Kanceri dhe duhani të lidhur gjenetikisht

[~AnnA~]

Për mjekët e gjithë të tjerët, një pyetje vazhdon të mbetet pa përgjigje; përse një person që kurrë nuk ka pirë duhan preket nga kanceri në mushkëri, ndërkohë që një tjetër person që ka pirë duhan për dhjetra vjet, nuk ka asnjë shenjë kanceri?
Përgjigja, thonë shkencëtarët, mund të fshihet thellë në përbërjen gjenetike të secilit prej nesh.
Tre grupe të ndryshme kërkimore, duke punuar veças, gjetën një lloj gjeni që shton rrezikun e prekjes nga kanceri në mushkëri.
Një grup arriti në përfundimin se në qoftëse një person e ka këtë lloj gjeni dhe pi duhan, ai/ajo ka të ngjarë të pijë më shumë cigare në ditë sesa një tjetër që pi duhan por që nuk e ka këtë gjen. Dhe ky është gjeni që e shtyn njeriun të pijë duhan.
Mjeku Keri Stefanson thotë se ky gjen duket se nuk e bën njeriun të fillojë cigaren, por nëse personi pi cigare, ky gjen e bën atë të pijë më shumë.
Autorët e studimit nuk janë të një mendimi nëse shtimi i rrezikut të kancerit në mushkëri ndodh sepse personat me këtë lloj gjeni pijnë më shumë cigare apo nëse vetë ky gjen çon në shkaktimin e kancerit.
Shkencëtarët thonë se rëndësia e studimit është se tani ata do të jenë në gjendje të kuptojnë këto dallime gjenetike dhe në të ardhmen mund të bëjnë punë më të mirë për parandalimin e fillimit pirjes së duhanit dhe për të ndihmuar ata që pijnë që ta lënë atë.
Studime të tjera në të ardhmen rreth këtij lloj gjeni mund të sqarojnë edhe shumë gjëra si për shembull; përse disa njerëz përpiqen ta lënë cigaren, por pa sukses.

Gjeni i jetëgjatësisë përgjegjës për trupin e shkurtër

Shkencëtarët mendojnë se jeta e gjatë dhe trupi i shkurtër janë të lidhur. Sipas tyre, një gjen që afekton hormonin e rritjes apo zgjatjes së trupit duket se ndihmon për të patur një jetë më të gjatë. Ata thonë se ky gjen ndeshet shpesh tek gratë me shtat jo më të lartë se 1 metër e 50 centimetra dhe që jetojnë mbi 100 vjeç
101 vjeçarja Adele Lerner po i bën sfidë moshës. Ajo bisedon dhe kalon kohën me vajzën e saj, Terri, ndërkohë viziton vajzën tjetër, Karen, në një shtet tjetër, duke përdorur kamerën në internet apo WEB CAM.
Ajo shpreh dëshirën për të njohur çdo gjë. Gjithmonë në kërkim të diçkaje, pa u ndalur kurrë.
Dhe pikërisht sepse 100 vjeçarë si Adele duken të palodhura, e shtyu shkencëtarin Nir Barzilai që të merrej me studimin e gjeneve të personave të tillë. Ai dhe grupi i punës kërkimore që ai kryeson kanë gjetur një ndryshim në një gjen që lidh jetëgjatësinë me trupin e shkurtër tek disa persona që kanë jetuar mbi 100 vjeç, përfshi Adele Lerner, me një gjatësi trupore jo më shumë se një metër e gjysmë. Këto ndryshime gjenetike afektojnë përgjigjen e organizmit nndaj hormonit të rritjes, thotë doktor Barzilai pranë kolegjit mjekësor Albert Anshtajn. Sipas tij, në sajë të gjenit të ndryshuar, tek hormoni i rritjes krijohet një pandjeshmëri. Kjo bën që hormoni të mos kryejë mjaftueshëm funskionin e vete dhe kështu trupi të mos zgjatet më.
Studimet e mëparëshme tek kafshët në laborator e kanë lidhur këtë ndryshim gjenetik me jetëgjatësinë. Por në studimin e tij, doktor Barzilai thotë se ndryshimet gjenetike u gjetën vetëm tek gratë 100 vjeçare dhe shton se ky ishte vetëm një prej gjeneve që lidhet me jetëgjatësinë.
Sipas tij, kjo nuk do të thotë se të gjithë njerëzit që jetojnë mbi 100 vjeç duhet të kenë në përbërje këtë gjen të ndryshuar.
Ndërkohë, Adele Lerner, e cila në moshën 83 vjeç mori një diplomë universitare për artet e bukura, duket se nuk shqetësohet nga vitet mbi supe. Mosha, thotë ajo, nuk është gjë, përderisa ndjehesh e re në mendime.

