Mendimet tuaja mbi poetin Xhelal Ferizi- pseudonimin lirik?

[lirik]

Presidenti rus Dimitri Medvediev doli në prag me një deklaratë të ashpër, në të cilën i dha përgjigje planeve amerikane për vendosjen e sistemit të mbrojtjes antiraket (MAR) në Evropë. Ajo përmban planin e veprimeve të mundshme të përgjigjes të Rusisë dhe treguesin e drejtpërdrejtë të propobilitetit të tërheqjes së palës ruse nga Traktati №3 për shkurtimin e Armatimeve Strategjike Ofensive (ASO).

Ndoshta, për herë të parë për gjithë kohën e presidencës së Dimitri Medvedievit, u bë një deklaratë gjithëpërfshirëse programative mbi masat për forcimin e potencialit ushtarak të Rusisë në lidhje me krijimin e sistemit amerikan të MAR në Evropë. Le të përpiqemi ta zbëthejmë atë.

“E para. Me udhëzimin tim Ministria e Mbrojtjes e Rusisë do të vërë menjëherë në shërbim luftarak stacionin e radiolokacionit (radarin) të sistemit të paralajmërimit të hershëm të sulmeve raketore në qytetin Kaliningrad”.

Kjo detyrë është më e lehtë për tu plotësuar, sepse stacioni i radiolokacionit (radari) “Voronezh-DM” në fshatin Pionierskoe të rajonit të Kaliningradit (objekti №2461) tashmë është ndërtuar dhe aktualisht ndodhet në fazën eksperimentale të vënies në veprim. Dhe kalimi i tij në regjim dezhurni luftarak është i mundshëm bile që tani. Ky radar destinohet të “mbulojë” sektorin perëndimor, pas refuzimit të Rusisë për të marrë të dhënat nga radarët ukrainas në Mukaçevo dhe Sevastopol, i cili është i mbuluar vetëm pjesësisht nga radari në Bjellorusi, që ndodhet në afërsi të qytetit Baranoviçi. Përveç kësaj, radari i ri do të mundësojë forcimin e monitorimit të sektorit me përgjegjësi mjaft të lartë veriperëndimor të vendit. Pikërisht këtu zona e vëzhgimit të këtij radari kryqëzohet me zonën e radarit në Baranoviçi dhe radarit të ri në afërsi të Shën Petersburgut.

“E dyta. Në kuadër të krijimit të sistemit të Mbrojtjes Ajrore dhe Kozmike të Rusisë në mënyrë prioritare do të përforcohet mbulimi i objekteve të Forcave strategjike bërthamore ruse”.

Mbulimi i Forcave strategjike bërthamore ruse prej sulmeve të mundshme “nga sipër” po vjen duke u bërë tani një nga problemet më urgjente - në lidhje me punën e vazhdueshme që po bëhet nga SHBA për zbatimin e programit “Prompt Global Strike” - “Goditja e Rrufeshme Globale”. Në kuadër të këtij programi Shtetet e Bashkuara po krijojnë sisteme të armatimeve jo-bërthamore të përpikërisë së lartë, të afta të godasin çdo objektiv në Tokë brenda 1 ore. Vërtetë, duhet thënë, se është ende larg momenti i realizimit në jetë të këtij programi në vëllim të plotë, por testimi i modeleve eksperimentale të armatimeve mjaft premtuese, duke përfshirë edhe aparatet fluturuese supersonike, po zhvillohet shumë aktivisht megjithatë.

Nga ana tjetër, sistemet perspektive ruse të mbrojtjes antiraket dhe mbrojtjes kundërajrore po krijohen aktualisht në Rusi me marrjen në konsideratë të domosdoshmërisë për t’iu kundërvënë sulmeve të tilla. Mundësi të caktuara për luftën kundër objektivave supersonike kanë edhe sistemet ekzistuese S-300, veçanërisht të tipit “Antei” S-300V. Sistemi S-400 i ka më të zgjeruara këto mundësi, kurse S-500, prodhimi serik i të cilit duhet të fillojë në gjysmën e dytë të dekadës, do të jetë i aftë të godasë, ndër të tjera, edhe objektiva të tilla të komplikuara si mbushjet luftarake bërthamore të raketave ndërkontinentale.

Komplekset e reja të mbrojtjes antiraket dhe mbrojtjes kundërajrore duhet të formojnë disa, si të thuash, “kala antiraketore”, të cilat do të mbulojnë jo vetëm forcat strategjke bërthamore, por edhe qendrat e rëndësishme ekonomike, edhe rajonet e dislokimit të forcave të destinacionit të përgjithshëm ushtarak (konvencionale).

