parafrazohet dhe i kushtohet përmes poezisë! Së paku poezia zbulon karakterin e saj të mbrendshëm. Këtu hudhet menjëanë friga. Disi vjenë në shprehje trimërija e paraqitjes, duke aluduar ”mjaftë pritëm e nuk shkrova”! Lexo: ”germa drite në gjuhë nane”, mora vesen permbi bari”! Germa drite në gjuhë nane. Këtu është prirja e poetitë kur formulon bukur vargun në “gjuhë nane“, gjuha kombëtare, shqipja. Lexuesi orjentohet që në fillim të poezisë, duke dituer se ka të bëjë me vlerën e krijimtarisë. Apo mora vesen (lëngë që bie mbi barin, livadhin, bar i vesuar, i lëngët me vesë), përmbi bari.

Në mungesë të ngyrës për të shkruar e që ndodhet rastësisht vet në natyrë që e inspiron të dashurin e Dianës (poeti shumë bukur, arrinë që i dashuruari për Dianën edhe pse në fushë dhe nga dëshira për t’i shkruar detyron të marrë vesen), në mungesë ngjyre e merr vesen që i duket baras me shkëlqimin që e ka ari. Shprehje vërtetë poetike. Prekë thellësisht në shpirtë, dhe poezia merr kahjen e vet për t’u gjallëruar. Thuase ka ndodhë diqë e vërtetë, dramë e vërtetë. Kur shumë poet, në mungesë ngjyre në poezitë e tyre, kur i dashuruari pret gishtin dhe me gjakun e vet i shkruan të dashurës! Kjo vesa e poetit Ferizi dallon dhe krijon një antologji shumë më të kapshme për lexuesin e rëndomtë dhe është më romantike.

Kurse në dy vargjet e fundit ku shkruan: „dhe pingulet rreze hana”, ”me t'përshkrue ty moj Diana”! Punguluet (që zbret nga lart posht, ose nga posht lartë. Rreze pingule nga hëna e në tokë) paraqiten një lidhshmëri në këtë poezi sipas poetit, që vinë deri përshkrimi i Dianës.

që at gaz ma ke si ylli
cehren fletë që e mbanë kërcyelli
ëmbëlsinë si shpirt ylberi
gazin e celë si ngjyrë sheqeri

Poezia e autorit Ferizi, ”MORA N’ VARGJE ART PREJ HANE”, lënë mbresa për një poezi të shquar. Kështu që autori në tekstin e formuluar në thurje të vjershes, autori bënë një tematikë që është në zhvillim e sipër. Është në lidhje vlera e paraqitjes së kontaktit me Dianën, se si duhet komunikuar dhe hjek muret që mund të ndajnë gazin që është si ylli. Apo që shkonë më tutje: „qehren fletë që e mbanë kërcyelli“, „ëmbëlsinë si shpirtë ylberi“, „gazin e qelë si ngjyrë sheqeri“!
Është një shkallë a lartë krijuese e realiste prej një autori siq është z. Ferizi. Përkatësisht formatë e poezisë në fjalë në poezinë ”MORA N’ VARGJE ART PREJ HANE”, janë identifikue me bukurinë (qehren) e fletës që e mbanë kërcylli. Apo kur në varg thuhet ëmbëlsinë si shpirtë ylberi, e menjëherë e lidhë bukur vargun kur thot: “gazin e qelë si ngjyrë sheqeri“! Cila mund të jetë sipas autorit simbolika e ylberit dhe sheqerit. Mund të themi lirisht se me futjen e ylberit, i cili simbolizon hjeshin e shtatë llojshe ngjyrash, harku në qiell që ka ngjyrat e spektrit të dritës dhe hjeshon qiellin për kah bukurija. Sheqeri në këtë rastë paraqet ëmbësinë e Dianës, më shumë se sa ngjyra.

gjithë t’ue mbajt doren nën faqe
siç mbanë fleten manushaqe
e at shikimin art natyre
diamant at shprehje ftyre

Poti përmes këtyre vargjeve, më tepër është përqëndruar në që ta përshkruaj fëtyrën e Dianës duke filluar që nga mbajtja e saj doren në faqe, shikimin e artë në fëtyrë, leximi i saj prej në diamanti me fëtyrën e saj e kështu me radhë. Këtu më tëpër është një përqëndrim i leximit të fëtyrës së Dianës. Këtu përdoret një metodë me tendencë, se fëtyra në shikimin e saj ka shprehje, mendime në dashuri flet. Shprehja vjen që nga dora e mbajtjes në faqe, edhe kjo ka thënjën e vet, apo gjuhën e vet që Diana mund ta kishte thënë. Poeti në këtë rastë Daianën e lexon apo e qet në pozicionin e të dashuruarës, përmes qëndrimit të saj. Arrinë shumë bukur që të kuptohet në shikim të parë. Ndërsa fjala gojore e Dianës mbetet në plan të dytë, apo poeti e mbanë si statuj. Nxjerrja e këtij reflektimi nga poeti Ferizi, e bënë lexuesin të thellohet, dhe përpara syve të tij e paraqet Dianën si një vukuri të rrallë. Të dashuruar, e thelluar në mendime e shumë vargje prej arti.

Lexo më tutje:

më fal se arti po më nxitë
t'i përshkruaj ty bukuritë
me sy të mirë që të sheh hana
ti je sharm që rrin ndër zana

Çfar thurje e mirë e vargjeve, dhe përshtatjen e saj të përsosur. Është e rrallë te poetët, që e tëra poezia t’i përmbahet temes, sikurse që ndodhë tek poeti Ferizi. Krahas kësaj s’do mend se duhet të veçohet ideja e strofës dhe e poezisë në fjalë, që fund e krye është art.

[lirik]

Lexo më tutje:

më fal se arti po më nxitë
t'i përshkruaj ty bukuritë
me sy të mirë që të sheh hana
ti je sharm që rrin ndër zana

Çfar thurje e mirë e vargjeve, dhe përshtatjen e saj të përsosur. Është e rrallë te poetët, që e tëra poezia t’i përmbahet temes, sikurse që ndodhë tek poeti Ferizi. Krahas kësaj s’do mend se duhet të veçohet ideja e strofës dhe e poezisë në fjalë, që fund e krye është art.

Ka vlera artisitke dhe prekun qelizat e ndjenjave shprirtërore të lexuesit dhe të atyre që merren me artin në veçanti. Të gjitha vargjet e poezisë lidhen me shprehje të përshtatshme. Çka don të thot poeti kur thot në vargun e parë: „më fal se arti po më nxitë“...! Vetë fjala më falë, zënë një vend meritore dhe tejet të kulturuar që len mbresa tek gjinia, apo në këtë rast tek Diana. Poeti para Dianës ndërton një imazh, që Diana ka të bëjë me një individ që merret me artin, dhe përmes shprehjeve artisistke të poezisë, dhe vet bukurija e Dianës, e detyron petin që të merren me bukuritë.

Apo fjala „nxitje“! Çfar e nxitë autroin që të përshkruaj sytë e bukuritë, e gjer te vargu i funditë: „me sy të mirë që të sheh hana“, „ti je sharm që rrin ndër zana“! Kryesisht kemi të bëjmë me motivacionin, që është bukurija, kurse në këtë rastë poeti arrinë që për kryefjalë në këtë varg Dianën ta paraqet me një sharme që rrinë ndër më të bukurat.

Lexo më tutje:

e unë këngën ta vargisi
me cicrrimë t'zogut n'majë lisi
me shpirt qiellë të gjerë t'poetit
ty që m'je si lulja e detit

Mesazhi për Dianën, se përshkrimi i saj përveç vargjeve artistike në poezi, i dashuruari (që e cek edhe vet në vargun e dytë poeti), donë që të paralajmëron, se për të ka gadishmëri edhe të këndoj. Mund të them pa fije mëdyshje se poeti me këto vargje i jep shpirt poezisë kushtimisht të themi, dhe e gjallëron. Poeti me sa shifet, ka dashur që me çdo kushtë, kësaj poezija t’i jep emocione të ndjenjave, kushtimish të themi.

