Intervista,Opinione /Jehona e Pavarsisë së Kosoves

[Naki]

Intervista

Shkrimtari i njohur, Ismail Kadare thotë se ka një jehonë ndërkombëtare që unë nuk e kam parë në këto 20 vjetët e fundit për ndonjë komb tjetër

Kadare: Liria e Kosovës ka vite e vite që është përgatitur në ndërgjegjen shqiptare

- Zoti Kadare, tashmë ndodhi... Kosova deklaroi pavarësinë. Si ndiheni, çfarë do të thotë ky zhvillim?
Më bëni një pyetje që ndoshta e dini përgjigjen. Ndihem shumë i lumtur dhe çdo fjalë nuk do ta shprehte gjithë atë ngazëllim që ndjej unë, si gjithë shqiptarët në këtë çast.

- Kujt i takon nderimi i parë sot?
Nderimi në raste të tilla i takon në radhë të parë atyre që u flijuan për këtë ditë të madhe. Ky është zakon botëror dhe jo vetëm zakon, por moralitet universal, i pandryshueshëm në shekuj. Edhe në rastin e Kosovës ata kanë kujtesën e parë.

- Kosova dhe Shqipëria tashmë shtete do të ndajnë të njëjtat ikona kombëtare, përfshirë Skëndërbeun, Nënë Terezën, Kadarenë... por me flamuj të ndryshëm shtetërorë. Si e shihni raportin Kosovë-Shqipëri pas shpalljes së pavarësisë?
Kosova dhe Shqipëria janë dy shtete të ndryshme, por nuk duhet harruar që janë dy shtete shqiptare. Ato do të jenë dy shtete, por kombi shqiptar mbetet një. Kombi shqiptar ka një histori të dytë që ecën paralelisht me historinë politike shtetërore. Uniteti i kombit shqiptar është tjetër gjë dhe dy shtetet shqiptare janë tjetër gjë. Natyrisht, ato i bashkon koncepti shqiptar.

- Pavarësia e Kosovës për popullin e Kosovës është e barabartë me lirinë. Cilat janë refleksionet tuaja për lirinë në një moment si ky?
Është një gjë e habitshme ajo që ka ndodhur. Shpallja e pavarësisë së Kosovës ka një jehonë ndërkombëtare që unë nuk e kam parë në këto 20 vjetët e fundit të ketë ndodhur për ndonjë komb apo shtet tjetër. Kjo tregon që liria është shumë e shenjtë për njerëzit, pavarësisht se mund të ndodhë se popujt që e kanë, e harrojnë që e kanë. Ndaj, popujt kanë dëshirë të dëgjojnë për lirinë, të shohin për lirinë, të mblidhen rrotull një tryeze për lirinë. Shqiptarët patën fatin t'ia kujtojnë botës ç'është liria, ç'ëshë kjo gjë sublime. Me këtë e shpjegoj unë eksitimin e gjithë mediave botërore nga kjo ngjarje. Kjo ngjarje po ndiqet nga miliarda njerëz, siç nuk është ndjekur kurrë asnjë problem shqiptar. Kjo është një gjë e gëzueshme. Por, kjo është falë asaj sa e shenjtë është liria.

- Megjithatë, liria është një proces që duhet mësuar se si të menaxhohet. Çfarë kanë për të mësuar shqiptarët në këtë rast?
Jeta në liri është tjetër jetë nga ajo në robëri. Është e vërtetë që liria mësohet, mirëmbahet, menaxhohet si një makinë shumë e komplikuar. Por, shqiptarët këtë nuk e kanë të vështirë, sepse liria është diçka që përgatitet thellë në ndërgjegje përpara se të vijë. Liria e Kosovës ka vite e vite që është përgatitur në ndërgjegjen shqiptare.