Bashkë me këtë, duke folur për forcat strategjke bërthamore, nuk mund të përqendrohemi vetëm tek sistemet e MAR. Një kërcënim mjaft serioz përbëjnë edhe veprimet e diversantëve dhe terroristëve: siç tregon praktika e stërvitjeve ushtarake, komplekset e lëvizshme raketore janë shumë të prekshme, të cënueshme kundrejt kundërshtarëve të tillë. Ndërsa në kushtet e destabilizimit të përgjithshëm të situatës përgjatë kufijve të Rusisë, ky rrezik kërcënues do të vijë duke u rritur vazhdimisht, dhe prandaj do të kërkojë një reagim adekuat.

“E treta. Raketat strategjike balistike, të cilat po vihen në shërbim të Forcave raketore të destinacionit strategjik dhe Flotës Ushtarake të Rusisë, do të pajisen me komplekse premtuese të projektuara për kapërcimin e mbrojtjes antiraket dhe mbushje të reja bërthamore me efektivitet të lartë”.

Pajisjet e modernizuara ushtarake duhet të bëhen ndër avantazhet kryesore të të gjitha komplekseve strategjike raketore më të avancuara ruse: “Bulava” dhe “Sinieva” për Flotën Ushtarake, “Topol-M”, “Jars” dhe raketat premtuese për Forcat raketore të destinacionit strategjik.

Para së gjithash, fjalë bëhet mbi mbushjet manovruese bërthamore, të afta “të gënjejnë” sistemet antiraketore, të cilat janë projektuar për kapjen e mbushjeve (blloqeve) tradicionale që bien sipas trajektores balistike. Kapja, edhe kështu pak e besueshme për shkak të shpejtësive gjigande dhe deficitit të kohës, në rastin me mbushjet manovruese bëhet praktikisht e pamundur. Ndërkohë pritet rritja e ritmeve të prodhimit të mbushjeve manovruese të raketave bërthamore - aty nga mesi i dekadës deri në 50-60 raketa në vit - me qëllim të moslejimit të zvogëlimit të numrit të raketave që ndodhen në dezhurn luftarak.

“E katërta. Përpara Forcave të armatosura të vendit unë shtrova detyrën e përpunimit të masave, të cilat destinohen të sigurojnë, në rast nevoje, shkatërrimin e mjeteve të informacionit dhe kontrollit të sistemit të mbrojtjes antiraket. Këto masa janë adekuate, efektive dhe me kosto të ulët”.

Kjo pikë e mesazhit televiziv të Presidentit Medvediev drejtuar qytetarëve rusë mund të konsiderohet si më interesante. Ajo përfshin një kompleks të tërë masash - që nga lufta në hapësirën kibernetike e deri tek asgjësimi i satelitëve në orbitë. Gjatë kësaj duhet të kihet parasysh fakti se mbrojtja amerikane antiraket, po ashtu si dhe të gjitha elementet e tjera të makinës ushtarake të SHBA, është jashtëzakonisht serioze, shumë më e fortë se mbrojtja jonë, sepse është e lidhur si me sistemet satelitore të ndërlidhjes (komunikimit), zbulimit dhe sistemit të përcaktimit të objektivit, ashtu dhe me rrjetet kompjuterike.

Goditja e planifikuar ashtu siç duhet dhe e llogaritur mirë në këtë pikë është e aftë të rrezikojë seriozisht aftësinë luftarake të Forcave të armatosura të SHBA. Dhe vemendja e rritur ndaj kundërmasave të tilla është plotësisht e justifikuar, veçanërisht me marrjen parasysh të përvojës së pasur, të akumuluar nga industria ruse e mbrojtjes gjatë përpunimit të sistemeve anti-satelitore.

“E pesta. Në qoftë se këto masa do të jenë të pamjaftueshme, atëhere Federata Ruse do të vendosë në perëndim dhe në jug të vendit sistemet sulmuese bashkëkohore të armatimeve që sigurojnë shkatërrimin me zjarr të komponentëve të sistemit evropian të mbrojtjes antiraket. Një hap i tillë do të ishte vendosja e kompleksit raketor “Iskander” në rajonin e veçantë të Kaliningradit”.

Dislokimi i kompleksit “Iskander” përgjatë zonave kufitare të vendit, në përgjigje të vendosjes së sistemit amerikan të MAR në rajonin evropian, është masë e shpallur që prej kohësh nga Rusia, e cila nuk e ka humbur aspak aktualitetin e vet. 3 vjet më parë, në nëntor të vitit 2008, Rusia deklaroi mbi gatishmërinë e vet për të vendosur kompleksin operativ taktik raketor “Iskander”, në përgjigje të vendosjes së sistemit amerikan të MAR në Poloni.

Atëhere, pas heqjes dorë prej amerikanëve nga “varianti verior i mbrojtjes evropiane antiraket”, komplekset “Iskander” nuk u vendosën gjithashtu nga Rusia. Por aktualisht po fillon të bëhet fjalë sërish për praninë e mundshme të bazave amerikane të MAR në Poloni, gjë kjo që dhe shkaktoi reagimin simetrik nga ana e Rusisë.

