Dardania.de - Shiko Postimin Tek

~~Denim~~ · 23-05-12, 16:11

Kurora e martesës

Kurora e martesës është një ndër shtatë sakramentet e Kishës. Jezu Krishti e themeloi jo vetëm për shëlbim personal të njeriut, por sikur edhe urdhërin e Shenjt për dobi të mbarë bashkësisë së besimtarëve, për më tepër: për dobi të mbarë shoqërisë njerëzore, sepse familja, e cila themelohet me kurorë të martesës, është qeliza themelore e shoqërisë njerëzore dhe i shërben ripërtritjes dhe rritjes së mbarë njerëzimit. Kurora e martesës si institucion ekziston që prej krijimit të njeriut. Zoti e krijoi njeriun si mashkull e femër dhe bashëshortëve të parë (Adamit dhe Evës) u dha urdhër: “Lindni fëmijë e shumohuni, mbusheni tokën dhe sundojeni atë!” (Zan.1,27-28). Ndërkaq, para Krishtit bashkimi i burrit dhe i gruas ishte vetëm një kontratë njerëzore. Kështu është edhe sot jashtë krishterimit. Këtë kontratë Krishti e Shenjtroi dhe e lartësoi në nder të sakramentit, kështu që çdo martesë e vlefshme e krishterë është edhe sakrament, burim i hirit dhe i bekimit të Zotit.

Cilësitë kryesore të martesës së krishterë

Atëherë iu afruan disa farisenj për ta provokuar dhe i thanë:
"A është e lejueshme që burri ta ndajë gruan për një shkak çfarëdo?".

Dhe ai, duke u përgjigjur u tha atyre:
"A nuk keni lexuar ju, se ai që i krijoi që në fillim, i krijoi mashkull dhe femër?

Dhe tha:
"Për këtë arsye njeriu do ta lërë babanë dhe nënën e vet dhe do të bashkohet me gruan e vet; dhe të dy do të jenë një trup i vetëm". Dhe kështu ata nuk janë më dy, por një trup i vetëm; prandaj; atë që Hyu ka bashkuar, njeriu të mos e ndajë".

Por ata vijuan dhe i thanë:
"Atëherë përse Moisiu urdhëroi të jepet letërndarja dhe të lëshohet?".

Jezusi u tha atyre:
"Moisiu ju lejoi t'i ndani gratë tuaja për shkak të karakterit tuaj të pagdhendur, sepse në fillim nuk ka qenë kështu. Kurse unë ju them se kushdo që e lëshon gruan e vet, përveç rastit të kurvërisë, dhe martohet me një tjetër, shkel kurorën; edhe ai që martohet me gruan e ndarë, shkel kurorën". (Mt 19, 3-9)

1) Në Kishën e Krishtit mund të martohen vetëm një burrë dhe vetëm një grua. Një burrë, pra, s’mund të marrë disa gra sikurse lejon p.sh. ligji i fesë islame (atje ku nuk e kufizon ligji shtetëror); as gruaja nuk mund të jetë grua e disa burrave (sikurse ndodhë ndër do fise të Indisë, ku gruaja e vëllait të madh shërben si grua e të gjithë vëllezërve derisa të martohen edhe ata). Sjellja e tillë do të ishte drejtpërdrejt kundër fesë së krishterë. Këtu dëshirojmë të qesim edhe nje vërejtje serioze. Në popullin tonë shpeshherë diskutohet se cila fe është e vërtetë. Përgjigja më e shkurtër do të ishte kjo: Feja e vërtëtë është ajo që adhuron një Hyj, (Zot, Perendi) të vetëm dhe jeton sipas vullnetit të tij hyjnorë. Vullnetin e vet Zoti na e tregoi në Shkrimin Shenjt. Shkrimi Shenjt na thotë se Zoti e krijoi njeriun si një çift bashkëshortor: Një mashkull dhe një femër - një burrë e një grua. Nëse dikush nuk i beson Biblës, le ta shikojë ligjin natyrorë. (Çdo besimtarë beson se krejt natyra është prej Zotit). Statistika na thotë se gjithkund në botë lindën afërsisht i njëjti numër djem dhe vajza. D.m.th. se edhe ligji natyrorë tregon Vullnetin e Zotit që në kurorë të shejtë të martesës të bashkohen vetëm një burrë e një grua. Prandaj: Feja që lejon poligaminë, nuk është fe e vërtetë!

