[Urata]

2. Filozofia e të sfiduarit



Promotheu i Pavarësisë

(Presidentit historik Ibrahim Rugova)



Në fillim ishin rrëfimet e nënëlokes

Bri votrës gati të fikur

Për pushkatimin e babait e gjyshit

E jehonën e pushkës së Zhujë Selmanit

Pastaj erdhën përkëdheljet e nënës si ngushëllim

Dhe jeta vazhdoi ecjen me vuajtjet e saj

Atje në një fshat të vogël të Dukagjinit

Ku secili armik e la gjurmën fatale të egërsisë

Në rrugicat e Pejës



Gani Azemi



Një jetim i rritur me aq mundime nuk mund të mos shihte, qoftë dhe me njëfarë arrogance të fshehur, në drejtim të përjetësisë. Jeta e mundimshme dhe sprova e të rriturit jetim, ndjenja e mospajtimit me faktin se nuk e njihte fytyrën e babait, mospajtimi me këtë fat të imponuar nga njerëzit e një kombësie tjetër (serbët), pra nga ata që nuk kishin treguar pikë mëshire, kur ishte fjala për ti asgjësuar dhe shfarosur shqiptarët, e kishin bërë Ibrahim Rugovën të identifikohej me vetë sfidën. Te Ai kishte zënë vend tashmë ideja, imagjinata dhe fantazia e të qenit sfidues. Ai kishte gjetur gjithashtu mjetet e armët e domozdoshme për këtë, për të qenë më në fund krenar se kishte realizuar amanetin e njerëzve të tij të dashur, të cilët ishin sakrifikuar për këtë vend. Në mbi dymilion shqiptarë të Kosovës do të gjendeshin së paku njëmijë ose dymijë të tillë që mendonin e besonin në ato që besonte Ibrahim Rugova. Por ndër të gjithë ata që besonin e mendonin për këtë ide, vetëm Ai do të dëshmonte se i përkiste një filozofie të re, një mënyre të re të të menduarit dhe të vepruarit për tu çliruar nga robëria serbe.

Kjo lloj filozofie ishte formuar në qenien e Ibrahim Rugovës përfundimisht në kohën kur Ai kishte marrë kontakt me njohuritë filozofike gjatë studimeve në universitet. Në auditoret e Universitetit të Prishtinës Rugova kishte përvetësuar me pasion të dyfishtë rrjedhat historike të kombit që ai i përkiste, të shqiptarëve si dhe paardhësve të tyre, iliro-dardanëve. Aty Ai kishte mësuar me pasion figurat e shquara të kombit shqiptar si dhe filozofinë e mendimtarëve të mëdhenj të tyre. Pjetër Bogdani, ndoshta ishte personaliteti dhe udhëheqësi i madh i shqiptarëve, tek i cili Rugova gjeti adresën e duhur për tu frymëzuar dhe për të ideuar disa piketa të angazhimit të Tij politik e historik. Këtij shkrimtari, luftëtari dhe filozofi katolik shqiptar Ai i kushtoi studimin e veçantë, me të cilin kishte mbrojtur doktoraturën në Universitetin e Prishtinës.

Ndërkaq, kushdo që ka dëgjuar me vëmendje ligjëratat e Ibrahim Rugovës, ka vërejtur se njohuritë e frymëzimet e Tij nga rilindasit e shquar shqiptarë ishin tipar thelbësor i formimit politik e intelektual. Nga doktrina e rilindasve Rugova kishtë mësuar faktin se vetëm Perendimi (SHBA-të dhe Europa) janë e mund të ishin adresa e vetme për ndërtimin e së ardhmes së Kosovës. Nga ajo doktrinë Ai kishte gjetur frymëzimin përkatës se "Dituria, mençuria, urtësia dhe rezistenca janë mjetet e mundëshme, të cilat sjellin një ardhmëri të sigurt dhe të ndritur".

Natyrisht që Rugova këto dije e maksima i kishte zgjeruar gjithashtu gjatë studimeve në Francë dhe më pas i kishte projektuar në veprimtarinë e tij shoqërore si studiues, si krijues, si letrar, si kritik dhe si gazetar. Nga prindët kishte marrë gjithmonë këshillën për durim e urtësi. Nga filozofia kishte mësuar gjithnjë se kjo mënyrë sjelljeje është më e dobishme, humane dhe mbi të gjitha e suksesshme. Ndonëse kishte preferuar me kënaqësi të dëgjonte repertorin patriotik shqiptar, Ai u kishte rezistuar rapsodive patriotike, në të cilat, përveç grykës së pushkës e grykës së topit, nuk gjente vend kënga e melodia për filozofinë e të menduarit e të duruarit, si mjet edhe për tu çliruar nga një sundim i huaj.......