Gjatë kësaj Polonia do të bëhet pala kryesore e prekur - sepse në rast shpërthimi të një konflikti hipotetik midis Rusisë dhe NATO-s, bazat amerikane të MAR në këtë vend pothuajse me siguri të plotë do të bëhen objektiva të sulmeve bërthamore që në orët e para të luftës. Ndërkohë, duhet thënë, se rrezja e veprimit të komplekseve “Iskander”, e cila rezulton 500 kilometra, mundëson goditjen e objektivave në gjithë territorin e Polonisë.

Kurse argumentin kryesor Medvediev e la, megjithatë, për “meze”:

“Në rast të zhvillimit të ngjarjeve sipas skenarit më të keq, Rusia i rezervon vetes të drejtën për të hequr dorë nga hapat e mëtejshëm në sferën e çarmatimit dhe, respektivisht, atë të kontrollit mbi armatimet. Përveç kësaj, duke marrë parasysh ndërlidhurinë e koklavitur, të pandashme mes armatimeve strategjike ofensive dhe difensive, mund të lindin shkaqet për daljen e vendit tonë nga Traktati për shkurtimin e Armatimeve Strategjike Ofensive (ASO). Kjo është parashikuar në përmbajtjen e këtij Traktati”.

Dhe fjalë bëhet këtu jo vetëm mbi Traktatin №3 për shkurtimin e Armatimeve Strategjike Ofensive (ASO). Faktikisht këtu flitet për heqjen dorë nga pjesëmarrja në procesin e mëtejshëm negociator si dhe daljen nga traktatet tashmë ekzistuese, duke përfshirë edhe Traktatin mbi raketat me rreze të mesme dhe të shkurtër veprimi dhe Traktatin për Forcat e Armatosura Konvencionale në Evropë. Rusia vendosi moratorium ndaj zbatimit të Traktatit për Forcat e Armatosura Konvencionale në Evropë pas minimit faktik nga vendet e NATO-s të procesit të ratifikimit të Traktatit të rinovuar.

Pikërisht me Traktatin për Forcat e Armatosura Konvencionale në Evropë doli i lidhur demarshi i radhës i SHBA, të cilat deklaruan mbi heqjen dorë nga zbatimi i detyrimeve të veta sipas këtij Traktatit për shkak të mosrespektimit të tij nga Rusia. Tashmë kanë filluar të qarkullojnë mendime se një hap i tillë i Shteteve të Bashkuara destinohet për detyrimin e Moskës që ti rikthehet zbatimit të tij, por arsyet për një kthim të tillë nuk janë të dukshme. Në kushtet e mosbesimit në rritje në mes të palëve, nuk ka kurrfarë gjasash që Rusia të kthehet në Traktatin për Forcat e Armatosura Konvencionale në Evropë.
Përkundrazi, “eskalimi i daljeve” nga traktatet ekzistuese është plotësisht real: si minimum, Rusia shpalli mbi daljen e saj të mundshme nga Traktatin №3 për shkurtimin e Armatimeve Strategjike Ofensive që në fazën e përpilimit të tij. Nëse do të bëhet realitet kjo dalje e saj - nuk dihet. Por nuk ka gjasa që për Shtetet e Bashkuara të jetë sekret fakti se zhvillimi i sistemit të mbrojtjes evropiane antiraket pothuajse me siguri të plotë do të provokojë Moskën pikërisht për një hap të tillë. Se në ç’masë i duhet kjo gjë amerikanëve - vetë koha do ta tregojë.


Përkatësisht temës
SHBA: MAR nuk drejtohet kundër Rusisë
Përgjigja ndaj mbrojtjes antiraket: asimetrike dhe ekonomike
NATO po studion deklaratat e Presidentit të Rusisë për MAR
Medvediev iu përgjigj mbrojtjes evropiane antiraket
Rusia nuk do të pajtohet me dobësimin e potencialit të vet të frenimit bërthamor

[lirik]

rusia ekeqja e botes pansllavizmi rreziku botror

[lirik]

fjalimet q embane putini armiku i njerzimit dhe i iliro shqiptarve fjalimet q embane ai ne kine jan fjalime qe nat e dt flasin per bashkim te gjith fuqise qe ka kina dhe rusia per te shuar nga faqja e dheut anglo ameriken gjermanine turqine dhe shqiperine

[lirik]

te gjitha planet behen ne ket drejtim per te shuar europen nga harta e dheut dhe keto rr eziqe nuk duhet nen vlersuar

[lirik]

Serbët që jetojnë në veri të Kosovës iu drejtuan me një letër autoriteteve të Rusisë, në të cilën përmbahet kërkesa për mbrojtjen e rendit kushtetues në Kosovë dhe Metohi dhe për të ndihmuar në garantimin e zbatimit të rezolutës №1244 të Këshillit të Sigurimit të OKB-së, thuhet në njoftimin e përhapur sot nga kryetarët e komunave serbe në Kosovë.