[bert]

jo sjane. gjyshi im eshte 104 vjec dhe akoma nje pakete ne dite pin.

[~AnnA~]

Postimi origjinal është bërë nga bert

jo sjane. gjyshi im eshte 104 vjec dhe akoma nje pakete ne dite pin.

Behet fjale per lidhjen gjenetike bert :) Pra,eshte semundje e trasheguar...Nese njeri ne familje e ka pasur kete lloj kanceri edhe mos te pishe duhan prekesh nga kjo semundje...
Rastet jan te rralla,sepse kanceri te shumten e rasteve vjen nga duhani..

[bert]

kanceri ska lidhe me duhanin ana. duhani lufton kancerin

[Tomori]

Postimi origjinal është bërë nga bert

kanceri ska lidhe me duhanin ana. duhani lufton kancerin

Egzakte berte shum e vertete qe duhani lufton kancerin biles edhe Tumoret po i lufton ..
Njeri qe konzumon duhanin me imune eshte kjo esht Fakt.

[turisti]

Postimi origjinal është bërë nga Tomori

Egzakte berte shum e vertete qe duhani lufton kancerin biles edhe Tumoret po i lufton ..
Njeri qe konzumon duhanin me imune eshte kjo esht Fakt.

Hm,ka perparue shkenca ,s'ka shaka,hahahahahahahahahahahahaha.

[Kercovari]

Postimi origjinal është bërë nga turisti

Hm,ka perparue shkenca ,s'ka shaka,hahahahahahahahahahahahaha.

Skan faj shoki..nje kimioterapi te u jap ketyre adhuruesve te duhanit te mos flas per operacionin ne mushkuri 7 ore dhe pasojat me dhimbje pas,me pastaj radioterapi rrezatimi per cdo dite 2 muaje rradhasi,dhe kur te kuptonin se jetojne te gjalle ne mes te vdekurve duhanin do te shikonin armik me te madh se cdo armik tjeter fizik.

[Tomori]

Postimi origjinal është bërë nga Kercovari

Skan faj shoki..nje kimioterapi te u jap ketyre adhuruesve te duhanit te mos flas per operacionin ne mushkuri 7 ore dhe pasojat me dhimbje pas,me pastaj radioterapi rrezatimi per cdo dite 2 muaje rradhasi,dhe kur te kuptonin se jetojne te gjalle ne mes te vdekurve duhanin do te shikonin armik me te madh se cdo armik tjeter fizik.

Cflet orr Miku im Kercovari shum gabim e ke tash ta them seriozishte ti po flet ne prizmen tende se nuk e konzunon duhanin..Sa per njohuri un duhanin e konzumoj shum heret kam mar duhanin 14 vjeq kam pi rregullishte..sot e kesaj dite u knaqa shoki ..jeta pa duhan nuk ka asnje vler..nga mengjesi prej kaffes se para po nuk pat duhan krejt e kot kafja e dita krejt kotnas
Kjo esht duhani suptanca me e preferuar i globit arsyja ; duhani esht i pazavendsushem.

[turisti]

Postimi origjinal është bërë nga Kercovari

Skan faj shoki..nje kimioterapi te u jap ketyre adhuruesve te duhanit te mos flas per operacionin ne mushkuri 7 ore dhe pasojat me dhimbje pas,me pastaj radioterapi rrezatimi per cdo dite 2 muaje rradhasi,dhe kur te kuptonin se jetojne te gjalle ne mes te vdekurve duhanin do te shikonin armik me te madh se cdo armik tjeter fizik.

Te besoj,por a seshte jeta e cuditshme ?? Sa ban dam me nje ane,aq tjeret po knaqen dhe kurre nuk kan problem ne jete,a personalisht kam njoft 1 Kaçanikli qe ka pas 95 vjet ku ka vdek a ka konsumue dhe duhan te mykt- interesan dhe kure ska pas problem............a nashta ne jete funksionojne - sendet e gabuara si budallaqet ...........?

[turisti]

Postimi origjinal është bërë nga Tomori

Cflet orr Miku im Kercovari shum gabim e ke tash ta them seriozishte ti po flet ne prizmen tende se nuk e konzunon duhanin..Sa per njohuri un duhanin e konzumoj shum heret kam mar duhanin 14 vjeq kam pi rregullishte..sot e kesaj dite u knaqa shoki ..jeta pa duhan nuk ka asnje vler..nga mengjesi prej kaffes se para po nuk pat duhan krejt e kot kafja e dita krejt kotnas
Kjo esht duhani suptanca me e preferuar i globit arsyja ; duhani esht i pazavendsushem.

Duhani eshte me i rrezikshem kur nuk pihet............