- Pak orë para se Kuvendi i Kosovës të shpallte pavarësinë, Kisha Ortodokse Serbe kërkoi të bëhej luftë për të mbrojtur Kosovën. Si e shikoni të ardhmen e Kosovës dhe të rajonit, kur dihet se Serbia nuk ka kërkuar ndjesë për katër luftërat në Ballkan?
Ky është një problem që lidhet kryesisht me Serbinë. Mendoj se kërcënime të tilla janë kërcënime fantazmash, koha e të cilave ka kaluar. Jugosllavia ka marrë një mësim të mirë për gjëra të tilla në të shkuarën dhe nuk besoj se Serbia e sotme, që është vazhdim i një pjese të Jugosllavisë, do tw vazhdojë të përkundë ëndrrën për të hyrë prapë në aventura që i kanë kushtuar kaq shtrenjtë. Kam besim që, gradualisht pala serbe do tw kuptojë absurditetin e gjendjes në të cilën ndodhet. Kam parasysh këtu atë gjendjen propagandistike, ku ajo është tërhequr nga udhëheqësit e saj të papërgjegjshëm, si Koshtunica me shokë. Unë besoj se kjo nuk do tw vazhdojë gjatë, pasi ka një logjikë në zhvillimin e ngjarjeve dhe Serbia dëmton veten e saj dhe askënd tjetër me këto veprime.

- Keni shkruar për shumë perandori, me të cilat shqiptarët kanë pasur punë, duke filluar nga Perandoria Osmane. Aktualisht si i shihni orientimet dhe aleancat e shqiptarëve?
Po të shikojmë orientimin shqiptar dhe serb në një ditë si kjo, është diçka gati e pabesueshme. Orientimi shqiptar ka bërë një kthesë 180 gradë, nga një orientim i gabuar që ishte me pjesën më të prapambetur të botës, kaloi në një orientim të ri me pjesën më të përparuar të botës, që janë njëherësh dhe pjesa më e fortë. Për një habi të madhe, serbët që kanë qenë në kampin tjetër, ose kanë kujtuar se ishin aty, kanë bërë një kthim pas prej 180 gradësh, për t'u gjetur në kampin më të prapambetur. Ky kamp vazhdon ende të jetojë me ëndrrat e Luftës së Ftohtë, me ëndwrrime shpërnguljesh e me radhë.

- Cili është mesazhi juaj për Kosovën në një ditë si kjo?
Mesazhi im nuk mund të jetë veçse i thjeshtë. Kosova ta gëzojë lirinë! Ta gëzosh lirinë është diçka madhështore. Për lirinë, siç thamë në fillim, duhet punuar. Unë kam besim të plotë se populli i Kosovës është thellësisht i ndërgjegjshëm, se ka përpara shumë punë për të bërë. Punë të lodhshme, por të bukura siç janë punët në liri.
Intervistoi: Ilirjana A. BAJO

[Naki]

Presidenti i Republikës së Kosovës flet ekskluzivisht për ATSH-në pak minuta para se Kuvendi të miratonte shpalljen e pavarësisë