Në të theksohet gjithashtu se serbët e Kosovës do të luftojnë "për të drejtat e tyre kushtetuese, nderin dhe dinjitetin kombëtar të Serbisë, si dhe kundër skllavërimit politiko-ushtarak, ekonomik dhe shpirtëror të popullit".

[lirik]

ja pra e gjith bota e din se qe nga para kohes se lindjesse krishtit e 700 vjet pas lindjes se krishtit sllavet nuk kishin as me te voglen gjurme ne ballkan as qe flitej per ta e as qe njiheshin ata -sot ata thrrasin rusine ne vendet ilire qe ata i kan zaptuar dhe sillen si pronar te ballkanit dhe te europes ku ata nuk ishin banoret e pare aty prandaj ea e kupton bota se keta sllavet ndaj secilit atdhe e toke eshtet ata mund te bejne keshtu -a ekupton franqezi e e te tjeret se serbia po te mund te merrte francen apo italine te njejtin veprim do ta bente dke thirre rusine dhe duke rrezikuar civilizime ne toka te huaja te grabitura me dhune me barbari eme gjak
a esht e vetedijshme bota q se me qfar njerzish ka te bej njerzimi qe historia nuk ka pa e aq ma teper kur keta jan ata serbet qe erdhen ne toka te huaja pas lufte ne koosve erdhen te ikur nga bosnja dhe kroacia

[lirik]

Hajnat grabisin përkrenaren për ta shitur për ”hekur”
Bota Sot | 09.05.2013 09:04
Share on facebook Share on twitter Share on email Share on print More Sharing Services 14
Hajnat grabisin përkrenaren për ta shitur për ”hekur”

Grabitet përkrenarja e Skënderbeut në muzeun e Heroit Kombëtarë, në fshatin Sinë e Epërme, Dibër, vend që mendohet se është vendlindja e Skënderbeut. Hajnat kanë grabitur përkrenaren dhe sende të tjera me vlerë për t'i shitur për skrap.

Grabitja mendohet të ketë ndodhur dy net më parë, por vetëm dje paradite banorë të fshatit kanë konstatuar se njerëz të panjohur kanë mundur të hyjnë brenda objektit historik dhe kanë vjedhur përkrenaren prej hekuri të Heroit tonë Kombëtar, Gjergj Kastrioti Skënderbeu si dhe sende të tjera që ishin vendosur në këtë objekt prej vitit 1978, në kuadër të 510-vjetorit të vdekjes së heroit.

Policia lokale ka nisur menjëherë hetimet dhe po punon për kapjen e autorve

[lirik]

nu ka ne bote ma mbi ket dhe shembull e shembuj ma barbar e poshtersi se qka po ndodhe -vertet na qiten fare tradhtaret dhe trahdtia --nuk ka dyshim se ktu thell jan rrenjet etradhtise--u deshmua qarte se vetem diktatura embane ket popull

[lirik]

jemi deshmitar te pa ftyrsise serbe shkinore ne beograd se si kolonet serb te ardhur nga kroacia e bosna me ndihmene frances dhe politikes se saj tradhtare e cila esht tradhtarja e europes -kolonet serb erdhen ne mitrovice -tani ata kundershtojne qdo marrveshje paqeje

[lirik]

Kush je ti hije e zezë

Kush Je Ti Hije E Zezë
———————
Autori Xhelal Ferizi
—————————-
Kush Je Ti Hije e Zezë Ndjekje
Kush Je Ti Vrastare e Shekujve e Besimit
Kush Je Ti Mos Je Ndonjë Pjellë Vdekje
E Mbarsuar Në Faren e Zezë të Mallkimit
———–
Kush Je Ti Që Më Ndjekë prore Nga Pas
O E Zezë Që Artin e Shpirtit e Vret
Kush Je Ti e Ngrysur Që Nuk Len Dritë Në Gas
Gazmoret Mote Mi Len Shkret
——–
Kush Je Ti o Thërmore
Që Shpirtin Ma Don Në Thërrime
E Fatet Mi Len Mbas Dore
Nga Ti Qanë Penda Ime
————-
Kush Je Ti o e Pandash''mja Hije
Kush Je Ti Maska e Pa Mëshirë
Mbi Tokë e Hise Etnije
A s Në Dhe Të Huaj Nuk Më Len Të Lirë
——–
Kush Je Ti O Fatngrënëse Në Gjen
Pse Diellin Ma Mbushë Me të Zi
Nga Shkon Nga Endesh Nga Vjen
Që Lot Po Më Jep Me Pi
nga autori ne mergim xhelal ferizi liriku me pare i njohur angert ne forumin shqiptar com

Ndrysho/Fshi Mesazhin Ndrysho Postin Përgjigju shpejt këtij mesazhi Përgjigju Përgjigju Duke Cituar Përgjigju Duke Cituar Shto mesazhin në listën e citimeve
10-05-2013, 12:19 #77
liridashsi
liridashsi është në linjë
i/e regjistruar

Anëtarësuar
28-10-2007
Postime
99

Për: Cili eshte poeti me i mire i forumit per 2009 ??

