Anėtarėsuar: 09-02-07
Postime: 13,508
|
AW: Mendimet tuaja mbi poetin Xhelal Ferizi- pseudonimin lirik?
Anėtarėsuar: Oct 2008
Postime: 773
Rrespekti: 109 lirik has a brilliant futurelirik has a brilliant futurelirik has a brilliant futurelirik has a brilliant future
Gabim
Mė kėrcėnuan pse u deklarova shqiptar
DESHMI SI JANE ASIMILUAR SHQIPTARET NE MAQEDONI LEXO NE VAZHDIM...Flamuri shqiptar nė kullat e Manojlovskive
Branko Manojlovski,nga fshati Kiēinicė i Rekės sė Epėrme tė Rrethit tė Gostivarit, Branko Manojlovski, mori guximin tė flasė dhe pohojė me krenarinė mė tė madhe mbi origjinėn e tė parėve tė tij
Njėherė na serbizuan, pastaj na maqedonizuan.Nėnat tona nuk dinin asnjė fjalė maqedonisht..Ringjalli kujtesėn e vetėdijes kombėtare pėr shqiptarėt ortodoksė tė anės sė Rekės, tė cilėt nė rrethana tė ndryshme i janė nėnshtruar asimilimit. Pas pohimit ai ka marrė shumė kėrcėnime dhe shantazhe.pohimet e plakut tė urtė nga fshati Kiēinicė e Rekės sė Epėrme qė mori guximin tė flasė dhe pohojė me krenarinė mė tė madhe mbi origjinėn e tė parėve tė tij - shqiptarė ortodoksė. Edhe pse kishin kaluar dekada nga asimilimi i imponuar i sunduesve tė kohės, shtatėdhjetėvjeēari Branko Manojlovski pa iu trembur syri publikisht deklaroi qė vazhdimisht dhe ndėr vite ėshtė ndier dhe ndihet shqiptar, edhe pse zyrtarisht ėshtė i evidentuar nė dokumente si qytetar me nacionalitet tė pėrkatėsisė maqedonase. Pohimet e tij publike mbi pėrkatėsinė kombėtare sa u mirėpritėn me zemėrgjerėsi nga bashkėkombėsit e tij, aq u panė me tmerr nga struktura tė caktuara njerėzish. Madje, pas prononcimeve tė tij publike, Manojlovski pranoi edhe shantazhe, ofendime dhe kėrcėnime tė natyrave tė ndryshme, madje edhe kėrcėnime pėr jetėn. Ėshtė i vetėdijshėm pėr perkusionet qė mund tė pasojnė, por hyjnore sipas tij, mbetet e vėrteta dhe vetėm e vėrteta, e cila duhet pohuar si do qė tė jetė. “Fatkeqėsisht, shumė shpejt u ballafaqova me njė realitet tė hidhur. As disa nga mė tė afėrmit e familjes sime nuk e mirėpriten prononcimin tim publik se jam shqiptar. Dhe, mendoj, nuk po e mirėpresin kryesisht nga frika, meqė ata ende nuk janė liruar nga tmerri i sė kaluarės sė afėrt, i cili zanafillėn e kishte qysh kur hapėsirat tona etnike i pat pushtuar Serbia imperialiste nė vitin 1913. Jam prezantuar siē ndihem dhe siē jam – shqiptar, meqė prindėrit, gjyshėrit, stėrgjyshėrit dhe paraardhėsit e tjerė i kisha shqiptarė. Me rrėfimet e mia, si dėshmitar autentik i sė kaluarės sė familjes, fshatit dhe krahinės sime tė dashur, Rekės sė Epėrme, pasuan reagimet. U ndjeva tepėr i lumturuar kur vėllai, kushėrinjtė, mbesat, po mė pėrgėzonin pėr sinqeritetin dhe emocionet e mia tė shpalosura nė opinion.