- Zoti President, faleminderit që na pritet në këtë orë historike për Kosovën dhe pranuat intervistën me Agjencinë Telegrafike Shqiptare. Fillimisht, si po ecet me axhendën e Pavarësisë së Kosovës?
Janë bërë të gjitha përgatitjet institucionale dhe pak më parë mbaruam një seancë të Kryesisë së Parlamentit, ku ishin dhe shefat e grupeve parlamentare. Ishte një iniciativë e përbashkët e imja dhe e kryeministrit Thaçi që të thirret seanca e jashtëzakonshme e Kuvendit. Ishte miratim i rendit të ditës që e kishim propozuar si ide dhe do të procedojmë më vonë me seancën solemne që do të jetë seancë historike për Kosovën, që natyrisht ndan një kufi shumë të qartë me të kaluarën që ka qenë e dhimbshme, e vështirësive të shumta dhe hapjes së një kapitulli të ri të zhvillimit tonë dhe ecjes së Kosovës si shtet sovran dhe i pavarur, të mbështetjes së Kosovës edhe nga miqtë e saj të mëdhenj që ka patur në këtë proces të madh që kemi kapërcyer për të përmbushur ambicjen tonë dhe natyrisht udhëtimin tonë suksesshëm, besoj me qasje të përbashkëta dhe ndihmë po kështu drejt procesit të integrimeve euroatlantike. Ajo është po ashtu synimi jonë që Kosova, bashkë me vendet e tjera të rajonit, shumë shpejt të jetë në kulmin e këtyre integrimeve.
- A keni marrë një konfirmim sa vende do të jenë në valën e parë që do ta njohin pavarësinë e Kosovës?
Unë them se do të jenë shumë vende. Unë, që mbrëmë edhe sot, kam punuar gjithë ditën që të bëjë letrat me nënshkrimet, ku do t'ju adresoj shteteve, udhëheqësve të shteteve, të qeverive të tyre, në një pjesë të nënshkruara bashkë me kryeministrin Thaçi, po një pjesë nga unë, natyrisht sipas protokolleve që duhen respektuar. Dhe, mendoj se do të jetë një fluks i madh pozitiv i vendeve që do të na mbështesin. Eshtë shumë e rëndësishme që do të jenë në radhë të parë gjithë këto vende që kanë qenë prijëtare në proceset e mëdha, Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe vendet kyçe të Bashkimit Evropian. Po edhe shumë vende të botës demokratike s'do të mungojnë në këtë qasje dhe kujtoj ndonjë prej vendeve që ka pasur ndonjë hezitim të deritashëm do të jetë në kuadër të kompozicionit të përbashkët. Vlerësoj shumë lart rolin e Shqipërisë për pavarësinë e Kosovës.
- A jeni në kontakt me autoritetet shqiptare dhe çfarë ndihme po ju ofrojnë ata në këto momente?
Këto janë kontakte shumë korrekte, shumë të thella. Unë dëshiroj edhe një herë të vlerësoj shumë lart qasjen që ka patur Shqipëria, institucionet e saj, presidenti, kryeministri, parlamenti, pozitë dhe opozitë dhe në të gjitha kohërat. Që nga koha kur Kosova ka hyrë në një rrugë dinamike të zhvillimeve, që nga fundi i viteve '80 të një procesi institucional, por edhe të rezistencës. Dhe mendoj një përkujdes të natyrshëm për të dhënë ndihma të veçanta edhe në rrjetin diplomatik, për të ndihmuar çështjen e Kosovës, për të arsyetuar ato argumenta që i kemi shtruar dhe janë të natyrshme, që janë pasqyruar gjithashtu edhe nga rrjeti diplomatik. Por edhe në mënyra të tjera me angazhimet e drejtpërdrejta që ka patur qoftë përmes kryeministrit, presidentit, kryetarit të parlamentit, si edhe drejtuesve të tjerë në pozitë dhe opozitë, përmes rezolutave të rëndësishme që ka miratuar Kuvendi i Shqipërisë.
- Çfarë dimensioni ka për ju pavarësia e Kosovës, parë në rrafshin kombëtar?
Unë mendoj se është përmbushje e një ambicje të madhe që shqiptarët në Kosovë, si shumicë të jetojnë të lirë, të kenë respekt ndaj pakicave që i kemi brenda, si një larmi etnike. Është shumë e rëndësishme se ne do të shpejtojmë hapin tonë në ndihmë reciproke për të ecur në rrugën drejt Bashkimit Europian dhe NATO, për të dhënë një shembull të jashtëzakonshëm të asaj që shquhet në identitetin tonë, të respektit të të drejtave dhe lirive njerëzore, të raporteve të mira që duhet t'i kemi me fqinjët, po ashtu edhe në një ndihmë të mirë të përvojave që kanë kapërcyer Shqipëria, por edhe vendet e tjera të rajonit për të shpejtuar edhe Kosova hapin e saj drejt integrimit dhe zhvillimit. Prandaj unë me këtë rast dëshiroj të përgëzoj njëherësh të gjithë mbështetësit e Kosovës, gjithë Shqipërinë, që ka qenë në të gjitha kohërat ndihmë e veçantë për ecjen tonë, që është edhe ambicja e të gjithë qytetarëve të Shqipërisë për të patur këtë ditë për Kosovën dhe të bëhet gjithashtu edhe pjesë e përkushtimit edhe e vendeve të tjera që nuk na janë ndarë edhe në kohët më të vështira.
- A ka Presidenti i Kosovës ndonjë frikë sot?
Jo! Unë kam një gërshet emocionesh, siç është tek çdo qytetar i Kosovës në këtë ditë historike. Ne nuk kemi frikë nga e ardhmja. Kemi punuar për të hyrë në këtë kapitull të jetës. Të gjithë sëbashku kemi një krenari të veçuar për të mbajtur me nderim edhe në vertikale ecjen tonë, dhe po ashtu një respekt të veçantë për të gjithë ata njerëz që kanë sakrifikuar veten e tyre për Kosovën, edhe në luftën e armatosur, edhe në lëvizjen e fuqishme politike, që është bërë dhe ka qenë një kombinim i mirë në ecjen në kohë të vështira, në orët e liga që kemi patur. Natyrisht dua të çmoj në veçanti këtë pjekuri, këtë maturi, durim dhe kulturë politike dhe shtetformuese që kanë qytetarët e Kosovës. Ndaj, kjo na bën të fortë, na bën që të besojmë në perspektivën tonë, kjo na bën që të reflektojmë me urti edhe me serbët dhe komunitetet e tjera që i kemi në Kosovë, si edhe për ata që mund të kenë një drojë të veçantë rreth këtyre proceseve në këtë kapitull të ri ku po hyjmë. Kosova do të jetë e qytetarëve të saj. Kosova do të shprehë identitetin e vet shtetëror në këtë ecje të suksesshme në trendet e reja që do të ecë dhe shansin e madh e ka. Nga kjo ditë do të jetë një Kosovë e bekuar. Flas edhe në kuptimin ndërkombëtar, sepse vetë populli i Kosovës e ka bekuar me vullnetin e vet të lirë.
