[valiii]

6. Ditën kur vrullshëm bëhet dridhja

7. dhe pas saj pason tjetra

8. Atë ditë zemrat janë të tronditura

9. e shikimet e tyre janë të trishtuara (frikësuara)

10. Ata (idhujtarët) thonë (pyesin në këtë botë): A thua vërtet do të kthehemi (edhe një herë) në këtë jetë?

11. edhe pasi të jemi bërë eshtra të kalbur?

12. Thanë: (nëse do të ringjallemi), atëherë ai kthim do të jetë dëshpërues për ne!

13. Po, ajo (ringjallja) nuk do të jetë tjetër veçse një thirrje (britmë e vetme)

14. dhe ja, ata (do të gjenden) mbi sipërfaqen e tokës.

(En-Naziat, 6-14)



يَوْمَ تَرْجُفُ الرَّاجِفَةُ. تَتْبَعُهَا الرَّادِفَةُ.

6. Ditën kur vrullshëm bëhet dridhja.

7. dhe pas saj pason tjetra

Pas 5 betimeve të Allahut të Plotëfuqishëm në krijesat e Tij, betime që dëshmojnë bindshëm se ringjallja është e vërtetë, tash i Madhërishmi na bën me dije se kjo botë (gjithësi) do të shkatërrohet e tëra me ushtimën, britmën ose dridhjen pas fryrjes së parë në sur (Er-Rraxhifetu). Menjëherë pas saj do të pasojë tjetra (Er-Rradifetu), d.t.th. fryrja e dytë e cila do të sinjalizojë ringjalljen.

Gjatë komentimit të kaptinës “En-Nebe’ë”, ajeti 18: “Është dita kur i fryhet Surit (borisë) dhe ju vini grupe-grupe”, ndër të tjera, kemi cekur mendimet e shumicës së dijetarëve se fryrja e parë dhe e dytë janë cekur me emra të veçantë (Er-Rraxhifetu dhe Er-Rradifetu) në kaptinën En-Naziat në ajetet 6-7, të cilat mu tash jemi duke i komentuar.

Megjithatë, një pjesë e madhe e dijetarëve mendojnë se ky ajet ndërlidhet fuqishëm me momentet e para të kataklizmës, d.t.th., kur pas fryerjes së parë, çdo gjë në këtë gjithësi nis të shkatërrohet, fillimisht kjo tokë, të cilën disa dijetarë e kanë quajtur “Er-Rraxhifetu”, duke u mbështetur më shumë në një ajet tjetër kuranor:

“Atë ditë kur toka e kodrat të dridhen…” (El-Muzemmil, 14)

Pas tokës, fillon shkatërrimi i qiellit, dhe për këtë arsye disa dijetarë mendojnë se fjala “Er-Rradifetu”, ka të bëjë me shkatërrimin e qiellit.

Sidoqoftë mendimi i parë është më i sakti, d.t.th. se këtu bëhet fjalë për dy fryrjet në Sur; e para, pas së cilës me dridhje, ushtima e klithma të njerëzve që do ta përjetojnë këtë tmerr, çdo gjë në këtë ekzistencë zhduket, e me të edhe toka e qielli, dhe pas saj do të pasojë fryrja e dytë, pas së cilës fillon një proces tjetër i jetës, llogaria e njerëzve për veprat e bëra gjatë jetës në këtë botë.

Transmetojnë Imam Ahmedi, Tirmidhiu, Haseni dhe të tjerët nga Ubejje bin Ka’bi, ndërsa fjalët janë radhitur nga Tirmidhiu, i cili thotë: Kur kalonte 1/3 e natës ai (i Dërguari i Allahut) ngrihej e thoshte: ”O ju njerëz, përmendni Zotin, sepse erdhi (u afrua) dridhja (Er-Raxhifetu), të cilën do ta pasojë menjëherë tjetra (Er-Rradifetu). Erdhi (është afruar) vdekja dhe ajo që pason pas saj (ringjallja dhe llogaria)”

Për këto dy fryrje në Sur, dëshmon edhe ajeti tjetër kuranor :”Dhe i fryhet Surit dhe bien të vdekur ç’ka në qiej dhe çka ka në tokë, përveç atyre që do Allahu (të mos vdesin), pastaj i fryhet atij herën e dytë, kur, qe, të gjithë ata të ngritur duke pritur (urdhrin e Zotit-llogarinë).” (Ez-Zumer, 68)

Se momenti i kataklizmës është i tmerrshëm për pabesimtarët, të cilët në momentet e fryrjes së parë në Sur shohin se si shkatërrohen toka e qielli, na dëftojnë dy ajetet në vazhdim të kësaj kaptine:



قُلُوبٌ يَوْمَئِذٍ وَاجِفَةٌ. أَبْصَارُهَا خَاشِعَة.

8. Atë ditë zemrat janë të tronditura

9. e shikimet e tyre janë të trishtuara (frikësuara)

Ata që me ngulm mohuan ringjalljen dhe jetën pas vdekjes, do ta përjetojnë shumë rëndë këtë të papritur për ta. Zemrat e tyre do të dridhen nga llahtaria dhe tronditja, kurse shikimet do t’i kenë të trishtuara, të poshtëruara e të përbuzura. Cili prej tyre do të mund të paramendonte një përfundim të tillë poshtërues?! A nuk ishin këta kriminelë me zemra të ngurta dhe të vulosura me kufër, të cilët talleshin me ringjalljen?! Por ja se si i ka regjistruar Allahu xh.sh. fjalët e tyre ironike e përqeshëse, kur thotë:



يَقُولُونَ أَئِنَّا لَمَرْدُودُونَ فِي الْحَافِرَة ِ. أَئِذَا كُنَّا عِظَامًا نَخِرَة .قَالُوا تِلْكَ إِذًا كَرَّةٌ خَاسِرَةٌ .