Pasuan edhe pėrgėzimet tepėr dashamirėse dhe njerėzore tė bashkėkombėsve tė mi, kryesisht tė besimit mysliman, tek-tuk edhe tė besimit ortodoks. Ndėrkohė pėrmes telefonatave pata edhe kėrcėnime, tė cilat m’u dukėn se ishin nga nacionalistėt ekstremistė maqedonas. Kėto kėrcėnime i heshta, sepse nuk dėshiroja t’u shkaktoja panik tė afėrmve tė mi. Vetė nuk u ndjeva aspak i frikėsuar, jo se shquhem pėr trimėri, por sepse nuk e di se si mė ka pėrfshirė njė dėshirė e madhe tė kem fatin tė vdes nė Kiēinicė, meqė do tė kem fat tė varrosem nė varrezat pranė tė parėve tė mi, nė oborrin e Kishės sonė tė fshatit, prej vitesh pothuajse e shkretuar, pėr shkak tė emigrimit tonė”, shprehet i vendosur Manojlovski.
Njėherė na serbizuan, pastaj na maqedonizuan..Mėrzitė, shqetėsimet, kėrcėnimet e shtynė atė tė thėrrasė nė ndihmė kujtesėn e tij, qoftė pėr ato qė kishte pėrjetuar vetė, qoftė pėr ato qė kishte dėgjuar nga prindėrit. “Mbaj mend, - e si tė mos e mbaja mend, - vrazhdėsinė e mėsuesit tim tė parė nė Belēicė. Nė vitin 1948 nė shkollė mė dėrgoi motra ime, Jelica, pesė vite mė e madhe. Asnjė nga fėmijėt e fshatrave tanė, kur filluam shkollėn, nuk dinim maqedonisht, meqė gjuhė amtare kishim gjuhėn shqipe. Mėsuesi (jam nė dilemė nėse duhet t’i them mėsues atij) mė rrahu vetėm pse nuk dita si i thoshin kushėririt nė maqedonisht. Qė aty filluan peripecitė e ballafaqimit tim me asimilim tė pėrdhunshėm gjuhėsor dhe etnik”, rrėfehet Manojlovski.
Katragjyshi im - Manojli, thotė ai, i cili jetoi nga viti 1830 deri mė 1903, ishte i emigruar nė Stamboll, siē ishin emigruar shumė shqiptarė tjerė tė kėtyre anėve, sepse nė vendlindje nuk kishin mundėsi jetese. “Manojli dhe vėllai i tij, Lazari, nė vitin 1882 ia dolėn tė ndėrtonin atje njė hotel, tė cilin e emėrtuan ‘Arnaut an’, njė emėrtim qė duhet tė simbolizojė pėrcaktimin e tyre etnik. Atėherė ata e kishin mbiemrin Tanashi, sado qė ka nga ata qė mundohen tė mė bindin me falsifikime tė sajuara nga pushtuesit serbė, se edhe para pushtimit serb stėrgjyshėrit e mi paskėshin pasur mbiemėr tė serbizuar-Tanasheviq. Asnjėherė nuk kam dėgjuar ndonjė rekas, tė besimit ortodoks, tė ketė shprehur dilemėn, tė kemi qenė ndonjėherė serbė!”, thotė ai.
Nė aspektin gjuhėsor dhe etnik paraardhėsit e mi ia kishin dalė tė pėrballonin asimilimin nga sundimet pushtuese mijėvjeēare romake, bizantino-bullgar, bizantino-serb dhe otomano-turk, shprehet ai. Edhe djali i Manojlit, Dhimitri, i cili jetoi gjatė viteve 1865-1932, fillimisht duhet ka ketė pasur mbiemrin Tanashi. “Pas pushtimit serb nė vitin 1913, familjes sonė iu imponua mbiemri Tanasheviq. Atė mbiemėr tė serbizuar u detyrua ta mbajė edhe djali i Dhimitrit, gjegjėsisht babai im-Manojli, i cili lindi nė vitin 1903 dhe rrojti deri nė vitin 1983. Por pushteti komunist maqedonas familjes sime ia ‘maqedonizoi’ mbiemrin, nga Tanasheviq nė Manojlovski. Kėtė ndryshim tė imponuar e pata pėrjetuar vet, kur si i ri shkova pėr herė tė parė nė zyrė tė vendit pėr tė nxjerrė certifikatė tė lindjes pėr motrėn dhe u befasova kur nėpunėsi ma lėshoi me mbiemėr Manojlovski. E kundėrshtova, por ai mė pėrzuri nga zyra, me shpjegimin se tashmė ishim maqedonas”, shprehet ai.