- Në këtë ditë mungojnë shumë nga ata që kanë dhënë një kontribut të jashtëzakonshëm për Kosovën. Mungon Ibrahim Rugova dhe luftëtarë të shumtë që kanë dhënë edhe jetën e tyre?
Janë të shumtë ata që mungojnë. Na mungon Presidenti Rugova, na mungon Adem Jashari, gjithë plejada e luftëtarëve të lirisë, që siç thashë edhe më herët, kanë patur një gërshet të fuqishëm të ambicjes politike, për ecjen politike, por edhe të rezistencës, për të qëndruar në kohët e vështira që kemi patur. Gjithashtu na mungojnë edhe shumë e shumë breza që kanë dhënë edhe veten e tyre për Kosovën. Ideja e pavarësisë dhe lirisë së Kosovës nuk ka qenë asnjëherë ide e tëhujësuar, apo jashtë genit, jashtë shpirtit, jashtë idesë themelore të artikuluar, që ka patur një kontinuitet për të patur këtë ditë. Pra, një kontinuitet të organizimeve politike. Ka shumë njerëz që kanë shkuar më syçelë për të parë Kosovën e lirë. Eshtë fat i kësaj gjenerate, pavarësisht moshës, fati i këtyre njerëzve që ta gëzojnë këtë që mbështetet në tabanin e gjithë kësaj të kaluare të lavdishme dhe njëkohësisht që të japë një garanci për të patur një Kosovë të mirë, një Kosovë europiane, një Kosovë që vjen në djepin e vet, pjesë e civilizimit antik të një Dardanie që ka qenë thellësisht e njohur me vlerat e saj. Dhe kjo gjakon në ecjen tonë, në shpirtin tonë.
- Rreth muajit qershor është lajmëruar mbajtja e një konference ndërkombëtare të donatorëve. A janë të përgatitura institucionet e Kosovës për të prezantuar projektet e tyre të zhvillimit dhe për të orientuar mbështetjen financiare ndërkombëtare?
Ka një projekt që është bërë më parë nga qeveria paraardhëse. Mendoj se, në kontinuitet është marrë hapi që të përfundohet me ekipin aktual të qeverisjes së Kosovës, në një bashkëpunim shumë të thellë me Bankën Botërore dhe me mekanizmat e tjerë ndërkombëtarë. Ne mendojmë se do të jetë një përkushtim i veçantë i vendeve në këtë konferencë për të ndihmuar me një inxheksion të parë Kosovën, por në të njëjtën kohë e kemi thënë se do të jemi të përkushtuar që këto mjete, këto para që do t'i jepen Kosovës nuk do të harxhohen kot së koti, por do të jenë mjete që do të investohen në projekte kapitale për të nxjerrë ciklin e rëndësishëm të zhvillimeve tona. Prandaj, ne e besojmë këtë konferencë, e besojmë ndihmën e shumë vendeve që edhe ashtu Kosovës i janë gjendur pranë, pa ndërpreje në projekte të shumta. Po ashtu, besojmë se do të kemi edhe shumë qasje të tjera paralele, se Kosova do të ketë një mundësi shumë më të madhe të operimit të saj, si vend i njohur ndërkombëtarisht, që të hyjë në fondacione monetare ndërkombëtare, që të hapë portën e investimeve të guximshme dhe me garanci në Kosovë për investitorët e huaj dhe për diasporën shqiptare, që të jetë shfrytëzuese me prioritet e pasurive të shumta që i ka falë zoti. Një basen, apo shumë basene të pashtershme të mineraleve që i ka, të një toke të plleshme dhe të bukur, në kuptimin e bonitetit të saj, sepse nevojiten investime për teknologji moderne për të pasur artikujt ushqimorë të industrisë ushqimore, të agrikulturave që Kosova mund t'i ketë brenda vetvetes dhe të gjejë një shtrat të fuqishëm të veprimit dhe të inkorporimit të kësaj popullsie të re, që është një begati e jona. Ne kemi rreth 60 përqind të popullsisë të Kosovës nën moshën 30- vjeçare. Ata njerëz kërkojnë punë, sepse ka një shkallë të papunësisë mbi 40 përqind. Ata njerëz duhet ta kenë shansin e vet.
- Ndërkohë që Serbia ka paralajmëruar një bllokadë, a mendoni se Kosova është pak e vonuar në investimet për rrugën Prishtinë-Morinë, ndërsa qeveria e Tiranës ka angazhuar shumë fonde dhe mjete për të ndërtuar këtë rrugë në një kohë rekord?
Unë mund të them se nuk mund të ketë bllokadë ndaj shtetit të Kosovës. Mund të ketë në kuptimin e një presioni politik, sepse fundja edhe ata që duan të bëjnë bllokadë, sigurisht bëjnë bllokadë edhe ndaj vetvetes. Së dyti, ne kemi një raport ekzistues, të shkëlqyeshëm të marrëdhënieve të mira me Maqedoninë, me Shqipërinë dhe Malin e Zi, por edhe me vendet e tjera të rajonit dhe do të lëvizim fuqishëm. Së treti, që është shumë e rëndësishme, mendoj se rruga ka marrë kahun e vet dinamik të përfundimit. Ne na kujtohet Presidenti Rugova kur ka pas dhënë idenë e parë, që të ringjallim këtë rrugë të komunitetit, prej antikitetit, dhe të marrë fuqinë e vet të investimeve dhe është shumë mirë që qeveria shqiptare ka bërë këto veprime kaq të rëndësishme, që kushtojnë, por që nuk kanë aspak peshën e asaj dobie të madhe që do të ketë bota shqiptare, që do të ketë Shqipëria, që do të ketë Kosova me komunkime të tilla. Mendoj se nga ana e Kosovës do të punohet shumë shpejt. Është një rrugë që megjithatë mund të lëvizet mirë, sepse nuk ka ndonjë problematikë të posaçme, sepse është rrugë e kalueshme, që nuk ka probleme të mëdha për të investuar, për të patur magjistralen e re dhe do të bëhet shumë shpejt.
- Shumë faleminderit, zoti President dhe urime!
Ju përshëndes dhe urime edhe ju!
Intervistoi: Artur KOPANI

