[Urata]

2. "Ne jemi këtu..."



Thelbin e kësaj filozofie do ta zbulonte diplomati i shquar austriak, Albert Rohan, kur pati zbuluar pas vdekjes së Rugovës një dialog midis tij dhe liderit shqiptar: "Çfarë keni fituar ju zoti Rugova me këtë lloj politike të rezistencës paqësore"? - e kishte pyetur Rohan më 1994-tën, disi i zhgënjyer prej tij. Por përgjigja e kishte kthjelluar diplomatin e shqur: "Ne jemi këtu" - ishte përgjigjur Presidenti historik i Kosovës. E përkthyer në shqipen e zakonshme, kjo do të thoshte se "Nëse shqiptarët do ti ishin përmbajtur dhunës dhe kryengritjes së armatosur, Serbia me potencialin e saj ushtarak do ta kishte zhbërë kombin shqiptar në Kosovë".

Eshtë bërë dhe vazhdon të bëhet një diskutim i gjerë rreth kësaj mendësie e mundësie. Kundërshtarët e Rugovës janë përpjekur të "provojnë" se politika e Tij e rezistencës paqësore ka qenë "një gabim", madje një "faj" i liderit shqiptar. Sipas tyre nuk mund të justifikohej doktrina e Presidentit historik me "frikën" se "Serbia do ta zhbënte kombin shqiptar në Kosovë, nëse shqiptarët do të kishin reaguar me dhunë". Por shumica e analistëve dhe studiuesve të çeshtrjes shqiptare si dhe të zhvillimeve në Kosovë, ai ata brenda dhe ata jashtë vendit, kanë argumentuar se ajo politikë ishte e vetmja mundësi e mbijetesës dhe e fitores së shqiptarëve në Kosovë.....



3. Filozofia e refuzimit



Nëse refuzimi ishte tipari kryesor i qëndresës antikolonialiste angleze të Gandhit të Indisë, e njëjta filozofi shërbente si mjet i susesshëm për lëvizjen antikolonialiste serbe të shqiptarëve në Kosovë. Lideri i tyre, Rugova, kishte vënë re

se kjo metodë e bojkotit dhe e refuzimit të institucioneve dhe të sovranitetit të Serbisë në Kosovë do të jepte efektet e veta për disa arësye: Mbi të gjitha Rugova ve vetë në dukje se bota në atë kohë ishte bërë më demokratike, se liria ishte një koncept i pranuar gjerësisht, se vetëvendosja kishte marrë formë më të plotë si nocion. Edhe pse shteti i Serbisë ishte shumëfish më i egër kundër shqiptarëve sesa mbretëria e Britanisë së Madhe si kolonizatore e Indisë, përsëri besohej se në kushtet e rrethanat ndërkombëtare të fundit të shekullit të XX, suksesi i lëvizjes përmes refuzimit e bojkotit të shqiptarëve do të sillte të paktën një reagim të fuqishëm të botës demokratike. Faktet e dëshmuan këtë arësyetim.

Përmes refuzimit të sovranitetit serb në Kosovë Ibrahim Rugova përkufizoi një strategji radikale të rezistëncës së shqiptarëve. Dhe të përcaktohej që në fillimin e lëvizjes për këtë strategji e ti rezistoje deri në fund kësaj ideje solide mbetet një shembull unik në lëvizjet çlirimtare të popujve, ndërkohëqë do të duhej të kishe ato cilësi të formuara të liderit shqiptar. Në historinë e lëvizjeve nacionale e shoqërore në botë kanë ndodhur shumë luftëra, shumë beteja, midis palëve të armiqësuara për jetë a vdekje midis tyre. Ndërkaq këto palë në më të shumtën e rasteve kanë përfunduar në marrëveshje, në kompromise shumë herë më të pafvorshme sesa kompromiset që ka pranuar Ibrahim Rugova. Ndërsa sot shohim në jetën politike shqiptare se udhëheqës e liderë që kanë luftuar e drejtuar luftrat çlirimtare të kombit, kanë mbërritur në kompromise, të cilat Ibrahim Rugova në asnjë rrethanë nuk do ti pranonte.