2) E dyta karakteristikë e martesës së krishterë ësthë kjo: martesa e krishterë është e pazgjidhshme. Kjo është pasojë e sakramentit që nuk shlyhet kurrë derisa bashkshortët janë gjallë. Kur të vdesë gruaja, burri është i lirë të martohet përsëri. Nëse burri vdes i pari, gruaja është e lirë për martesë. Ata me kurorë të martesës lidhen deri në vdekje. Atë lidhje nuk mund ta zgjidhin as ata vetë, as kurrnjë njeri, por vetëm vdekja. Edhe nëse ndarja fizike bëhet e domosdoshme (nëse një prej bashkshortëve shkon në burg, në llogor, në interrnim, nëse çmendet, ose përndryshe jeta e përbashkët bëhet e pamundshme), lidhja e tyre shpirtërore nuk këputet dhe nuk mund të martohen me tjetër kënd derisa bashkshortin e kanë të gjallë.

Pse?

Edhe ky është Vullneti i Zotit. Pasi e ka përshkruar krijimin e Evës, Bibla thotë: “Njeriu do ta lërë babanë dhe nënën e vet e do të bashkohet me gruan e vet dhe këta dy do të bëhen një trup i vetëm” (Zan. 2,24). Këtë tekst përsërit edhe Jezu Krishti kur e ndalon ndarjen bashkshortëve. Ai mësimin e vet e përfundon kështu: burri e gruaja “nuk janë më dy, por një trup i vetëm. Prandaj çka bashkoi Hyji, njeriu të mos guxojë ta ndajë” (Mk. 10,8-9). Këtë besnikëri deri tek vdekja Zoti e lypë para së gjithash për të mirën e vetë bashkshortëve, pastaj për të mirën e fëmijëve të tyre dhe më në fund edhe për të mirën e mbarë shoqërisë.

Qëllimet e martesës

Gjithmonë për qëllimet e para të martesës përmendet lindja dhe edukimi i fëmijëve. Fjala e Zotit është:“Lindni fëmijë e shumohuni” (Zan.1,28). Por ky nuk është i vetmi qëllim. Martesa është besëlidhja e përjetshme e burrit dhe e gruas, bashkësi dashurie, e themeluar mu për të mirën e bashkëshortëve, për ndihmën e tyre të gjithanshme reciproke, për rritjen e dashurisë, si edhe për shuarjen e epsheve. Sepse “nuk është mirë që njeriu të jetë vetëm” thotë Zoti (Zan.2,18) prandaj çdo kurorë e ligjshme është e vlefshme dhe e pazgjidhshme edhe pse bashkshortët ndoshta nuk mund të kenë fëmijë. Kështu na mëson edhe Koncili i dytë i Vatikanas.(Gs.50)

Kisha duke u bazuar në Shkrimin e Shenjt:“Lindni fëmijë e shumohuni”nuk nderhynë dhe u lejon prindërve të kufizojnë numrin e fëmijëve (në bazë të ndërgjegjes së vet), por jo me mjete jo natyrore! Sidomos rreptësisht ndalohet abortimi. Numrin e fëmijëve nuk mund të caktojë kurrkush përveç prindërve.

Kushtet për vlefshmëri të kurorës

Ligjshmëria
Kushti i parë që kurora e martesës të jetë e vlefshme është ligjshmëria: që kurora – të përputhet me ligjin hyjnor, natyror dhe kishtar.

Kurorëzimi në shumë mënyra mund të bëhet i paligjshëm. P.sh. nëse dikush provon të martohet nën emrin e huaj, dhe kështu ta mashtrojë partnerin, kurorëzimi i tij do të ishte i paligjshëm dhe njëkohësisht i pavlefshëm. Para Zotit kurora e pavlefshme nuk ekziston aspak. Vetëm para njerëzve gjyqi kishtar duhet të shpallë se cili kurorëzim ishte i pavlefshëm, që ana e mashtruar të jetë e lirë për martesë të re. Në mënyrë të paligjshme do të provonte të martohet edhe ai që nuk është i gjendjes së lirë për martesë: njerëzit e martuar, derisa e kanë bashkëshortin e gjallë. Janë edhe shumë pengesa të tjera për martesë: mosha e mitur, paaftësia për jetë bashkëshortore, dallim feje, afërisa nga gjaku, grabitja, vrasja e bashkshortit etj.