Ta marrim cilindo varg të poezisë dhe do të shohim se në mbrendësin e tyre lënë të kuptojnë në qëndrueshmëri, besnikëri dhe dashuri. Kjo fiksohet nga poeti, i cili arrinë që përmes shprehjeve (të pasura që posedon), të fitojë iden kuptimore të poezisë. Synin në të njejten kohë edhe saktësinë e të shprehurit për Dianën, shprehje të cilat të jenë sa më joshësedhe tërheqëse.

Në dy vargjet e para që thuhet: „e unë këngën ta vargisi“, „me cicrrimë t'zogut n' majë lisi“ ! Shpirtësia e poetit paraqet, se për Ty Diana mund të këndoj në çdo vend, në çdo kohë dhe me çdo lloj vegle (në këtë rast në vend të veglës, me cicrrimë t’zogut n’maj lisi). Apo kur thotë në vazhdim: „me shpirt qiellë të gjerë t'poetit“, „ty që m'je si lulja e detit“! Shpirt qiell !? Çka don të thot poeti !? E thot, edhe me një metodë perfide poetike „ferizijane“, ja arrinë që të kap qëllimin e poemës e titulluar ”MORA N’ VARGJE ART PREJ HANE”.
Me shpirt qielli, autori paraqet shpirtin e tij të gjërë qoft edhe duke e precizuar idenë në varg.

Në poezinë “Pse“ poeti e krijon një imazh, i cili shoqërohet me lidhësen (pytësen) “Pse“. Imazhe të tilla të krijuar nga poet të aftë sikurse poeti Ferizi me ide sikurse në këtë rastë me këtë poezi, bëhen bartëse të besueshme ideore mbi një ndërtim ideor në poezi. Gjatë leximit të poezisë, duhet pasur gjithëmonë parasysh mundësistë e të shprehurit në artin e poezisë. Atëherë do të arrihet kapja e tendencës së poetit Ferizi duke ditur dhe zbuluar imazhin e kësaj poezie, e cila fund e krye është me vlerë artistike.

Po e lexojmë poezinë „Pse“:

po pse ti oj fort fletëbardha e gzume, nuk ma hodhe nji ylber
lidh për zemre ditëve t' lume, në at Kosovë dikund n’pranverë
po pse ti oj shkrirja e ngjyrë bardhes, nuk ma hodhe k’ndej me nxe
ndoj copë dielli a ujë t’shkumbardhës, kah Shqipnisë i thonë Atëdhe
po pse ti oj fjalëbardha e motit, nuk ma qove një të falë me hije
a s’mi sheh qerpikt e lotit, kahë po m’pikun n’mallë etnije

Zbërthimi i kësaj poezije, lë të kuptojë se poeti Ferizi, vështruar nga aspekti i të formuarit poezi, tani më ai ka ”brumin” poetik që e ka krijuar sikurse që e kemi cekur më lartë, e që unë e kam pagëzuar me: ”Brumi i gjuhës ferizijane poetike”! Kur lexohet poezija „ferizijane“, duhet ditur se kemi të bëjmi me artin dhe ma larminë e fjalëve dhe të gjitha me kuptim të kjartë. Poeti në këtë poezi, personazh kryesor nxjerë pyetsen „Pse“. Me këtë arrinë që përmes pyetses “pse” të cilën e përdorë si „armë“ kryesore, të polemizojë me „fletëbardhën e gzueme“, me „shkrirja e ngjyrë bardhes“, me „fjalëbardha e motit“. Poezia „Pse“ trajton problemin e një njeriu të dashur për Atëdheun dhe mallin e përkushtuar të tijë për vendin e tij të lindjes, edhe ate nga mërgimi i largët që ndodhet.

Poezia ndërtohet në frymën më patriotike dhe shumëçka vjen si rezultat i mungesës së Atëdheut, vuajtjes për Atëdheun duke e krijuar sikurse që e cekë poeti Ferizi: „a s’mi sheh qerpikt e lotit, kahë po m’pikun n’mallë etnije“ ! Loti është ngushëllimi, si shenja kryesore e mallëngjimit, përmallimit, vuajtjes dhe hidhërimit në mungesë të Atëdheut Shqipëri. Të lexojmë vargun e dytë dhe tretë:

„po pse ti oj shkrirja e ngjyrë bardhes, nuk ma hodhe k’ndej me nxe“
“ndoj copë dielli a ujë t’shkumbardhës, kah Shqipnisë i thonë Atëdhe“

Vazhdo lexo:
po ti shpirtë a ke zemër, a ke gjak që të ecë n'damarë
po për Shqipni at lashtin emër, digjem i mjeri mërgimtar
po a se sheh ti oj oj dritëgzume, e ju tjerë o të bijt e hirit
pash at rreze t'reflektueme, pse s'çonë shndritje n'gjak t'ilirit

Sa bukur shprehet malli i pa shuar për Atëdheun. Mirëpo meritë edhe më e veçantë e poetit Xhelal Ferizi është se të gjitha fjalët më të bukra të mundhsme në hapësirën e tijë të aftësisë artistike dhe poetike, i she në një rrafsh ”horizontal” dhe ”vertikal”. Kjo poezi e nxjerrë nga poeti, mund të them lirisht se bazat i ka në traditën shqiptare, kulturën shqiptare. Kurse forma e ndërtimit të poezisë i takon mjshtërisë poetike ”ferizijane”.

po unë i lirë jam këtu i mundimit, po unë jam vet nga i lashti dhe
nën sa thundra të sundimit, mbetë kam, shkelë ndër kombe e fe
po ti ku e ke moj karajfilin, që s' kërkon nga ai ndoj fjalë
ku ma ke ti at bibilin, që pin ujë mbi shkumbë e valë

Pa tjetër se poezia në vete ngërthen shprehje të tilla, që lexuesin e bënë për vete. E futë atje ku edhe e ka qëllimin autori i poezisë. Poeti me këtë poezi tejet të pasur me artë, e pasuron krijimtarinë e vet, duke e zënë vendin ndër poezitë më të mira.

po pse ti oj karajfile, kurr s' ma dhe ndoj shpresë vlimtare
po unë në gjak n' mergim s' kam hile, pse këtu vlon dhimbja shqiptare
mos ma qoni mos m' dërgoni, se ju me djegë fort jeni m'su
por se këtu gjemim i joni, nëpër breza ka me ushtu

Poezia e autorit, fillim e mbarim e mbanë ngritur peshë, në këmbë lexuesin dhe për asnjë moment në këtë poezi nuk ka ramje dhe ngritje sipas diagramit poetik, që në shumë poezi autori e përdor. Këtu diagrami poetike jo vetëm se nuk ka ramje, por ngritja e tij është në maksimale. Ne e pamë edhe fillimin e poezisë nga një përcaktim i qartë i temës.

Lexo vargjet e fundit:

e ju tjerë që flisni arbnore, gjuhën të lashtë atje mbi baltë
lanë na keni fort mbas dorë, tue lpi lukset n'llump e mjaltë
veç ta dini mergimtari, nuk harron sa ju n'harresë
e ju, ai fieri edhe bari, do të ju kajnë në të pikshmen vesë

[lirik]

Sa bukur e nxjerrë përfundimin autori. Nxjerrë fjalët më fenomenale kombëtare, edhe „kritike“ nëse mund të themi, por disi në butësi, për harresen e mërgatës shqiptare. Poeti dhe tendencat a tija, nuk kanë të bëjnë vetëm me një pjesë të mërgatës shqiptare, por arrinë një përfishrje të rrafshit „horizontal“ sikurse që e cekëm më lartë, prej kohërave të Skenderbeut, Qamërinë, Arbëreshët, Europë, Amerikë e Australi, e çdo kund ku ndodhen shqiptarët. Fakti kryesor për autorin, ka qenë që të u’a zgjon ndërgjegjen e atyreve që kanë lënë pas dore mërgimtarin. Mërgimtarë të cilët kanë përdorur format më elementare të ekzistencës për të mbijetuar dhe ruajtur në shpirtë atdhedashurinë, gjuhën, kulturën dhe simbolet kombëtare, deri në skajin në vendin e të një trajtuari të huaj. Mirëpi poeti me syrin e tij gjërat i shef më për së afërmi, duket se i ka prekur fenomenet e një pakujdesije për mërgimtarin, që sipas autorit, nuk bënë të lehet anash. Duhet kërkuar rrugë se përndryshe, po citojmë vargun e poetit: „e ju, ai fieri edhe bari, do të ju kajnë në të pikshmen vesë“ ! I mallkon dhe ua thërret ndërgjegjen që kjo shtresë e trungut ILIR duhet trajtuar ashtu siq e meriton. Përndryshe e cek në varg: „veç ta dini mergimtari, nuk harron sa ju n' harresë” !

