Dardania.de - Shiko Postimin Tek

Arb · 10-01-08, 00:57

Kur Sllavët shkelën ndër viset ilire, gjetën atje këto popullsira: në veri të Danubit, Gjermanë; në disa koloni bregdetase, Grekë; në të gjithë pjesën veriore të Ballkanit, prej Adriatikut gjer në kufi të Dakjes, Ilirë të romanizuar e disa Romakë; ndër disa vise malore e të varfra që nuk përshkoheshin prej rrugësh të rëndësishme, llirë të pastër nga gjaku që vetëm në gjuhë e në qytetrim kishin ndjerë pak a shumë ndikimin latin. Ordhit e reja barbare e detyrojnë popullsin e vjetër të romanizuar e të greqizuar të viseve të mbrëndëshme të Ballkanit që t'ikij e të vëndoset në qytetet e bregut t'Adriatikut e nëpër ishujt e detit ku qëndroi nën mbrojtjen e flotës bizantine 15). Një numër i vogël shkoi në male ku pjesërisht u shqiptarizua, pjesërisht u sllavizua. Një pjesë tjetër — dhe kjo duhet të jetë m'e madhja — pranoi të bashkëjetojë me pushtonjsit e të ndjekë lëvizjet e tyre ushtarake dhe dal' e ngadalë e humbi gjuhën e vetë. Eksistenca e Morlakvet si njësi ethnike e dalluar mirë deri në shekullin e XVII-të, tregon se disa nga Ilirët e romanizuar kaluan ndër male 16).

Në këtë mënyrë krahinat e gjëra që dikur banoheshin prej Ilirësh, që nga Danubi e gjer në rrëzë t'Alpeve Shqiptare dhe që nga bregdeti dalmatin e gjer në viset më të skajëshme të lindjes, sllavizohen të gjitha. Ka midis këtyreve ishuj që e kanë mbajtur të pastër gjakun shqiptar dhe të paprekur gjuhën gjer në shekullin e XIV-të 17); por edhe këta ishuj me kohë asimilohen.

Studimet anthropologjike vërtetojnë qartas se në trajtimin racor të popullit sllav të jugës ka shumë gjak ilir 18). Bilé, munt të thuhet se e gjithë pjesa perndimore e Gadishullit ilirik që përmbleth Kroatët, Dalmatinët, Bosnjakët, Malazezët, Shqiptarët dhe gjysmën e Grekvet ësht e popullzuar prej fisesh që kanë të gjitha tiparet e racës ilirike e prandaj përbëjnë së bashku një unitet ethnik të çquar mirë. Kartat e botuara prej Pittard-it në Les Peuples des Balkans flasin qartas për këtë të vërtetë.

_____________
15) STADTMUELLER : «Op. Cit.», faqe 151.
16) SUFFLAY : «Op. Cit.», faqe 107 e 117. Gjika BOBICH : «I discendenti degli Illiri, i Morlacchi», Difesa della Bazza. Anno III, 5 - 20 Shtator 1940, Nr. 21 - 22
17) «Për rranzë të detit, Shqiptarët në kohën e mesme mrrijshin në veri ma larg se sot. Degët e trupit shqiptar të premuna nga kolonizimi sloven i zhupanvet të vjetër ndërmjet Ulqinit, Budues e liqenit të Shkodrës, shiheshin në të 13-tin e të 14-tin qindvjet për qark të Raguzës e të Kotorrit...» SUFFLAY: «Op. Cit.», faqe 109.
18) Pittard-it, q'ësht një nga njohsit më të mirë të kushteve anthropologjike të Balkanit, i ësht mbushur mëndja se pjesa m'e madhe e popullsive balkanike me gjuhë sllavishte nuk i përket trungut të vjetër sllav, por ësht e sllavizuar. Jugosllavët shkruan ai, përbëjnë një shëmbull interesant të gabimeve që shkaktohen nga konceptet gjuhësore. Shif B. BATTAGLIA : «Op. Cit.», faqe 763.