Liria morale
Liria është dhuratë e paçmueshme, të cilën Zoti ua ka dhënë të gjithë njerëzve. Vlera e çdo pune të mirë varet nga liria. Prandaj Kisha dëshiron në çdo mënyrë ta sigurojë lirinë e kandidatëve për martesë, sepse dashuri me zor (me dhunë) s’ka, e martesa pa dashuri nuk do të kishte elementin kryesor që i lidh bashkëshortët dhe që i bën të lumtur. Për këtë arsye pyetja kryesore në hetimet e famullitarit për martesë është pyetje për liri. Martesa për hatër (për dëshirë) të babës, nënës, vëllait, dajës ose kujtdo qoftë, nëse nuk pranohet me liri të plotë, do të ishte e pavlefshme! Bukur është nëse djali apo vajza janë një mendimi me prindin e vet, por nëse nuk janë, fjala e fundit është e atyre që martohen.

Kurorëzimi publik

Edhe pse sakramentin e kurorës e ndajnë vetë bashkshortët – ndërsa të gjithë të tjerët janë vetëm dëshmitarë (dëshmitar është edhe meshtari që e bekon kurorën!), prapëseprapë kurrnjë kurorë nuk është e vlefshme para Kishës nëse nuk është vënë publikisht, në formë të cilën e ka caktuar Kisha. Kurorëzimi kishtar bëhet në kishë, para meshtarit ose diakonit dhe para dy dëshmitarëve, zakonisht gjatë Meshës.

Liturgjia e sakramentit të Kurorës së Martesës

Konçili i II i Vatikanit në ritin e përtërirë, kërkon që kremtimi i këtij sakramenti të bëhet në Meshë. Kremtimi i këtij sakramenti bëhet në këtë mënyrë.

1) Pritja e të rinjve
2) Mesha
3) Liturgjia e fjalës - Pretku dhe lutja e besimtarëve është e drejtuar të rinjve që do të lidhin kurorë. Pas liturgjisë së fjalës vjen Riti i martesës që përbëhet prej:

a) Fjala e meshtarit
b) Tre pyetje që i bën meshtari – a e kanë zgjedhë njëri-tjetrin me liri?
c) Bsnikëri
d) Lindjen dhe edukimin e fëmijëve.

1) Pelqimi i martesës - Bekimi dhe dhënia e unazave si shenjë e besnikërisë.
2) Përfundimi - Bekimi i nuses dhe i dhëndërrit. Lutja e Krishtit dhe bekimi përfundimtar: vet Riti i martesës bëhet pas predikimit.

