[Malsori-Makaveli]

14.4.1913 - Malazezet djegin Pazarin e Shkodres, mbasi e grabiten, dhe dalin ketej tue i a leshue vendin ne dore t'ushtrise nderkombetare (austriake, italiane, franceze, angleze, gjermane).
13.6.1913-Naltohet ne keshtjelle te Shkodres Flamuri Kombetar Shqiptar atdhetari Karlo Suma mban fjalimin. 7.1913 - Esad Pasha shpallet sundues i Shqipnise se Mesme.
12.3.1914 - Princ Vilhelm von Wied, vjen ne Shqipni si princ i shqiptareve dhe zbret ne Durres.
14.5.1914 - Pader Marian Prela themelon shoqnine "Te Bijat e Zojes".
15.6.1914 - Ushtria kombetare me malsoret e Mbishkodres luftojne ne rrethina te Durresit kunder trathtareve, ku vdes koloneli holandez Thomson.
4.7. 1914 - Plase Lufta I Botnore.
5.9. 1914 - Princ Wiedi len Shqipnine.
X. 1914 - Esad Pasha futet ne Durres.
1914 - Vdes Ate Dede Pasi, themelues i "Misionit Shtetites shqiptar".
1915 - Ne Shkoder ngrehet nje qeveri e perkohshme, por âsht ma teper anarki. Zhvillohen luftime midis lagjeve ndermjet nacionalistave dhe perkrahesve te Esad Pashe Toptanit.
4.1915 - Kryengritje kunder Esadit ne Durres, i cili ike andej.
5.6. 1915 - Krajl Nikolla Petroviq I, krajl i Malit te Zi, se bashku me ushtrine e tij pershkohet neper Shkoder e del n´Itali.
2.1915 - Vdes ne Shkoder Pader Anton Xanoni, shkrimtar i lindun ne Durres me 1863.
6.1915 - Ushtrite serbe te thyeme pershkohen neper Shkoder.
6.1916 - Rusia proteston kunder veprimeve te paligjshme te malazezeve neper Shqipni. Imzot Bernardin Shllaku, ipeshkev i Pultit, shpeton Dukagjinin nga rrethimi kercenues i ushtrive serbo-malazeze ne ikje e siper.
1916 - Pararoja e ushtrise austriake futet ne Shkoder.
23.1.1916 - Ushtrite austro-hungareze, si pushtojne Shqipenine e Veriut, Serbine e Malin e Zi, dalin ne Durres.
3.1916 - Vizite zyrtare ne Shkoder nga ana e Arqidukes Karl Salvator i Habsburgve.
1917 - Krijohet ne Shkoder "Komisija Letrare".
30.X. 1918 - Ushtrite austro-hungareze lane Shkodren e Shqipenine.
11.1918 - Hyjne ne Shkoder ushtrite aleate.
11.1918 - Hoti e Gruda, me nje Memorandum dergue ne Washington, Londer, Paris e Rome, lypin lirine.
1919 - Themelohet Shoqnia "Bogdani".
1920 - Kongresi i Lushnjes ku Shkodra dergon perfaqesuesi e vet.
2.1920 - Dalja e ushtrise franceze nga Shkodra. Shkodra bashkohet me qeverine qendrore kombetare. Lufta e Koplikut.
3.1920 - Hapet i pari Parlament Shqiptar.
4.1920 - Avni Rustemi vret ne Paris Esad Toptanin.
1920 - Themelohet Orfanotrofi i "Zemres se Krishtit" nga Ate G. Della Pietra.
8.1920 - Lufta e Vlones.
12.1920 - Legata shqiptare ne Konferencen e Paqes ne Versailles, ne te cilen ban pjese Imzot Luigj Bumci e Luigj Gurakuqi, Fishta mbrojne te drejtat e kombit shqiptar. Lidhja e Kombeve pranon Shqipnine si anetare te saj.
1921 - Kryengritja e Mirdites.