E kam pi nje her detin në dolli
pastaj në lot e derdha
oh jeta ime
nuk di nga erdha
e nga do të vi
nga do të shkoj
ndoshta nga jeta në jetë do te mbijë perseri
përse loti im te gurgulloj
nuk dua ma dolli
gotat nuk dua ti cakrroj
e det te pi perseri
dua te pi dashuri
buzqeshjen ta perjetsoj
autori xhelal ferizi ne mergim liriku angert

[lirik]

Poeti gjenial Skënder Sherifi, apo: - Nga Baki Ymeri

Vlera shqiptare të admiruar nga të huajtë dhe të harruar nga shqiptarët

Nuk e dimë në keni dëgjuar për Skënder Sherifin por e dimë se është një ekspedicion i rrallë në letërsine shqiptare, një poet gjenial,
null
Skënder Sherifi
një vlerë e famshme frankofone me prejardhje shqiptare, një tip marsjani i poezisë që ka jetuar gjithë kohën me edukatën dhe formimin e tij në botën frankofone, një gjeni që ka një background kultural e poetik të veçantë. Skënder Sherifi jeton në Belgjikë dhe ka patur rastin të jetojë dhe dialogojë në Paris me elitën e krijuesve francezë dhe internacionalë. Ka qenë mik i kolosëve të mëdhenj të ketij shekulli, sikur Claude Lévy Strauss, Fernand Braudel. Skënderi ka qenë mik i Philippe Soupault, baba i surealizmit me André Bretonin, te cilët kanë hedhur bazat teorike të kësaj rryme vendimtare të shekullit 20 në artet e ndryshme, pastaj mik i Allan Ginsbergut, baba i rymës së Beatnikëve amerikanë, dhe e gjithë kjo përvojë jetësore dhe intelektuale ka ndikuar që Skënderi të jetë dikund tjetër, në një planet tjetër poetik, me vlera të veçanta që dallohen nga poezia shqiptarofone që krijohet në Kosovë apo Shqipëri.

Poeti gjenial Skënder Sherifi u lind më 1954 në një fshat të Vitisë (Kosovë). Përndryshe, kosovari i Belgjikës është i përfshirë në Fjalorin e famshëm francez, LAROUSSE i Letërsisë Botërore, fjalor i konsideruar si më i miri në top elitën e literaturës botërore, dhe nga 26 autorët shqiptarë më të mirë, prezantohet edhe një shqiptar frankofon i posaçëm për të gjitha kohërat e shtatë shekujve të fundit, që nga viti 1400 e deri në ditët tona. Vlen të theksohet se ky fjalor i famshëm botohet çdo 25 vjet në Francë, që do të thotë se është një lloj Bible referenciale e letërsisë botërore. Një nga veprat më të njohura të S. Sherifit mban titullin Love, i botuar më 2008 në Belgjikë, për të cilin ka marrë konsiderata të larta nga shtypi profesional belg, nga specialistë të artit dhe letërsisë, dhe është vlerësuar si një ndër 10 librat më të mirë të vitit 2008 në Belgjikë, duke përfshirë krejt botimet e Europës frankofone me 4 shtete, si Franca, Zvicra, Belgjika dhe Luksemburgu. Në bazë të shkrimeve dhe vlerësimeve të gazetarëve belgë, konstatojmë se është një befasi e madhe të figurojë një shqiptar me një libër poetik në elitën e vitit 2008, një vepër e rrallë që ka befasuar poetë, romancierë, novelistë, biografë, eseistë dhe gazetarë, një konstatim global që dëshmon se autori i ka përjetuar fazat e vlerësimit me kohë, dhe vepra e tij nuk ka si të diskutohet si vlerë. E vetmja gjë është se ajo duhet të përkthehet nga frëngjisthja dhe të lexohet lexohet e vlerësohet edhe nga kritika shqiptare me analiza e komentime serioze letrare, sepse hap shumë inovacione dhe revolucione në konceptimin e artit poetik të shkruar, çel horizonte të reja dhe të pa zbuluara. Nuk e di se sa do ta kuptojnë shqiptarët këtë realitet, na shkruan një dashamir i autorit, por jam i bindur Kosova, Shqipëria dhe diaspora kanë nevojë edhe për vlera të panjohura shqiptare që i admiron bota, ngase kemi të bëjmë me një një poet bohem si Jack Keruaku apo Rimboja.