23-05-12, 16:11	#9
~~Denim~~ Banned Anëtarësuar: 02-02-12 Postime: 1,102	Kurora e martesës Kurora e martesës Kurora e martesës është një ndër shtatë sakramentet e Kishës. Jezu Krishti e themeloi jo vetëm për shëlbim personal të njeriut, por sikur edhe urdhërin e Shenjt për dobi të mbarë bashkësisë së besimtarëve, për më tepër: për dobi të mbarë shoqërisë njerëzore, sepse familja, e cila themelohet me kurorë të martesës, është qeliza themelore e shoqërisë njerëzore dhe i shërben ripërtritjes dhe rritjes së mbarë njerëzimit. Kurora e martesës si institucion ekziston që prej krijimit të njeriut. Zoti e krijoi njeriun si mashkull e femër dhe bashëshortëve të parë (Adamit dhe Evës) u dha urdhër: “Lindni fëmijë e shumohuni, mbusheni tokën dhe sundojeni atë!” (Zan.1,27-28). Ndërkaq, para Krishtit bashkimi i burrit dhe i gruas ishte vetëm një kontratë njerëzore. Kështu është edhe sot jashtë krishterimit. Këtë kontratë Krishti e Shenjtroi dhe e lartësoi në nder të sakramentit, kështu që çdo martesë e vlefshme e krishterë është edhe sakrament, burim i hirit dhe i bekimit të Zotit. Cilësitë kryesore të martesës së krishterë Atëherë iu afruan disa farisenj për ta provokuar dhe i thanë: "A është e lejueshme që burri ta ndajë gruan për një shkak çfarëdo?". Dhe ai, duke u përgjigjur u tha atyre: "A nuk keni lexuar ju, se ai që i krijoi që në fillim, i krijoi mashkull dhe femër? Dhe tha: "Për këtë arsye njeriu do ta lërë babanë dhe nënën e vet dhe do të bashkohet me gruan e vet; dhe të dy do të jenë një trup i vetëm". Dhe kështu ata nuk janë më dy, por një trup i vetëm; prandaj; atë që Hyu ka bashkuar, njeriu të mos e ndajë". Por ata vijuan dhe i thanë: "Atëherë përse Moisiu urdhëroi të jepet letërndarja dhe të lëshohet?". Jezusi u tha atyre: "Moisiu ju lejoi t'i ndani gratë tuaja për shkak të karakterit tuaj të pagdhendur, sepse në fillim nuk ka qenë kështu. Kurse unë ju them se kushdo që e lëshon gruan e vet, përveç rastit të kurvërisë, dhe martohet me një tjetër, shkel kurorën; edhe ai që martohet me gruan e ndarë, shkel kurorën". (Mt 19, 3-9) 1) Në Kishën e Krishtit mund të martohen vetëm një burrë dhe vetëm një grua. Një burrë, pra, s’mund të marrë disa gra sikurse lejon p.sh. ligji i fesë islame (atje ku nuk e kufizon ligji shtetëror); as gruaja nuk mund të jetë grua e disa burrave (sikurse ndodhë ndër do fise të Indisë, ku gruaja e vëllait të madh shërben si grua e të gjithë vëllezërve derisa të martohen edhe ata). Sjellja e tillë do të ishte drejtpërdrejt kundër fesë së krishterë. Këtu dëshirojmë të qesim edhe nje vërejtje serioze. Në popullin tonë shpeshherë diskutohet se cila fe është e vërtetë. Përgjigja më e shkurtër do të ishte kjo: Feja e vërtëtë është ajo që adhuron një Hyj, (Zot, Perendi) të vetëm dhe jeton sipas vullnetit të tij hyjnorë. Vullnetin e vet Zoti na e tregoi në Shkrimin Shenjt. Shkrimi Shenjt na thotë se Zoti e krijoi njeriun si një çift bashkëshortor: Një mashkull dhe një femër - një burrë e një grua. Nëse dikush nuk i beson Biblës, le ta shikojë ligjin natyrorë. (Çdo besimtarë beson se krejt natyra është prej Zotit). Statistika na thotë se gjithkund në botë lindën afërsisht i njëjti numër djem dhe vajza. D.m.th. se edhe ligji natyrorë tregon Vullnetin e Zotit që në kurorë të shejtë të martesës të bashkohen vetëm një burrë e një grua. Prandaj: Feja që lejon poligaminë, nuk është fe e vërtetë! 2) E dyta karakteristikë e martesës së krishterë ësthë kjo: martesa e krishterë është e pazgjidhshme. Kjo është pasojë e sakramentit që nuk shlyhet kurrë derisa bashkshortët janë gjallë. Kur të vdesë gruaja, burri është i lirë të martohet përsëri. Nëse burri vdes i pari, gruaja është e lirë për martesë. Ata me kurorë të martesës lidhen deri në vdekje. Atë lidhje nuk mund ta zgjidhin as ata vetë, as kurrnjë njeri, por vetëm vdekja. Edhe nëse ndarja fizike bëhet e domosdoshme (nëse një prej bashkshortëve shkon në burg, në llogor, në interrnim, nëse çmendet, ose përndryshe jeta e përbashkët bëhet e pamundshme), lidhja e tyre shpirtërore nuk këputet dhe nuk mund të martohen me tjetër kënd derisa bashkshortin e kanë të gjallë. Pse? Edhe ky është Vullneti i Zotit. Pasi e ka përshkruar krijimin e Evës, Bibla thotë: “Njeriu do ta lërë babanë dhe nënën e vet e do të bashkohet me gruan e vet dhe