Kjo poezi dallon nga poezitë të tjera, sepse poeti ka një përqëndrim më të theksuar dhe ka një spontanitet në rrjedhen e poezisë. Është tejet i kujdesshëm në fjalët domethënëse, që ato të mos reflektojnë pasqyrën tërësisht kritike. Por që ka një qëllim, po se po. Si kishim mundur ta nxjerrim një ”formulë” të poezisë ”Pse”. Mendohet se kjo kishte me qenë:

”HISTORIJA KA ARGUMENTIN E SECILËS KOHË NË SECILËN PUNË TË VEPRIMIT TË NJERËZIMIT”
Këtë ka dashur autori ta thot, e t’ua bënë me dije, atyreve që duhet zgjohen nga amullija dhe të largohen nga lakmija personale.

Kjo veçori e pasur e poetit e të shprehurit në krijimtari poetike e tij, na bënë me dije se poeti Ferizi, me krijimtarinë e vet të filluar me poezi do të arrinë që t’i josh njerëzit më me infuelncë që të merren me te.

Në të gjitha poezitë e krijuesit Ferizi, preken fragmente nga problemet më të ndryshme që i shtrohen jetës aktuale, të cilat i klasifikon me një disiplinë poetike. Këto disiplina janë njohur qysh nga poetët më të hershëm si nga Aristoteli, Bogdani e deri te poetët aktual të kohës, të cilët kanë prekur disiplinat e tyre poetike. Por asnjëher të ngjajshme tërësisht njëra me tjetrën, sikurse disiplina poetike e z. Ferizi që dallon me të të tjerët.

Shumë poetë thonë se dallimi i historisë dhe poezisë qëndron në faktin se historia e tregon ngjarjen e kaluar, ndërsa poezia tregon ngjarjen e mundshme, të kaluar, aktuale dhe të ardhme.
Është pë përshirëse, këtu varet nga disponimi i poetit dhe stili i tijë i krijimtarisë së tij poetike.

Ta marrim shembullin e poezisë të poetit Xhelal Ferizi ”Dasma e Malsisë“, se si në stilin e tijë aty për aty krijon dhe i kushtohet aktualitetit, i shkruan dhe krijon për aktualitetin, kur thot:

kur ndoj dasëm t’ban malsija
m' thirrni mua me vargje t'mija
unë me vargje ndër malsorë
zbres ylberat ndër dasmorë
kur unë n'vargje t'thirri hanen
e ta gzoj at Shqipni nanen
unë i nxis po gur e dhé
e nxis n’valle nusen t’re

Sa bukur bëhet ilistrimi i joshjes së atyreve që bëjnë dasëm, me një paraqitje të ideve me pikëpamje gazmore, se si kishte me qenë bukur prania e poetit. Në funksionin tjetër, poeti e thellon lexuesin duke i paraprirë paraprakisht se si duhet trajtuar një dasëm përmes poezisë, pa e ditur dhëndrrin dhe nusen, arrinë që të krijon poezi duke thurur vargje kushtuar dasmës.
Poeti potencon Malësinë në këtë poezi. Si justifikim e merr Malësinë nga nostalgjija që poeti ka për rajonin e Malësisë dhe nivelin e lartë të këtyre trevave që dinë të organizojnë dasma të fuqishme me një kulturë jashtëzakonisht të pasur kombëtare. Pasandej, poeti gjatë gjitha poezive të tija, potencon Shqipërinë, Malësinë, Kosovën dhe treva të trungut ILIR, që është i mishëruar poeti Xhelal Ferizi me këta emra.

Lexo më tutje:

unë i nxis malet më folë kur t'ju them vargjet me shkrolë unë vallzojë se jam valltar jam poet e vargatar kur n' kullim ndoj krue t' kem pa vargu im nuk ka me u tha germa ime ua shton vlimin kur me varg e nisë këndimin

Ky koncept i të formuarit të poezisë me stilin ”ferizijan”, pa dyshim se fle në shpirtinë dhe mendjen e njeriut. Krijon imagjinatën e të gjithë atyreve që janë në prag të organizimit të dasmës nga një distancë, vetëm përmes poezisë. Autori prekë kulturën dhe nxitë ndjenjat e nikoqirit të dasmës. E futë në mendime se ka pasur nevojë për një shpjegim, tani që ka hasur apo e ka në dorë fantazinë e dasmës, që kishte me qenë e vetmja shprazëtirë e organizimit.

Lexo:
në ato vrrije në ato male
me gjuhë flete n'recitale
e kur vallja t'niset n'hapa,
vargjet t' mija si merr vapa,
se me fllad e këngë dasmore
lidhen n'hije t'bjeshk's malsore
at'herë lmimi ju bjen n'gjak
ju dehë kënga pak ngapak
edhe vargu e çiftelija
unë me varg vij kah dollija

Kështu në këtë poezi, shumë fjalë në vargje merren si elemnte gazmore, sidomos kur thotë:
”at'herë lmimi ju bjen n' gjak”, ”ju dehë kënga pak ngapak”! Pra arrihet një gëzim kulturor duke e shprehur edhe në këngën që poeti se shef para tijë dhe ka një frymëzim.

Kjo poezi dhe poezitë tjera të poetit Xhelal Ferizi, mbajnë në vete një frymëzim dhe qëllim të fuqishëm dhe tejet të kujdesshëm në formën e të shprehurit.
Arrinë të krijoj materjalë bazë të mjafteshëm të vargjeve poetike, që pasandej poezia të strukturohet në formën me të cilën autori don t’i jap kahje. Thënë më kjartë, se tërësija e krijimtarisë poetike të z. Ferizi, janë poezi origjinale, të frymëzuara nga ngjarjet e kohës së më parme, të tashme dhe të ardhmen.

Lexojmë më tutje, gjithënji në vargje të poezisë ”Dasma e Malësisë”:

unë me krushqë me hapa dridhem
n'varg me rreze e tinguj lidhem
vargun tim si sherbet deti
shartoj valle n' kangë poeti
at'herë dasma merr at vlim
m' thirni pra o kombi im
kahdo n' dasëm kah Malsija
edhe ne troje kah etnija
m'thirrni n’dasëm o vise t'mija

Vargjet që i cituam na bëjnë me dije, se poeti ndodhet në dasëm dhe shprehë gadishmërinë e tij për të kërcyer kur thot: ”unë me krushqë me hapa dridhem”, ”n 'varg me rreze e tinguj lidhem” ! Hynë me krushqit me hapa, në varg (vargu i poezisë) duke u lidhur me rrezet e deri te: ”vargun tim si sherbet deti”, ”shartoj valle n' kangë poeti” ! Poeti me mjeshtëri bënë evokimin e së kaluarës me një traditë etnike shqiptare e pse jo malësore (sikurse ja ka kushtuar poezinë), i kontribuon ruajtjen e identitetit kombëtar.

Vargje në vijim:

m'thirrni n'dasëm me tupana
ti Malsi e ti Dardana
kahdo, kahë dheu' e zalli
se n'mergim mua po m'djeg malli
me u mbajt n'valle dor për dore
n'tinguj t'këngës t'lashtë arbnore

Me sa duket poeti me këto vargje e prekë idenë e tijë kryesore të poezisë që përveq të tjerave synime që ka, prekë te lexuesi edhe ndjenjen e emocionit, sidomos lexuesin e mërguar në mërgim me vite të tëra. Në vargun e parë: „m' thirrni n' dasëm me tupana” dhe të dytin: ”ti Malsi e ti Dardana”, janë në shenjë të idesë që të hyhet në mbrendësinë emocionale të lexuesit. Këtë ja del me mjaft sukses poeti. Fjalët që i mërguari mund t’i ket përjetuar me vit e vite të tëra si veglen muzikore shqiptare tupanin, dhe ftesa e Malësisë dhe e Dardanisë, vërtetë janë mallëngjim. Kurse më tutje e potencon: ”me u mbajt n'valle dor për dore”, dhe ”n'tinguj t'këngës t'lashtë arbnore” , bëjnë çrregullimin e mbrendshëm të qenies shpirtëror duke e ngacmuar dhe futur në mendime lexuesin.