Nėnat tona nuk dinin asnjė fjalė maqedonisht.Mbretėria serbe, nga viti 1913 deri nė vitin 1941, ushtroi politikė tepėr barbare ndaj popullsisė shqiptare, tė besimit fetar mysliman, ortodoks dhe katolik, por edhe ndaj popullsisė maqedonase. Madje, maqedonasit as qė i njihte pėr popull, kurse shqiptarėt myslimanė mundohej t’i tjetėrsonte nė turq. Por ama pėrqendrimin fillestar asimilues pushtuesi serb e koncentroi ndaj popullatės shqiptare me besim ortodoks, duke e shpėrdoruar pėr kėtė politikė asimiluese edhe kishėn nacionaliste serbe dhe besimin e tyre, prandaj shqiptarėt ortodoksė i pat “konvertuar” zyrtarisht nė serbė.
Pas formimit tė Republikės sė Maqedonisė nė vitin 1944, njė pjesė tė familjes sonė pėrdhunisht iu ndryshua mbiemri nga Tanasheviq nė Manojlovski, kurse njė pjese tjetėr, nga Tanasheviq nė Lazarovski, sepse nė pushtet erdhėn sundimtarė ‘maqedonas’, tė adresuar nga nacionalistėt sundimtarė serbė, por tashmė tė indoktrinuar edhe si komunistė. Siē po vetėkuptohet, nė vitet e para tė Republikės tė sapoformuar tė Maqedonisė, pothuajse e gjithė popullsia shqiptare e Rekės sė Epėrme, ortodokse dhe myslimane, gjuhė komunikimi nė shtėpi e ka pasur vetėm gjuhėn shqipe. Nėnat tona nuk dinin asnjė fjalė nė gjuhėn maqedonishte ose nė ndonjė gjuhė tjetėr. Por ama tani, me fėmijėt dhe nipėrit e mi (nė Amerikė) komunikoj kryesisht nė gjuhė angleze, kurse me nipat e mbesat e mia kėtu, tė lindur pas viteve ‘60, mė duhet tė flas pothuajse vetėm nė gjuhėn maqedonase. Dhe kėta tani po shfaqin habinė e tyre, se pėrse unė nuk e kam harruar shqipen e prindėrve tė mi, edhe mė shumė po shfaqin habinė, pėrse unė po potencoj identitetin tim shqiptar”, shprehet Manojlovski.
Flamuri shqiptar nė kullat e Manojlovskive
Pas prononcimit publik, kullat e familjes Manojlovski u shndėrruan nė njė konak tė madh pėr gjatė ato bashkėkombės tė Brankos, tė cilėt bėnin me kilometra rrugė pėr tė takuar dhe pėrgėzuar atė, pėr kurajėn, guximin dhe vendosmėrinė e tij. Pėr atė, mė pas shkruan gazeta gjithandej, u bėnė reportazhe televizive. Lajmi morri dhenė. Nė kullat binjake, nė oborrin e familjes Manojlovski, valėvitej edhe flamuri kombėtar shqiptar.
Flamuri ynė kombėtar u rikthye aty ku ka valėvitur njė kohė, ngase mbaja mend tė mė kishte rrėfyer Nėna Zafirė, se me flamur kombėtar shqiptar ishte bėrė dasma, kur ishte martuar me babin tim, Manojlin. Kundėr vėnies sė flamurit tonė kombėtar u shprehėn edhe ca njerėz tė familjes sonė tė madhe. Atyre nuk u mjaftonin arsyetimet e mia, se e ndieja pėr flamur tė kombit tim, se me atė flamur ishte bėrė dasma e prindėrve tė mi. Reagimi i tyre po mė mėrzit shumė, sepse atyre nuk ju ka mjaftuar qė janė tjetėrsuar nė popull tjetėr - maqedonas, por paskėshin ruajtur edhe paksa urrejtje ndaj kombit dhe flamurit tė prindėrve tanė”, thekson plaku nga fshati Kiēnicė......
|
Modė Lineare
