Kenga e Junanit ( Text )

[Makresh]

KANGA E JUNANIT
- Rapsodi popullore -

Brahim pasha , ni mjekër zi ,
Shikon detin , pasha, me durbi .
Çka po doket ky deti i zi –
Vjen Junani me shtatë xhemi ,
Se n’ xhirit ja paska msy !
Pisket pasha me buri –
Dur , Junan, ku po shkon ti ?
-Dur, Junan, ku po don me shkue –
M’ ka qitë baba, skelen me e rue !
Komandanti , shka ka marue –
Brahim pashës, menën s’ ja ka vnue ,
Dymexhive ju ka ngërmue ,
Krah xhemive janë nisë me shkue ,
Shka i ngon hallkun me t’ urdhnue ?!

Brahim pasha, fort koka idhnue –
Te ‘i topxhi koka shkue ,
Dymdhetë topa i ka hazdrue ,
Me komandë i ka urdhnue ,
Dymdhetë topa flakë ja ka lshue ,
Shtatë xhemi n’ det ja ka shafue !

Brahim pasha , po këqyrë n’ durbi –
Na u mushë deti plot me shapkali ,
Ju kanë shkue këto shapkat përmi !
Përmi det , shapkat ju kanë shkue ,
Komandanti menxi paska pshtue ,
Kralit t’ Junanit, ju paska lajmërue –
Brahim pasha , sod ka luftue ,
Dymdhetë topa n’ skele m’i ka lshue,
Shtatë xhemi n’ det m’i ka shafue ,
Rrugës teme jam kanë tuj shkue !

Krali i Junanit, keq koka idhnue ,
N’ Stamboll , mretit ju ka lajmërue –
Aman, babë, dertin kqyrma mue ,
Brahim pasha , sod ka luftue ,
Dymdhetë topa n’ skele m’ i ka lshue ,
Shtatë xhemi, n’ det m’i ka shafue ,
Rrugës teme jam kanë tuj shkue ,
Prej kanuni, babë, t’u ka rrxue !
Keq Dovleti koka idhnue ,
Krejt Shqipnisë fjalë ju ka que –
Brahim pashën n’ Stamboll jau due ,
T’ gjallë, ja t’ dekun , n’ Stamboll jau due !

Brahim pasha, keq koka ngushtue ,
T’ mirë ni letër , pasha e ka shkrue ,
Shumë selamet , mretit ja ka que:
“Aman, babë, dertin kqyrma mue,
N’ shpinë Junani mu ka lshue ,
Shumë zullumet , babë, i ka punue !
Se n’ xhirit shka ka damtue –
Gratë me yzër naj ka coptue ,
Thminë në djep naj ka shkurtue ,
Motrat tona n’ Junan i ka que !”...
Shumë murtatë rrugës janë qillue –
S’ ja lanë letrat n’ Stamboll me shkue ,
Tevdil fjalët ja kanë rrotullue !

Brahim pasha , fort koka ngushtue ,
Shtatë qatip, pasha i ka tubue ,
Ni mazbatë , pasha e ke marue ,
Shtatë qatipa n’ ta emza kanë vnue!
Ni sandak, pasha e ka marue ,
N’ qatë sandak, shka ka palue –
Duert e sabive , çka i kanë shkurtue ,
Sytë e femnave , i ka palue ,
Krejt Junani, çka i ka damtue !
Qatë mazbatë, sipri ja ka vnue ,
Mier me gozhda, pasha e ka gozhdue ,
Nanës s’ mretit, bakshisht ja ka que –
Prit bakshishin , pasha qi e ka que !

Nana e mretit, del e ka pranue ,
N’ shpi pe qojka e ma ka shkatrrue ,
Renë mazbatën , mretit ja ka knue !
Duert e sabive kur poj gjanë palue ,
Sytë e femnave në sandak ngujue ,
Zemra n’ bark ju ka rrotullue ,
Lotët për faqesh ren naj paskan shkue –
N’ myslimanë çka koka marue ?!
Açik, Dovletit, ja paska que ,
Nana e mretit, fort ma paska qortue –
A je fjetë, loke, a jue que ?
N’ kofsh tuj fjetë, mos pritsh me u que –
N’ myslimanë çka na u kish marue !
Merr sandakin , para ja ka lshue ,
Merr Dovleti, e ma ka shkatrrue ,
Renë mazbatën, mreti e ka knue ,
Duert e sabive poj gjanë palue ,
Sytë e femnave n’ sandak ngujue ,
Zemra n’ bark ju ka rrotullue,
Lotët për faqesh, mretit i kanë shkue !
Fort e ama , ma ka qortue –
Pa hak , pashën , birë ma ke qortue ,
Me hak , pasha , loke ka luftue !

Fort Dovleti , koka idhnue ,
E te teli , mreti asht afrue ,
Kralive , telin jau ka que –
Për ni ditë , n’ Stamboll ju due!
Të shtatë kralat , n’ Stamboll janë shkue ,
Para mretit ju kanë lajmërue –
Çka na thirre , babë, me na kallxue ?
Zu’ Dovleti, t’ shtatëve me ju ngërmue –
A kështu , birë, ju me punue ,
N’ shpinë Junanin ma keni lshue ,
Shumë zullume , birë, qi i ka punue ,
Se n’ xhirit, aj, çka ka damtue ,
Gratë me yzër naj ka shkurtue ,
Çikat tona , n’ Junan i ka que !...