Vargjet e fundit të poezisë:

[lirik]

m'thirrni n'dasma fise t'mija
me këto vargje germa e vija
m'thirrni se vargjet po ju thrrasin
ato në art me ju do t flasin
se do t'flasin thanjet e mija
me çdo këngë që e k’non Shqipnija

Gjuha poetike me të cilën artikulohet poezia, janë shumë të lidhura ngushtë me titullimin e poezisë ”Dasma e Malsisë” dhe as që largohet nga mendimi bazë i poezisë dhe si e tillë del se fillimi dhe mbarimi janë të lidhura ngushtë me titullin. Prandaj kjo është poezi ”ferizijane” që i reziston origjinalitetit të vet.

Poeti Ferizi, është në kohën më të madhe të ngritjes së tijë në krijimtari, në vlugun më të madh të krijimtarisë së vet krijuese. Poeti ka një elan të madh për të krijuar në këto kohëra. Diagrami poetik në krijimtari të poetit, është në ngritje e sipër.

Në poezinë e tijë ”Në mes Tuaj” duke e emituar të madhin Naim Frashëri, do të nxjerrim disa opinione në vlerësimin e kësaj poezie. Poetit me siguri se stili i Naimit, ngjallë nostalgji në krijimtari, e jo për ta emituar në mungesë të stilit të tij në krijimtari por thjesht poeti Ferizi vlerëson shumë lartë krijimtarinë e poetit tonë të math Anim Frashëri. Tjetër, këtu dëshmohet se me prirjet që posedon poeti, don të dëshmon prirjet e tija të mirëfillta krijuese me aftësi edhe ”emitimi” !

Derisa poezia në fjalë nuk mund ta kalon elementin personal, në anën tjetër disi vuan nga largësia dhe shifet një shprazëtirë e tij.

në mes tuaj tash qëndroj, shkrihem germave e në shpresa vlojë
në mes tuaj kur me shihni, penden time ju ma krihni
e ma mbani gjallë në jetë, nëpër vleren e vërtetë
kur t’ndegjoni se jam tretur, vargun tim ta keni gjetur
mos mendoni se kam vdekë, unë dua majen lart me e prekë
unë dua brezit me i ligjëru, si bilbil në bli e ftu
unë jam qiri që po shkrihem, në mes tuaj dua të ndihem
dua dritë me qenë për ju, dua n' shkrirje me u fliju

Vet titulli i poezisë ”Në mes Tuaj”, i cili korrenspondon me eimitimin e vargjeve të Naimit, është një argument tejet bindës, se autori ka afësi poseduese dhe e larmon krijimtarinë e tijë krijuese duke e pasuruar edhe me ”emitime” në stile të autorëve poet shqiptarë, por me tematikë tjetër dhe shprehje të tjera. Ka ndonjë fjalë në varg që i ngjanë vargjeve të Naimit, gjë që autori Ferizi me qëllim i përdor sa për të kujtuar lezuesin se jemi në stilin e poezisë ”naimjane”.
Në këtë temë të kësaj poezie, autori e trajton veten e tij, që krijohet personazhi kryesor në poemë. Poeti korrenspondon me vetveten, e po ashtu fitohet përshtypja se është në komunikim edhe me tërë shqiptarinë: ”në mes tuaj tash qëndroj, shkrihem germave e në shpresa vlojë”, me këtë vargë i drejtohet horizontit njerëzor.

Tërësija e përmbledhjeve poetike të personalitetit z. Xhelal Ferizi, do të krijon një vepër madhore dhe pamëdyshje se do të zen një vend meritor në krijimtarinë e letërisë shqipe, krahas Pjetër Bogdanit, Fishtës, De Radës, Asdrenit, Naimit, Mjedes, Serembes, Çajupit, Nolit e deri te krijuesit më të rinjë. Kjo vepër e tijë do të tërheq vëmendjen jo vetëm të studiusve të letërsisë, por edhe të atyre krijuesve letrar që merren me botimin e poezisë shqipe. Po ashtu poeti Ferizi, do të jet një frymëzim për poetët e ardhshëm, sidomos ata që pretendojnë të jenë poet bashkokëhorë.


FUND
*Vlerësimi poetik.

Hysen Ibrahimi
11 shtator 2007
Suedi-Förslöv


lirik
Shiko Profilin Publik
Dërgoni një Mesazh Privat tek lirik
Dergoni Email te lirik
Gjeni me shume Postime nga lirik
Shtojeni lirik ne Listen Tuaj te Miqve

06-11-2007, 12:39 #334
lirik
Anetar i Nderuar


Regjistruar: 26-05-2007
Mosha: 49
Postime: 778
Konstatoj

[lirik]