[Naki]

Ne jemi shokë të mirë të Kosovës, Kosova është mike e mirë e BE-së dhe ne kemi thënë dje se perspektiva evropiane e rajonit është e hapur dhe do të vazhdojë kooperimi, tha të martën në Prishtinë shefi i BE-së për Politikë të Jashtme dhe Siguri, Havier Solana.
Këto komente Solana i bëri pas takimit që zhvilloi me presidentin e vendit Fatmir Sejdiu, ku shprehu kënaqësinë e tij për vizitën e sotme në Prishtinë.

Ai ka vlerësuar se në këtë takim me Sejdiun është komunikuar vendimi i rëndësishëm që është marrë dje ne Bashkimin Evropian për Kosovën.

“Ne jemi shokë të mirë të Kosovës, Kosova është mike e mirë e BE-së dhe ne kemi thënë dje se perspektiva evropiane e rajonit është e hapur dhe do të vazhdojë kooperimi,” tha Solana

Ai vlerësoi se Kosova tash duhet të ecën përpara në zhvillimin ekonomik, të mbrohen pakicat, dhe shtoi se përkushtimi që ka shprehur Sejdiu gjatë takimit është një lajm i mirë për BE-në. “Ne do të jemi në terren me misionin evropian, duke ndihmuar Kosovën ekonomikisht”, tha ai, duke shtuar se misioni civil evropian do t’u bindet obligimeve të veta.

