[Denim]

Kushtet për vlefshmëri të kurorës


1 Ligjshmëria
Kushti i parë që kurora e martesës të jetë e vlefshme është ligjshmëria: që kurora – të përputhet me ligjin hyjnor, natyror dhe kishtar.
Kurorëzimi në shumë mënyra mund të bëhet i paligjshëm. P.sh. nëse dikush provon të martohet nën emrin e huaj, dhe kështu ta mashtrojë partnerin, kurorëzimi i tij do të ishte i paligjshëm dhe njëkohësisht i pavlefshëm. Para Zotit kurora e pavlefshme nuk ekziston aspak. Vetëm para njerëzve gjyqi kishtar duhet të shpallë se cili kurorëzim ishte i pavlefshëm, që ana e mashtruar të jetë e lirë për martesë të re. Në mënyrë të paligjshme do të provonte të martohet edhe ai që nuk është i gjendjes së lirë për martesë: njerëzit e martuar, derisa e kanë bashkëshortin e gjallë. Janë edhe shumë pengesa të tjera për martesë: mosha e mitur, paaftësia për jetë bashkëshortore, dallim feje, afërisa nga gjaku, grabitja, vrasja e bashkshortit etj.

2 Liria morale
Liria është dhuratë e paçmueshme, të cilën Zoti ua ka dhënë të gjithë njerëzve. Vlera e çdo pune të mirë varet nga liria. Prandaj Kisha dëshiron në çdo mënyrë ta sigurojë lirinë e kandidatëve për martesë, sepse dashuri me zor (me dhunë) s’ka, e martesa pa dashuri nuk do të kishte elementin kryesor që i lidh bashkëshortët dhe që i bën të lumtur. Për këtë arsye pyetja kryesore në hetimet e famullitarit për martesë është pyetje për liri. Martesa për hatër (për dëshirë) të babës, nënës, vëllait, dajës ose kujtdo qoftë, nëse nuk pranohet me liri të plotë, do të ishte e pavlefshme! Bukur është nëse djali apo vajza janë një mendimi me prindin e vet, por nëse nuk janë, fjala e fundit është e atyre që martohen, e jo e atyre që “pinë kafe”.

3 Kurorëzimi publik
Edhe pse sakramentin e kurorës e ndajnë vetë bashkshortët – ndërsa të gjithë të tjerët janë vetëm dëshmitarë (dëshmitar është edhe meshtari që e bekon kurorën!), prapëseprapë kurrnjë kurorë nuk është e vlefshme para Kishës nëse nuk është vënë publikisht, në formë të cilën e ka caktuar Kisha. Kurorëzimi kishtar bëhet në kishë, para meshtarit ose diakonit dhe para dy dëshmitarëve, rregullisht gjatë Meshës. Në raste të jashtëzakonshme, kur kurrsesi nuk është e mundshme që të arrihet brenda një muaji ditë deri te meshtari, Kisha pranon ligjshmërinë e kurorëzimit edhe para vetëm dy dëshmitarëve – kuptohet, nëse bashkëshortët i premtojnë njëri–tjetrit se do të jetojnë sipas ligjit të Zotit e të Kishës: në dashuri dhe besnikëri deri në vdekje. Në bazë të kësaj norme Kisha i ka shpallur të ligjshme dhe të vlefshme të gjitha kurorat në Shqipëri, nga koha e ndalimit të fesë, prej vitit 1967-1991, sepse populli ishte e pamundshme t’i kryejë detyrat fetare. Prandaj, kurora e tyre, edhe pse s’është vënë në kishë para meshtarit, nuk është e pavlefshme dhe nuk mund të zgjidhet pa vendim të gjyqit kishtar. Nëse kandidatët për martesë nuk patën pengesa, e nëse kanë dhënë pëlqimin e vet për martesë të krishterë, para se paku dy dëshmitarëve, martesa e tyre është e vlefshme edhe para Kishës.
Faleminderit Zotit, nevojë për martesë të tillë te na më nuk ka. Por ekzistonte dikur në ende të ndryshme të botës, p.sh. në Japoni, pasi u përjashtuam misionarët e krishterë; në Kinë në kohë të “Revolucionit kulturorë”, si edhe në do vende të tjera ku s’ka liri fetare, apo ku është mungesë e madhe e meshtarëve.