Hysen Ibrahimi Esht Nga Lagjja Shupkofc Pjesa E Mitrovices
Qysh Ne Rini Njihem Natyrisht Te Lumejt Duke Notuar Ne Sporte Ne Futboll E Ne
Shum Takime Sidomos Ne Turnire Futbolli
Me Gjithat Ne Nji Kohë Kur Hyseni Ishte Nxënës Ne Shkollen Teknike Ne Mitrovicë
Ne Vitin 1981 Nder Shum Nxansa Q E Kisha Besim Ne Ta Sepse Un Ather Isha Student
Hyseni Ishte Dy Vjet Ma I Ri S E Un Si Ne Shum Tjer Edhe Ne Hysenin Pata Besim Qe Te Ja Jap Nji Detyrë Qe Ne Momentin Kur Duhej Te Takoheshim Ne Qytet Per Demostrata Te Takohemi N Pjesen Jashta Shkolles Teknike
E Filim Kah Ura Eibrit Ku Un Pregatisja Shkollat Tjera Dhe Fabriken E Akumulatrove Puntort Si Dhe Popullin Ne Qytet Ne Fakt Neper Shum Qendra I Kisha Njerzt Doren E Djatht Te Organizimit E Kisha Ujkan Zemnelin Nxens Ne Shkollen E E Medicines Por Edh Hyseni Ka Qen Aty Dikund Mjaft Aktiv
Me Daten 2 Prill Kisha Planifikuar Te Dalim Ne Qytet Dhe Mundsisht Te Bashkojm Edhe Vuqternin Dhe Pjest Nga Drenica E Te Behemi Nji Fuqi Emadhe Demostruese Ne Mitrovicë Pasi Q Emitrovica Gjithnji Ka Qen Qender Emadhe Me Rendesi Dhe Kishte Za Njihej Edhe Si Qytet Industrial Edhe Si Qender E Rendesishme
Hyseni Kreu Detyren Me Perpikmeri Por Mua Me Qense Me Percillnin Shum Dhe Donin Te Me Kapnin Nuk Arrita As Te Shkolla Emedicines Siq Q Ekishim Lan Marrveshjen Pik Takimi Te Ura Eibrit Per Te Vazhduar Drejt Tregut E Shkollave Tjera Plani U Prish Sepse Policia Kishte Marr Masa Ne Shkollen Teknike
Duke Vrapuar Per Te Pa Pse U Vonuan Disa Polic Dhe Inspektor Me Ndjekun Por Ne Asnji Menyr Nuk Arriten Te Me Kapin Sepse Ne Ishim Sportista Te Gjith Te Shpejt
Te Gjith Luanim Futboll Bukur Ather Si Gjeneratë Ata Pasi Q Ekishin Dal Nxansat
E Teknikes Sipas Planit T E Organizimit Ku Nga Shkolla Teknike E Mitrovices Dhe Shkolla E Medicines Ishin Rrethuar Nga Policia Dhe Nuk Kishin Arrti Te Dalin Vetem Shkolla Teknike Kishin Dalur Por Me Forcimin E Rrathve Te Policis Dhe Ne Ishim Pak E Krysisht Mua Donin Te Me Kapnin Arrita Te Ju Iku Ndersa Naxansit E Teknikes Ikun Poshte Ne Drejtim Te Ibrit Ku Policia Vrapon Pas Tyre Ndersa Un Ne Anen Tjete Rprapa Ndertesave Ku Disa Polic Vraponin Te Me Kapnin Alarmi Dhe Sirenat Per Te Na Kapur Vlonin Ne Gjith Qytetin
Kur Arijn Te Ibri Nxansi E Shkolles Teknike Hidhen Ne Iber Meqense Dinin Notin Dhe Kalojn Matanë Ndersa Un Dal Nepjesen Andej Ibri Buzes S E Bregut Ku E Dija S Edo Ti Takoja I Takova Disa Dhe Me Trgeuan Se Kishin Shpetuar Pa U Kapur
Vetem Me Not
Ket Rast Eshfrytzoj Un Kur I Pash Djemm E Vejza Q Eishin Lagur Nga Uji Dhe Vrapoj Neper Qender Te Qytetit Hy Ne Disa Kafene Dhe Me Pezm Te Madh Ua Spjegoj Situaten Dh E Ju Them Femijt Tanë Po I Hjedhin Ne Lum Policia E Ju Po Rrini Qj Po Pini Dhe Psi Mbajta Nji Fjalim Te Flakrueshemm U Quan Pa E Pritur I Pari T Embramin Dhe Filluam Me Brohori Qytetit Megjithat Ishim Pak Nji Numer Dhe Filluan Te Na Rrethonin Policia
Meqnedse Ne Qytet Me Njihnin Njerzit Dhe Kur Panë S E Dioonin Te Me Kapnin Policia Turma Prej Afro Njiqnd Vetesh Behen Gardh Rreth Meje Dhe Nuk Lejojn
Ne Ato Situata Ne Hstyheshim Mepolicinë Per Te Mbledhur Numrin Tjeter Dhe Brioohorisnim Rebulik Kushtetut Ja Me Hater Ja Me Luft Duam Liri Duam Atdhe Duam Pamvarsi Dhe Parolla Te Ndryshme
Disa Inspektor Tinzarë Qe Sileshin Duke Ju Than ë Poicve S E Si T E Me Kapnin
Kur Te Shperndahej Turma Nuk Arriten Se Shum Njerz E áty E Kuptuan Dhe Nuk I Lan
Megjithat Arriten Te Na Shoperndajn S Enujk U Rrit Numri Me Dy Prill Ne Shpendarje Esiper Ata Nuk Guxuan Te Afroheshin Te Nji Trum E Madhe Ku Un Isha Mu Ne Smes Dhe Dal Ngadal U Larguam Nen Presionin Emadh Te Polocis Dhsepse Nuk Ishim Me Gjithat Ai Numer Qe Duhej
Te Nesermen Demostrata Ishte Plotsisht E Sukseshme Sepse Arritem Te Nxjerim Ne Demostrata Fabriken E Puntorve Zvqanin Dhe Elektrolizen E Fabriken Evatzerive Kosovatransin Ku Vllau Im I Madh Aty Punonte Referent Dhe Kishte Arrit T Enxjer Krejt Ndermarjeen Ndersa Imer Galica Un Xxhelal Ferizi Ujkan Zeneli Dhe Skender Hajradini Se Bashku Ne Te Te Tre Fabriken Dhe Menzen E Puntorve Ne Qytet Pastaj E Kisha Porosit Hysenin Ne Ni Menyr Tjeter Te Veprojn
Te Mos Bejhen Grupe Te Medha Por Te Vogla Dhe Te Vijn Kah Qendra Aty Te Rritemi
Megjithat Policia Ekishte Kuptuar Hilen Dhe Kishte Rrethuar Nxansat Ne Sjhkollë
Rreth Njizemij Njerz Zte Qytetit Brohoroiisnin Me Flamurin Kastriotit Kosova Liri Liri Demokraci Duam Liri Trpeqa Esht E Jonarepublik Kushtetut Ja Me Hater Ja Me Luft
Ne Demostrata U Ba Perleshje Emadhe Fizike Me Polici Ne Qytet Ku Masa Shperthe Ne Shum Vend Eme Dhunë Me Force Gardin E Policisë
Te Shklla Teknike Kishin Bllokuar Dyret Dhe Kishin Ngujuar Nxansat Me Nji Rrembim Te Madh Te Mases U Thye Dera Eshkoles Dhe U Nxoren Nxansat Ku Isihte Rrethuar Policia U Takova Me Hysen Ibrahimin Dhe Shum Shok Tjerë Q E Me Jan Gjuajtur Ne Qafë Dhe Qanin Prej Gzimi