10. Ata (idhujtarët) thonë (pyesin në këtë botë): A thua vërtet do të kthehemi (edhe një herë) në këtë jetë?

11. edhe pasi të jemi bërë eshtra të kalbur?

12. Thanë: (nëse do të ringjallemi), atëherë ai kthim do të jetë dëshpërues për ne!

Kjo do të thotë se për ta ishte e paimagjinueshme se trupat e tyre do të riktheheshin edhe njëherë në të njëjtën formë, në të njëjtën materie, pasi që eshtrat e tyre të ishin kalbur nën dhe e të ishin bërë hi e pluhur

Këto shpoti e tallje të tyre Allahu xh.sh. i ka regjistruar edhe në disa ajete të tjera kuranore si:

“…Thanë: vallë pasi të bëhemi eshtra e pluhur do të ringjallemi si krijesë e re” (El Isra’ë, 98)

dhe :

“Ai (njeriu) na solli Neve shembull, e harroi krijimin e vet e tha: kush i ngjall eshtrat duke qenë ata të kalbur” (Jasin, 78)

Ironia dhe sarkazmi i tyre nuk kishte të sosur. Ata madje i përqeshnin muslimanët për këto kërcënime të Allahut për ringjalljen. Por të tillëve Allahu i Plotfuqishëm u thotë:

“Thuaj i ringjall Ai që i krijoi për herë të parë, e Ai është i Gjithëdijshëm për çdo krijim” (Jasin, 79)

Ai me këtë ua bëri me dije se llogaritë e tyre i kanë të gabuara, sepse për të Plotëfuqishmin, i Cili na ka krijuar nga mosqenia, nuk është vështirë të na ringjallë rishtazi. Ja se ç’përgjigje u jep Allahu xh.sh. në vazhdim të kësaj kaptine:



فَإِنَّمَا هِيَ زَجْرَةٌ وَاحِدَةٌ . فَإِذَا هُمْ بِالسَّاهِرَةِ .

13. Po, ajo (ringjallja) nuk do të jetë tjetër veçse një thirrje (britmë e vetme)

14. dhe ja, ata (do të gjenden) mbi sipërfaqen e tokës.

Kjo do të thotë se për Allahun që na krijoi dhe na dhuroi jetën, nuk paraqet kurrfarë vështirësie që të na vdesë të gjithë dhe të na ringjallë, sepse për Krijuesin e gjithfuqishëm nuk ekzistojnë nocionet: “vështirë” apo “lehtë”, veçse urdhri i Tij: “Bëhu!” zbatohet aty për aty:

“Kur Ai dëshiron ndonjë send, urdhri i Tij është vetëm t’i thotë “Bëhu!” dhe ai bëhet menjëherë.” (Jasin, 82)

Do të thotë është vetëm një urdhër hyjnor: Ringjalluni!, dhe për një moment, të gjithë njerëzit do të ringjallen, të trishtuar, të frikësuar nga fakti se po dalin para Krijuesit të tyre për të dhënë llogari.

Kurse atyre që mendonin se eshtrat e tyre të kalbur nuk do t’u bashkohen kurrë më e të ringjallen, vetëm në ato momente do t’ju kujtohen fjalët e Allahut:

“E thonë: Të mjerët ne! Po kush na ngriti prej ku ishim të shtrirë në varre? Pra kjo qenka ajo që premtoi Zoti dhe vërtetuan të dërguarit” (Jasin, 52)

Vetëm atëherë këta do të binden se janë në humbje të vërtetë, por çdo gjë do të jetë vonë. Më nuk ka kthim prapa, edhe pse një gjë të tillë pabesimtarët e dëshirojnë. Ja se si i përshkruan Kur’ani këto dëshira të tyre: “E kur ndonjërit prej tyre (pabesimtarëve) i vjen vdekja, ai thotë: O Zoti im, më kthe (prapë në jetën e kësaj botë) që të bëj vepra të mira e të kompensoj atë që lëshova. Kurrsesi, (kthim mbrapa nuk ka)” (El-Mu’minun, 99-100).

Pra, më nuk ka rast për pendim as për përmirësim, por do të ketë vetëm ballafaqim me veprat e tyre të shëmtuara dhe me dënimin e dhembshëm që i pret!

Ringjallja e njerëzve do të bëhet në një tokë të re, në një tokë të bardhë e të shndritshme, në një tokë të rrafshtë, e cila quhet tokë e Ahiretit, tokë në të cilën kurrë nuk është bërë mëkat e as nuk është derdhur gjak i shkaktuar nga krimi.

Se para Allahut xh.sh., në Ditën e Gjykimit do të dalim në një tokë tjetër, jep shenjë ajeti kuranor:

“Ditën kur toka ndryshohet në tjetër tokë, e edhe qiejt (në tjerë qiej), dhe ata (njerëzit) të gjithë dalin sheshazi para Allahut, Një, Mbizotërues” (Ibrahim, 48)

Në lidhje me këtë Buhariu dhe Muslimi në Sahihët e tyre transmetojnë nga Sehl ibn Sa’di, se i Dërguari s.a.v.s. ka thënë: “Njerëzit në Ditën e Kiametit do të ringjallen në një tokë të bardhë, të shkëlqyer si argjendi, tokë në të cilën nuk është bërë mëkat e as është derdhur gjak…”