5.1921 - Plase kryengritja e Matit.
1.1922 - Arriti ne Shkoder i pari delegat apostolik ne Shqipni Imzot Ernest Cozzi.
21.1.1924 - Hapet Asambleja Konstituente ne Tirane.
- Revolucioni borgjez kryesue nga Fan Stilian Noli.
12.1924 - Kthimi i Ahmet Zogut ne Shqipni. Ne Shkoder krijohet gjyqi ushtarako-politik. Fillojne burgimet, internimet kunder nacionalistave.
2.2.1925 - Vritet ne Bari, Itali, patrioti Luigj Gurakuqi.
11.1926 - Kryengritja e Shales kunder rregjimit te Zogut. Gjyqi denon me varje disa pjestare te kryengritjes.
8,1937 - Vdes ne Shkoder poeti lirik Dom Ndre Mjedja.
1929-Vritet ne Zymb, Pader Shtjefen Gjecovi arkeolog dhe perpilues i "Kanunit te Leke Dukagjinit".
4.1939 - Luftime te rrepta te Ura e Drinit kunder ushtrive fashiste qe vijne me pushtue Shkodren.
1939 - Vdes Imzot Pjeter Gjura, Arqipeshkev i Durresit.
30.7.1952 - Aprovohet Statuti i Kishes Katolike Shqiptare, nen kryesine e Imzot Bernardin Shllaku.
11.1956 - Vdes Imzot Bernardin Shllaku, ipeshkev i Pultit.

Burimet historike
C. Becker; "L´Albanie e les albanais" fq. 14
M. Sufflay: "Serbet e Shqiptaret", fq. 58, 59, 38.
N. Thalloczy: "Acta e diplomata", I nr. 648.
Cordignano - Valentini : " Saggio di un regesto storico" fq. 4.
Tajani: "Le istorie albanesi", II, fq. 50, 51, III, fq. 26.
A. Gegaj: " L´Albania et l´Invasion turque au XV-e siecle fq.30,33, 48.
Pagine della Dante ; XLIV, 1937, fq. 38, 39, 40.
Kersopoulos: Chronologie, etj. 40, 42, 43.
A. Ghika: fq. 42, 60, 61.
Hecquard: "Haute Albanie", fq. 145.
F. Bianconi: "Carte...",etj. fq. 18.
P. Chiara: "L'Epire", fq. 129, 132.
Q. Spellanzon "Vinti", fq. 254.
Mocenigo : "Albania", fq. 52, 53.
E. Durham : "Twenty ye ars", fq. 206, 216, 221.
A. A. Rappaport : " Au pays des martyres",fq. 97.
J. Godard: "L'Albanie", fq. 116.
L. Viezzoli: "Shqipnija", fq. 158, 159, 165.
Revista "L.E.K.A.", " Te drejtat e Shqypnise etnike, I".
Marin Sirdani: "Shqipnija..." etj.
Justin Rrota: "Leteratyra shqipe", fq. 156.
"Histori e Shqipnise", Ministria e Arsimit, 1954-1955.
Jorga: "Breve histoire", fq. 1
Römische, etj. Vell. III, nr. 6
"Kalendari" i V.P. 1914-1927.
G.Berri: "L'assedio di Scutari".
D.K. Kalendari 1933, fq. 120-137.
Gj. Radovani: Doreshkrime.
Gj: Sheldija: "Shkodra", Pj. I.II.III.
M. Sammutius - Annalis.
Gelchich: "Zedda", fq. 38, fq. 4.
Jorga : "Re de l'Orient", IV, fq. 235-236.
P.G. Golubovich: Bib. Bio. Bibliog. VI.V. fq. 339.
Orb. Seraphicus: Tom. II. fq. 697,4.
Gonzaga: "De orign. Seraphicae...", etj. 1587, fq. 47-548.
Thalloczy etj. Illyrich.Albanische. Forschungen. VI.V. 207, A.D.V. I nr22
__________________