Një univers poetik specifik, një vizion dhe instinkt i paparë

null

Skënderi çon një jetë modeste në Belgjikë. Ka gruan, një djalë tre vjeçar dhe një rrogë qesharake me të cilën memzi që e mban familjen gjallë. Përmes frymëzimeve dhe krijimeve të tij, i shërben jo vetëm kulturës frankofone por edhe shpirtit dhe artit shqiptar, ngase ka patur fatin të botojë disa libra në Prishtinë dhe Tiranë, ngase e çmon rininë shqiptare dhe mburret me origjinën shqiptare. Libri Love e ka shkruar me jetën e tij speciale dhe me një instinkt të rrallë, por nuk ka përfituar asnjë mirënjohje nga pala shqiptare, ngase ka qenë gjithmonë në gjirin e artit botëror, i rrethuar me gjeni të shekullit francez, duke patur fat t’i njohë vlerat e tyre. Poetin e shqetson dhe s’e duron deliriumin e egos së atyre që s’e njohin, botuesit që i preokupon interesi personal, redaktorët me përvojë komuniste të xhelozisë, ndjenjën shqiptare të pandjeshmërisë, apo mendjemadhësinë e tepruar e disa intelektualëve tanë që s’dinë ti çmojnë, afrojnë dhe afirmojnë vlerat që i kemi në botë. Skënderi ka një univers poetik specifik. Ai krijon një poezi për 100 apo 200 vitet e ardhshme dhe shqiptarët që do ta përkthejnë dhe botojnë do të kenë fat të njohin vlera të jashtëzakoshme të një shqiptari që ka lindur dhe shkruan në një gjuhë të huaj. Jusuf Vrioni e ka përkthyer për mrekulli Kadarenë në frëngjisht, ndërsa Foqion Miçiaço në rumanisht. Jusuf Vrioni thekson se për 500 vjet nuk e shef kush këtë lloj literature në tokat shqiptare, sepse Skënder Sherifi është rast unik dhe jashtë çdo kufiri tokësor e planetar. Këtë e ka deklaruar vetë Jusufi në Televizionin Shqiptar të Tiranës, në qershor të viti 1992.

Skënderi ka patur fat të njohë në Francë dramaturgun e famshëm francez me prejardhje rumune, Eugène Ionesco, të cilin e ka takuar dy herë. Kemi patur fat ti lexojmë disa vepra të tij që na i ka transmetuar përmes internetit, ndërsa Ateljetë e ëndrave ia ka përkthyer nga frëngjishtja një shqiptar i Elbasanit, Albert Nikolla, dhe është botuar në Tiranë më 2005, në editurën Globus R. Libri në versionin origjinal mban titullin Les ateliers du reve, pas të cilit pason libri i fundit i botuar gjatë këtij viti, Le trio eternal, një projekt për skenën teatrale, një lloj drame poetike, një propozim për një spektakël. Ja pra disa vepra vlerash të mirëfillta: Passion (libri i parë, me një concept futurist), pastaj Les ateliers du reve dhe Le trio eternal dhe Love. “Passioni” i tij konsiderohet si Kulla e Babelit e poezisë moderne dhe futuriste franceze të shek. 21, një manifest i artit poetik futurist, i shkruar nga një shqiptar marsjan, me nje vizion dhe instinkt poetik të rrallë, me një liri dhe me një guxim të paparë.

Adimirimet e Ibrahim Rugovës ndaj veprës së tij

Lojë e kundërlojë dhe Oksigjeni janë dy vëllime poetike të Skënderit që ia ka përkthyer Ibrahim Rugova para 30 vitesh, të botuara te Rilindja më 1980, dhe të ribotuara nga Nazmi Rahmani te Faik Konica, para dy vitesh. Janë dy vepra të rralla me rëndësi historike sepse, siç thot autori, janë të vetmet përkthime poetike të Presidentit Rugova, i cili ka patur një admirim të pakufishëm ndaj veprës së tij, i cili e ka nuhatur rëndësinë e kësaj vepre për ardhmërinë e letërsisë shqiptare në Kosovë, dhe gjesti i tij vlen të përmendet ngase misioni i tij ishte kritika letrare dhe politike, e jo poetika, por si vizionar me shpirt të madh kombëtar, ia përktheu pa kurrëfar kushtesh të reciprocitetit ngase e ka njohur fare mirë dhe e ka ditur nivelin e tij artistik. Dhe duke ditur mirë këte realitet, Rugova i ndjerë e ka bërë këtë gjest fisnik dhe burrëror duke ia përkthyer këto 2 libra që të egzistojnë për ta inkorporuar në rrymat evropiane/moderne poezinë shqiptare të vonuar. Nuk ishte puna e tij as specialiteti i tij të përkthejë poezi, ngase Rugova nuk ka përkthyer kurrë në jetën e tij asnjë libër të ndonjë poeti, vetëm unë e kam patur këtë privilegj të rrallë, na thot Skënderi dhe shton: Kjo tregon shumë qartë se çka ka menduar Rugova qysh para 33 vitesh për veprën time dhe pse ka dashur ta perkthejë, ngase ky njeri e ka kuptuar se kjo poezi i hap 100 perspektiva të reja mendimi, imagnjinate, konceptimi, teknikë shkrimi, në botën e artit poetik duke e ripërtërirë (revolucionarisht) stilin e të shkruarit shqiptar dhe balkanik. Kjo don të thotë se Rzgova ka qenë vizionar, krahas urrtësisë, mençurisë politike, dhuntisë kritike dhe modestisë njerzore.”