Perhajr Perhajr Brohorisnin Per Hajr Na Qoft Kjo Dasëm
Secili Kishte Detyren Etij Dhe Pergjegjsin Per Nji Grup Njerzish
Shoket Me Nxoren Ne Ballë Ne Renin Eparë Ku Ishin Shum Stidenta E Puntor• Djem E Vajza Para Flamurit Kombtarë Dhe Te Lidhur Dor Per Dore Njizemij Demostrues Si Vala E Detit Bertisnin Liri; Liri Enveri Ujkani Nazmi Shaqiri I Cili Kishte Sjell Studnetat Ashtu Siq Ishim Marr Vesh Te Gjith Shokt E Mi Te Verpimit Patriotik S Espe Ne Me Vite Ishim Njohur Dhe Kishim Bisduar Per Atdhe
Harrova Te Ceku Edhe Sabit Veselin I Cili Theu Deren Eshkolles Teknike Me Nja Pesdhejt Vet Tjerë Emasa Shtynte Me Te Madhe Per Ti Nxjer Nxansat
Po Ashtu Ne Radhet E Demostruesve Ishte Hysen Ibrahimi Ne Radhet E Para
Kusheri Dhe Kusherira Te Mia Shoqe Te Klaave Dhe Te Studimeve
At Dit Prsinim Edhe Edh Qytetine Vuqiternit Qe Te Bashkojhej Me Ne
Por Ata Ne Gjysem Te Rruges I Kishte Kthyer Dikush
Para Popullit Mbajta Nji Fjalim Jo Te Gjatë Por Te Nxeht Ku Njizet Mij Njerz Te Ndezur Flakë Per Liri Than Per Para Perpara Drejt Fitores
Para Dite Heret Me Tre Prill Bëra Per Pjekje Per Te Kaluar Ne Trepqe Esht Nja Tremdhjet Kilometra Pertej Mitrovice Ku Ishin Afro Dhjetmij Puntorë Te Minieres Por Shoket Me Than Se Esht Perpjekje E Kotë Dhe Me Than Se Plot Rruga Esht Mbush Polic Dhe Nuk Ja Dalim Dhe Vllau Im Atje Ishte Bllokuar Policia Secilit Puntor Me Automatik Te Koka I Rrinte Shum Pak Kishinarrti Te Delnin
Por Vllau Im Kishte Depertar Para Rrethimit Tehekrut Dhe U Gjet Ne Krye Te Demostruesbve Edhe Ai Bashk Me Bua Me Babain Plak Me Qeleshe Dhe Me Vllaun Tjeter Qe Punonte Ne Kosvatrans Dhe Kishte Sjell Kosovatransin Ne Demostrim
Ne Qytet Mandej Kishim Punë Mjaft Se Mblodhemtregun E Shum Njerz Neper Kafene'dhe Msym Ne Zveqan Nja Tri Kolomtra Këmbë Per Ti Marr Puntort Ne Shkritore Ne Nji Firm Te Madhe Ku Ishin Me Mija Puntorë Si Dhe Shkollat Nxansat
Nji Krah Te Fort Nejeten Time E Kam Pas Edhe Shokun Tim Nuhi Sejdiu Nga Mitrovica Patriot I Flakt Ma Vonë Luftar I Jashtzakonshem I
Uqk S Udhheqs I Nji Njisie Te Ushtris Por Djalosh I Shu I Mir Ne At Kohë Patriot I Madh Dhe Studnet I Mir E I Dashur Ne Popull
Pra Ishim Nji Numer Shum Imadh I Shokeve Ishim Ata Shoket Errethit Te Ngusht Por Edhe Ato Lidhjet Qe Ishin Ma Larg Shok Mbas Shoku Dhe Kshtu Njiheshim Dhe Ruanim Njeri Tjetrin
Gjith Diten Ishin Demostrata Deri Naten Vonë Kur Follioj Gjendja E Jashtzakonshme Njerzit Vriteshin Plagoseshin Binin Por Nuk Shtyheshin Nji Hap Mbrapa
Ushtria Jogosllave Kishte Kthyer Topat Kah Ne Ne Uren E Sitnices Aty Tregojn Ka Qen Kobi Ishqiptarve Gjat Historisë Sepse Nga Ajo Koder Ne Rrafsh Gjithmon I Kan Gjuajt Kryengritsit Shqiptarë Dhe Shum Jan Mbet Ne Lum Te Vrarë Te Ura
Aty U Godit Nji Djalosh Plumbat Na Shkonin Kah Vesht Kishim Disa Gurë Ne Dorë Ndersda Policia Qetnike Serbe Ishte Blinduar Me Te Gjitha Mjetet Dhe Kishte Zanë Priten Mu Te Hekurudha As Ata As Ne Nuk Mund Te Leviznim Ishim Gozhduar Por Ne Gjith Diten Kishim Demióstruar Neper Qtet Bile Demostrata Ishte Jashtzakonisht E Suksesshme Kjo Q Epo Ndodhte Tani Ma Teper Ishte Inati Per Te Mos U Larguar
Me Ikë Nga Njisija Speciale
Lotsjellsat Ishin Te Tmershem Nuk Eshihnim Njeri Tjetrin Nga Tymi Dhe Hallakama
Ishte Mbremje Ora 7 E Darkes Ne Kishimdemostruar Gjith Diiten Dhe Sa Esa Her Kemi Shperthye Kordonin Por Ksaj Radhe Ishin Pozicionuar Mirë Dhe Veshtir Ishte Te Depertonim Seps Eperveq Tankeve Kishin Qit Edhe Buldozera Dhe Qetnikt T Eveshur Ne Hekur Ishim´n Mshhur Past Tyre Dhe Qitnin Me Plumba E Me Lotsjellasa Pati Shum Te Plagosur Ishte Shum Intresant Te Perjetoje Plumbat
Te Shkonin Kah Vesht E Te Merrnin Te Tjeret Shum Intresnt Jeta Jashtzakonisht
Un Isha Tri Her I Lenduar Dhe I Trullosur Me Kishte Ra Lotsjellsi Gati Me Ra Te Fikt Por Ishte Intresant Nejri I Gjall Nuk Trembej Veq Me Duar That Drejt E Ne Ta Shkonin Njerzia
Dikur Betita Me S A Fuqi Pata Merni Te Plagosurit Shpejt Me Qka Keni Dhe Dergoni Ne Sppital Njerit Djalosh I Kishin Dal Zorret Perjashta Nga Plumbat
E Kapa Dhe Gjaku Po I Shkonte Shkyen Kmisha E Qka Paten Me Ja Ndal Gjakun
Nga Dora I Ksihte Ra Flamuri Dhe Bertiste O Me Leni Mua Kapne Flamurin Mos E Leni Me Ra Mu Mbushen Dy Syt Me Lot Nga Ksi Trimash Q Eka Kosova Shqiptare
Ku Jeta Etij Qdo Qast Pritej Te Shuhej Ai Kishte Hallin E Flamurit
Vraponi Shpejt Thash S Ejemi Gizhduar Ne Pozcion Te Keq
Shperndahuni Ne Grupe Te Vogla Anash Krahu I Majt I Demostruesve Delni Mbrapa Petrolit Posht Kodres S Ebajrit Matan Hekurudhe Dhe Delni Ka H Shkolla Meto Bajraktari E Tepsoht Kah Rruga Takohemi Te Qnedra Ndersa Ju Te Tjeret Kah Stacioni I Autobusave Dhe Delni Te Ura Ebrit Shperndahuni Ne Grupe
Dhe Te Gjitha Grupet Takmi Te Qendra
E Shihja S Enjerzit Ishin Te Etshem Per Demostrim
Autori Xhelal Ferizi