Krali i Rusit, në kamë u que –
Nuk muj, babë, kësaj unë mej besue ,
Tebdil fjalët t’ ia kanë rrotullue !
Fort Dovleti, koka idhnue ,
Merr mazbatën , para jau ka lshue –
Knone, biro, n’ dishi me knue !
Ren shtatë kralat n’ ta emza kanë vnue ,
O, i lumi harpën e kanë dënue ,
O, i lumi ren ma kanë dënue !

Fort Dovletit, qefi ju ka marue ,
Krejt shqiptarëve telin jau ka que –
Hej, shqiptarë, a jeni me mue ?
N’ shpinë Junani, na u ka gjue ,
Qe ‘izet vjet , boll e kem durue ,
Shumë zullume naj ka punue ,
Duert e grave e t’ thmive i ka coptue ,
Gratë me yzër naj ka shkurtue ,
Këto zullume krejt naj ka punue ,
Motrat tona, n’ Junan naj ka que !...
Ju shqiptarë si m’ kini nimue ,
Ju si n’ kofshi ksi hov me mue ,
Axhaktarë prej shqiptarëve due ,
Axhaktarë Xhinolli a qillue !

U que Xhinolli e luen sanxhakun –
Anëm anë shqiptarët kanë qitë bajrakun !
Kanë qitë bajrakun e n’ kamë janë que ,
N’ Stamboll, mretit ju kanë lajmërue –
I madh e i vogël , babë, n’ kamë janë que ,
I madh e i vogël, babë, xhynli janë shkrue ,
E kanë menën kysmet me t’ nimue !
Fort Dovleti, medet, koka gzue ,
Lotët për faqesh , mretit i kanë shkue –
O, shyqyr, kokan këta shqiptarë me mue !

Shtatë pampura , mreti jau ka que ,
Me bajraqe, mirë jau ka hjeshue ,
N’ Ferizaj , jau paska que !
Shkojnë shqiptarët, krejt xhynli janë shkrue,
Shkojnë tuj keshë e shkojnë tuj lue ,
Krejt n’ pampura kokan ngujua ,
Nërmjet veti tuj u hallallue !
Po hallashtisën, o , haj medet ,
Po hin Xhinolli, ju jep gajret –
Hajdi vllazën, mos kini dert ,
Se s’ lufton ky i ziu milet !
Ka nisë dasmën , baba mret –
Gja e gjallë muslimantë s’i pret ,
Jau dhash besën , kem me e b afet !
N’ pastë egjel naj kush me dekë –
I koftë dhanë besa – shehit ka me metë,
Prej Allahit, ka mej zhdrypë rahmet !

Hetem pasha , po shikon n’ turbi –
Çka po doket qatje, fusha zi ?
Janë tuj ardhë shumë asqer xhynli !
Shumë xhynli, janë tuj na ardhë –
N’ tirqi t’ zi , e n’ plisa t’ bardhë !
Ju dalshin para katër pashallarë –
Kemi punë, o, tek teri n’ qatë adë !

Se n’ Llosoj, kur ka hi torbija –
Taborr Shkupi – thojshin – birinxhi !
Prizren, hajde me na pri –
Se n’ Jeni Shehër, kysmet , dojmë me hi !
Se n’ Jeni Shehër, kur po hikan krejt –
I paskan qitë , o, me ruejt nibet !
Haj, muslimantë qi bien shahadet ,
Sod me hypë n’ qatë minare t’ shkretë ,
Me e thirrë orzanin , sod, Muhamet ,
O, qi s’ u thirrë qe shtatëdhetë vjet !

O, Rifat begu , po ma dredh musteqen –
Për ni sahat po ma shkelë Dymeqen !
-Dur, Junan, he i biri magjupit –
Asht tuj ardhë tabori prej Shkupit !
-Dur , Junan, he i biri i derrit ,
Se ja mrrini tabori i Prizrenit !
-Dur, Junan, he i biri i qyfarit ,
Se a tuj ardhë tabori i Gjilanit !
-Dur, Junan, he i biri i shkinës ,
Se po t’ vjen tabori i Prishtinës !
-Dur, Junan, he i biri i kralicës ,
Se po t’ vjen tabori i Senicës !

Ky Junani, hajde, ku na met –
Shkoj n’ Dymeqe , koka mshelë krejt !
Rrehi teli te baba mret –
Hej, aman babë, he baba Dovlet ,
Hiqma qafe , babë , qit milet ,
Se m’ qiti fare , babë, me çka m’ gjet ,
Se po ta jap ty, Rajën apet ,
Se ku t’ duesh mexhën vnoje vet !

U n’ qefue baba Dovlet –
Eu, aferim, more Rifat beg ,
Po t’ knon senja , bir, qe treqin vjet ,
I paske ganun babës s’ vet !
Qe treqin vjet të ka knue ,
Po, haj medet, mreti ka kallxue ,
Se gjithmonë um kini nimue ,
O, se me krena t’ xhinëve – kullën e kanë marue !