Në anën tjetër Presidenti i Republikës së Kosovës, Fatmir Sejdiu ka falënderuar Solanën për investimin e jashtëzakonshëm të tij dhe të gjithë unionit evropian për tu arritur kjo ditë e rëndësishme për Kosovën, qytetarët dhe perspektiven e saj.

Ai ka konfirmuar se ka marrë garanci të fuqishme për mbështetjen e mëtejshme të Kosovës në arritjen e qëllimit të saj për të qenë e integruar në Unionin Evropian dhe në NATO, ku edhe ka siguruar përkushtim të palës kosovare për komunitetin pakicë.

“Është shumë e rëndësishme të them se unë edhe njëherë shpreha përkushtimin tonë për të mbajtur fjalën e dhënë se Kosova do të jetë e të gjithë qytetarëve dhe se do të ketë një kujdes të jashtëzakonshëm për komunitetet pakicë që janë në Kosovë dhe do të ketë një qasje mirëdashëse dhe me impulsive të vazhdueshme të fqinjësisë së mirë me të gjitha vendet e rajonit, pra edhe me Serbinë, se do të ketë një ecje të suksesshme në regjenerimin ekonomik të saj dhe zhvillimet e tjera të demokracisë dhe punës së institucioneve në mbështetje të standardeve më ta larta ndërkombëtare” tha Sejdiu.

Ai edhe një herë ka shprehur qëndrimin e tij për prezencën e re civile në Kosovë që ka filluar punën menjëherë në bazë të kërkese së palës kosovare, dhe vazhdimin e mandatit të trupave të NATO-s dhe KFOR-it në Kosovë, si faktor i rëndësishëm i stabilitet edhe në rajon.

Vizita e Solanës është vizita e parë e një diplomati të huaj në Kosovën e pavarur

./M.Dervishi/

[Naki]

http://de.youtube.com/watch?v=ylVwO0OCJco

[Naki]

