[Zana_ch]

Gjakova, në historikun e sajë të gjatë nuk mban mend katrahura të tilla
si kjo e fundit. Pastrimi i egër etnik i qytetit të Gjakovës me
rrethinë, bëri që ky qytet ato ditë t’i ngjante një kasaphaneje të
vërtetë.

Gjakovarët vriteshin në forma nga më të ndryshme. Kriminelët serb, në
shumicën e rasteve iu ofronin viktimave “menynë” e llojeve të
likuidimeve. Mënyra më e preferuar ishte likuidimi me armë të ftohta.
Ishte i priveligjuar ai i cili vritej me armë zjarri. Karakteristikë e
veçant ishte mënyra e humbjës së gjurmëve të krimit, kjo bëhej
zakonishtë me djegien e shtëpive së bashku me viktimat. Këtë, e
ilustron më së miri rasti i familjës Vejsa, ku u dogjën trupat e 22
fëmijëve, grave, pastaj, familja Cana, ku u dogjën 4 familjar, e kështu
me radhë. Zhvarrimi i kufomave të viktimave të terrorit serb, ishte
pjesë e skenarit të ndyrë të platformës shfaruese antishqiptare. Nga
varrezat e qytetit të Gjakovës, kah fundi i muajit maj, u bë zhvarrosja
e 87 trupave të likuiduar nga kriminelët serb. Të gjithë, u vranë për
së dyti, nga se edhe sot nuk janë gjetur trupat e tyre. Në mesin e tyre
ishte edhe trupi i doajenit të kirurgjisë gjakovare, Dr. Izet Hima, i
cili u vra dhe u masakrua në natën e 24 marsit. Kjo vrasje shkaktoi
efekt mjaft negativ psikologjik në masë, çka ishte padyshim edhe
qëllimi i armikut.

Vrasjet, djegiet, dhunimet, plaçkitjet, torturat ç’njerëzore, ishin
dekori i qytetit të lashtë buzë lumit Erenik, i cili ato ditë kishte
ndërruar ngjyrën! As plaku më i moqëm në qytet, nuk mbanë mend nga
kallximet e gjyshërve të tyre, të ketë goditur kaq rëndë këtë qytet
ndonjë nga okupatorët e mëparshëm. Shkatërrimi i Xhamisë së Hadumit, e
vjetër më shumë se 500 vite, dëshmon për karakterin dhe intenzitetin e
shkatërrimeve.

Edhe nata e 16 prillit, bënë pjesë në netët e Bartolomeut në qytetin e
Gjakovës. Ishte natë e ftohtë prilli dhe binte shi i imët. Bubullimë
nuk dëgjohej, por dëgjohej vaji i foshnjeve nga traktorët e mbuluar me
folie najloni të konvojeve pa fund, të cilët kishin marrur rrugën e
shpëtimit drejtë kufirit të Shqipërisë. Vaji i atyre foshnjeve edhe sot
nuk më lenë të qetë. Këta ishin refugjatët e qytetit të Mitrovicës me
rrethinë, që udhëtonin nga Gjakova për në drejtim të Qafës së Morinit.
Shikimi nga apartamenti im, nga kati i pestë është në drejtim të rrugës
Gjakovë – Prizren. Kjo rrugë, ishte arteria kryesore për deportim
drejtë Shqipërisë, për gjysmën e shqiptarëve të Kosovës. Kjo rrugë nuk
pushonte nga udhëtarët e dhunshëm në asnjë moment, që nga fillimi i
bombardimeve të NATO–s. Pamje të tilla, paralajmëronin të ardhmën tonë
shumë të afërt. Me dhëmbje të madhe vështroja nga dritarja zbrazjën e
Kosovës.

Kjo natë kishte në vete diçka të veçantë.

Për herë të parë, që nga fillimi i bombardimeve nuk u ndal rryma
elektrike! Ishte ora 20.15 min., kur një veturë e policisë serbe u ndal
te pompa e benzinës, aty pranë Urës së Llukacit. Njeri nga policët
zbriti nga vetura dhe me nxitim fiku poqin që ndriqonte oborrin e kësaj
pompe. Ky ishte një paralajmërim i keq për ne që banonim pranë pompës.
Kjo përvojë ishte fituar nga aksionet që ndërmerrnin kriminelët serb në
lagjet tjera të qytetit. Dëshira për jetë dhe shpresa se ndoshta do të
shpëtojmë edhe këtë natë, më përshkojë thellë shpirtin. Vështronim me
kujdes çdo lëvizje, mirëpo ishim të pafuqishëm për çfarëdo forme të
vetëmbrojtjës. Çdo lëvizje në ato orë të vona të mbrëmjës ishte
vetëvrasje. Ishim të rrethuar nga të katër anët.

