[Dilaver]

Kosova ka shënuar një gol në Kupën Botërore të Energjisë

Opinion nga Dr. Ken Yamashita, drejtor i Misionit të USAID-it në Kosovë

Kohëve të fundit Ministria e Energjisë dhe Minierave (MEM), së bashku me UNMIK-un, arritën një marrëveshje me Bankën Botërore mbi politikat për të tërhequr kapitalin e jashtëm privat në sektorin e energjisë në Kosovë. Kjo është formalizuar me nënshkrimin e “Letrës për Politikën Zhvillimore” nga ana e PSSP-së dhe kryeministrit, të cilën ky i fundit ia dorëzoi kryetarit të Bankës Botërore z. Wolfowitz gjatë udhëtimit të fundit të kryeministrit në ShBA.

Koha e arritjes së këtij koncensusi nuk ka mundur të jetë më e përshtatshme, duke marrë parasysh interesin që është shprehur nga një numër investitorësh privatë të interesuar për të ndihmuar në nevojat afatshkurta dhe afatmesme të Kosovës për energji.

Kjo marrëveshje paraqet një zhvillim të rëndësishëm për resurset minerale të Kosovës dhe kapacitetet gjeneruese të energjisë dhe tregon kah një e ardhme përplot mundësi për rritje ekonomike.

Po si u arrit e tërë kjo? Së pari, u deshën vite të tëra të hulumtimeve dhe studimeve, shumë nga to të mbështetura nga USAID-i, për të prodhuar dokumentacionin e nevojshëm për të mundësuar formulimin e një politike të punës. Ky hulumtim ka siguruar se janë shikuar alternativat e ndryshme dhe se është promovuar produktiviteti i energjisë dhe konkurrenca. E dyta, një numër ekspertësh - për xehe, miniera, gjenerim të energjisë, distribuim dhe furnizim, dhe transmision - nga organizata dhe grupe të ndryshme po ashtu janë konsultuar gjatë një periudhe disavjeçare. Përvoja e tyre shumëvjeçare ka kontribuar shumë në qasjen e dhënë në dokumentin e politikës së MEM-it për tërheqjen e kapitalit të jashtëm privat në sektorin e energjisë.

E treta, donatorët, përfshirë USAID-in, AER-in, KfW dhe Bankën Botërore, në mes tjerash, kanë qenë të përfshirë në mbështetjen dhe përmirësimin e kornizës legjislative dhe operimeve në sektorin e energjisë, përfshirë përmirësimin e faturimit dhe arkëtimit.

Gjatë viteve në vijim do të formohet një Konsorcium i investitorëve për të realizuar të gjithë komponentët e projektit për energjinë — ndërtimi i një termocentrali të ri, rehabilitimi i pesë njësive të termocentralit Kosova A dhe hapjes së një miniere të re në fushën e Sibocit. Pritet që këta investitorë në përgjithësi të angazhojnë mbi 2.5 miliardë dollarë, që ky projekt të bëhet realitet.

Ky është vetëm fillimi për Kosovën, por nëse Ministria e Energjisë dhe Minierave, si dhe partnerët e saj mund të mbajnë këtë forcë, që është kruciale për këtë projekt, do të ketë shumë që do të përfitojnë në të ardhmen. Do të krijohen vende të reja të punës për qytetarët e Kosovës, buxheti do të përfitojë nga tatimet e reja, ndërsa Evropa Juglindore do të përfitojë energji nëpërmes eksportit nga ky termocentral i ri.

Zhvillimet e fundit në Kosovë nuk po kalojnë të pavërejtura nga vendet fqinje dhe nga Evropa Perëndimore, apo edhe në Amerikë e tutje. Kosova ka shënuar një gol të rëndësishëm për zhvillimin e ardhshëm të sektorit të saj të energjisë.