[Naki]

Pirja e duhanit dhe rreziqet nga Metastazat kanzerogjene të mushkërive.


Pothuajse secili njeri e di se duhani është i dëmshëm për shëndetin e njeriut, madje se çon edhe në vdekje. Kjo është vërtetuar nga studimet shkencore. Në botë ekzistojnë një sërë organizata të cilat merren me organizimin e luftës kundër duhanit. Njëra prej tyre është edhe Organizata Botërore për Shëndetësi (WTO). Ajo me një rast kishte publikuar një tekst ku thuhej se sikur të ishte e mundur që të harxhoheshin në lëminë e shëndetësisë dy të tretat e mjeteve që harxhohen në botë për blerjen e cigareve, atëherë do të mundësohej pajisja e çdo njeriu me nevojat më të rëndësishme shëndetësore.

Sipas statistikave të fundit rezulton që:
- Raporti i vdekjeve tek ata që nuk pinë duhan është 12 në 100.000;
- Tek ata që pinë gjysmë pako cigare në ditë raporti i vdekjeve është 95 në 100.000;
- Tek ata që pinë një pako cigare në ditë raporti i vdekjeve është 200 në 100.000.

Aftësia e thithjes së oksigjenit te njerëzit që pinë duhan pakësohet në raportin 1/6 deri në 1/3, që do të thotë se në trupin e njeriut futet 13-33 % më pak oksigjen. Kjo dëmton në radhë të parë trurin dhe zemrën.
Në 90 % të rasteve, bllokimi i gjakut në damarë vjen si pasojë e pirjes së duhanit. Gratë që pinë duhan plaken 15 vjet më herët në krahasim me ato që nuk pinë duhan. Pastaj, cigarja është armiku i vitaminave - pirja e një cigare shkatërron rreth 2,5 miligramë vitaminë C në trupin e njeriut.

Duhani nuk është i rrezikshëm vetëm për ata që e pijnë atë. Përkundrazi, ai shumë është i dëmshëm edhe për njerëzit që gjenden përrreth duhanxhinjve. Kjo është e ashtuquajtura pirje pasive e duhanit. Pirje pasive e duhanit quhet thithja e tymit të duhanit që është përhapur rreth e përqark. Tymi i duhanit përmban 4000 përbërës të ndryshëm kimik, shumë nga të cilët janë të dëmshëm për shëndetin, ndërsa 50 prej tyre e shkaktojnë kancerin. 15 % e tymit të një cigare thithet nga personi që pi duhan, ndërsa 85 % e tij kalon në ajër. Këtu nuk llogaritet vetëm tymi që e shohim me sy, por edhe gazrat e padukshme. Thithja e tymit paraqet rrezik serioz për shëndetin.

Thithja e duhanit ndikon në:
- Rritjen e rrezikut të shfaqjes së kancerit të mushkërive te njerëzit që njihen si mospirës të duhanit;
- Shfaqjen e çrregullimeve në aparatin e frymëmarrjes dhe shtimin e rrezikut të shfaqjeve të sëmundjeve të zemrës.
Poashtu, tymi që del gjatë pirjes së duhanit ndikon në: irritimin e syve, irritimin e hundës dhe të grykës së fytit, në shtimin e dhembjeve të kokës, marramendje, shfaqjen e shenjave të lodhjes dhe pakësimin e përqëndrimit, mbajtjen e erës së duhanit në rrobet e veshura dhe në flokë etj.
Nga ana tjetër, ai që nuk pin duhan, por qëndron në një vend të mbyllur ku pihet cigare për një kohë prej katër orësh, merr një sasi nikotine që është e barabartë me atë që do të merrte sikur do të kishte pirë 10 cigare.
Tek ata njerëz që nuk pinë duhan, por qëndrojnë pranë atyre që pinë duhan, rreziku i shfaqjes së sëmundjes së leukemisë (kancerit në gjak) rritet 6.8 herë, i kancerit të mushkërive 3.3 herë dhe i kancerit të laringut 3.4 herë. Njerëzit që jetojnë në një mjedis jo të pastër zakonisht marrin rreth 2-3 % monoksid karboni, ndërsa kur ndodhen në një mjedis të mbyllur ku pihet duhan, sasia e monoksidit të karbonit që marrin së bashku me ajrin rritet deri 15 %.