Pas nja 15 min., katër automjete civile kaluan Urën e Llukacit dhe u
drejtuan ne lagjën e parë, në të majtë të rrugës. Tani më ishte e qartë
se ajo lagje ishte sonte në shënjestër të forcave serbe. Nuk shkuan
shum çaste, dhe nga pullazet e shtëpive filloi të duket flaka e cila
shoqërohej me shumë të shtëna armësh zjarri. Flaka dhe tymi shumë
shpejtë përfshiu tërë lagjën. Refleksi nga drita e flakës së shtëpive
që digjeshin në afërsi, ndriqonte tërë apartamentin tim. Kjo situatë,
shkaktoi tendosje psikologjike edhe më të rëndë. Është e pamundur të
përshkruash emocionet e atyre momenteve. Ndjenjë e çuditëshme dhe e
llahtarëshme! Një trokitje në portë, nënkuptonte vdekjën. Atje, në
lagjën fqinjë bëhej masakër. Nuk dinim asgjë për fatin e atyre
njerëzve! Sa janë të vrarë dhe cilët janë ata? Rafalët e armëve nuk
pushonin. Fishkëllima e plumbave shpërthente errësirën.

Konvoji i refugjatëve nuk ndalej. Në të majtë të rrugës nga ata
kalonin, zhvillohej një dramë e vërtetë. Kriminelët serb kishin
pregaditur një përcjellje “madhështore” për refugjatët mitrovicas. Për
shumë kë në atë turmë njerëzish, këto pamje tani më ishin të njohura.
Rreth orës 23.00, konvoji u ndal befas. Nga drejtimi i qytetit erdhi
një veturë e policisë serbe, e cila vëzhgonte me kujdes çdo automjetë.
Fitohej përshtypja se ata kërkonin dike. Një nga policët serb, zbriti
me shpejtësi nga vetura dhe u drejtua kah një makinë e refugjatëve, e
cila ishte e ndalur përballë Tyrbës së Sheh Shefqetit. Me sharje
vullgare dhe dhunë detyroi vozitësin e automjetit që të zbresë nga
makina. Agresiviteti i policit dhe zëri i tij kërcënues, bëri që ata
mbrenda në makinë të lëmëriten. Dëgjohej vaji i dhembshëm i fëmijëve
dhe gruas. Pas pak, pasoi heshtja!? Vërejtëm një siluetë njeriu si
rrëzohej për tokë! Ky ishte vozitësi i automjetit i cili në ato çaste u
likuidua në prezencën e bashkëudhëtarëve të tij dhe refugjatëve tjerë
në traktorë që ishin pranë. Nuk i besoja syve të mi. Krimineli serb
muarr edhe një jetë shqiptari, kush e di për të satën herë? Pas kësaj,
kolegu i tij që e priste, erdhi dhe muarr makinën e viktimës së bashku
me udhëtarët. Të dy veturat pastaj shkuan në drejtim të panjohur.

Kush ishte viktima? Çka ndodhi me udhëtarët e veturës së viktimës? Për
ne të gjithë, mbeti gjerë me sot një mister i vërtetë identitieti i
viktimës dhe bashkëudhëtarve të tij! Pak çaste pas kësaj, kolona e
gjatë rinisi rrugën në drejtim të Prizrenit. Çdo automjet i cili
afrohej te vendi ku ishte e shtrirë viktima, ndalonte për pak sekonda !

Rreth mesnatës, pasi më nuk shifej kolona e refugjatëve, në vendin e
krimit, erdhën përsëri të njejtët policë dhe e njejta makinë. Ata
ngrehën viktimën zvarrë dhe e futën në veturë. Këtë natë të errët
prilli e ndriqonte flaka e shtëpive që digjëshin. Kjo ishte natë e
tmerrit. Çdo moment prisnim të na vijnë kasapët serb. Kjo natë për ne
ishte diçka me të vërtetë e veçantë, sepse pamë vdekjën me sy!

Të nesërmën erdhi lajmi i tmerrshëm për viktimat e lagjës fqinjë. Këta
ishin: Roland Gojani (23) dhe Kastriot Delija (21), që të dy të vrarë
në një fushë këtej lumit Llukac, afër 300 metra nga lagja e djegur.
Kishin tentuar që të shpëtojnë dhe ishin qëlluar në ikje. Sipas
dëshmive, këta ishin të plagosur dhe të gjallë gjerë në ora 05.00 të
mengjesit. Atëherë kan ardhur kriminelet serb dhe i kanë ekzekutuar në
po atë vend. Mbrenda në lagje, janë ekzekutuar: Myhedin Zeka (53),
Mehmet Krasniqi (63), Gani Mehmetaj (49), Deli Hoti (63) dhe Rremë
Delija (67). Ky avaz i bishave serbe, vazhdoi me të njejtin intenzitet
për më tepër se tre muaj, gjerë në ditën e hyrjës së forcave aleate.
Vetëm mrekullia e shpëtoi pjesën e mbetur të qytetarëve në Gjakovë,
numri i të cilëve nuk ishte i vogël.

Më kujtohen shum mirë fjalët e një miku të mirë dhe të urtë, i cili
kishte kaluar një pjesë të jetës së tij në kazamatet serbe. Gjatë
marrjës në pyetje në burgun e Nishit, inspektorët serb para 20 vitesh,
i kishin thënë: “ Ju shqiptarët duhet të hiqni dorë nga pavarësia e
Kosovës. Më parë do t’a merrni Beogradin se që do të ju lëshojmë
Kosovën të lirë. Kjo nuk do të ndodhë pa u derdhur gjaku gjerë në
gjunjë “.