Skënderi shpreh dëshirën që t’i përkthehet vëllimi Love në gjuhën shqipe, duke shprehur keqardhje se edhepse e njeh shqipen, nuk është specialist përkthimesh. Përndryshe në çdo krijim të tij defilon emri shqiptar, personazhe shqiptare, historia antike dhe aktuale shqiptare. Disa poezi ia ka përkthyer Albert Nikolla, disa tjera Anton Papleka ndërsa gjatë pranverës së vitit që vjen e ka ndërmend ta përurojë në Tiranë librin më të ri Le trio eternel, një propozim dramaturgjie poetike, post/surrealiste dhe simbolike për skenën e teatrit me 7 aktorë, një vepër që meriton të rikëndohet në gjuhën shqipe, ngase në origjinal e ekskludon publikun shqiptar që nuk e njeh frëngjishten. Libri i tij ka një vëllim prej 55 faqesh me 18 tabllo si tekst integral për aktorët dhe dialogët e tyre, një vepër e shkruar si një libretë/opera, si komedi/muzikale/poetike, me ritmin dhe ngyrën e fjalëve që janë dialogje aktorësh, ndërsa muzikaliteti i frazave është shumë i rëndesishëm. Është kjo një kerkesë e tij personale për ta përgaditur sa më mirë dhe sa më profesionalisht terenin e qëndrimit të tij në Tiranë.

Jemi në një kohë të krisur të provincionalizmit me disa të meta njerëzore, ku dominon deliriumi ballkanik, xhelozia aziatike, injoranca dhe tëhuajësimi i vlerave, neglizhenca dhe degradimi i botës morale e shpirtërore. Personat e ndershëm, fisnikë, të sinqertë dhe transparentë janë tepër të rrallë në trojet tona, na shkruan Skënderi duke shtuar. “Pos kësaj vjen dhe psikologjia e çmendurisë dhe e poshtërsive të komercializmit ekstrem, e psikologjisë se bixhozit global dhe gjeneral, një shoqëri ku dominon oreksi ndaj parasë, ku nuk qëndron në këmbë asnjë vlerë reale, asnje kulturë, asnjë shpirt, asgjë autentike, me përjashtim të disa individëve te paktë që janë fakte të gjalla të kulturës dhe atdhedashurisë, siç ishte Ibrahim Rugova që më përktheu nga frëngjishtja në gjuhën shqipe, që e kam gjuhë amtare. Dr. Rugova ishte një person me mëndje të shëndoshë dhe konstruktive, që e ka pas kuptuar dhe luhatur para të gjithëve qysh më 1976 rëndësinë e veprës sime për të ardhmen e literaturës dhe poezisë shqiptare, dhe për frymëzimin e renovuar të rinisë shqiptare pas 100 vitesh.” Skënderi mahnitet pse dikush mundohet ta anashkalojë, ta qesë në harresë, të mos merret kush me letërsinë e tij në Kosovë apo Shqipëri. Atij i duke kjo mospërfillje si një strategji hipokrite e pa deklaruar, por me fakte konkrete, shifet qartë se pas kësaj fshihet një strategji e blokimit/linçimit/heshtjes/mohimit dhe injorimit ndaj librave të tij në Kosovë, ngase, sipas tij, ende askush nuk merret me përkthimin, botimin dhe përhapjen e veprave të tij në gjuhën shqipe, edhepse, siç thot, “unë si shqiptar e kam ruajtur origjinën besnikërisht, dhe ia kam lanë si amanet, si testament letrar, shpirtëror dhe poetik krejt veprën time të shkruar kombit tim, dhe në mënyrë prioritare brezit të ri, rinise kombëtare.”

Shqiptarët janë popull i zgjedhur i Zotit

Kushdo që ka deshifruar vlerat e tij ka konstatuar se fjala është për një testament unik të letërsisë shqiptare me një vizion dhe një horizont poetik të paparë dhe të paimagjinueshë. Në këtë kontekst vlen të theksojmë se autori marsjan frankofon shqiptar Skënder Sherifi me gjithëse ka kaluar një jetë me eksperienca të shumta kosmopolite, si nga aspekti intelektual dhe artistik, si nga vetë jeta praktike, është një lloj trashigimtari spiritual i Artur Rembosë, Antonin Artaud, Lautréamont, Ginsberg, Kerouac, Burroughs, Jimmy Hendrickx, Jim Morrisson, Miles Davis, André Breton, Philippe Soupault, nje pasardhës i rrymave të revolucionit poetik, kultural dhe utopik francez i Bob Dylanit, Joan Baez, dhe i rymave të popit, rockit, te hipikëve te Woodstokut, te Andy Wahrolit, dhe të përvojave artistike të undergroundit amerikan dhe evropian. Me gjithë këto eksperienca të perjetuar në mënyre direkte me aktorët, personalitetet, dhe figurat që i kanë shqpikur, dhe konceptuar, Skënder Sherifi, edhepse si talent ka lindur në botën e huaj frankofone, dhe ka qenë në Mekën e kulturës botërore, në vitet e arta të Parisit multikultural e ka zgjedhur origjinën dhe kombin e vet, me një besnikëri të çuditshme ndaj memorjes kolektive shqiptare, dhe ka vendosur burrërisht t’ia ofrojnë si amanet dhe testament poetik, gjithë veprën e tij kombit shqiptar, pa e marrë parasysh se a e kuptojnë apo jo.