10-01-08, 00:57	#39
Arb Anëtarësuar: 09-10-04 Vendndodhja: Little Dardania, NEW YORK Postime: 11,439	Titulli: Raca Shqiptare Kur Sllavët shkelën ndër viset ilire, gjetën atje këto popullsira: në veri të Danubit, Gjermanë; në disa koloni bregdetase, Grekë; në të gjithë pjesën veriore të Ballkanit, prej Adriatikut gjer në kufi të Dakjes, Ilirë të romanizuar e disa Romakë; ndër disa vise malore e të varfra që nuk përshkoheshin prej rrugësh të rëndësishme, llirë të pastër nga gjaku që vetëm në gjuhë e në qytetrim kishin ndjerë pak a shumë ndikimin latin. Ordhit e reja barbare e detyrojnë popullsin e vjetër të romanizuar e të greqizuar të viseve të mbrëndëshme të Ballkanit që t'ikij e të vëndoset në qytetet e bregut t'Adriatikut e nëpër ishujt e detit ku qëndroi nën mbrojtjen e flotës bizantine 15). Një numër i vogël shkoi në male ku pjesërisht u shqiptarizua, pjesërisht u sllavizua. Një pjesë tjetër — dhe kjo duhet të jetë m'e madhja — pranoi të bashkëjetojë me pushtonjsit e të ndjekë lëvizjet e tyre ushtarake dhe dal' e ngadalë e humbi gjuhën e vetë. Eksistenca e Morlakvet si njësi ethnike e dalluar mirë deri në shekullin e XVII-të, tregon se disa nga Ilirët e romanizuar kaluan ndër male 16). Në këtë mënyrë krahinat e gjëra që dikur banoheshin prej Ilirësh, që nga Danubi e gjer në rrëzë t'Alpeve Shqiptare dhe që nga bregdeti dalmatin e gjer në viset më të skajëshme të lindjes, sllavizohen të gjitha. Ka midis këtyreve ishuj që e kanë mbajtur të pastër gjakun shqiptar dhe të paprekur gjuhën gjer në shekullin e XIV-të 17); por edhe këta ishuj me kohë asimilohen. Studimet anthropologjike vërtetojnë qartas se në trajtimin racor të popullit sllav të jugës ka shumë gjak ilir 18). Bilé, munt të thuhet se e gjithë pjesa perndimore e Gadishullit ilirik që përmbleth Kroatët, Dalmatinët, Bosnjakët, Malazezët, Shqiptarët dhe gjysmën e Grekvet ësht e popullzuar prej fisesh që kanë të gjitha tiparet e racës ilirike e prandaj përbëjnë së bashku një unitet ethnik të çquar mirë. Kartat e botuara prej Pittard-it në Les Peuples des Balkans flasin qartas për këtë të vërtetë. _____________ 15) STADTMUELLER : «Op. Cit.», faqe 151. 16) SUFFLAY : «Op. Cit.», faqe 107 e 117. Gjika BOBICH : «I discendenti degli Illiri, i Morlacchi», Difesa della Bazza. Anno III, 5 - 20 Shtator 1940, Nr. 21 - 22 17) «Për rranzë të detit, Shqiptarët në kohën e mesme mrrijshin në veri ma larg se sot. Degët e trupit shqiptar të premuna nga kolonizimi sloven i zhupanvet të vjetër ndërmjet Ulqinit, Budues e liqenit të Shkodrës, shiheshin në të 13-tin e të 14-tin qindvjet për qark të Raguzës e të Kotorrit...» SUFFLAY: «Op. Cit.», faqe 109. 18) Pittard-it, q'ësht një nga njohsit më të mirë të kushteve anthropologjike të Balkanit, i ësht mbushur mëndja se pjesa m'e madhe e popullsive balkanike me gjuhë sllavishte nuk i përket trungut të vjetër sllav, por ësht e sllavizuar. Jugosllavët shkruan ai, përbëjnë një shëmbull interesant të gabimeve që shkaktohen nga konceptet gjuhësore. Shif B. BATTAGLIA : «Op. Cit.», faqe 763.