[~AnnA~]

Postimi origjinal është bërë nga turisti

Te besoj,por a seshte jeta e cuditshme ?? Sa ban dam me nje ane,aq tjeret po knaqen dhe kurre nuk kan problem ne jete,...........?

S'do them qe s'kan probleme z.Dekan
Problemi me aktual eshte,se v'a kan ndaluar kudo pirjen e duhanit(ne vendin e punes,neper restorante e kafene) vetem ne rruge i kan vendos rralle neper qoshe ca korpa e behen aty koke me koke duhanxhinjt ...kete s'do e quaj kenaqesi

Po te flas me gjuhen e mjekesise,do e quaja Duhanin"rruge per vetevrasje te ngadalshme" .Gjithashtu edhe ndikimi i duhanit ne sistemin nervor qendoror eshte shume i madhe.Tek personat me pervoj te gjate te pierjes se duhanit mund te lindin tumore malinje te ndryshme....Duhanxhinjte vdesin 5-8 vjet me heret se ata qe nuk pijne dhe i ekspozohen rrezikut dy here me shume nga semunjda fatale e zemres...

[Jana]

Shkencëtarët britanikë kanë gjetur më shumë dëshmi që ndryshimet e trashëguara në gjene e shtojën rrezikun për kancerin e mushkërive te personat duahnpirës.

Një ekip studiuesish nga Instituti për kërkime të kancerit (Cancer Research UK), ka analizuar ADN-në e 1.900 personave të cilët vuanin nga kanceri i mushkërive, dhe ADN-në e 1.400 personave të shëndoshë.

Pas krahasimit të rezultateve, shkencëtarët kishin vërejtur ndryshime gjenetike te personat të ciëlt vuanin nga kanceri i mushkërive dhe ishin duhanpirës.

Mirëpo, personat të cilët i kishin trashëguar këto ndryshime gjenetike, dhe nuk janë duhanpirës, nuk e kanë të shtuar rrezikun për t’u sëmurë nga kanceri.

Autorët thonë se me anë të këtij studimi kanë arritur të dëshmojnë atë që është menduar më herët, se duhanpirja dhe trashëgimia gjenetike, janë nga faktorët e rrezikut për shfaqjen e kancerit të mushkërive.

[Kercovari]

Ke be mire qe ke sjelle kete shkrim ketu.
Expertet mendojne dhe dyshojne ne te dhena te tilla po asesi te argumentojne.Jam nje nder te prekurit nga kanceri ne mushkeri dhe te dhenat patallogjike dhe ADN analiza aspak nuk e lidhen kete me gjenin tim dhe nuk ka se si kur ne familje askush nuk ka qene i semure nga kanceri jam i pari une dhe ishalla i fundit.
70%pirje duhani
20%ndotje ambienti
10%kontakti qe kam pas me lende kimike.
Nje i ri me kombesi turke 24 vjec poashtu i eshte kry operacion i njejte si mua,kure ne jete nuk kish pi duhan,poashtu nje zvicerian 30 vjec,dhe ketyre u ishte thene se kan qene duhan pires pasiv.
Jam i mendimit se edhe perkrah te ariturave te medicines moderne,fakti i semundjeve kanceroze akoma mbetet mister,dhe per te besuar kete qe them une,cka duhet te mendojme per kancerin ne miter te femres,ne zorre te trashe,ne gji,dhe kanceri i lekures dhe palces kurrizore(Leukemia).

[Jana]

Postimi origjinal është bërë nga Kercovari

Ke be mire qe ke sjelle kete shkrim ketu.
Expertet mendojne dhe dyshojne ne te dhena te tilla po asesi te argumentojne.Jam nje nder te prekurit nga kanceri ne mushkeri dhe te dhenat patallogjike dhe ADN analiza aspak nuk e lidhen kete me gjenin tim dhe nuk ka se si kur ne familje askush nuk ka qene i semure nga kanceri jam i pari une dhe ishalla i fundit.
70%pirje duhani
20%ndotje ambienti
10%kontakti qe kam pas me lende kimike.
Nje i ri me kombesi turke 24 vjec poashtu i eshte kry operacion i njejte si mua,kure ne jete nuk kish pi duhan,poashtu nje zvicerian 30 vjec,dhe ketyre u ishte thene se kan qene duhan pires pasiv.
Jam i mendimit se edhe perkrah te ariturave te medicines moderne,fakti i semundjeve kanceroze akoma mbetet mister,dhe per te besuar kete qe them une,cka duhet te mendojme per kancerin ne miter te femres,ne zorre te trashe,ne gji,dhe kanceri i lekures dhe palces kurrizore(Leukemia).