Pavarësi, fjalë e mrekullueshme

Shkruan: Bernar Kushner

Kosova është që tani e tutje një shtet i pavarur. Franca i uron mirëseardhjen në komunitetin ndërkombëtar, pa iu kthyer krahët miqve të saj serbë, megjithatë. Ne jemi të gjithë në të njëjtën dhe të domosdoshmen Evropë. Më kujtohet përshtypja ime e parë, kur arrita në Kosovë, dhjetë vjet më parë: përtej dhimbjes dhe shkatërrimit të një vendi të vrarë nga lufta, përtej plagëve të një populli që kishte provuar mbi shpinë luftën, unë ndjeja, pa e thënë, se po vinte e pashmangshmja. Përfaqësues special i Sekretarit të Përgjithshëm të OKB, unë kisha detyrën të bëja të pamundurën: të bëja që të bashkëjetonin komunitetet e Kosovës, serbë dhe shqitarë veçanërisht, që ishin vrarë mes tyre; të ndërtoja një Shtet; të gjeja një zgjidhje për problemin e statusit të kësaj krahine që kishte qenë autonome dhe që regjimi i Millosheviçit e shtyu drejt rebelimit. Ne nuk kishim as parapëlqim e as urrejtje, as për njërin e as për tjetrin. Ne e kuptuam shpejt se pajtimi nuk mund të bëhej nga status quo ja. Përplasjet nacionaliste, urrejtjet dhe tensionet kishin lënë gjurmë të pashqitshme. Ne e dinim që do të duheshin domosdo shumë breza dhe ndarja duhet të ishte në tubin këqyrës.
Për një kohë shumë të gjatë në Ballkan, Evropa dhe bota kishin asistuar si spektatorë të pafuqishëm gjatë luftërave të pandërprera dhe masakrave. Në Sarajevë, u luftua për vite, pastaj pati ndërhyrje ndërkombëtare në Kosovë, në 1999. Ajo ishte një ndërhyrje pozitive. Viktimat ishin më të pakta sesa në Bosnjë, ku ne pritëm shumë gjatë për të ndërhyrë. Me këmbëngulje, të përcaktuar qartë, me dialog, ne arritëm pak nga pak të vëmë qetësinë në Kosovë, pastaj të nisnim negociata për të ardhmen e një krahine që shfaqej kaq e larguar nga Serbia. Unë isha dhe mbetem i afërt i serbëve që patën kurajën të qëndronin, pakicë, 8%, në një krahinë të dominuar nga shqiptarët, 90%.
Që prej verës së fundit, duke parashikuar vështirësitë e lindura nga intransigjenca e secilës prej palëve, Franca donte, me qëllim që gjithçka të ezaurohej, të ofrohej edhe një shans i fundit për negociata katërmbëdhjetëmujore të drejtuara nga z. Ahtisaari. Pesë muaj të kaluara mes Vjenës, Beogradit, Prishtinës, Brukselit dhe Nju Jorkut, Uashingtonit dhe Moskës konfirmuan se gjithçka ishte e pashkulshme.
Kjo tentativë e fundit nuk mundi të çojë gjëkundi, por përpjekjet e pranuara nga komuniteti ndërkombëtar këto vitet e fundit nuk qenë të kota. Ato lejuan që të përpunohej një projekt rregullash i përshëndetur nga shumica e vendeve evropiane. Këtë plan, që synon të sigurojë respektimin e të gjitha komuniteteve dhe ruajtjen e pranisë ndërkombëtare, parlamenti i Kosovës e ka bërë të tijin të dielën, duke pranuar formalisht detyrimin e tij për ta vënë në jetë.
Këtë të diel kemi parë të lindë një shtet i ri mbi tokë të Evropës.
Ishte konvulsioni i fundit i një federate jugosllave që kishte mundur të bënte të bashkëjetonin aty disa popuj. Ky është një sukses për komunitetin ndërkombëtar dhe një sukses i madh për Evropën.Nëntë vjet turbullira dhe beteja janë një kohë shumë e gjatë për njerëzit dhe shumë e shkurtër për historinë.Kjo është gjithashtu për ne, evropianët, një sfidë. Çfarë duhet të bëjmë? E pranishme që prej dhjetë vitesh në terren për të ndihmuar për të zgjidhur konfliktin dhe për të përkrahur popullatat civike, Evropa do të luajë në Kosovë një rol të vijës së parë. Ne kemi vendosur të çojmë atje në javët në vijim një mision të policisë dhe të drejtësisë, objektivi themelor i të cilit do të jetë të ndihmojë kosovarët të sigurojnë respektimin e të gjitha komuniteteve që jetojnë në territorin e tyre. Të gjithë kosovarët, cilado qoftë origjina e tyre apo feja e tyre, duhet të kenë mundësi të jetojnë në paqe në shtëpinë e tyre. Sidomos serbët.
Ne duhet t`iu japim dorën kosovarëve. Ne duhet gjithashtu t`iu japim dorën serbëve, që në zgjedhjet e fundit dhanë një sinjal në favor të qetësisë dhe të Evropës. Të jemi gati t`i përgjigjemi kësaj thirrjeje. E ardhmja e tyre është Evropa, është Bashkimi Evropian. Simbol i rezultatit të kësaj historie, Sllovenia, vendi i parë që la brutalisht federatën jugosllave, kryeson sot Bashkimin Evropian.
Po, kujtoj me emocion ditën kur arrita në Kosovë dhe miqtë e mi serbë e shqiptarë. Më kujtohet gjithashtu miqësia historike mes Francës dhe Serbisë dhe betejat tona të përbashkëta. Franca do të jetë në anë të Serbisë në rrugën e saj drejt integrimit evropian. Ne do të kthejmë faqen e një historie dhune 15 vjeçare: plaga më e madhe e historisë së re të Bashkimit Evropian. Unë çmoj, si të gjithë evropianët, rëndësinë e kësaj dite dhe përgjegjësitë që peshojnë që sot e tutje mbi Bashkimin Evropian, ashtu edhe mbi udhëheqësit e shtetit kosovar: Pavarësia, Bashkimi Evropian, janë dy fjalë të mrekullueshme.
(Autori është ministër aktual i Punëve të Jashtme të Francës dhe ish-shef i UNMIK-ut)