Shiko Postimin Tek
Vjetėr 14-01-08, 20:37   #32
valiii
 
Anėtarėsuar: 24-12-06
Postime: 3,777
valiii e ka pezulluar reputacionin
Gabim Titulli: Mrekullit Shkencore ne Kur'an

ĒATI E SIGURTĖ


Atmosfera lejon qė tė arrijnė nė Tokė vetėm rrezet e nevojshme pėr jetėn. Pėr shembull, rrezet ultravjollcė arrijnė nė Tokė nė njė pėrpjestim tė caktuar. Vetėm nė sajė tė kėtij fakti ėshtė e mundur kryerja e procesit tė fotosintezės dhe, rrjedhimisht, vazhdimėsia e jetės pėr tė gjitha gjallesat.

Nė Kuran, Zoti na tėrheq vėmendjen ndaj njė vetie mjaft interesante tė qiellit:

"Qiellin e kemi bėrė si ēati tė sigurtė e tė mbrojtur…" (El Enbija 32)

Kjo veti e qiellit ėshtė vėrtetuar prej kėrkimeve shkencore tė kryera nė shekullin XX.
Atmosfera, e cila rrethon tokėn, kryen shėrbime jetike pėr tė siguruar vazhdimėsinė e jetės. Duke shkatėrruar mjaft meteorė tė mėdhenj e tė vegjėl, gjatė pėrpjekjeve tė tyre pėr tė arritur tokėn, ajo i ndalon ata qė tė pėrplasen me tokėn dhe tė dėmtojnė gjallesat.
Pėr mė tepėr, atmosfera filtron rrezet e dritės qė vijnė nga hapėsira, tė cilat janė tė dėmshme pėr krijesat e gjalla. Fakti mė interesant ėshtė se vetėm rrezet e padėmshme e tė nevojshme - drita e tejdukshme, rrezet e shkurtra ultravjollcė dhe valėt e radios - janė nė gjendje tė pėrshkojnė atmosferėn. I gjithė ky rrezatim ėshtė i domosdoshėm pėr jetėn. Atmosfera lejon kalimin vetėm tė njė pjese tė rrezeve tė shkurtra ultravjollcė, tė cilat janė mjaft tė domosdoshme pėr procesin e fotosintezės dhe pėr ekzistencėn e tė gjitha gjallesave. Pjesa mė e madhe e rrezeve tė gjata ultravjollcė, tė lėshuara nga dielli, filtrohen prej shtresės sė ozonit nė atmosferė dhe vetėm njė pjesė e kufizuar dhe thelbėsore e tyre arrijnė nė Tokė.

Vetia mbrojtėse e atmosferės nuk mbaron kėtu. Atmosfera mbron gjithashtu tokėn prej tė ftohtit ngrirės tė hapėsirės, i cili arrin deri nė minus 270 gradė celcius.

Nuk ėshtė vetėm atmosfera ajo qė e mbron Tokėn nga efektet shkatėrruese dhe dėmtuese tė hapėsirės. Sė bashku me atmosferėn, brezi Van Alen, njė shtresė, e cila krijohet si rezultat i fushės magnetike tė Tokės, gjithashtu shėrben si njė fushė mbrojtėse kundėr rrezatimeve tė dėmshme, tė cilat kėrcėnojnė planetin tonė. Ky rrezatim, i cili vazhdimisht lėshohet prej diellit dhe yjeve tė tjera, ėshtė vdekjeprurės pėr gjallesat. Nėse brezi Van Alen nuk do tė ekzistonte, energjia e shpėrthimeve masive tė quajtura shpėrthime diellore, tė cilat hasen vazhdimisht nė Diell, do tė shkatėrronin ēdo formė jete nė Tokė.

Dr. Hugh Ross, duke folur mbi rėndėsinė qė ka pėr jetėn tonė brezi Van Alen, ndėr tė tjera thotė:

"Nė fakt, Toka ka dendėsinė mė tė lartė se ēdo planet tjetėr nė Sistemin Diellor. Bėrthama e madhe e hekur-nikelit ėshtė shkaku i ekzistencės sė fushės sonė tė madhe magnetike. Kjo fushė magnetike formon shtresėn mbrojtėse Van-Alen, e cila e mbron Tokėn nga rrezet bombarduese. Nėse nuk do tė ishte kjo mburojė, jeta nė Tokė do tė ishte e pamundur. I vetmi planet tjetėr shkėmbor qė ka fushė magnetike ėshtė Mėrkuri, por fuqia e fushės sė tij ėshtė 100 herė mė e vogėl se e Tokės. Madje as Afėrdita - planeti ynė "motėr" - nuk ka fushė magnetike. Brezi mbrojtės Van-Alen ėshtė njė strukturė qė gjendet vetėm nė Tokė."1
Energjia e ēliruar nė njė prej kėtyre shpėrthimeve tė viteve tė fundit ėshtė e barabartė me energjinė e ēliruar nga shpėrthimi i 100 miliardė bombave atomike, si ajo qė u hodh nė Hiroshimė. Pesėdhjetė e tetė orė pas shpėrthimit u vėrejt se gjilpėrat magnetike tė busullave paraqitnin njė lėvizje jo tė zakonshme dhe 250 km mbi atmosferėn e Tokės, temperatura u rrit menjėherė nė 2500oC.
Me pak fjalė, njė sistem mbrojtės i pėrkryer funksionon mbi Tokė. Ai e rrethon botėn tonė dhe e mbron prej kėrcėnimeve tė jashtme. Vetėm kohėt e fundit, shkencėtarėt arritėn tė mėsojnė disa gjėra rreth tij, kurse Zoti na ka njoftuar nė Kuran pėr mbėshtjellėn mbrojtėse tė Tokės qė shekuj mė parė.
Ky ilustrim paraqet meteorėt qė janė gati pėr t'u pėrplasur me tokėn. Trupat qiellorė, gjatė udhėtimit nė hapėsirė, mund tė pėrbėjnė njė kėrcėnim serioz pėr Tokėn, por Zoti, i Cili ka krijuar ēdo gjė nė mėnyrėn mė tė pėrkryer, e ka bėrė atmosferėn njė "ēati mbrojtėse". Falė kėsaj mbrojtjeje tė pėrkryer, gati tė gjithė meteorėt nuk mund ta dėmtojnė Tokėn, sepse kur arrijnė atmosferėn, ata shpėrbėhen nė miliona copa tė vogla.


Pjesa mė e madhe e njerėzve, kur shohin qiellin, nuk mendojnė rreth vetive mbrojtėse tė atmosferės. Ata thuajse nuk mendojnė kurrė se ēfarė vendi do ishte Toka, nėse kjo strukturė nuk do tė ekzistonte. Fotografia lart paraqet njė krater gjigand tė krijuar nga njė meteor, i cili ra nė Arizona, nė SHBA. Sikur tė mos ekzistonte atmosfera, miliona meteorė do tė binin nė Tokė dhe ajo do tė bėhej njė vend i pabanueshėm. Por vetitė mbrojtėse tė atmosferės bėjnė tė mundur qė gjallesat tė jetojnė tė sigurta. Kjo ėshtė pikėrisht mbrojtja qė ėshtė shpallur nė Kuran.

valiii Nuk ėshtė nė linjė   Pėrgjigju Me Kuotė