Se pari ishalla Zoti te ndimon dhe te Kalon....
Kam pas rastin mi pa gati te gjitha Llojet e Kancerit...dhe kam pas Pacienta te till...eshte fakt qe smundesh me dhene nje definicjon pi nga vjen Kanceri...se ka persona qe jan shum te kujdeshem dhe kan Kancer...
Mendoj qe eshte e shkruar...ndersa kto tjerat munden mi ndimu ne zhvillim..

[Jana]

Cfare eshte kanceri i mushkerive?

Kanceri i mushkerive eshte kanceri i trakese, bronkeve (rrugeve te ajrit) ose i alveolave (qeseve te ajrit). Me i shpeshte eshte kanceri i bronkeve.

Vrasesi me i madh
Kanceri i mushkerive eshte kanceri me i madh vrases ne Europe dhe ne te gjithe boten. 20% e vdekjeve nga kanceri i perkasin kancerit te mushkerive ( 28% ne burra dhe 10% ne gra).
Ne grate, kanceri i gjirit eshte shkaktari kryesor i vdekjeve nga kanceri (18%), por ne disa vende si p.sh. ne Angli vdekjet e grave nga kanceri i mushkerive jane me te lartea nga vdekjet prej kancerit te gjirit.

Format e kancerit te mushkerive

Jane dy forma kryesore te kancerit te mushkerive: Kanceri i
mushkerive me qeliza jo te vogla (NSCLC-non-small lung cancer) dhe kanceri i mushkerise me qeliza te vogla (SCLC-small cell lung cancer)
Forma me e shpeshte e kancerit te mushkerive eshte ajo me qeliza jo te vogla(NSCLC),e cila ka mbijetese me te gjate se kanceri i mushkerive me qeliza tevogla (SCLC), qe ka tendence te perhapet me shpejt.

Cfare e shkakton kancerin e mushkerive?

Duhanpirja eshte pergjegjese per afersisht 90% te rasteve me kancer te mushkerive.
Duhanpirja pasive rrit rrezikun per kancer te mushkerive tek ata qe nuk pijne duhan.
Faktore te tjere (“ cancerogjene”) mund te rrisin rrezikun e kancerit te mushkerive vete ose ne kombinim me duhanpirjen (p.sh. asbestoza, rrezatimi dhe substance te ndryshme kimike). Numri i rasteve qe keto te fundit shkaktojne eshte krejt i vogel ne krahasim me kancerin e mushkerive qe shfaqet tek duhanpiresit.

Trajtimi i kancerit te mushkerive
Zbulimi i hershem te kancerit te mushkerive mund te permiresoje mbijetesen, por kjo nuk eshte akoma plotesisht e percaktuar.

Menyrat e trajtimit

Trajtimi mund te perfshije kirurgjine, rrezatimin dhe kemioteapine, te ndara ose te kombinuara me njera tjetren. Trajtimi duhet te jete individual ne varesi te tipit dhe stadit te semundjes.
Kirurgjia
Kirurgjia per heqjen e kancerit pulmonar eshte e mundur vetem ne nje numer te kufizuar rastesh. Nuk eshte e percaktuar nese kanceri eshte perhapur ne pjeset e tjera te trupit ose eshte ne nje pjese te mushkerive qe e ben heqjen e tij te pamundur.

Rrezatimi/kemioterapia

Rrezatimi dhe/ose kemioterapia mund te perdoren per reduktimin e mases tumorale para operacionit ose si mjekim ndihmues ne stadet e avancuara te semundjes.
Kemioterapia eshte kurative vetem ne nje numer te kufizuar rastesh (~5%).

Perhapja ne Europe

Ne Angli te dhenat tregojne se 1 burre ne 13 burra dhe 1 grua ne 23 gra do te vuajne nga kanceri pulmonar.

Rastet e reja

Numri me i madh i rasteve te reja eshte pare ne vendet e Federates Ruse, pasi atje edhe numri i duhanpiresve eshte edhe me i madh.



Shpenzimet

Kostoja mesatare e trajtimit te nje pacienti me kancer pulmonar me qeliza te vogla (SCLC) eshte vleresuar me 17 000 euro.
Hospitalizimi perfshin rreth 50% te ketyre shpenzimeve , ndersa kostoja e kujdesit dhe kemioterapia perfshin 13% te tyre.
Kemioterapia mund te permiresoje shenjat e semundjes dhe cilesine e jetes. Ka pak efekt ne zgjatjen e mbijeteses por aktualisht rralle eshte kurative.

Fushat per veprim
• Parandalimi
Fushata te vazhdueshme qeveritare dhe jo qeveritare per reduktimin e pirjes se duhanit.
• Diagnoza dhe mjekimi
Permiresimi i metodave per zbulimin e hershem te kancerit pulmonar jane te nevojshme per rritjen e numrit te pacienteve qe mund te perfitojne mjekim kirurgjikal, qe eshte provuar se kjo e fundit e redukton vdekshmerine.