[Zero Cool]

Robotikë evolucionare - Si mësojnë makinat nga natyra

Robotët janë deri tani pritës të urdhrave të njeriut. Por, studius të caktuar janë tashmë një hap përpara. Ata i mbajnë robotët si kafshë pune dhe i kultivojnë ata, deri sa krijojnë një sjellje të dëshiruar



Roboti Nimbro nga Instituti për Informatikë në Univeristetin e Bonit


Në garat e robotëve që zhvillohen çdo vit ndeshen njëri me tjetrin robotë futbolli, robotë shpëtimi dhe robotë shtëpie. Ajo çka është konceptuar si shfaqje aftësish, përfundon rregullisht si paradë avarish. Si në rastin e këtyre robotëve të futbollit.

"Fatkeqësisht ekipi i Ahenit ka ca probleme me robotët e vet, sepse për momentin këta nuk po lëvizin fare..."

Robotët problem sepse nuk parashikojnë çdo situatë

Problemi është ky: Programuesit e software-it të robotëve nuk mund të parashikojnë çdo situatë, që mund të shfaqet gjatë rrjedhës së ndeshjes. Këtë e thotë Paul Levi, informaticien në sektorin e elektroteknikës dhe të teknikës së informacionit në Universitein e Shtutgartit:

"Edhe ne të njëjtën gjë bëjmë gjatë lojës së futbollit. Parashikohet një situatë e mundshme loje. Pra: 'Mund të paraqiten pesë situata krejt tipike'. Lojtarët duhet t'i dallojnë ato dhe më pas të reagojnë siç duhet. Por kjo nuk është evolucionare!"



Roboti AILA i prezantuar në panairin e Hanovërit 2011

Shkencëtarët për transmetimin e evolucionit tek tenika robotike

"Evolucionare" – Kjo është fjala e madhe kyç për shkencëtarët e disiplinave nga më të ndryshmet, të cilët bëjnë kërkime me robotët. Ideja e tyre është kjo: Sikur të arrihet, që parimi i evolucionit të transmetohet te teknika robotike, robotët mund të përshkojnë në mënyrë të pavarur dhe krijuese rrugë zgjidhjesh, të cilat nuk janë parapërcaktuar prej programuesve të software-it të tyre. Se si funksionon kjo, këtë Paul Levi e bën të qartë me shembullin e një roboti, që duhet të kërkojë djathë. Për këtë roboti duhet ta gjejë vetë, se në këtë rast nuk i vlejnë kamerat dhe termometri i tij. Vetëm se sensori i nuhatjes i duhet edhe më shumë se zakonisht.

"Kur është vendimtare për mbijetesën, që ata duhet të nuhasin mirë, atëherë duhet optimuar shqisa e nuhatjes: Si e gjej djathin, pra burimin e ushqimit, sa më shpejt? Për këtë arsye reduktohet kapaciteti i veçorive të tjera, sepse natyrisht ato nuk nevojiten vazhdimisht."

Çka në biologji është gjenomi, në robotikë është software-i



Roboti Flobi nga Universiteti i Bilefeldit

Baza e evolucionit të natyrshëm te gjallesat janë mutacionet, pra ndryshimet minimale defektoze të materialit gjenetik. Ato zhvillohen gjatë përcjelljes së gjeneve nga brezi në brez. Në rast se ndryshime të tilla sjellin një avantazh mbijetese, atëherë gjeni i ndryshuar mbizotëron për kohë të gjatë. Shkencëtarët e robotikës po e imitojnë këtë parim sipas kësaj skeme: Populacioneve prej deri njëqind robotësh u jepet një detyrë, si të kërkuarit për djathë. Çka në biologji është gjenomi, në robotikë është software-i. E veçanta në këtë mes është kjo: Siç variojnë gjenet në natyrë, ashtu edhe software-i i çdo roboti ka dallime nga ai i robotëve të tjerë. Në këtë mënyrë krijohen disa variante software-i, të cilat janë më të suksesshme sesa të tjerat. Për shembull, sepse reagojnë më mirë me anë të sensorit të nuhatjes sesa me anë të kamerës.