[Kalt]

Në këtë pasazh është më parë ideja se nuk ekziston një koeficent demokracie e vlefshëm për të gjitha gjatësitë gjeografike, pastaj korrektimi realist ndaj pozicionit klasik idealist i së Majtës. Është specificiteti i doktrinës së neokonservatorëve, i të ashtuquajturve "liberalë të sulmuar nga realiteti": në disa raste Uashingtoni do të kryejë hapa të vendosur dhe të dukshëm për të favorizuar ndryshimin imediat, në të tjera do të ketë një qëndrim reformator më të matur për të lejuar shfaqjen e parakushteve të një shoqërie të lirë. Diferenca e qëndrimit do të varet nga një rrethanë shumë e saktë: nëqoftëse një apo një shtet tjetër do të kenë ndërmarrë rrugën e demokracisë ose jo. Dokumenti rreshton instrumentet paqësore për favorizimin e demokracisë: mbështetje politike dhe financiare për opozitat, përdorim më të matur të ndihmave dhe transformimin e diplomatëve në agjentë aktivë të ndryshimit. Detyra e parë e qeverisë së Shteteve të Bashkuara mbetet ajo e mbrojtjes së qytetarëve dhe e interesave amerikane. Është një parim i fuqishëm amerikan ai sipas të cilit ky detyrim e obligon qeverinë që t'u paraprijë dhe t'u kundërvihet kërcënimeve, duke përdorur të gjitha elementët e fuqisë kombëtare, përpara se kërcënimet të shkaktojnë dëme serioze. "Nëqoftëse rreziku është i madh, shumë i madh është rreziku në rast se nuk veprohet dhe më urgjent argumentimi në favor të aksioneve paraprake mbrojtëse, edhe sikur të kishte paqartësi mbi kohërat dhe vendet e sulmeve armike. Ekzistojnë pak kërcënime kaq të mëdha sa një sulm terrorist me armë shkatërrimi në masë. Për t'ju paraprirë ose për t'i parandaluar këto akte armiqësore nga ana e kundërshtarëve tanë, Shtetet e Bashkuara do të veprojnë në mënyrë preventive, po të jetë e nevojshme, në ushtrimin e së drejtës së tyre për vetëmbrojtje. Për të parandaluar kërcënimet emergjente, Shtetet e Bashkuara nuk do përdorin forcën në të gjitha rastet. Preferenca jonë është për aksione joushtarake. Asnjë vend nuk duhet ta përdorë asnjëherë parandalimin si pretekst për agresion. (…) Të veprosh nuk do të thotë të përdorësh forcën ushtarake. Preferenca dhe praktika jonë është të përballohen problemet e proliferimit me diplomacinë, koncertin me aleatët kyç dhe partnerët rajonalë. Gjithësesi, po të jetë e nevojshme, duke u bërë thirrje parimet e qëndrueshme të vetëmbrojtjes, nuk e përjashtojmë përdorimin e forcës përpara se të arrijë sulmi, edhe sikur të mbetej paqartësia lidhur me vendin dhe datën e zgjedhur nga armiku.
Përgatiti: ARMIN TIRANA