Ky amanet i imponon kombit nje respekt dhe nje punë serioze, sepse ka marrë vlerësime të ralla jashtë shtetit, i takon tash e mbas popullit shqiptar si thesar letrar, dhe duhet ditur se nuk hynë një autor kotnasikoti apo me lekë në Fjalorin e famshëm enciklopedik francez te LAROUSIT në mezin e elitës letrare planetare, i konsideruar ndër autorët më të mirë shqiptarofon të të gjitha kohërave, gjë që nuk vendoset kot apo për qejf nga vetë shtypi belg super/serioz me librin e tij Love ndër 10 librat më të mirë të vitit 2008, duke përfshsirë krejt Evropën frankofone, me të gjitha zhanrat letrare, dhe pos asaj me një libër poezie që është një gjini shumë margjinale e minoritare te lexuesit e botës përendimore evropiane. Bile, çuditërisht Skënder Sherifi është i vetmi poet në listen e këtyre 10 autorëve më të mirë,
kurse të tjerët janë romansierë, novelistë, biografë, eseistë. Pra, duhet konsideruar zgjedhjen e Skënderit si një raritet që e ka privilegjiuar kombit e vet, si një gjest kombëtar dhe atdhetar, sepse pas Martin Camajt, Kadaresë, Arshi Pipës dhe sivëllezërve të tij të penës, edhe ky njeri ia ofron veprën e vet popullit shqiptar një popull i zgjedhur i Zotit që ka 70 % të rinj, nga 30 vjet e poshtë, një rini që tenton të integrohet në Unionin Evropian, në familjen e madhe të bashkuar evropiane. Evolucioni shkon duke shpejtuar, rinia shqiptare shkon duke u orientuar me modelet moderne të kulturave evropiane, duke e shikuar perspektivën vetëm përmes pasqyrës së Metropolave të mëdha të qytetërimit evropian: Paris/Londër/Romë/Madrid/Vienë/Barcelonë/Berlin e gjetiu.

Skënderi është duke i impresionuar miqët e tij të famshëm nga Franca e Belgjika, të cilët parashtrojnë pyetjen: Nga vjen ky poet shqiptar? Nga Marsi apo Jupiteri? Ku e ka gjetur ky tip këtë botë kaq të pasur poetike? Sipas një artikulli të botuar në gazetën e përditshme belge, “La libre belgique” (26 dhjetor 2008), kuptojmë se në listën e top 10-shit të autorëve më të mirë të vitit 2008, dhe i vetmi si poet me botime në 4 shtete frankofone me 90 milionë banorë, është një shqiptar: Skënder Sherifi. Emri i tij figuron në faqen 815 të Fjalorit të Letërsisë Botërore, LAROUSSE, Paris, 2002/2003. Skënder Sherifi ka nderin të jetë në këtë vepër me famë botërore pranë emrave të famshëm si William Shakespeare, Bernard Shaw, Mary Shelley, Sam Sheppard etj. Ja disa burime biografike nga librat e tij në gjuhën frënge!

[lirik]

VETEM NJE SHI
autopri xhelal ferizi
vetem nje shi
mund te sheroj zemren time
qerpikt e saj
ti kthej ne lot gezimi
vetem nje shi zemren time mund te lajë
vetem nje shi mund te jet per muia shi gezimi
vetem ai shi
mund te jet si shiu i dashurisë
vetem ai shi me jet jete
shiu i tokes time
shiu i lirisë
vetem ai mund te me kthen ne jetë
autori xhelal ferizi

[lirik]

e di si quhej nje lule-ather kur buzqeshte stina-e di beharë kur me perkule-- rashe ne dy gjunj qe ti marr erë- ajo quhej amina--me fletet ngjyre famshme ne pranvere ---per miken time amina vargje

nga autori ne mergim xhelal ferizi

[lirik]

hipi në një breg
e ra nga bregu përsëri
kerkon shteg
hije e mbetur në vetmi


autori i merguar xhelal ferizi

[lirik]

nuk di
cilat ngjyra
ti perdori
per ti emruar disa fytyra
shprehjet diqka mi mori
nuk di cilat ngjyra ti perdori
as shprehje
as ngjyra
nuk ka
per aq shum fytyra
ndoshta mund ti emroj disa
poer jeta ka shum fytyra
qe ngjyren munden me ma tha
autori xhelal ferizi