Rugova aq sa ishte shembulli i kompromisit për të ndjekur rrugën paqësore të rezistencës, aq ishte shembull i jokompromisit në principet e Tij për lirinë dhe pavarësinë e Kosovës. Ky tipar i Tij nuk kishte të bënte me formën e kontributit të dhënë për përparimin e kombit. Kompromisi në taktikë dhe jokompromisi në strategji i Rugovës buronte përgjithësisht nga karakteri i Tij moral i formuar në etapa të rëndësishme të vetë formimit të lëvizjes shqiptare për lirinë Kosovë.

Refuzimi i institucioneve dhe ndërkohë i sovranitetit serb në Kosovë nga ana e Tij ishte një vërtet një refuzim paqësor në formë, por radikal në përmbajtje, i qartë në detaje, i pakompromis në linjën e refuzimit ë Serbisë. Me pacifizmin e tij refuzues Ai ishte i vendosur ta sillte vendin e tij në ditët e lirisë e të pavarësisë. Por që të arrihej kjo Ai kishte kuptuar se "kompromsi" i tij qëndronte thjesht te metoda e luftës e jo edhe te qëllimet e kësaj lufte. Ndryshe nuk do të mund të arrihej që në mbi 10 vite rezistencë pacifiste të ruante të njëjtën linjë të refuzimit stoik e të pandërprerë të Serbisë në Kosovë. Carsten Giersch shkruan se "Udhëheqësi politik i shqiptarëve dhe presidenti i Kosovës, Ibrahim Rugova, deri në vitin 1997 synonte në çdo rast dhe dhe me çdo mënyrë pavarësinë. Kështu ai ishte përpjekur që me strategjinë e rezistencës pa dhunë dhe me ndërtimin e funksionimin e strukturave paralele shtetërore në Kosovë ta trondiste regjimin e dhunshëm të Beogradit. Kjo politikë ishte përshëndetur nga Perendimi...". ( ) Carsten Giersch: "NATO und militerische Diplomatie im Kosovo- Në librin "Der Kosovo Konflikt...., faqe 548.....



......Kjo filozofi e paqes dhe njëkohësisht e qëndresës e kishte vetëdijësuar Rugovën në atë masë sa të kundërshtonte me vendosmëri këshillat e Tiranës zyrtare për tiu përgjigjur pozitivisht reagimit të opozitës serbe kundër Milosheviçit në vjeshtën e vitit 1996. Për ta karakterizuar opozitën serbe në raport me Kosovën, gazeta e njohur gjermane "Frankfurter Rundschau", shkruante në pranverën e vitit 1999 se "Opozita e bashkuar kundër regjimit të Miloshevçit ishte me fjalë të tjera më energjike. Në maj të vitit 1995 ishin bashkuar Vojisllav Shejshel, Vuk Drashkoviç, Zoran Xinxhiç dhe Vojisllav Koshtunica në emër të partive (që përfaqësonin) në një program, i cili përmblidhej kësisoj: - mënjanimi i çdolloj autonomie të veçantë për Kosovën; ndryshimin e strukturës së popullsisë nëpërmjet ndërtimit e zgjerimit të vendbanimeve serbe; lënien e shtetësisë nga sa më shumë shqiptarë dhe kontroll për kufizimin e lindjeve në grup popullsie shqiptare; forcimin politik të popullsisë serbe (në Kosovë) nëpërmjet masave administrative dhe në të njëjtën kohë heqjen e statusit të shtetësisë për pakicat etnike". ( ) Karl Grobe (Frankfurt a.M), Die "schwarze Hand" schrieb, Frankfurter Rundschau, 23 Prill 1999. "Die vereinigte Opposition gegen Milosevics Parteiregime war sozusagen energischer. Im Mai 1995 einigten sich Vojislav Seselj, Vuk Draskovic, Zoran Djindjic und Vojislav Kostunica namens ihrer Parteien auf ein Programm, das zusammengefast lautet: Beseitigung jeder autonomen Sonderstellung Kosovos; Änderung der Bevölkerungsstruktur durch Ansiedlung von Serben; Ausbürgerung möglichst vieler Albaner und Geburtskontrolle der albanischen Voklsgruppe; politische Stärkung der serbischen Bevölkerung durch administrativen Maßnahmen und gegebenfalls Aberkennung des Status einer nationalen Minderheit".....