[lirik]

Policia Qetnike Te Veshur Ne Hekur Me Arm E Mitroloza E Automatik Nuk Ekuptoj Hilen S Enuk Enihte Terenin Un Vrapova Me Anen Djatht Kah Ura Dhe Ne A Bregun Eibrit U Ndam Ne Shum Gruoe E Sokaqe Te Dilnim Ma Shpejt Ato Rrug Nuk I Njihte Ppolicia Keshtu Arritem Te Ju Dalim Prapa Krahve
Dhe Demostruam Prap Deri Sa Erdhen Dhe Jan Ba Kordon Perball Nesh
Domostrata Ka Vazhduar Deri Ne Oret Evona Ku Pastaj U Errsua
Dhe Filluam Negrupe Te Shperndheshim Sepse Misioni U Kreye Me Sukses
Ne Ato Demostrata Fund Ekrye Ishte Edhe Hysen Ibrahimi Si Dhe Shum Shok♪7 E Shoqe Tonat Ora Policore Po Forcohej Dhe Ishte Tmerr T E Shikoje
Meqnese Un Enjihja Secien Pllamb♪7 E Kishin Te Veshtir Te Em Fusin Nedorë
U Pershendetem Me Shokë Dhe Shkova Ne Shtepi
Jo Kah Ura Ku As Gjylpana Nuk Arrinte Te Hynte Por Kalova Kah Ura Qe Lidhte Fabriken Dhe Hyra Nepertelat E Fabrikes Dola Ne Sokakun Elagjeve Nen Iuren Qe Shkon Per Prishtinë
Kur Shkoj Vlelzrit Nuk Ishin Vllau Im Profesori Ishte Bllokuar Nuk Dija Kah Ta Kerkoj
Ai Kishte Mbetur I Izoluar Sepse Ushtria Dhe Policia Kishin Bllokuar Gjithqka
Dhe Ma Ishte E Pa Mundur Te Levizej
Vullkani Demostrates Ka Qen Sidomos Ne Oret Eopradits Dhe Deri Ne Oren Tre Pas Dite Ku Vlonte Toka Nga Britma E Brohoria E Njerzit
Kishte Raste Kur Numri Kalonte Te Njizetmij Njerzit
Dola Ne Asfaltin Lart Nga Nji Arë Me Miser Qe Ta Kaloj Asfaltin Dhe Te Hyj Ne Disa Ara Poshtë Per Te Kaluar Lumin Sitnica Planifikoja Ta Kaloj Me Not Se Te Ura Kishte Rrezik Patrolash Ku Ne Vend Te Vrisinin Toka Ishte Mbush Qetnik Tanke Dhe Ushtri Ishte Hata Per Ti Pa Sashum Kishte Kolona Kamiona Tanke Topa Qetm Nikt Kendonin Keng Qetnike Shqiptart Neper Shtepia Mbas Demostrimit Dhe Shfryrjes Shekullore Te Asaj Qka Ju Rru?inte Neshoirt Nxjerrjes S E Kosoves Nga Kthetrat E Serbosllavis
Duke Dalë Permbi Gjade Ne Shpejtesin Ma Te Madhe Vijn Disa Makina Policie Speciale Me Rrotë Te Emdha Dhe Te Shpejta Me Bertasin Te Ndaloj
Dhe Raportojn Automatikt
Per Fat Ne Ishimather Sportista Dhe Te Rij Teper Elastik
Ne Kercim E Siper I Kalova Me Nji Far Kercimi Mbrojtset Anash Te Afaltit Qe Ishin Te Kehurt Dhe Rashë ü Posht♪7 Ene A Rrokullisje Ne Jifar Fushe Te Vogel Me
Bari:nga Qitja E Automatikve I Kam Pa Flakë Plumbat Ne Tebe´teneqet E Asfaltit
Dhe Kam H Y Me Vrap Ne Aren Me I Miser Por Jan Vonuar Dersa Kan Nxjer D Reflektorin Driten Un Kam Vrapuar Neper Miser Ata Kán Gjuajt Ne Aren Me Miser
Dhe Plumbat I Kam Degjuar Neper Miser
Dla N Ekrye Lart Te Ares Dhe Ju Afrova Shtepiave Nga Qitja E Automatikve Njerit Ksihi Dal Te Brengosur Te Dyert Dhe Me Panë Disa Te Lagjes Ju Teegova Si Esht Situata
Kisha Hall Ta Kerkoj Vllaun Te Disa Shokë Te Tij Ku Mendoja S Eai Do T Ejet Strehuar
Megjithat Te Brengosur At Natë Ndejtem Ne Shtepi Njerzit Ishin Te Shqetsuar Nuk Edinim Ku Kishte Mbetur Vllau Q Enuk Kishte Arrit T E Depertoj Te Vi Ne Shtepi
Keshtu Vuante Rinija E Asaj Kohe Ne Vend Qe Te Gzonim Jeten Ne Liri Ne Rrinim Me Vesh Ne Krah Ne Shtetrrethim Qetnikt Kendonin Ne Asfalt Shihej Topia Tanku Pa Fundd Kamiona Ushtarak Polici Shtetrrethim
Pr Shkolla As Qe Behej Fjalë Nuk Mud Te Dilte Njeriu As Ne Treg Nga Qetnikt Secila Rrugë Sa Do E Gjatë Ishte Plot Qetnik Polic Me Kapela Hekuri Njerzit Tregonin Kush Kishte Kaluar Ne Ms Gjades S Eishte Tmerr Te Kaloje Ne Mes Te
Tyre Ather
Un Kaloja Gjithmon Nepe Skuta Dhe Egjetem Vllaun Te Nesermen
ún Ushmanga Disa Dit U Sheha Por Nuk Ma Lejonte Dnergjegja Ti L♪ Familjen Vetem
Dhe U Ktheva E Dija S E Do T E Me Burgosin Por Hajrli Kjoft More Kurban Te Kosoves Jmei Te Vatanit Le Te Vdesi Le Te Burgosemi Pun Emadhe O Te Jetojm Si Njerz O Te Vdesím Jo Ma Nen Kembet E Qetnikve Keshtu I Kishim Idealet Ne Te Vitit 1981
Te Gjith Shoket E I Kan Qen Patriot Dhe Atdhetar Q Ekan Dahst Adheun Pa
Hile Emnbajten Burgun Dhe Jam Krenar M;e Ta
Sa I Perket Hysen Ibrahimit Ky Esht Nji Nder Aktivistet Ma Te Fuqishem Ne Europë
Jeton En Suedi Esht Perfaqsues I ´ Skandinavisë Ka Mbi Pesmij Procesembajtje Ka Botuar Disa Libtra Esht Aktivist I Shkellqyeshem Poolitik I Pa Lodhur
Dhe Gjithmon Ishte Ne Sy Te Keq Te Shtetit Ather Sepse Ky Perveq Asaj Me Nji Gjykats Ne Mitrovic Nuk I Ka Pas Punt Kurr Mirtë Dhe Ka Pas Probleme
Me At Idiot Tardhatr♪7 Dhe Ai I Montoi Keq Nji Kurth Pastaj
Ky Ka Pasur Probleme Personale Me Te Konlikte
Por Familja E Hyseinit Ka Qen Ne Shenjester Te Okupatorit
Hysen Ibrahimit Ju Ka Vra Vllau Ne Demostrata Evitit 2004 Nga Nji Serb Nga Banesat E Pertej Ur Se Ibrit
Isak Ibrahimi Dhe Djali I Agjes Abaz Ibrahimi
Meqense Qetnikt I Njihnin Me Kohë Dhe Me Kohë Na Kan Njohur Edijnn Mir Se Ne Kei Pasur Edhe Ma Par Probleme Me Ta Meqnese Aty Zveqani Dhe Zonat
Per Rreth Kan Qen Me Serb Ene Gjitmon Probleme Kemi Pas Me Ta Konflikte
Sepse Shklat Shqiptare Nji Pjes I Kemi Pasur Ne Zveqan
Gjat Tolovive Te Ura E Ibrit Ne Vitin 2004 Kur Serbet I Mbyten Tre Femij Ne Iber
Isak Ibrahimi Patrioti I Madh Desmori I Kombit Thot
Ma Kallen Shpirtin Po Me Doken S E Femijt E Mi Dhe I Thot Hysen It Krejt Situaten Hyseni Ne Ket Kohë Ishte Aktivist Ne Suedi
Me Te Dalur Isaku Te Ura Eibrit Me Masen Emadhe Ku Vijn Edhe Zonat Per Rreth Rrafshi Shala E Drenica Dhe Behet Tollovi Emadhe Planifikohet Me Dal Matan Ure Dhe Me I Ndjek Serbt Snajperet Serb E Percjellin Isakun Duke Edit Se Jo Vetem Qe Esht Patriot Ppor Edhe Per Inat Te Hysenit Si Aktivist Im Madh I Qeshtjes Kombtare E Godasin Isakun Me Snajper Mu Ne Zemer Dhe E Lanë Te Vdekur
Isak Ibrahimi Dhe Abaz Ibrahimi Bien Nga Dora E Qetnikve Sewrb Qe Gjuajten Nga
Ndertesat E Larta
Isaku Vritet Per Lirin E Atdhut
ësht Intresant S E Atdhetarim´zimin E Hysenit E Urrenin Shum Per Shkak Se Ky Kishte Arritur Aq Shum Me Qeverin E Shteteve Skandinave Sa Qe Asnji Mergimtar Aq I Sukseshme Nuk Ikishte Qen Me Diplomacin E Huaj Aq Thell Kishte Arritur Q Ete Gjith Qeveritart Eshteteve Te Skandinbavis Ti Kishte Miq Si Deh Ana Lindin Kryeministreshen Dhe Mikeshen E Shqiptarve Te Cilen Pastaj Nji Serb Qetnik
E Therr Me Thikë Dhe E Vret Hyseni Ka Ba Me Qindra Aksione Per Shkollat E Kosoves Me Qindra Aktivitete Politke
Ndersa Ne Vitin 1981 Me Tha Xhelal Ferizi Ndegjo
Per Atdhe Dhe Fjalen Tende Menjihe Rbie Ne Zjarë Dhe Mua Mu Mbushen Syt Me Lot
Nuk Mun Dta Harroj Kurr Ne Jeten Time Me Dhimbesj Aajo Rini E Tyre Te Gjith Djem Te Zgjuar Patriota Bukurosha Djem Evajza Te Kosves Ne Vend Qe Ta Gzoin Jeten E Rininë Duhej Te Hanim Ne Detyra Te Veshtira Ku Jeta Jone Kush E Di S Ekah Do T E Perfundonte
Te Gjith Kta Njerz Qe Po I Shkruaj Kan Qen Njerz Te Mirë Me Dashuri Te Fuqishme Kombtare Djem Te Zgjuar Dhe Jan Edhe Sot Po Ata Patriota Fan´milje Qe Dhan Dehmor♪ë Dhan Kontribut Dhe Japin Edhe Sot
Me Punen Q Eka Ba Hysen Ibrahimi Nuk Di Si Te Them Por Do Te Tregohet Njui Dit Si Dokumentarë Mbi 6 Libra I Ka Te Shkruara Dhe Ja Perveq Asaj Edhe Vargjet E Mia Po I Zberthen Pikë Per Pikë Si Kritik Letrarë Edhe Pse Poltikolog Esht Aktivist Nuk Esht Detyr Etij Kjo Por Esht Perfshi Ne Emocion Nga Vargjet
Ai Me Njeh Mirë Ne Jemi Te Nji Qyteti Dhe Hyseni Ka Nji Kultur Te Jashtzakonshme Butsi Dhe Njerzi Esht Nji Kavalier Dhe Njeri Me Shpirt Gjevahir Politikolog I Vertet Po Shkrua Disa Punime Per T Djathen Shqiptare Mban Takime Terregullta Dhe Vjen Ne Takime Te Rregullta Politike Ne Kosovë
Ka Ndihmuar Shum Famijle Ne Kosv Ka Ndihmuar Shkollat Arsimin Para Lufte Te Njejtein Veprim E Ben Edhe Sot Te Gjitha Fakturat I Ka Dhe Proqeset
Ka Ftuar Sa Esa Delegacione Nga Koosova Ka Lidhur Me Qevrit Sskandinave
Pergojsdat Dhe Veglat Eserbis Llomotisin Se Ia Kan Inati Per Punen Dhe Atdhtarizmin E Tij Dhe Ja Vran Vllaun Dhe Djalin E Agjes Por Ket Familjeekan Ndjekur Gjithmon Se Esht Familje Atdhetare