këta dy do të bëhen një trup i vetëm” (Zan. 2,24). Këtë tekst përsërit edhe Jezu Krishti kur e ndalon ndarjen bashkshortëve. Ai mësimin e vet e përfundon kështu: burri e gruaja “nuk janë më dy, por një trup i vetëm. Prandaj çka bashkoi Hyji, njeriu të mos guxojë ta ndajë” (Mk. 10,8-9). Këtë besnikëri deri tek vdekja Zoti e lypë para së gjithash për të mirën e vetë bashkshortëve, pastaj për të mirën e fëmijëve të tyre dhe më në fund edhe për të mirën e mbarë shoqërisë. Qëllimet e martesës Gjithmonë për qëllimet e para të martesës përmendet lindja dhe edukimi i fëmijëve. Fjala e Zotit është:“Lindni fëmijë e shumohuni” (Zan.1,28). Por ky nuk është i vetmi qëllim. Martesa është besëlidhja e përjetshme e burrit dhe e gruas, bashkësi dashurie, e themeluar mu për të mirën e bashkëshortëve, për ndihmën e tyre të gjithanshme reciproke, për rritjen e dashurisë, si edhe për shuarjen e epsheve. Sepse “nuk është mirë që njeriu të jetë vetëm” thotë Zoti (Zan.2,18) prandaj çdo kurorë e ligjshme është e vlefshme dhe e pazgjidhshme edhe pse bashkshortët ndoshta nuk mund të kenë fëmijë. Kështu na mëson edhe Koncili i dytë i Vatikanas.(Gs.50) Kisha duke u bazuar në Shkrimin e Shenjt:“Lindni fëmijë e shumohuni”nuk nderhynë dhe u lejon prindërve të kufizojnë numrin e fëmijëve (në bazë të ndërgjegjes së vet), por jo me mjete jo natyrore! Sidomos rreptësisht ndalohet abortimi. Numrin e fëmijëve nuk mund të caktojë kurrkush përveç prindërve. Kushtet për vlefshmëri të kurorës Ligjshmëria Kushti i parë që kurora e martesës të jetë e vlefshme është ligjshmëria: që kurora – të përputhet me ligjin hyjnor, natyror dhe kishtar. Kurorëzimi në shumë mënyra mund të bëhet i paligjshëm. P.sh. nëse dikush provon të martohet nën emrin e huaj, dhe kështu ta mashtrojë partnerin, kurorëzimi i tij do të ishte i paligjshëm dhe njëkohësisht i pavlefshëm. Para Zotit kurora e pavlefshme nuk ekziston aspak. Vetëm para njerëzve gjyqi kishtar duhet të shpallë se cili kurorëzim ishte i pavlefshëm, që ana e mashtruar të jetë e lirë për martesë të re. Në mënyrë të paligjshme do të provonte të martohet edhe ai që nuk është i gjendjes së lirë për martesë: njerëzit e martuar, derisa e kanë bashkëshortin e gjallë. Janë edhe shumë pengesa të tjera për martesë: mosha e mitur, paaftësia për jetë bashkëshortore, dallim feje, afërisa nga gjaku, grabitja, vrasja e bashkshortit etj. Liria morale Liria është dhuratë e paçmueshme, të cilën Zoti ua ka dhënë të gjithë njerëzve. Vlera e çdo pune të mirë varet nga liria. Prandaj Kisha dëshiron në çdo mënyrë ta sigurojë lirinë e kandidatëve për martesë, sepse dashuri me zor (me dhunë) s’ka, e martesa pa dashuri nuk do të kishte elementin kryesor që i lidh bashkëshortët dhe që i bën të lumtur. Për këtë arsye pyetja kryesore në hetimet e famullitarit për martesë është pyetje për liri. Martesa për hatër (për dëshirë) të babës, nënës, vëllait, dajës ose kujtdo qoftë, nëse nuk pranohet me liri të plotë, do të ishte e pavlefshme! Bukur është nëse djali apo vajza janë një mendimi me prindin e vet, por nëse nuk janë, fjala e fundit është e atyre që martohen. Kurorëzimi publik Edhe pse sakramentin e kurorës e ndajnë vetë bashkshortët – ndërsa të gjithë të tjerët janë vetëm dëshmitarë (dëshmitar është edhe meshtari që e bekon kurorën!), prapëseprapë kurrnjë kurorë nuk është e vlefshme para Kishës nëse nuk është vënë publikisht, në formë të cilën e ka caktuar Kisha. Kurorëzimi kishtar bëhet në kishë, para meshtarit ose diakonit dhe para dy dëshmitarëve, zakonisht gjatë Meshës. Liturgjia e sakramentit të Kurorës së Martesës Konçili i II i Vatikanit në ritin e përtërirë, kërkon që kremtimi i këtij sakramenti të bëhet në Meshë. Kremtimi i këtij sakramenti bëhet në këtë mënyrë. 1) Pritja e të rinjve 2) Mesha 3) Liturgjia e fjalës - Pretku dhe lutja e besimtarëve është e drejtuar të rinjve që do të lidhin kurorë. Pas liturgjisë së fjalës vjen Riti i martesës që përbëhet prej: a) Fjala e meshtarit b) Tre pyetje që i bën meshtari – a e kanë zgjedhë njëri-tjetrin me liri? c) Bsnikëri d) Lindjen dhe edukimin e fëmijëve. 1) Pelqimi i martesës - Bekimi dhe dhënia e unazave si shenjë e besnikërisë. 2) Përfundimi - Bekimi i nuses dhe i dhëndërrit. Lutja e Krishtit dhe bekimi përfundimtar: vet Riti i martesës bëhet pas predikimit.