[lirik]

Harrova Edhe Nji Diqka Shum Merendesi Te Flas Per Agim Hajrizin
Nji Nder Patriotet E Mdhej Te Kombi Ttonë Ne Mitrovicë Ishte Edhe Agim Hajrizi
Kryetar I Sindikates Ne At Kohë
Me Agim Hajrizin Kemi Qen Edhe Ne Shkollen Fillore Bashk Me Vllaun Etij Kam Qen Nji Klas Me Gzimin Edhe Kjo Familje E Mitrovices Esht Shum Familje Patriotke
Dhe Shum E Edukuar Agimi Dhe Gzimi Si Shokë Te Mi Te Dy Vllezer Qe Njiheshim Qash Nga Klasat Epara Fillore Ne Bankat Shkolore Kan Qen Te Dy Aktiviist Dhe Pjesmarrs Te Dmostratave Te Vitit 1981 Per Her Te Fundit Me Agim Hajrizin Ne Demostrata Jam Pa Ne Demosrtarat Evitit 1981 Kur Jemsi Shtrengue Duarsh Dhe Na U Mbushen Pothuajse Syt Me Lot Per Hajr Na Qoft Shpetuam Shpetuam U Vram♪7 S Kmei Q Bejm Nuk Jemi As Te Paret As Te Fundit
Fjala E Agimit Me Preku Shum S Emendova He Dreq O Jetë Po Ne Shqiptar Per Tu Vra Paskemi Lindur Ne Vend Q Ete Ju Dergojm Krajafila Te Dashurave Tona Neper Shkola Ne Duhej Te Dilnim Para Plumbvae Ajka E Rinisë Medet
Thue S Eky Serbi Pak Ardhe Ne Ket Botë Q Ete Na Vras Ne Andej Kah Karpatet Dhe Mbrrini Ne Ballkan Ne Trojet Ilire:
Agimi Isht Shum Trim Ai Ekishte Edukuar Edhe Djalin Evogel Ne Atdhetarizem
Agimi Zhvilloj Nji Aktivitet Te Jashtzakonshem Patriotik Per Te Tash Ekzistojn Libra U Vra Ne Lugften E Vitit 1999 U Masakrua Tmerrsisht S Ebashku Me Nane E Cila U Mundua Ti Mbuloj Me Tru Emjera Ne Shkallet E Shteis Kur Hyn Qetnikt
Naten Per Ta Vra Agimin Me Gjith Djalin Dhjet Vejqar U Vra Agimi Dajali Dhejt Vejqar Dhe Nana Gruaja Shpetoj Emshehur Ne Tvana Me Nji Femi E Mjera Epau Skenen Nga Lart Duke U Munduar Te Shpetoj Evladin
Edhe Kjo Familje Me Kan Dasht Dhe Me Kan Rrespektuar Shum
Ketu Shfrytzoj Rastin Q E Ti Pershendes Te Gjitha Ato Familje Shqiptare Q Ene Nji Formë Me Kan Ndihmue Dhe Strehu Kur Un Ather Isha Nejet N Ilegale
Ne Vitin 1989 Jam Strehuar Edhe Ne Prekazin Historik Dhjet Dit Ne Kullë Ku Vinin
Shum Njerz Me Mustaqe Burra Te Prkzit T Eme Shihnin Ne Odë Aty Kan Qen Edhe Disa Nga Jasharajt Hamza Dhe Shum Tjer Ku Kemi Zhvilluar Biseda Politike Per Hallet Atdheut
Ather Veq Sa Pata Dal Prej Burhgut Tet Vjeqar Per Demostrata Evitit 1981
Un Isha I Akuzuari I Parë Dhe U Denove Me Tet Vjet E Gjasht N Muaj Burg Te Cilat I Mbajta
U I Akuzuari I Dyt Ishte Ujkan Zemneli I Treti Skedner Hajredini I Katert I Nazmi Shaqiri Dhe I Pesti Sabit Veseli Te Gjith Kta Kan Kaluar Neper Tortzura Te Mdha Neper Burgjet Serbe Ndrsa Sabitin Ekan Demtuar Shum Nepozhrevc Te Serbis
Te Jeret Gjaviit Bajraktari Imer Galica Ismet Kadria E Hysen Ibrahimi Behgjet Veseli Eshum Tjer Kan Qen Te Denuar Me Nga Disa Muaj Dhe Kan Dalur
Ne Te Akuzuarit Kryesor Jemi Denuar Ndersa Ne Gjygj Kemi Qen Si Grup Rreth Tridhjet Vetë Si Organizatort E Mitrovices Me Rrethinë Te Vitit 1981
Sa Po Kam Ardh Nga Burgu Menjiher Ma Kan Krijuar Kurthin Me Me Derguar Ne Sherbim Ushtarak Ku Planifiknin Vrasjen Time Qetikt Ne Kzerma Te Ushtris
Si Familje Q Eisihm Ne Sx Dhe Sidomos Mua Kuptohet Qe Isha Hale Ne Sy
Te Tyre Por Un Ika Dhe Dola Prap Ne Ilegalitet Nepr Oda Dh Fshtra Te Kosoves
Her Shkoja N Eprishtin Her Ne Drenic Ilegal Her Ne Istog Pej Deqan Egjakov♪7 Prizren Dhe Prap Prishtin Vuqitern Mitrovic Drenic Deri Sa Hypa N Enji Lidhje
Treni Ather Dhe Ika Per Sllooveni Enga Atje Ps Dis Amuajsh Ika Ne Gjermani
Dehst Opak Te Ja Bej Te Njohur Publikut Nji Biografi Timen Te Shkurtë
Sot Jetoj Dhe Punoj Ne Gjermani Kam Shkruar Dikur Poezi Dhe Kam Qen Aktivist
Poltik Sportist Futbollin Shum Ekam Dashur Dhe Edua Akoma
Nuk Jam Ne Asnji Parti Politike Dhe Nuk Ekam Ndermend Te Nantarsiohem
Te Gjith Shokt E Mi Qe Jan Neper Parti I Ngacmoj Ujun Them Une Kam Dejt Se Jam
I Paanshem Jam Krjiues I Vargjeve Mund Te Ju Them Qka Te Dua Te Ju Ngacmoj E Ata Qeshin Hyseni Po Me Ben Presion Te Madh Me Me U Antarsu Un Ne Ldk
Ne Fakt Tash Ata Jan Ldd Ja Por Le Teplas Se Un Nuk Hyj Neper Parti
Asnji Nuk I Ndegjoj Hiq Dua Te Jem I Pavarur

Sa Per Menyren Se Si Eka Dhan Hyseni Vlersimin Evargjeve Mendoj Se Esht Shum Bukur Prandaj Kushdo Qe Thot Diqka Ju Lutem Vetem Kshtu Si Hyseni

Ju Pershendes Te Dashur Lexues Natyres Mikeshes Time Ktu Ne Forum I Bej Shum Te Fala Dhe Te Gjith Publkut Dardania

[lirik]

Për Gamobem Ne Shkrim Kekroj Falje Mbasi Edhe Her Pas Her E Po Kam Djimbje Te Syve Dhe Nganjiher Me Veshtrisi Pon Shkruaj
Deshta Te Ua Lehtesoj Diskutuesve Formen Se Si Mund Te Pershkruhet Diqka
Per Shembull Ashtu Ne At Model Siq Ka Pershkruar Hysen Ibrahimi
Dhe Deshta Te Dergoj Nji Biografi Timen Pak
Te Fala Lexuesve